بخشی از مقاله
چکیده:
منطقه مطالعاتی در بخش جنوبی زون آتشفشانی ارومیه _ دختر قرار گرفته و بخشی از کمربند بزرگ کانی سازی کرمان است. از نظر زمین شناسی، ولکانیکهای ائوسن چندین کیلومتر مربع توده های گرانودیوریتی نفوذ کرده که پیرامون ولکانیکها به هورنفلس تبدیل شده است.با توجه به شدت گسلش منطقه ، حضور توده و رگه های معدنی دور از انتظار نیست. در این تحقیق ابتدا نقشه شاخص فاکتور خطوارگی با استفاده از اعمال فیلتر های جهت دار بر روی تصویرETM+ منطقه صورت گرفته و تحلیل خطواره های تفسیر شده از تصویر ETM+ به عنوان روشی برای شناسایی زون های دگرسانی پیشنهاد می شود. در نهایت نتایج بدست آمده با داده های قبلی انطباق داده خواهد شد. .
مقدمه :
منطقه مورد در طول جغرافیایی"56o 48 ،57o شرقی و عرض های 29o 24" ،"29o 30 در نزدیکی روستای پی نگین حدود 15 کیلومتری شمال رابر جای گرفته است .این منطقه از لحاظ زمین شناسی در بخش جنوبی زون آتشفشانی ارومیه – دختر می باشد.
در اینجا در ولکانیک های ائوسن چندین کیلومتر مربع توده های گرانودیوریتی نفوذ کرده که پیرامون ولکانیک ها به هورنفلس تبدیل شده است . دایک های پورفیری دیوریتی در گرانودیوریت ها و ولکانیک ها نفوذ کرده اند .در نزدیکی روستای پی نگین نفوذیهای گرانودیورتی در منطقه ای حدود 0/1 کیلومتر بشدت سیلسی و بشدت کمتری سریسیتی و رسی شده اند ، که روند آنها تقریبا" شمالی و جنوبی است
دگرسانی سنگ ها در راستای زونهای گسلی برشی شده به پهنای 1-2 متر پیشرفته تر است ، همان جایی که کانی سازی مس در رگچه های منقطع و نازک دیده شده است . همچنین این احتمال وجود دارد که کانی های ریز مس در منطقه به صورت افشان رخنمون داشته باشد .هدف از این مطالعه بررسی ناحیه ای که با بیشترین کانه زایی جهت مطالعات تفضیلی تر می باشد که این مهم با استفاده از تهیه نقشه فازی شاخص فاکتور خط وارگی منطقه بعنوان عاملی مثبت در جهت کانه زا بودن هر محدوده و تلفیق این نقشه با نقشه فازی دگرسانی های سطحی که از طریق ترکیب نسبت باندی تصویر ETM+ منطقه حاصل شده همراه با مشاهدات صحرائی صورت می گیرد.
شکل :1 نقشه زمین شناسی منطقه مورد مطالعه برگرفته از نقشه های 1:100000 زمین شناسی بافت
بحث:
محاسبه و ترسیم نقشه قاکتور خط وارگی منطقه :
داده های سنجنده از دور، توان زیادی برای شناخت نواحی دگرسان شده بویژه در نواحی خشک را دارند. تصاویر ماهواره ای به خاطر پوشش منطقه ای وسیع، چند طیفی و جند زمانی، میتوانند در شناسایی ایالت ها، کمربندها و مکان های کانی زایی استفاده شوند. نفش سنجس از دور در اکتشاف کانسارها را میتوان به صورتدذ ذیل خلاصه نمود :
- نقشه برداری الگوهای ساختاری و شکستگی های محلی که ممکن است تشکیل دهنده کانسار خاص باشند.
- تهیه اطلاعات زمین شناسی پایه
- نقشه برداری واحدهای سنگ شناسی ، چینه شناسی ، خطواره های بزرگ و روند های ساختاری.
- شناسایی مناطق دگرسان شده.
معمولا" خطواره ها بر روی تصاویر ماهواره ای ، به آسانی قابل تشخیص نیستند بعضی از آنها با توجه به پوشش گیاهی و امتداد آبراهه ها ، راحت تر قابل تشخیص هستند، ولی برخی دیگر از این عوارض را باید با روش های پردازش تصویر واضح ساخت. بارزسازی خطواره ها به دو روش صورت می گیرد. روش اول افزایش پهنای خطواره ها و روش دیگر افزایش اختلاف ارزش رقومی پیکسل ها در امتداد پهنای خطواره است.
برای بارزسازی خط واره ها از دو گروه فیلتر های بدون جهت و جهت دار استفاده می شود. به منطور جدا سازی بهتر خطواره ها از روش فیلترینگ تصویر ETM+ منطقه توسط کرنل های ماتریسی 3× 3 در سه جهت عمده خطواره های منطقه 0 - ، 45، 315 درجه - استفاده شده است. در زیر فیلترهای جهت داری که در منطقه مطالعاتی بارزسازی استفاده شده به نقل از - Sabins, 1997 - آمده است. همانگونه که wester, - 1992 - پیشنهاد داده است سه تصویر فیلتر شده به روش HIS با یکدیگر ترکیب شده وبا انتقال تصویر حاصل به سیستم RGB تصویر کاملی از خطوراره های منقطه بدست می آید
شکل :2 خطواره های تفسیر شده از تصویر فیلتر شده منطقه
