بخشی از مقاله
چکیده
به هر یک از ابعاد زندگی که نگاه کنیم حضور تکنولوژی را می بینیم. انواع رسانه های دیداری و شنیداری، سخت افزارها و نرم افزارها با محتواهای آموزشی جای خود را در نظام آموزشی باز کرده و در کنار مربیان تربیتی قدم بر میدارند.فراگیرانی که در خانه و محیط های خارج از مدرسه با کامپیوتر و انواع چندرسانه ای ها سروکار دارند نمی توانند زمان طولانی تنها به صحبتهای معلم توجه کنند.
تکنولوژی در اینجا به کمک مربیان آمده که بتواند به طرق مختلف آنها را در آموزش یاری دهد. برخی گرایشات مهم وجود دارند که چهره تعلیم و تربیت را ده تا بیست سال آینده تغییر خواهند داد که بعضی از آنها به حضور تکنولوژی در آموزش اشاره دارد و از آنها می توان ضرورت کاربرد تکنولوژی آموزشی را دریافت مقاله حاضر به بررسی تکنوژی آموزشی,جنبه های تکنولوژی ،وظایف تکنولوژیست آموزشی و همچنین داشتن دانش برخورد سیستماتیکی و طراحی آموزش با رویکرد سیستمی می پردازد و در پایان پیشنهاداتی ارایه می نماید.
-1 مقدمه
جوامع بشری با سرعتی شگفتانگیز در حال توسعه ، تغییر و تحولند و این تحولات جنبههای مختلف زندگی را دربرمیگیرد. پیشرفت علوم و فنون دانشهای جدیدی را مطرح میسازد که نیازهای جدیدی را نیز برای انسانها ایجاد میکند. بنابراین آموزش باید با سرعت و کیفیت بیشتر انجام شود. به همین دلیل بسیاری از روانشناسان و صاحبنظران در مباحث تربیتی به بهرهگیری از تکنولوژی آموزشی توصیه میکنند. چرا که تکنولوژی آموزشی باعث سهولت ، سرعت و دقت در امر آموزش و یادگیری میگردد.
تعریف تکنولوژی آموزشی
تکنولوژی آموزشی عبارت است از مجموعه روشها و دستورالعملهایی که با استفاده از یافتههای علمی ،برای حل مسائل آموزشی اعم از طراحی ، اجرا و ارزشیابی در برنامههای آموزشی بکار گرفته میشود.
تاریخچه و سیر تحولی
تکنولوژی آموزشی به معنای اعم چیز تازهای نیست و قدمت آن را میتوان همزمان با قدمت تعلیم و تربیت دانست. اما تکنولوژی آموزشی به معنای خاص آن شاید کمتر از یک قرن است که مورد توجه متخصصان تعلیم و تربیت غربی قرار گرفته است. در سال 1900 در آمریکا اصطلاحاتی از قبیل وسایل دیداری ، شنیداری و وسایل کمک آموزشی وارد جریان آموزش و پرورش شد. و تقریبا در حدود سال 1950 به بعد روانشناسان استفاده از روشهای مختلف ارائه دانش یعنی استفاده از تکنولوژی آموزشی را به عنوان یک تکنیک یا روش در امر آموزش فراگیران مطرح کردند اما همچنان استفاده از ابزارهای آموزشی شدیدا مورد توجه قرار داشت.
نقش و تاثیر در زندگی
تغییر در تفکر و نحوه یادگیری و یاددهی: تفکر کلیشهای هرگز به شخص اجازه نمیدهد و در غیر آنچه ×آموخته است، بیندیشد.
تغییر در گرایش: معلم میتواند روشهای عادی خود را تغییر دهد و نسبت به تکنولوژی آموزشی که شامل راهها و ابزارهای کمکی فراوانی برای یاددهی و آموزش است، دید و نگرش مثبتی داشته باشد
مطالعه مجدد در روانشناسی یادگیری: تکنولوژی آموزشی محصول یافتههای جدید در روانشناسی یادگیری است. بنابراین معلمان برای استفاده از آنها باید به مطالعه مجدد آنها بپردازند
مطالعه مداوم و بنابراین کشف وسایل و روشهای جدید در امر آموزش توسط معلمین و حتی تشویق دانش آموزان مقاله جدید - فایلWord که چکید مقاله می باشد را با فرمت ZIP ارسال کنید سپس به قسمت وضعیت مقاله رفته و فایل - Word - که شامل اصل مقاله می باشد را با فرمت ZIP ارسال کنید . فایل سوم تنها PDF اصل مقالات را ارسال کنید .شما می توانید با بروز مشکل دراین امر با دبیرخانه کنفرانس تماس بگیرید
ارتباط با سایر علوم
این علم با علوم مختلف از جمله روانشناسی ، تعلیم و تربیت ، جامعه شناسی و حتی با علوم فنی که در ارتباط با .×ساخت وسایل کمک آموزشی و غیره میباشند، در ارتباط تنگاتنگی قرار دارد کاربرد موثر وسایل آموزشی و تکنیکهای مختلف آموزشی مستلزم تمرین و یادگیری است. خلاصه این که تکنولوژی آموزشی هنگامی به مدارس ما راه خواهد یافت که معلمان ما به آن آشنا و معتقد شوند و به اعتقاد خود عمل کنند. زیرا استفاده بهینه و کسب مهارت در هر کاری مستلزم استفاده و به اجرا گذاشتن آن امر میباشد چشم انداز فراهم کردن وسایل کافی برای استفاده معلمان ، وجود التزام در مدارس برای استفاده مدرسان از وسایل کمک آموزشی و نظارت بر آن، که این خود باعث بهبود و تسریع در امر یادگیری دانش آموزان میشود.
جنبه های مختلف تکنولوژی آموزشی
بنابر مطالب ارائه شده درباره تکنولوژی آموزشی می توان نتیجه گرفت که تکنولوژی آموزشی یک رشته بین رشته ای است که بدنبال ارائه راهکارها،روشهای نوین وعملی با هدف افزایش کیفیت فرآیند آموزش ودر نهایت ایجاد شرایط،موقعیت ومحیط مناسب برای تسهیل یادگیری است.واین کار را حداقل بر اساس سه جنبه زیر صورت بندی کرده وبه مرحله اجرا می گذارد
.1 جنبه ابزاری : این جنبه از تکنولوژی آموزشی به استفاده از تجهیزات، وسایل ، تکنولوژیها و رسانه های آموزشی اشاره دارد.تکنولوژیهای نوین ابزارها وامکانات جدیدی را پیش روی کارشناسان تکنولوژی آموزشی قرار میدهدوافراد خلاق در زمینه تکنولوژی آموزشی نیز از این رسانه ها وتکنولوژیهای جدید به عنوان راهکاری برای حل مسائل آموزشی وتسهیل یادگیری بهره می برند.
.2 جنبه اصول/روشها/راهکارها : این جنبه از تکنولوژی آموزشی به استفاده از یافته های علمی اشاره می کند.بدین صورت که تکنولوژیست آموزشی یافته های علوم مختلف را که در آغاز به صورت خام ونظری در دسترس می باشند. به اصول،شیوه ها وراهکارهای عملی تبدیل می کنند.در اغلب موارد یافته های علمی ابتدا در قالب تحقیقات کاربردی مورد مطالعه قرار می گیرند وسپس به صورت اصول وروشها برای حل مسائل آموزشی وتسهیل یادگیری عرضه می شوند.
.3 جنبه حل مسئله : از این جنبه »در صورت بروز مشکل در یک نظام آموزشی،اعم از کوچک یا بزرگ وهمچنین در صورت نیاز به آموزش در یک محیط خاص،تکنولوژی آموزشی به تبیین مشکل می پردازد
یک تکنولوژیست آموزشی این کار را چگونه انجام می دهد؟جواب این است که او-شرایط، موقعیت ها، اهداف، نیازها وتمامی آنچه که به آموزش مرتبط می شود را با یک دید سیستمی مورد تجزیه وتحلیل قرار می دهد وبعد از شناسایی مشکل یا معضل آموزشی،روش ها وراهکارهای لازم را براساس دو جنبه اول تکنولوژی آموزشی - جنبه ابزاری وجنبه اصول/روشها/راهکارها - برای حل مسائل آموزشی طراحی وعرضه می کند.پس نتیجه می گیریم که جنبه سوم،جنبه های اول ودوم را نیز در بر می گیردبه عبارتی دیگر می توان گفت که جنبه سوم تکنولوزی آموزشی چگونگی کاربرد جنبه های اول ودوم را مدیریت وهدایت می کند.
بنابراین این تصور غلط که تکنولوژی آموزشی را محدود به وسایل ورسانه های آموزشی می کند با توجه به مطالب ارائه شده مردود است. بله وسایل و رسانه های آموزشی هم جزء راهکارهایی هستند که تکنولوژیستهای آموزشی ارائه کرده اند.ولی نکته اینجاست که اینها صرفاً بخشی از راهکارهای عملی تکنولوژی آموزشی برای افزایش کیفیت آموزش وتسهیل یادگیری است وتکنولوژی آموزشی برای هر گونه شرایط وموقعیت آموزشی بر اساس جنبه های سه گانه ای که اشاره شد می تواند راهکار عملی وکاربردی برای حل مسائل آموزشی اعم از ×طراحی،اجرا وارزشیابی،پیشنهاد صورت بندی کرده وبه اجرا در بیاورد.
به طور کلی کلمه " تکنولوژی" به معنای انجام دادن کارها به صورت ماهرانه و به طور کارآمد است. به طور خاص کلمه "تکنولوژی آموزشی" نیز همین معنا را در خود دارد و به معنای انجام کلیه فعالیت های مربوط به آموزش و یادگیری به صورت ماهرانه و به طور کارآمد است. اما منظور از کارآمدی در اینجا آن است که باز ده های فعالیت های آموزشی دقیقا همان چیزی باشد که ما از قبل مد نظر داشته ایم و آموزش را برای دسترسی به آنها برنامه ریزی کرده ایم.
پس این رشته با تضمین تحقق اهداف یادگیری مورد انتظار، می تواند احتمال موفقیت دانش آموزان را در فعالیت های یادگیری خود افزایش دهد و تا حدی زیادی نیز مانع بروز شکست های یادگیرندگان در فعالیت های یادگیری خود باشد. اما تکنولوژی آموزشی چگونه می تواند حصول اهداف یادگیری را تضمین نماید؟ این رشته با انجام ارزشیابی مستمر از نظام آموزشی و برنامه های آموزشی در تمام مراحل - طراحی، تهیه و توسعه، اجرا، ارزشیابی - می کوشد تا مشکلات احتمالی برنامه های آموزشی را به محض وقوع شان تشخیص دهد و آنها را پیش از آنکه نتایج سوئی بر یادگیری افراد داشته باشد به سرعت رفع نماید.
رشته تکنولوژی آموزشی نگرش تازه به مسائل تعلیم و تربیت است که با استفاده از اصول روان شناسی و بهره گیری از علم برنامه ریزی آموزشی و طراحی دقیق مبتنی بر هدف های مشخص و با در نظرگرفتن توائم منابع و امکانات انسانی و مادی بهترین روش وسایل آموزشی را در جهت تغییر رفتارفراگیران عرضه می کند. این رشته می کوشد افرادی تربیت نماید که دارای مهارت و قابلیت های زیر باشند:
. به کاراندازی رسانه های آموزشی جهت اداره و کلاس ها، سالن های سخنرانی و...
. طراحی و تولید منابع رسانه ای
. اداره و کتابخانه ها و مراکز مواد درسی
. تهیه و تدوین ، توسعه و اصلاح طرح های آموزشی
. شناخت و کشف مسائل آموزشی
. طراحی و اجرای ارزشیابی از سیستم های آموزشی
. ارزیابی و انتخاب مواد و تجهیزات آموزشی جهت خرید
. کمک در تهیه و تنظیم محتوا برای رسانه های آموزشی
. شرکت و ارائه کمک و همفکری در برنامه ریزی های آموزشی و درسی پس این عقیده که وظیفه یک تکنولوژیست آموزشی صرفا به کار گیری ابزار و رسانه های آموزشی است تصور اشتباهی می باشد. یک تکنولوژیست آموزشی در درجه اول باید یک منتقد و تحلیل گر خوبی باشد و با دیدی انتقادانه و ضریفانه بتواند مشکلات نظام آموزشی که گاهی از نظر ها پنهان است را به موقع تشخیص دهد و از تمام قابلیت هایی که رشته تکنولوژی آموزشی در اختیارش قرار می دهد
