بخشی از مقاله
چکیده
در دادهبرداری همزمان که به عنوان دادهبرداری ترکیبی نیز معرفی میشود، دو یا چند چشمه را بهطور همزمان شوت - Shot - میکنند. با توجه به اینکه در دادههای ترکیبی ثبت شده اثر سیگنالهای ناخواستهی مربوط به چشمههای دیگر دیده میشود، بهتر است برای دستیابی به تصویر لرزهای ایدهآل، دادههای ترکیبی به صورت رکوردهای مجزا جداسازی گردد. جداسازی اثر چشمههای همزمان معمولاً به صورت یک مسئلهی وارونسازی نامعین در نظر گرفته میشود که برای حل آن از روشهای تکرارشونده و اعمال قیدهای اضافی از جمله تنکی و همدوسی استفاده میشود. در این مقاله با توجه به محدود بودن باند مکانی دادههای لرزهای برای چشمههای مجاور و متراکم، جداسازی اثر چشمههای همزمان را به کمک وارونسازی مستقیم ماتریس عملگر و بدون درنظر گرفتن این قیدهای اضافی مورد بررسی و مطالعه قرار میدهیم.
واژه های کل یدی: داده برداری همز مان یا ترکی بی؛ جدا سازی ا ثر چشمههای همزمان؛ دادهی غیرترکیبی.]
1 مقدمه
در دادهبرداری متعارف، به منظور پرهیز از تداخل پاسخ چشمههای مختلف که توس گیرندهها دریافت میشود، چشمهها با فاصله زمانی بزرگ عمل میکنند که این امر موجب بالا رفتن زمان و هزینه عملیات میشود. به منظور حل این مسئله، مفهوم دادهبرداری همزمان یا ترکیبی معرفی میشود. در این روش، زمان بین عملکرد چشمه های متوالی کاهش چشمگیر می یابد یا افزایش تعداد چشمه ها در همان زمان دادهبرداری اولیه را ممکن می سازد که خود موجب کاهش هزینه و افزایش کیفیت برداشت میشود. بهایی که در بدست آوردن دادهای با کیفیت بالا و هزینه پایین باید پرداخت شود سروکار داشتن با تداخل پاسخ چشمهها در دادهبرداری ترکیبی میباشد. برای حل این مشکل، قبل از تمامی مراحل استاندارد پردازشی یک مرحله جداسازی اثر چشمههای همزمان نیاز است که برای از هم باز کردن دادههای ترکیبی حاصل از عملکردهای متوالی چشمه میباشد و پس از اعمال آن این دادهها به صورت دادههای حاصل از یک تک چشمه بازیابی میشوند.
بعد از کارهای اولیهای که در این زمینه صورت پذیرفت تحقیقات در زمینه دادهبرداری ترکیبی شکل جدیتری را در 5 سال اخیر به خود گرفت. به طوری که روشهای گوناگونی توسعه یافتند که با سیگنالهای ناخواسته حاصل از پردازش دادهی چشمههای همزمان سروکار داشتند. این روشها شامل استفاده از فاصله زمانی تصادفی بین چشمه - آکربرگ و همکاران، - 2008 ، پیش بینی و کم کردن سیگنالهای ناخواسته - مهداد و همکاران، 2011؛ شودونگهو و همکاران، - 2012 و جداسازی داده حاصل از چشمههای همزمان با استفاده از قیدهای مناسب - برخووت، 2008؛ آبما و همکاران،
- 2010 میباشد.
2 روش تحقیق
و - p s , - . p ماتریس با مرتبهی NN ماتریس اساسی نقطهی گسترش نامیده میشود. B H ماتریس نقطه گسترش برای دادهی ترکیبی میباشد که شامل نسخهی شیفت یافته از تابع اساسی نقطهی گسترش میباشد و برای سیگنالهای ناخواستهی ناشی از تداخل دادهبرداری همزمان در نظر گرفته شده است. در یک م ثال، جدا سازی از طر یق وارون سازی م ستقیم را روی یک دادهی عددی ایجاد شده به کمک نرمافزار GXII اعمال میکنیم. شکل -1الف یک ساختار زیر زمینی را نشان میدهد. کمترین سرعت در بالاترین لا یه c 2000 m/s و در پایینترین لا یه تا 3000 م تر بر ثانیه افزایش مییابد. 384 چشمه به فاصلهی 5 m s در سطح قرار میگیرد. تابع چشمه ، موجک ریکر با فرکانس مرکزی 23 هرتز میباشد و پاسخهای بازتابی در سطح زمین توس 128 گیرنده که فاصلهی بین آنها 15 متر میباشد ثبت میگردد. دادهبرداری ترکیبی به کمک 48 گروه چ شمه که هر گروه 8 چ شمهی م جاور را شامل می شود صورت میگیرد 8 - . - n زمان عملکرد چشمههای حاضر در یک گروه ، به صورت تصادفی و در یک توزیع نامنظم بین 0 تا 2 ثانیه انتخاب میشود. شکل -1ب پاسخ ترکیبی گروه چشمهی واقع در میانهی سطح دادهبرداری را نشان میدهد.
