بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه حمایت اجتماعی و نگرش به پلیس در کودکان دختر خیابانی بود. روش تحقیق از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان خیابانی منطقه 12 شهر تهران در سال 1395 بود. با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده 55 نفر کودک خیابانی دختر انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه چند بعدی حمایت اجتماعی زیمت و همکاران - - 1988 و نگرش به پلیس کودکان انصاری نژاد - - 1390 استفاده شد.
روش تجزیه تحلیل دادهها ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون تک متغیره بود. نتایج نشان داد که بین حمایت اجتماعی شامل خانواده، دوستان و افراد مهم با نگرش به پلیس رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. همچنین نتایج رگرسیون تک متغیره نشان داد که حمایت اجتماعی شامل خانواده، دوستان و افراد مهم میتوانند نگرش به پلیس کودکان دختر خیابانی را پیش بینی کنند.
-1مقدمه
آگاهی جامعه نسبت به پدیده کودک خیابانی امری لازم است به این دلیل که موج کودکان خیابانی به زودی از حالت کودکی خارج شده و تبدیل به جوان خیابانی شده و جوان خیابانی به مانند بمب است . کودک خیابانی به عنوان گروهی از کودکان جامعه که با توجه به شرایط خاص سنی خود در حال گذراندن دوران بلوغ و بحران هستند، نیازمند حمایت جدی بیشتر والدین هستند ولی از آنجا که به دلایل گوناگون از حمایت والدین محروم هستند در خیابانها رها شده و آمادگی لازم برای کسب هر نوع آسیب پذیری را دارند وجود این کودکان در جامعه ما نشان از آسیبهایی دارد که معمولا درخانواده شکل گرفته و به تدریج وضعیتی را سبب میشود که کودکانی که در این سن نیاز به بهره مندی از امکانات رفاهی و آموزشی مربوط به خود را دارند دچار مشکلات مختلفی میشوند که نبود حمایت اجتماعی در این کودکان از جمله این مشکلات میتواند باشد.
حمایت اجتماعی اغلب به طور معمول به اعمال انجام شده برای یک نفر آشفته به وسیلهی افراد عمده از قبیل اعضای خانواده، دوستان، همکاران، خویشاوندان و همسایگان اطلاق می شود و این اعمال معمولا کمک ابزاری، کمک اجتماعی هیجانی و کمک اطلاعاتی را شامل می گردد. حمایت یک کمک دو جانبه است که موجب خلق تصور مثبت از خود، پذیرش خود، امیدواری، احساس عشق و رضایتمندی میگردد و اضطراب را کاهش می دهد و تمام اینها به فرد فرصت خودشکوفایی و رشد را میدهد. انسانها در هنگام گرفتاریها به حمایت اجتماعی اطرافیان و دوستان خود نیاز دارند تا احساس امنیت کنند
حمایت اجتماعی میتواند به سلامت روانی افراد جهت داده و آن را تحت تاثیر قرار دهد. افرادی که احساس تنهایی را تجربه میکنند، وقتی از حمایت اجتماعی برخوردار باشند، بهتر با مشکلات کنار میآیند و سلامت روانی آنها با سهولت بهتری امکان پذیر است. حمایت اجتماعی میتواند تامین کننده سلامت جسمی و روانی افراد باشد، حمایت اجتماعی همچون سپری مانع نفوذ فشار در فرد میشود و سبب میگردد تا فرد هرچه بیشتر از تجارب منفی پرهیز کند
حمایت اجتماعی میزان برخورداری از محبت، همراهی و توجه اعضای خانواده، دوستان و سایر افراد است. روابط حمایتی و مراقبتی را عامل اساسی تاب آوری در نظر گرفتهاند و اظهار شده که افراد تامین این نوع حمایت، افراد موثری هستند که صمیمیت،مراقبت و توجه را فراهم و در عین حال به فرد کمک میکنند تا خودش به توانمندیها و منابع خود را بهتر بشناسد
منظور از حمایت دریافت شده میزان برخورداری فرد از حمایتهای آشکار همچون کمک و مساعدت عینی از سوی خانواده و دوستان است که میتوان آن را با اندازهگیری تعداد حامیان و میزان دسترسی و برخوداری فرد از انواع حمایت اجتماعی تعیین کرد. دریافت مقادیر حمایت اجتماعی از خانواده نسبت به افراد مهم زندگی و دوستان بیشتر است
منظور از حمایت ادراک شده قابلیت دسترسی و کفایت انواع مختلف حمایت میباشد، یا به عبارتی احساس پذیرش در یک گروه، یک احساس پایدار از تعامل دوطرفه که در یک دوره زمانی ویژه اتفاق میافتد. نظریه پردازان حمایت اجتماعی ادراک شده بر این امر اذعان دارند که تمام روابطی که فرد با دیگران دارد حمایت اجتماعی محسوب نمی شوند. به بیان دیگر روابط منبع حمایت اجتماعی نیستند، مگر آنکه فرد آنها را به عنوان منبعی در دسترس یا مناسب برای رفع نیاز خود ادراک کند
یکی از پیش بینی کنندههای سلامت روانی حمایت اجتماعی ادراک شده است. مفهوم حمایت اجتماعی ادراک شده به حمایت از منظر ارزیابی شناختی فرد از محیط و روابطش با دیگران مینگرد. شواهدی در دست است که گاهی کمکهایی که به فرد میشود نامناسب و بد موقع است یا اینکه خلاف میل خود فرد است، لذا نه خود حمایت که بیشتر ادراک فرد از حمایت است که مهم است. مقیاسهای حمایت اجتماعی ادراک شده نیز بر روی ارزیابی شناختی فرد از محیطش و سطح اطمینان فرد به این که در صورت لزوم، کمک و حمایت در دسترس خواهد بود، متمرکز هستند
با توجه به اهمیت حمایت اجتماعی از کودکان خیابانی و نگرش آنها به پلیس، پژوهشگر به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که، آیا بین حمایت اجتماعی و نگرش به پلیس در کودکان دختر خیابانی رابطه وجود دارد؟
-2روش پژوهش
روش تحقیق از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان خیابانی منطقه 12 شهر تهران در سال 1395 بود. با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده 55 نفر کودک خیابانی دختر انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه چند بعدی حمایت اجتماعی زیمت و همکاران - - 1988 و نگرش به پلیس کودکان انصاری نژاد - - 1390 استفاده شد.
-1-2ابزارهای پژوهش
-1-1-2پرسشنامه حمایت اجتماعی
پرسشنامه حمایت اجتماعی ادراک شده توسط زیمت، داهلم، زیمت و فارلی - - 1988 ساخته شده است. این پرسشنامه به منظور سنجش حمایت اجتماعی ادراک شده از طرف خانواده، دوستان و افراد مهم زندگی فرد تهیه کرده اند. این مقیاس 12 گویه دارد و پاسخگو نظر خود را در یک مقیاس 5 گزینه ای شامل به شدت مخالف - 1 نمره - ، مخالف - 2 نمره - ، نظری ندارم - 3 نمره - ، موافق - 4 نمره - و به شدت موافق - 5 نمره - مشخص می کند. این پرسشنامه از سه مولفه حمایت دریافت شده از سوی خانواده - سوالات 3، 4، 8، - 11، حمایت اجتماعی دریافت شده از سوی دوستان - سوالات 6، 7 ، 9، - 12 و حمایت اجتماعی دریافت شده از سوی دیگران - سوالات 1، 2، 5 ، - 10 تشکیل شده است. روایی و پایایی این مقیاس توسط سازندگان آن در حد مطلوب گزارش شده است
پایایی درونی این ابزار را در یک نمونه 788 نفری از جوانان دبیرستان با استفاده از آلفای کرونباخ، 0/90 تا 0/86 برای خرده مقیاس های این ابزار 0/86 برای کل ابزارگزارش نموده اند - برور، امسلی، کید، لوچنر و سدات، . - 2008 رستمی، شاهمحمدی، قائدی، بشارت، اکبری زردخانه و نصرت آبادی - - 1389 ضریب آلفای کرونباخ خرده مقیاسهای حمایت اجتماعی را بین 0/76 تا 0/89 به دست آورده اند. سلیمی، جوکار و نیک پور - - 1388 پایایی این مقیاس را با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای سه بعد حمایت اجتماعی دریافت شده از سوی خانواده، دوستان و افراد مهم زندگی به ترتیب 0/86، 0/86 و 0/82 گزارش کردند.
-2-2-2پرسشنامه نگرش به پلیس
پرسشنامه نگرش به پلیس توسط انصاری نژاد - - 1390 ساخته شده است. پرسشنامه شامل بیست سوال در مقیاس لیکرت با پنج گزینه ازکاملاً موافقم تاکاملاً مخالفم دارد. برای تعیین اعتبار پرسش نامه نگرش به پلیس ، از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که یکی از روش های همسانی درونی است. این ضریب اعتبار نشان می دهد که می توان به نتایج و محاسبات بعدی اعتماد داشت. افراد گروه عادی نگرش مثبت تری در مقایسه با گروه بزهکار به پلیس دارند . افراد گروه عادی نگرش مثبت تری در مقایسه با گروه بزهکار به قانون دارند. روایی پرسشنامه نگرش به پلیس انصاری نژاد - - 1390 ضریب آلفای کرونباخ این مقیاس را0/841 محاسبه شد. این ضریب اعتبار نشان می دهد که می توان به نتایج و محاسبات بعدی اعتماد داشت.
-3-2-2 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
در قسمت تحلیل دادهها و اطلاعات گردآوری شده با توجه به فرضیههای تحقیق، از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون تک متغیره با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
-3 یافتهها
فرضیه اول: بین حمایت اجتماعی و نگرش به پلیس در کودکان دختر خیابانی رابطه وجود دارد.
جدول -1 نتایج ضریب همبستگی پیرسون حمایت اجتماعی و نگرش به پلیس در کودکان دختر خیابانی
بر اساس جدول -1 این فرضیه که بین حمایت اجتماعی و نگرش به پلیس در کودکان دختر خیابانی رابطه وجود دارد تایید می شود و روابط در سطح - 3 0/01 - معنی دار هستند. به این صورت که بین بین حمایت اجتماعی و نگرش به پلیس در کودکان دختر خیابانی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.
فرضیه دوم: حمایت اجتماعی میتواند نگرش به پلیس در کودکان دختر خیابانی پیش بینی کند.
جدول -2 -خلاصه ضرایب رگرسیون تک متغیره پیش بینی نگرش به پلیس در کودکان بر اساس حمایت خانواده
با توجه به جدول -2 در مورد ضریب رگرسیونی تاثیر عامل حمایت اجتماعی - خانواده - بر نگرش به پلیس در کودکان دختر خیابانی معنیدار میباشد. به این معنی که حمایت اجتماعی - خانواده - می تواند نگرش به پلیس در کودکان دختر خیابانی را پیش بینی و یا تبیین کند.
جدول -3 -خلاصه ضرایب رگرسیون تک متغیره پیش بینی نگرش به پلیس در کودکان بر اساس حمایت دوستان
با توجه به جدول -3 در مورد ضریب رگرسیونی تاثیر عامل حمایت اجتماعی - دوستان - بر نگرش به پلیس در کودکان دختر خیابانی معنیدار میباشد. به این معنی که حمایت اجتماعی - دوستان - می تواند نگرش به پلیس در کودکان دختر خیابانی را پیش بینی و یا تبیین کند.
جدول -4 -خلاصه ضرایب رگرسیون تک متغیره پیش بینی نگرش به پلیس در کودکان بر اساس حمایت افراد مهم
