بخشی از مقاله
چکیده
در نظام مسئولیت مدنی، هر کس ضرری نامشروع به دیگری وارد کند، ملزم به جبران خسارات وارده می باشد. حوادث راهنمایی و رانندگی از جمله شایع ترین دعاوی مسئولیت مدنی است. پس از قانون مجازات اسلامی 1392، در آخرین اراده قانونگذار، قانون بیمه اجباری 1395 به تصویب رسیده است. تعهدات بیمه گر را می توان در دو قالب تعهدات بدنی و مالی مشاهده نمود. در تعهدات بدنی، بیمه گر مکلف است خسارت بدنی وارد شده را صرف نظر از دین و جنسیت زیان دیده پرداخت نماید.
میزان تعهد ریالی بیمه گر در خصوص خسارات بدنی اشخاص داخل وسیله نقلیه، معادل دیه یک مرد مسلمان در ماه حرام و حاصل ضرب آن در ظرفیت مجاز خودرو است. در قبال اشخاص خارج از وسیله نقلیه، ده برابر سقف تعهدات بدنی بیمه نامه خواهد بود. هزینه درمان و معالجه مشمول ماده 35 این قانون بوده و قابل پرداخت است اما هزینه های از کارافتادگی زیان دیده مشمول تعهد بیمه گر نبوده و مطابق قواعد عمومی مسئولیت مدنی قابل مطالبه خواهد بود.
بیمه گر در برخی از حالات از جمله خسارات بدنی به جز فوت، موظف است قبل از صدور حکم قطعی حداقل به میزان پنجاه درصد خسارات وارده را جبران نماید. در سایر موارد، تکلیف مزبور بعد از صدور حکم قطعی مرجع قضائی می باشد. تعهد بیمه گر در خسارت مالی حداقل معادل دو و نیم درصد سقف تعهدات بدنی بوده و در خسارات وارده بر خودروهای گران قیمت، حداکثر معادل پنجاه درصد سقف تعهدات بدنی است.خسارات به قیمت یوم الاداء پرداخت می گردد.
مقدمه
یکی از مهم ترین مسائلدر نظام مسئولیت مدنی و تخصصاً بیمه مسئولیت، حدود تعهدات بیمه گر در قبال خسارات جانی و مالی است که از سوی بیمه گذار به شخص یا اشخاص دیگری وارد شده است. در واقع، بیمه گذار با انعقاد قرارداد بیمه و پرداخت مبلغی به عنوان حق بیمه، توقع جبران خسارات وارده در صورت بروز حادثه را دارد . بر همین اساس از سمت بیمه گذار، تعهدات نامحدود بیمه گر، بسیار مطلوب و خوشایند خواهد بود، اما در طرف مقابل، بیمه گر نیز سعی بر آن دارد که در این قرارداد، منافع خود را حفظ نماید، ضمن آنکه یک سری تعهدات را می پذیرد، سعی دارد از برخی تعهدات جبران خسارت مالی یا بدنی، شانه خالی نماید. بنابراین حدود تعهدات بیمه گر در قبال خسارت بدنی و مالی وارد شده از جمله مسائل مهم حقوق بیمه و مسئولیت مدنی بوده، بررسی و واکاوی ابعاد مختلف آن، هدف این نوشتار است.
گفتار اول - کلیات
ابتدائاً لازم است به طور مختصر به کلیات تحقیق پرداخته شود:
بند اول - مفهوم بیمه و اوصاف آن
الف - تعریف بیمه1
بیمه به گونه های مختلفی مورد تعریف واقع شده است، از دید برخی از نویسندگان عقد بیمه، عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می کند در ازای پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه، خسارت وارده بر او را جبران نموده یا وجه معینی بپردازد - بابایی، . - 19: 1382 در تعریفی دیگر بیمه »قراردادی است که شخصی در مقابل پرداخت مبلغی به عنوان حق بیمه اعم از این که ماهانه باشد یا به نحو دیگر، متعهد می گردد در صورت بروز حادثه ای غیرقطعی و اتفاقی، مبلغی را به عنوان جبران خسارات وارده پرداخت نماید.
- Clarke, 2016: 9 - « همچنین بیان شده است بیمه قراردادی است که به وسیله آن یک شخص بیمه گر، تعهد می کند در قبال عوض توافق شده، به شخص دیگر، مبلغی پول یا معادلش را در صورت وقوع یک حادثه معین پرداخت نماید . - Ivamy, 1993: 3 - باید بیان کرد تعاریف مزبور همگی می توانند در شناختن مفهوم بیمه مورد استفاده واقع شوند. همان طور که مشاهده می گردد آنچه در عقد بیمه نقش بنیادی ایفا می نماید، احتمالی بودن موضوع بیمه است، در غیر این صورت عقد بیمه باطل خواهد بود.