بخشی از مقاله
چکیده
ارتقاﺀ سطح ایمنی در شبکه معابر شهری نقش مهمی در افزایش اعتمادپذیری و کارایی شبکه حمل ونقل دارد و یکی از مهمترین پارامترهای موثر در افزایش ایمنی در شبکه معابر کنترل سرعت وسایل نقلیه در سطح معابر و تقاطعات میباشد بطوریکه موجب افزایش ایمنی عبور عابر پیاده و کاهش تعداد و شدت تصادفات بین وسایل نقلیه می گردد. در این راستا سرعتگیرها نقش مهمی در کاهش سرعت وسایل نقلیه در طول معبر و محل تقاطعات ایفا میکنند. سرعتگیرهای مختلفی - سرعتگیر پلاستیکی، سرعتگیر آسفالتی و سرعتکاه آسفالتیذوزنقهای - در سطح شهر تهران مورد استفاده قرار گرفتهاند که در این مقاله از لحاظ عملکرد ترافیکی، کنترل سرعت وسایل نقلیه و رفتار رانندگان در شبکه شهری با یکدیگر مقایسه میشوند.
۱ - مقدمه
عملکرد شبکه معابر هر شهر یا کشور معیار مهمی در رشد اقتصادی آن میباشد، بطوریکه کشورهای توسعه یافته دارای شبکه حمل و نقل کارایی هستند. از جمله معیارهای ارزیابی عملکرد شبکههای حمل و نقل شاخص اعتمادپذیری آن میباشد. مع یار ایمنی در شبکه معابر نقش بسزایی در میزان اعتمادپذیری شبکه دارد. در این راستا پارامترهای زیادی در معیار ایمنی شبکه معابر دخیل است که از مهمترین آنها میتوان به سرعت وسایل نقلیه اشاره کرد. از این رو کنترل سرعت وسایل نقلیه در سطح شبکه معابر از جایگاه ویﮊهای در ارتقاﺀ شاخص ایمنی و معیار اعتمادپذیری شبکه دارد. در این مقاله سعی بر آنست که با تحلیل و ارزیابی عملکرد ترافیکی انواع سرعتگیر نقش آنها در کاهش سرعت وسایل نقلیه و افزایش ایمنی شبکه معابر شهری مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
۲ - ادبیات موضوع
از اوایل دهه هفتاد میلادی که در لابراتور تحقیقات حمل و نقل١ انگلستان تحقیقات اولیه در مورد کاربرد برآمدگی در سطح روسازی انجام گرفت - واتس ۳۷۹۱ - این نحوه کنترل انفعالی٢ سرعت در بسیاری از کشورها - بالاخص در غرب اروپا و آمریکای شمالی - معمول شده است. امروزه انواع مختلفی از ابزارهای کنترل سرعت با بهرهگیری از همان اصول اولیه ولی با مشخصات و کاراییهای متفاوت در گوشه و کنار جهان استفاده میشود. معمولاﹰ این سرعتگیرها در کلاسهای متفاوتی به شرح زیر قابل طبقهبندی هستند.
۱- سرعتگیرهای کم عرض٣ ۲- سرعتگیرهای کوهانی٤ - با عرض زیاد - ۳- سرعتگیرها ی بالشتکی٥ مقاطع عرضی مربوط به این سرعتگیرها به همراه پلان در شکل - ۱ - پیوست نشان داده شده است. ۲ دسته اول با موادی مثل پلاستیک، بتن و آسفالتی و ... ساخته میشوند و برآمدگی پیوستهای در عرض معبر ایجاد میکنند بطوریکه تفاوت اصلی در عرض آنهاست. عرض دسته اول معمولاﹰ بین ۰۱۲-۰۶۱ سانتیمتر و عرض دسته دوم بین ۰۰۸-۰۰۴ سانتیمتر است. ارتفاع هر گونه در حدود ۰۱-۳ سانتیمتر است. پروفیل دسته اول معمولاﹰ دایرهای و سهموی و دسته دوم دایروی، سینوسی، ذوزنقهای و ... است.
تأثیر منفی ضربه وارد شده بر سیستم تعلیق وسایل نقلیه در سرعتگیرهای کم عرض زیاد است. به ویﮊه برای دوچرخهسواران، موتورسواران و سرنشینان خودروهای اورﮊانس این مسأله برجستهتر است. علاوه بر این بسیاری از رانندگان به این نتیجه رسیدهاند - در بازه خاصی از سرعت - با افزایش سرعت از شتاب قائم کاسته شده در نتیجه از ضربه وارد شده به سرنشینان کاسته میشود و این خود کارایی استفاده از سرعتگیرهای با عرض کم را زیر سؤال برده است.