بخشی از مقاله
چکیده :
در میان انواع روش های نگهداری و تعمیرات ، با استفاده از روش مراقبت وضعیت، به عنوان یک روش نگهداری و تعمیرات پیش نگر میتوان زمان، محل و نوع خرابی را تشخیص و تعمیرات لازم را انجام داد و از خرابی های متعاقب احتمالی پیش گیری نمود و همچنین بدون باز شدن اجزاء ماشینآلات و در هنگامی که دستگاه فعال میباشد، می توان اطلاعات کاری سیستم را استخراج نمود. یکی از مهم ترین متد های مراقبت وضعیت ، آنالیز روغن می باشد که در انواع موتورها، از جمله موتور های دیزل قطار ها استفاده میشود که می تواند در رابطه با نحوه عملکرد موتور و خرابی های احتمالی اطلاعات مفیدی ارائه دهد. در این تحقیق، این روش در مورد موتورهای ترنست مدل MAN آلمان بررسی شده است.
با تهیه پایگاه دانش از نتایج آنالیز روغن این موتورها میتوان کمک بسیار شایانی به تعمیرات و نگهداری دوره ای نمود. در این راستا با بهره گیری از نتایج آنالیز روغن و با عنایت به تکنولوژی ساخت قطعات این موتورها و عناصر به کار رفته در هر یک از قطعات و شناسایی مجموعه عیوب قابل تحلیل موتور، پایگاه دانشی جهت تشخیص محدوده عملکرد آنالیز روغن موتور های دیزل و همچنین دسته بندی انواع خرابی ها تهیه گردید. بر اساس اطلاعات حاصله، ضمن معرفی نوع عناصر به کار رفته در قطعات موتور های دیزل و پس از تعیینحدّ مجاز عناصر فرسایشی و آلاینده ها، با عنایت به تناوب نمونه گیری روغن ماشین آلات، ، نتایج آنالیز روغن و عیب یابی موتور تحلیل گردید و پس از مشخص شدن عیوب، در نهایت تعمیرات پیشنهادی ارائه گردید.
.1 مقدمه :
بخش اعظم خطوط راه آهن ایران همچنان در اختیار لکوموتیو های دیزلی است و به این دلیل موضوع نگهداری و تعمیرات موتور های دیزل اهمیت فراوانی همچنان خواهد داشت. با توجه به حجم بسیار بالای سرمایه گذاری مورد نیاز برای تکمیل ، توسعه و یا جایگزینی ناوگان های مسافری و باری راه آهن و هزینه های سنگین ارزی و ریالی تعمیرات این دستگاه ها ، ضرورت برنامه ریزی و به کارگیری روش های نوین نت به منظور افزایش عمر و کارایی کشنده ها و کاهش هزینه ی راهبری آنهاکاملاً احساس می شود . به این دلیل برنامه های مراقبت وضعیت از طریق آنالیز روغن در کنار سایر برنامه های نت جهت پیش بینی ، تشخیص عیوب ، شناسایی و تحقیق در مورد عوامل تشدید استهلاک موتور های دیزل از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد . [1]
سؤالاتی در رابطه با آنالیز روغن موتورهای دیزل مطرح می گردد که حل مسئله، با عنایت به آنها امکان پذیر است. بعضی از این سؤالات عبارتند از:
آیا از طریق آنالیز روغن می توان تمامی عیوب موتور را تشخیص داد و یا به روش های دیگری برای تکمیل فرآیند عیب یابی نیاز است ؟
آیا آنالیز روغن از درصد اطمینان قابل قبولی جهت شناسایی عیوب موتور دیزل برخوردار است ؟
نمونه برداری از روغن با چه بازه زمانی صورت می پذیرد ؟
آیا مقایسه ی روغن کارکرده با روغن خام به تنهایی می تواند نشان دهنده صحت و یا خرابی موتور باشد و یا اینکه ممکن است روغن خام نیز دارای آلودگی باشد ؟
آیا موقعیت مسیر تردد لکوموتیو نقشی در افزایش یا کاهش بازه زمانی نمونه برداری دارد ؟
عناصر به کار رفته در قطعات مختلف موتور های دیزل به همراه تکنولوژی ساخت هر قطعه چه نقشی در تحلیل نتایج آنالیز روغن و شناسایی عیوب موتور دارد ؟
انواع روانکار ها کدامند و مزیت هر کدام بر دیگری چیست ؟
آیا افزودنی هایی که به روغن به منظور بهبود کیفیت آن افزوده می گردد ، می تواند خود باعث آلودگی روغن و فرسایش موتور شود ؟
انواع فرسایش و راه های جلوگیری از آن چیست ؟
آیا می توان یک محدوده مجاز برای هر عنصر در آنالیز روغن تعیین نمود ؟
.2 روش آزمایش:
.1-2 موتور های دیزل مورد آزمایش
موتور های مورد بررسی در این تحقیق، موتور های ترنست از نوع موتور های دیزل 12 سیلندر ساخت شرکت MAN آلمان با توان 588kw است، که در دو مدل زیر می باشد:
موتور ترنستMAN مدل 07303 و موتور ترنست MANمدل10110
.2-2 تست های مربوط به متد آنالیز روغن[2]
با انجام تست روغن و تجزیه و تحلیل آنالیز حاصله میتوان مقدار مواد مختلف حاصل از سایش مربوط به محلهای مختلف و همچنین منشاء مواد خارجی و آلودگیها را تعیین نمود. آنالیز روغن می تواند موارد زیر را مشخص کند:
سوخت وارد شده به روغن کاری، مواد و اضافات داخل روغن، ضد یخ موجود در روغن، سایش یاتاقانها و اجزای دیگر و عدم کارایی روغنکاری. سایشهای غیر مجاز و یا نرخ سایش غیر مجاز میتوانند چگونگی عملکرد موتور را به ما نشان دهند. در تحقیق پیش رو اقدام به تحلیل خرابی های موتور از طریق آنالیز عناصر فرسایشی و میزان آلاینده های موجود در روغن ، گشته است. نتایج آنالیز روغن مورد استفاده در این تحقیق در آزمایشگاه توان کاونت تهیه و تنظیم گشته است.
از جمله تست های آنالیز روغن می توان به موارد ذیل اشاره نمود :
آنالیز عناصر فرسایشی
گرانروی روغن
تست دوده ی سوخت
رقیق شدن روغن در اثر اختلاط با سوخت
آلودگی با آب یا ضد یخ
اکسیداسیون و نیتراسیون
نمونه برداری از روغن
