بخشی از مقاله
چکیده
دانش به عنوان منبع اصلی سازمان ها تلقی شده و به عنوان یک سرمایه مطرح است، انتقال، خلق و بکارگیری دانش باعث توسعه سرمایه های فکری می شود. این مطالعه، به بررسی توسعه سرمایه های فکری و رابطه آن با اجرای مدیریت دانش می پردازد. نوع پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه افسران رسمی دارای مدرک کارشناسی و بالاتر در ستاد آجا تشکیل می دهد. حجم نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران، 70 نفر به صورت تصادفی تعیین گردیدند. برای گردآوری داده ها در این پژوهش، از دو پرسشنامه استاندارد مدیریت دانش فونگ و چوی - - 2009 و پرسشنامه استاندارد سرمایه فکری بونتیس - - 2000 استفاده شده است.
پایایی سوالات با استفاده از فرمول آلفای کرانباخ برای مدیریت دانش و سرمایه فکری به ترتیب 0/84 و 0/95 مورد سنجش و تایید قرارگرفت. پس از بررسی وضعیت تقارن داده ها با استفاده از آزمون کولموگوروف-اسمیرنوف و آزمون همبستگی اسپیرمن ، فرضیه های تحقیق و میزان همبستگی بین متغیرها با استفاده از نرم افزار SPSS18 مورد آزمون قرار گرفت . نتایج حاکی نشان داد که بین مدیریت دانش و سرمایه فکری و مولفه های آن - سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای - رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین یافته های تحقیق نشان می دهد که سرمایه ساختاری دارای بالاترین ضریب همبستگی و سرمایه رابطه ای کمترین ضریب همبستگی را داشته اند.
کلمات کلیدی: مدیریت دانش، سرمایه فکری، منابع انسانی. آجا.
-1 مقدمه
امروزه یکی از مهم ترین و با ارزش ترین سرمایه های هر سازمان، دانش است. دانش سازمانی در دنیای پیچیده امروزه، به سرعت در حال تبدیل شده به مزیت رقابتی اصل سازمان ها است. و کم تر کسی در ضرورت تحول شیوه های مدیریت سازمانی برای تطبیق با ویژگی های عصر جدید تردید دارد. این امر هر سازمان را بر آن می دارد تا برای بقاء تمام تلاش خود را در مدیریت دانش به کار گیرد. مفهوم جدید مدیریت دانش، فرایندی است که به سازمان ها کمک می کند تا دانش ضمنی اعضای سازمان، یعنی اطلاعات و تخصص های مهمی که قسمتی از حافظه سازمان هستند و معمولا بدون حضور ساختاردهی در سازمان وجود دارند را شناسایی، انتخاب، سازماندهی، توزیع و منتقل کنند. مدیریت دانش، راز موفقیت سازمانها در قرن 21 است. دانش، مفهومی فراتر از داده و اطلاعات است.
دانش به مجموعه اطلاعات، راه کار عملی مرتبط با آن، نتایج بهکارگیری آن در تصمیمات مختلف، آموزش مرتبط با آن، نگرش افراد در مشاغل و مسئولیتهای مختلف در ارتباط با آن گفته میشود. دانش هر نفر، حتی در موردی خاص، ممکن است با دیگران متفاوت باشد. دانش زیربنای مهارت و تجربه و تخصص هر فرد است.سرمایه فکری فراهم کننده یک پایگاه منابع جدید است که از راه آن سازمان می تواند به رقابت بپردازد. امروزه اساس فعالیت سازمان های موفق از تولید محوری به سمت دانش محوری انتقال یافته است. استوارت - 1997 - سرمایه انسانی را مهم ترین دارایی سازمان تلقی می کند. افزون بر این، طرفداران مکتب دانش محور مانند اینکپن - - 147:1998 و زاک - 132:1999 - نیز معتقدند اگر شرکتی از سرمایه فکری و دارایی های دانشی بهتری در محیط کسب و کار برخوردار باشد، مزیت رقابتی خواهد داشت.
-2 بیان مساله و ضرورت تحقیق
مهم ترین هدف به کارگیری مدیریت دانش در سازمان، انطباق سریع با تغییرات محیط پیرامون به منظور ارتقاء کارآیی و سودآوری بیش تر می باشد. در نتیجه، مدیریت دانش به فرایند چگونگی خلق، انتشار و به کارگیری دانش در سازمان اشاره دارد. به عبارت دیگر هدف نهایی مدیریت دانش شامل تسهیم دانش میان کارکنان به منظور ارتقاء ارزش افزوده دانش موجود در سازمان می باشد. در حال حاضر دانش سازمانی به عنوان یک دارائی مهم و جاودانه سازمان تلقی می شود دارائی که نامحسوس است و نقش برجسته ای در رشد آینده سازمان دارد هر چند که نمی توان به طور دقیقمشخص کرد که این دارائی در چه زمانی عوایدی برای سازمان ایجاد خواهد کرد ولی آن چه که این دارائی را نسبت به دارائی های اقتصادی دیگر متمایز می سازد جاودانه بودن آن نسبت به سایر دارائی هاست.
مدیریت دانش به سازمان کمک می کند تا از تجارب خود، شناخت و بینش به دست آورند و فعالیت خود را بر کشف ، جمع آوری، انتخاب، ذخیره سازی، سازماندهی، انتقال، به کارگیری و به روز رسانی دانش متمرکز کند تا بتواند در حل مشکلات، آموزش پویا، برنامه ریزی راهبردی و تصمیم گیری، از این دانش بهره گیرد. آجا سازمانی است که به شدت نیازمند اطلاعات و دانش و به هنگام، سازمانی است و دارای دانش فراوان اما ضمنی و مستند نشده و همچنین سازمانی است که بیش از هر سازمان دیگر، نیازمند تحقق اهدافش می باشد. این واقعیت حداقل یک امر اجتناب ناپذیر برای آجا محسوب می شود و مدیریت دانش و پیاده سازی آن به عنوان مهم ترین ابزار سازماندهی و بهره گیری از دانش است - هاشمی،. - 1389از این رو شناخت درست مدیریت دانش و ابعاد آن می تواند موجب افزایش خلاقیت و نوآوری در میان کارکنان می شود. بر این اساس، در این تحقیق بر آن شدیم تا با رویکردی جامع تر، رابطه بین سرمایه فکری و مدیریت دانش رامورد بررسی و ارزیابی قرار داده و مشخص نمائیم که آیا رابطه ای بین سرمایه فکری - متغیرمستقل - و اجرای مدیریتدانش - متغیر وابسته - وجود دارد یا خیر؟
-3 اهداف تحقیق
-1-3 هدف اصلی تحقیق
هدف اصلی تحقیق، بررسی رابطه بین سرمایه فکری و مدیریت دانش کارکنان ستاد آجا است.
-2-3 هدف های فرعی
بررسی رابطه بین سرمایه ساختاری و مدیریت دانش کارکنان ستاد آجا.
بررسی رابطه بین سرمایه انسانی و مدیریت دانش کارکنان ستاد آجا.
بررسی رابطه بین سرمایه رابطه ای و مدیریت دانش کارکنان ستاد آجا.-4 فرضیه های تحقیق
-1-4 فرضیه اصلی
بین سرمایه فکری و مدیریت دانش رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
-2-4 فرضیه های فرعی
1.بین سرمایه ساختاری و مدیریت دانش رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
2.بین رابطه بین سرمایه انسانی و مدیریت دانش رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
3.بین رابطه بین سرمایه رابطه ای و مدیریت دانش رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
-5 مروری بر ادبیات تحقیق
-1-5 مفهوم و تعریف مدیریت دانش
