بخشی از مقاله
چکیده
بسیاری از مراحل پردازش دادههای لرزهای، به شکلی مستقیم یا غیر مستقیم تحت تاثیر کیفیت توابع سرعت حاصله از انجام مراحل تحلیل سرعت است. همچنین روش شباهت دارای محدودیتهایی در وضوح در راستای سرعت و زمان میباشد. در این مقاله روش تحلیل سرعت در فضای کانونی به عنوان ابزاری موثر جهت انجام تحلیل سرعت با وضوح بالا معرفی شده است. این روش بر این مبنا عمل میکند که شکل هر رویداد در فضای کانونی به شباهت مابین شکل رویداد در عملگر مورد استفاده برای ساخت فضای کانونی و رویداد مورد نظر در ورداشت مورد بررسی میباشد. با اندازهگیری میزان این شباهت، سرعت هر رویداد در ورداشت نقطه میانی مشترک مورد بررسی مشخص میگردد. مقایسه بین نتایج حاصل از این روش با از روشهای دیگر نشان داده است که تحلیل سرعت حاصله از فضای کانونی نسبت به تحلیل سرعت حاصله از روش شباهت و شباهت AB دارای وضوح بیشتری است.
1 مقدمه
تخمین سرعت در پردازش دادههای لرزهای بازتابی از اهمیت بسیاری برخوردار است. نتیجه نهایی پردازش در مراحل مختلفی از جمله تضعیف تکراریها، انجام مهاجرت پیشبرانبارش زمانی و عمقی، انجام تحلیل دامنه بر حسب دورافت و دامنه بر حسب آزیموت وابستگی شدیدی به کیفیت مدل سرعت تهیه شده از داده دارد. با توجه به وضوح پایین تحلیل سرعت در روش شباهت - تنر و کوهلر - 1969، بعنوان متداولترین روش تحلیل سرعت در نرمافزاهای صنعتی، محققین بسیاری سعی در معرفی روشهای دیگر و یا بهبود نتایج حاصل از آنها کردهاند.
روش ویژهمقداری - بیوندی و کوستوف، 1989و کی و اسمیتسون، - 1990 روشی است بر مبنای تصاویر ویژهمقداری که از وضوح بالایی نیز برخوردار است، البته وضوح بالای این روش به قیمت محاسبات بسیار زیاد آن بدست میآید.. سارکار و همکاران - 2001 - نشان دادند که با استفاده از تقریب شویی - شویی، - 1985 و ترکیب آن با روش شباهت میتوان روش تحلیل سرعتی بدست آورد که در محی های حاوی آنومالی AVO بتواند سرعت مناسبتری را بدست دهد و بر همین مبنا روش شباهت AB را معرفی کردند. همچنین میتوان نشان داد که روش شباهت معادل همبستگی با یک تابع ثابت و روش شباهت AB معادل همبستگی با معادله شویی میباشد - فومل، . - 2009 روشهای تحلیل سرعت دادههای لرزهای بازتابی از نظر روششناسی در چند زمینه قابل بررسی هستند:
1. فضای تحلیل سرعت: فضای تحلیل سرعت فضایی است که در آن فضا تخمین سرعت برای رویدادهای بازتابی انجام میگیرد
2. منحنی تخمین سرعت: منحنی تخمین سرعت تابعی است که به عنوان مسیر یک رویداد بازتابی در فضای تحلیل سرعت فرض میشود.
3. تابع جمع بر روی منحنی: تابع جمع تابعی است که در روشهای تحلیل سرعت به منظور اندازهگیری میزان نزدیکی زمان و سرعت انتخابی با سرعت رویداد مورد بررسی استفاده میشود.
در این مقاله هدف بدست آوردن روشی برای تخمین سرعت با وضوح بالا میباشد. یکی از راههای بدست آوردن وضوح بالاتر، تحلیل سرعت در فضایی است که در آن بازتابندههای با سرعت و یا زمان نزدیک به یکدیگر، جدایش بیشتری داشته باشند. در این مقاله با استفاده از دیدگاه تحلیل سرعت در فضایی جدید فضای کانونی به عنوان فضای مناسب برای تحلیل سرعت معرفی شده است. نتایج حاصل از تحلیل سرعت به روشهای کانونی و کانونی AB بر روی دادهای یکی از میادین خلیج فارس با نتایج حاصل از چاه و روشهای شباهت و شباهت AB مقایسه شده است.
دادههای ثبت شده حذف کرده و عملگر وزنی B، طیف دامنه G را به صورتی پایدار وارون میکند. همچنین عملگر همامیخت G آن چه را که F برداشته است، بازسازی میکند. عملگر مناسب در تبدیل کانونی باید حاوی اطلاعات لازم از بازتابنده یا بازتابندههای مورد نظر برای فرایند کانونی شدن باشد. در زمینه تخمین سرعت بازتابندهها، این اطلاعات میتواند شامل سرعت ظاهری رویداد بازتابی و زمان وقوع آن باشد. همچنین عملگر تبدیل کانونی باید از هندسه داده ورودی تبعیت کرده و تعداد ردلرزهها و مولفههای زمانی در آنها با داده ورودی یکسان باشد. روش تحلیل سرعت در فضای کانونی بر این اساس استوار است که محل کانونی شدن رویدادها در فضای کانونی به شدت به عملگر مورد استفاده برای این تبدیل وابسته است.
این مسئله بدین صورت است. اگر رویداد بازتابی موجود در داده ورودی با رویداد موجود در عملگر مورد استفاده در تبدیل یکسان باشد، این رویداد بر روی قطرهای اصلی فضای کانونی تصویر میشود. اما در صورتی که یکی از پارامترهای مشخصه این رویداد مانند سرعت و یا زمان وقوع آن با رویداد موجود در عملگر مورد استفاده یکسان نباشد، این رویداد بر روی قطر اصلی تصویر نخواهد شد که این مورد به صورت شماتیک در شکل 1 نمایش داده شده است - ترابی و همکاران، . - 2013 برای بدست آوردن سرعت یک رویداد میتوان به این صورت عمل کرد که تعدادی عملگر که هر کدام حاوی رویدادی با سرعت متفاوت هستند را ساخت سپس فضای کانونی حاصل از این عملگرها را بررسی کرد.
فضایی که بیشترین مقدار سیگنال بر روی قطر اصلی را دارد، حاصل عملگری است که بیشترین شباهت را به رویداد مورد بررسی دارد. برای اندازهگیری مقدار سیگنال بر روی قطر اصلی میتوان از توابع مختلفی استفاده کرد. به عنوان مثال استفاده از تابع شباهت - معادله - 6 در فضای کانونی و رسم مقادیر حاصل از آن در کنار یکدیگر به روش تحلیل سرعت کانونی منجر میشود. همچنین استفاده از تابع عمومی شباهت - معادله - 7 در این مرحله در فضای کانونی به روش تحلیل سرعت کانونیAB منجر میشود. تابع شباهت - NE - را میتوان به صورت زیر تعریف کرد - نیدل و تنر، : - 197 که N تعداد ردلرزهها در داده ورودی، t پنجره زمانی که تابع شباهت بر روی آن محاسبه میشود و بر روی مسیر مورد نظر برای محاسبه شباهت قرار دارد - در حالت تبدیل کانونی این مسیر بر
روی قطر اصلی می باشد - و ai,t - i - دامنه ردلرزه iام در زمان t - i - میباشد.
3 دادههای مصنوعی و واقعی
شکل -2الف نمایش یک ورداشت نقطه میانی مشترک دریایی میباشد. در سمت راست نتایج حاصل از روشهای تحلیل سرعت کانونی، شباهت، کانونی AB و شباهت AB نمایش داده شده است. مدل سرعت بدست آمده از دادههای چاه نیز به صورت خ قرمز در این شکلها نمایش داده شده است. همانگونه که دیده میشود روشهای مبتنی بر تحلیل سرعت