بخشی از مقاله
چکیده
اعمال مدیریت تصمیم گیری جز اصلی و رکن اساسی هر سازمان است. کیفیت و چگونگی این تصمیمات است که میزان تحقق اهداف سازمان را معین می کند. از آنجا که وظیفه تهیه این اطلاعات و پردازش آنها به عهده ی سیستم های اطلاعات مدیریت1 است، بنابراین هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر سیستم های اطلاعات مدیریت در شرکت راه آهن بر بهبود تصمیم گیری مدیران است.
جامعه آماری این پژوهش 150 نفر از مدیران ستادی شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران است. که تعداد 108 نفر از آنها به عنوان نمونه به صورت تصادفی ساده انتخاب شده اند. این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی و بر اساس هدف از نوع کاربردی است برای جمع آوری داده ها از روش میدانی استفاده شده.
اطلاعات مورد نظر از طریق پرسشنامه گرد آوری شده که با استفاده از نرم افزار 7 ] SPSSو[8 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند و ارزیابی فرضیه ها از طریق آزمون دانکن[2] 2 صورت گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش گویای آن بود که بین سطوح مختلف بکارگیری سیستم های اطلاعات مدیریت و بهبود تصمیم گیری مدیران تفاوت معنا داری وجود دارد. بنابراین هر چه سیستم اطلاعات مدیریت در سطح بالایی باشد تاثیر بیشتری بر بهبود تصمیم گیری مدیران دارد.
مقدمه
اطلاعات ابزار تصمیم گیری مدیریت است و میزان صحت و دقت تصمیمات نیز بستگی به میزان صحت و سقم اطلاعاتی دارد که در زمان تصمیم گیری در اختیار وی قرار می گیرد. برای دستیابی به این اطلاعات مدیران نیازمند یک سیستم اطلاعاتی قوی می باشند. در مباحث تصمیم گیری تأکید اصلی روی تهیه اطلاعات مفید و مربوط برای استفاده کنندگان است، لیکن در بحث سیستم های اطلاعاتی باید همواره تأمین نیازهای اطلاعاتی آن قشر از استفاده کنندگان که بیشترین، متنوع ترین و مداوم ترین استفاده از این اطلاعات جهت تصمیم گیری را دارند مدنظر قرار گیرد و بدیهی است که در هرسازمانی اولین و اصلی ترین استفاده کنندگان که همواره در جریان
تصمیم گیریهای لحظه ای و روزمره سازمان قرار دارند، همانا مدیران هستند و اگر سیستمهای اطلاعاتی موجود در سازمان قادر باشند نیازهای اطلاعاتی مدیران را برآورده نمایند به طریق اولی نی ازهای اطلاعاتی سایر مراجع تصمیم گیری نظیر مجامع عمومی، دولت، اعتبار دهندگان، مراجع نظارتی و غیره نیز خارج از مجموعه فوق نخواهد بود1]و[4 در این خصوص، جهانگیر در [9] بیان می کند که سازمانها باید تضمین کنند که از سیستم اطلاعات کارآمد برخوردار هستند. بدیهی است که یک سیستم اطلاعات مدیریت خوب، تصمیم گیری مناسب را تضمین می کند، در حالی که سیستم اطلاعات مدیریت ناکارآمد، سازمان را به سمت تصمیم گیری نامناسب سوق می دهد.
همچنین در سال [6] 2010 بررسی سیستم های اطلاعات مدیریت و تاثیر آن در تصمیم گیری حکایت از آن دارد که، استفاده از این سیستم خطا در تصمیم گیری ها را کاهش می دهد.
با توجه به اینکه در پژوهش های قبل عمدتاً بخشی از سیستم های اطلاعات و ارتباط آن با تصمیم گیری مورد تحلیل قرار گرفته اند بطوریکه به عنوان نمونه در [5] تنها تاثیرسطوح بکارگیری فناوری اطلاعات بر بهبود تصمیم گیری مدیران شرکت مخابرات استان گیلان بررسی شده است. یا در [3] تنها نقش سیستم های پشتیبانی تصمیم در فرایند تصمیم گیری مد نظر قرار گرفته است.
در حالی که در این تحقیق به صورت کلی سیستم های اطلاعات مدیریت که در شرکت ها مبنای تصمیم گیری هستند و تاثیر آن بر بهبود تصمیم گیری مورد مطالعه قرار گرفته است.
با توجه به نیاز مبرم شرکت راه آهن ج.ا.ا برای پاسخگویی به درخواست های مشتریان و تغییرات و مسایل محیطی در واحدهای گوناگون، و به لحاظ حجم و اهمیت کاری آنها، جایگاه ویژه MIS در سیستم اطلاعاتی به وضوح قابل احساس است. سیستم دستی علاوه بر هزینه بر و زمان بر بودن، ضمن اینکه افراد بسیار دیگری را نیز جهت امور به خود مشغول می دارد، توان و قدرت پردازش را کاهش داده و اطلاعات و گزارش های خواسته شده را با دقت کمتر و در زمانی که نیاز به آن مرتفع شده به شرکت ارائه می دهد و نتایج حاصله خلل در تصمیم گیری مدیران را به دنبال خواهد داشت.
در حالی که سیستم مکانیزه از طریق فن آوری اطلاعات، برای رفع این معایب در شرکت گام برمی دارد. که بیانگر نقش و جایگاه مهم سیستم اطلاعات مدیریتی در هر سازمان است.
بدنه اصلی مقالات
در این پژوهش که جامعه آماری آن 150 نفر از مدیران ستادی شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران است. توصیف مشخصات جمعیت شناختی و متغیرهای تحقیق نشان میدهد که 29/6 درصد از پاسخگویان زن و 70/4 درصد مرد میباشند.
12 درصد از پاسخگویان دارای سابقه کمتر از 10 سال، 31/5 درصد بین 10 تا 15 سال، 28/7 درصد بین 15 تا 20 سال و 27/8 درصد نیز دارای سابقه بالای 20 سال می باشند.
2/8 درصد از پاسخدهندگان دیپلم و 8/3 درصد از آنان دارای مدرک فوق دیپلم میباشند و همچنین 66/7 درصد آنان دارای مدرک کارشناسی ، 20/4 درصد دارای مدرک کارشناسی ارشد و 1/9 دارای مدرک دکتری هستند.
در این جامعه آماری کمترین میزان بکارگیری نرم افزار معادل 1/67 و بیشترین مقدار 3/83 امتیاز می باشد و میانگین بکارگیری نرم افزار در جامعه مورد بررسی، 2/78 و با انحراف معیار 0/539 بوده است. کمترین میزان روال انجام کار معادل 1/80 و بیشترین مقدار 4/40 امتیاز می باشد و میانگین روال انجام کار در جامعه مورد بررسی، 3/009 و با انحراف معیار 0/591 بوده است.
کمترین میزان سیستم اطلاعات مدیریت معادل 1 و بیشترین مقدار 3 امتیاز می باشد و میانگین سیستم اطلاعات مدیریت در جامعه مورد بررسی، 2/01 و با انحراف معیار 0/842 بوده است. همچنین کمترین میزان بهبود تصمیم گیری مدیران معادل 1/43 و بیشترین مقدار 5 امتیاز میباشد و میانگین بهبود تصمیم گیری مدیران در جامعه مورد بررسی، 3/08 و با انحراف معیار 0/832 بوده است.
در اینجا به منظور تجزیه و تحلیل دادههای جمعآوری شده بر اساس شاخص های موجود در زمینه های سخت افزار، نرم افزار ، وضعیت داده ها و روال انجام کار با آزمون فرضیه انجام می شود.
آزمون فرضیه به روندی گفته می شود که به کمک آنها، وجود روابط یا اختلاف مفروض، بین متغیرهایی که در فرضیه های تحقیق ادعا شده است، مورد بررسی قرار می گیرد، سپس بر اساس نتایج حاصل از نرم افزار آماری SPSS، نسبت به تایید یا رد فرضیه مورد نظر اقدام می گردد. بطوریکه این نرم افزار برای قضاوت در مورد پذیرش یا رد فرض صفر، یک مقدار با نام ارزش فرضیه 3 را در خروجی ارایه میدهد. چنانچه P-Value بزرگتر از % 5 باشد فرض صفر پذیرفته شده و در غیر اینصورت رد میشود.
بررسی آزمون فرضیه اصلی:
فرضیه اصلی: بین سطوح مختلف بکارگیری سیستم اطلاعات مدیریت و بهبود تصمیم گیری مدیران تفاوت معنادار وجود دارد.
: H 0 بین سطوح مختلف بکارگیری سیستم اطلاعات مدیریت و بهبود تصمیم گیری مدیران تفاوت معنادار وجود ندارد.
: H1 بین سطوح مختلف بکارگیری سیستم اطلاعات مدیریت و بهبود تصمیم گیری مدیران تفاوت معنادار وجود دارد.
بر اساس تحلیل واریانس ، از آن جایی که مقدار
Sig = 0/000
میباشد و این مقدار کمتر از 0/05 است. لذا H 0 رد شده و میتوان نتیجه گرفت، که بین تأثیر سطوح مختلف بکارگیری سیستم اطلاعات مدیریت، و بهبود تصمیم گیری مدیران تفاوت معنادار وجود دارد.
سیستم اطلاعات تعداد سنجش برای اعتبار داده ها./5 =
پس ازتایید وجود اختلاف معنی دار در میانگین های سطوح مختلف جهت پی بردن به چگونگی تفاوت از آزمون دانکن استفاده شده، آزمون دانکن نشان میدهد، بین سطوح پایین، متوسط و بالای سیستم اطلاعات مدیریت و بهبود تصمیم گیری مدیران اختلاف معناداری وجود دارد و چون میانگین بهبود تصمیم گیری مدیران در سطح بالای بکارگیری سیستم اطلاعات مدیریت بیشتر است، بنابراین هر چه سیستم اطلاعات مدیریت در سطح بالایی باشد، در نتیجه تاثیر بیشتری بر بهبود تصمیم گیری مدیران دارد.
پس از تایید وجود اختلاف معنی دار در میانگین های سطوح مختلف، جهت پی بردن به چگونگی تفاوت از آزمون دانکن استفاده شده که ، آزمون دانکن نشان میدهد بین سطوح بالا و متوسط بکارگیری سخت افزار بر بهبود تصمیم گیری مدیران اختلاف معناداری وجود ندارد اما بین این سطوح و سطح پایین تفاوت معنادار است و چون میانگین بهبود تصمیم گیری مدیران در سطح بالای بکارگیری سخت افزار بیشتر است، بنابراین هر چه بکارگیری سخت افزار در سطح بالایی باشد، در نتیجه تاثیر بیشتری بر بهبود تصمیمگیری مدیران دارد.
بررسی آزمون فرضیه فرعی دوم فرضیه دوم: بین سطوح مختلف بکارگیری نرم افزار و بهبود
تصمیمگیری مدیران رابطه معنادار وجود دارد.
: H 0 بین سطوح مختلف بکارگیری نرم افزار و بهبود تصمیم گیری مدیران رابطه معنادار وجود ندارد.
: H1 بین سطوح مختلف بکارگیری نرم افزار و بهبود تصمیم گیری مدیران رابطه معنادار وجود دارد.
بر اساس تحلیل واریانس از آن جایی که مقدارSig = 0/000
میباشد و این مقدار کمتر از 0/05 است. لذا H 0 رد شده و میتوان نتیجه گرفت که بین سطوح مختلف بکارگیری نرم افزار و بهبود تصمیم گیری مدیران تفاوت معنادار وجود دارد.
بررسی آزمون فرضیه فرعی اول
فرضیه اول: بین سطوح مختلف بکارگیری سخت افزار و بهبود تصمیم گیری مدیران رابطه معنادار وجود دارد.
: H 0 بین سطوح مختلف بکارگیری سخت افزار و بهبود تصمیم گیری مدیران رابطه معنادار وجود ندارد.
: H1 بین سطوح مختلف بکارگیری سخت افزار و بهبود تصمیم گیری مدیران رابطه معنادار وجود دارد.
بر اساس تحلیل واریانس از آن جایی که مقدار Sig = 0/001
میباشد و این مقدار کمتر از 0/05است. لذا H 0 رد شده و میتوان نتیجه گرفت که بین سطوح مختلف بکارگیری سخت افزار و بهبود تصمیم گیری مدیران تفاوت معنادار وجود دارد.
بکارگیری نرم افزار تعداد
پایین 31
متوسط 33
بالا 44
