بخشی از مقاله
چکیده
یکی از مسائلی که برای مقابله با مسائل و مشکلات آموزشی در کشورهای مختلف مورد توجه قرار گرفته است تکنولوژی آموزشی است. تکنولوژی آموزشی ابزار و روش هایی در اختیار دست اندرکاران تعلیم و تربیت قرار می دهد تا آن ها را برای غلبه بر مسائل و مشکلات آموزشی تجهیز کند.امروزه برای شفاف کردن امر آموزش، متنوع کردن وسایل فرآیند تدریس و روشن کردن مطالب درسی، استفاده از وسایل کمکآموزشی توسط معلمان امری اجتنابناپذیر است. دانشآموزان با استفاده از وسایل کمکآموزشی به فرآیند یادگیری و تدریس عینیت می بخشند و به آسانی به در جریان تدریس به فراگیری آموختههای جدید میپردازند. بطور کلی وسایل آموزشی به ابزارها و امکاناتی اطلاق می گردد که در جریان تدریس جهت تفهیم بهتر مطالب درسی و یادگیری موثر توسط معلم و دانش آموز بکار می روند.وسایل کمکآموزشی زمینه لازم را برای یادگیری در دانشآموزان به طور گسترده میآورند و دانشآموزان خود را در فرآیند تدریس و یاددهی به حساب میآورند وسایل کمکآموزشی، اعم از ساده و پیچیده، به عنوان ابزاری برای ایجاد تسهیل در امر تدریس و یادگیری در نظامهای آموزشی به کار میروند. این وسایل از حیث اینکه تئوری و عمل را با هم ترکیب کرده، باعث ماندگاری یادگیری و تنوع بخشی در کلاس درس می شوند حائز اهمیتاند. باتوجه به پیشرفتهای علمی و تکنولوژیکی در عصر حاضر، وسایل کمکآموزشی به عنوان یک رابط توانستهاند نقش خود را به خوبی ایفا کنند. بدیهی است اگر معلمان مهارتهای لازم را برای کاربرد این وسایل داشته باشند، اثربخشی آنها بیشتر خواهد بود.
ٌ- مقدمه
در حال حاضر در جهان امروز تکنولوژی آموزشی به مفهوم رویکردی بر چگونگی آموزشی در ارتباط با اهداف، توانسته است با تکیه بر اصول و یافته های علمی، به ویژه روانشناسی یادگیری،ابزار و وسایل در دسترس را اعم از اشیاء ساده ای همچون گچ و تابلو یا دستگاه های پیچیده ای مانند کامپیوتر،برای بهینه کردن آموزش و بالا بردن کیفیت آن به خدمت گیرد .امروزه وسایل کمک آموزشی ، اعم از ساده یا پیچیده ، به عنوان ابزاری برای ایجاد تسهیل در امر تدریس و یادگیری در نظامهای آموزشی به کار می روند . وسایل کمک آموزشی با توجه به پیشرفت های علمی و تکنولوژیکی در عصر حاضر ، به عنوان یک رابطه توانسته اند نقش خود را به خوبی ایفا کنند. این امر زمانی تحقق می یابد که معلمان مهارتهای لازم را برای کاربرد این وسایل داشته باشند بنابراین بهره گیری از تکنولوژی آموزشی می تواند به نحو موثری در کاهش میزان تاثیر کمبود معلمان آگاه و دلسوز علاقه مند نقش داشته باشد] ٌ.[
واژه تکنولوژی آموزشی
تکنولوژی واژه مرکبی است که از دو واژه مستقل "تکنیک Technique - " - به معنای راه کار روش اجرای کار و" لوژی" - Logy - به معنای شناخت درست شده است پس تکنولوژی یعنی راهها و روش های کار و عمل ]ٍ.[
واژه آموزش
یعنی یاد دادن؛ برای یاد گرفتن؛ برای بهره بردن و ایجاد تغییر مفید در وضعیت موجود ]ٍ.[
تکنولوژی چیست؟
غالبا تکنولوژی فرآورده های صنعتی از قبیل:ماشین آلات،کامپیوتر، سفینه فضایی،ماهواره و مانند آنها را به ذهن افراد متبادر میکند و تصور می شود مردمی که دارای محصولات فراوان صنعتی از تکنولوژی برتر برخوردارند
تعریف تکنولوژی
تکنولوژی عبارت از اختراعات پیچیده و عجیب و غریب نیست.اختراعات علمی که گاه پیچیدگی های عجیب و غریب دارند در واقع محصول تکنولوژی هستند نه خود تکنولوژی. برای تکنولوژی چند تعریف مشخص وجود دارد:
ٌ- تکنولوژی یعنی علم عمل - در برابر علم محض -
ٍ- تکنولوژی یعنی استفاده از علم محض به منظور تغییر محیط به خواست و میل خود برای بهبود.
َ- تکنولوژی یعنی دانشی که به وسیله آن چیزهای لازم و مورد نیاز و مورد تقاضا فراهم می شود. - این تعریف،مکمل و حتی مشابه با دو تعریف بالاست - دانش تکنولوژی شیوه های به کارگیری دانش محض را تعیین می کند و راه ایجاد تغییرات مطلوب را برای ما هموار می سازد.استفاده از دانسته ها و آگاهی ها و اطلاعات در هر سطحی که باشند،تکنولوژی است ]ٍ.[
تعاریفی از تکنولوژی آموزشی ××
تعریف تکنولوژی آموزشی به گفته جیمز براون:طراحی، اجرا و ارزشیابی سیستماتیک تمامی فرایند یادگیری و تدریس بر اساس هدف های مشخص و نتایج تحقیقات در زمینه یادگیری و ارتباط و همچنین به کارگیری مجموعه ای از منابع انسانی و غیر انسانی به منظور ایجاد آموزشی موثر]ٍ.[ "جی آراگیس" تکنولوژی آموزشی را »طراحی سازمان یافته و استقرار یک سیستم فراگیری که از مزایای روش های نوین ارتباط جمعی،ابزار و وسایل بصری،سازمان و روش های جدید تدریس بهره گیری میکند«می داند]ٌ.[ ریچوند تکنولوژی آموزشی را به کار بستن سیستماتیک اطلاعات علمی درموقعیت های یادگیری میداند .در آخر تکنولوژی آموزشی در آماده سازی فضا ها و ابزارهای آموزشی که می تواند بیشترین تاثیر را در گرایش دانش آموزان به مطالعه داشته باشد و نقش مهمی را ایفا کند]ٍ.[
نظریه هایی در رابطه با یادگیری و نقش وسایل آموزشی - تکنولوژی آموزشی - در تدریس :
بر اساس بررسی ها و مطالعات انجام شده،نقش مواد و تجهیزات آموزشی در تدریس و یادگیری این است که اینگونه مواد و وسایل قابل لمس را برای تفکر ایجاد مفاهیم به وجود می آورند و همچنین تجارب واقعی،عینی و حقیقی را در اختیار فراگیران قرار می دهند]ٌ.[