بخشی از مقاله
چکیده فارسی :
پروتئین p53 در مقابله با تخریب DNA نقش اساسی دارد. ژن p53 تحت عنوان ژن سرکوبگر تومور اطلاق میگردد. پروتئین آن نقش مهمی در فعال کردن نسخه برداري یکسري از ژنهاي مسئول در مقابله با تخریب DNA دارد. پروتئین مذکور به توالی هایی از DNA در نزدیکی ژنهاي تحت کنترل خود براي فعال کردن نسخه برداري متصل میشود تا بدین صورت ژنهاي مسئول در مقابله با تخریب DNA نسخه برداري گردند و سلول بتواند از ایجاد تغییرات در سطح DNA جلوگیري کند و صدمات ناشی از مواد مضر را حذف نماید.
در بسیاري از سرطانها جهش در ژن p53 مشاهده شده است. بدین ترتیب با جهش در ژن مذکور ، پروتئین حاصله از کارایی لازم در مقابل صدمات وارده به DNAبرخوردار نیست و سلول به سمت سرطانی شدن و ایجاد توده سرطانی تمایل می یابد.
با توجه به اهمیت ژن p53 مقایسه تعیین توالی نوکلئوتیدي آن در سه گروه ایرانی ، عراقی و بلژیکی صورت گرفت و نتیجه با توالی نوکلئوتیدي مندرج در NCBI مقایسه گردید. توالی نوکلئوتیدي در سایت NCBI حاصل از نمونه روسی است. پس از ارزیابی هاي بعمل آمده مشخص گردید که نمونه هاي مورد آزمایش در این مطالعه با نمونه روس در محل نوکلئوتید - G insertion - 11948 و نوکلئوتید - G deletion - 11963 تفاوت دارد. اطلاعات بدست آمده در سایت NCBI تحت شماره EF432550 به ثبت رسیده است. نتایج بدست آمده در مطالعات پزشکی قانونی کاربرد دارد.
مقدمه :
پروتئین p53 داراي وزن مولکولی 53 کیلو دالتون است و ژن آن نیز بر اساس وزن مولکولی آن نامگذاري شده است.
پروتئین مذکور از رشد تومور جلوگیري میکند و بدین لحاظ بعنوان ژن سرکوبگر تومور معرفی شده است. این پروتئین یک فسفو پروتئین هسته اي است. ژن p53 واجد 11 اگزون است که اگزون شماره یک آن بیان نمی گردد. جهش در ژن یادشده در بسیاري از سرطانها دیده شده است.
در ناحیه بین اگزون شماره 5 تا 8 ژن p53 میتوان جهش هاي زیادي را مشاهده نمود و در واقع کلاستري از جهش ها در این منطقه وجود دارد. جهش در ژن مذکور بایستی در دو رشته رخ دهد تا پروتئین مذکور از شکل طبیعی خود خارج شود. پروتئین طبیعی p53 طول عمر کوتاه دارد. زمانیکه صدمه به DNA سلول وارد شود بیان پروتئین p53 افزایش یافته و شکل فعال پروتئین در هسته سلول ظاهر میگردد.
محل فعالیت پروتئین مذکور در هسته سلول است و بعنوان فاکتور رونویسی بر بیان یکسري از پروتئین هاي دیگر اثر میگذارد. زمان انجام فعالیت پروتئین p53 در هسته سلول کوتاه است و بدین لحاظ پروتئین طبیعی p53 در هسته سلول قابل شناسایی نیست. اما چنانچه پروتئین موتانت در هسته سلول موجود گردد ، واجد طول عمر زیاد است چون پروتئین تخریب کننده آن نمی تواند بر روي پروتئین موتانت اثر گذارد.
بنابر این با روش هاي معمول ایمینوهیستوشیمی پروتئین موتانت در هسته سلول هاي صدمه دیده و یا سرطانی قابل ردیابی است. شناسایی توالی نوکلئوتیدي این ژن با توجه به عملکرد مهم آن در سلول از اهمیت ویژه اي برخوردار می باشد. وجود پلی مورفیسم در این ژن و رابطه آن با استعداد ابتلا به بیماریها و خصوصاً سرطان اثبات شده است. شناسایی تفاوت هاي قومیتی براي ژن یاد شده لازم است. از این جهت بر آن شدیم که توالی نوکلئوتیدي ژن p53 را در بین جوامع ایران ، عراق و بلژیک مقایسه کنیم و تفاوت هاي نوکلئوتیدي آن ها را مرد بررسی قرار داده و با نمونه روسی ثبت شده در سایت NCBI مقایسه نمائیم.
از آن جهت که توالی نوکلئوتیدي ایترون شماره 3 ژن p53 در بیان پروتئین مذکور اهمیت خاصی دارد و با عنایت به اینکه توالی نوکلئوتیدي ژن p53 با پرایمرهاي اگزون شماره 4 براي رشته فوروارد مواجه با مشکل بود. لذا با تغییر پرایمر فوروارد و انتخاي پرایمر خاص اگزون شماره 3 توانستیم علاوه بر بدست آوردن الکتروفروگرام مناسب جهت شناسایی توالی نوکلئوتیدي ژن یادشده به تفاوت هاي نوکلئوتیدي آنها نیز دست پیدا کنیم.
نتایج بدست آمده در سایت NCBI به ثبت رسیده است.
مواد و روشها:
استخراج DNA از نمونه هاي خون افراد ایرانی و عراقی و بلژیکی به روش معمول فنل – کلروفرم انجام گردید. نمونه هاي DNA بدست آمده با کمک پرایمرهاي 3F و 4R براي انجام PCR آماده شدند. پرایمر هاي یاد شده پوشش دهنده اینترون شماره 3 تا اینترون 4 ژن p53 می باشند. پس از آماده سازي محصول PCR ، انجام DNA sequencing برروي نمونه ها صورت گرفت. نتیجه تعیین توالی نوکلئوتیدي نمونه هاي ایرانی ، عراقی و بلژیکی با توالی ثبت شده ژن p53 در سایت NCBI مربوط به افراد روس مقایسه گردید.
نتایج و بحث :
با ارزیابی نتایج حاصل از الکتروفروگرام هاي مربوط به توالی نوکلئوتیدي ناحیه مابین اینترون 3 تا 4 ژن p53 نمونه هاي آنالیز شده و مقایسه آنها با توالی نوکلئوتیدي ثبت شده در سایت NCBI مشخص گردید که در نوکلئوتید هاي 11948 و 11963 اختلاف وجود دارد. به ترتیب یک G insertion در محل نوکلئوتید 11948 و یک G deletion در محل نوکلئوتید 11963 براي نمونه هاي ایرانی ، عراقی و بلژیکی در مقایسه با توالی نوکلئوتیدي ثبت شده در سایت NCBI مشاهده گردید. تفاوت هاي بدست آمده در سایت NCBI با شماره EF432550 ثبت شد.
در شکل شماره یک ، الکتروفروگرام بدست آمده مربوط به نمونه فرد بلژیکی واجد یک G deletion نشان داده میشود. نتایج بدست آمده در مطالعات پزشکی قانونی کاربرد دارد.
شکل : 1 الکتروفروگرام حاصل از تعیین توالی نوکلئوتیدي - 5′→3′ - اینترون شماره 3 ژن p53 نشاندهنده حذف باز نوکلئوتیدي G در محل نوکلئوتید شماره 11963
