بخشی از مقاله
خانواده به عنوان اصلیترین نهاد اجتماعی، زیربنای جوامع و خاستگاه فرهنگها، تمدنها و تاریخ بشربوده ومناسبترین نظام برای تأمین نیازهای روحی و معنوی انسان است. بستریست برای تأمین آرامش روانی، پرورش فرزندان و برآوردن نیازهای عاطفی افراد. توجه به این نظام مقدس موجب اصلاح جوامع وغفلت از آن سبب دورشدن از حیات حقیقی و تکاملی بشر میشود. توجه به مسأله خانواده و تکریم آن از اساسی ترین مباحث در قرآن کریم است. خانواده آرمانی که قرآن کریم ترسیم می کند دارای حدود و وظایفی است که زیربنای اصلی آن دو رکن اخلاق و حقوق است. در این نوشتار ماهیت خانواده ، زندگی زناشویی و روابط متقابل والدین و فرزندان از نظرگاه قرآن و روایات اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است و آیات با توجه به تفسیر ابوالفتوح رازی که یک مفسرر کهن شیعی است، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
مقدمه
آفرینش هستی بر اساس زوجیت بنا شده است و این امر تنها اختصاص به نوع انسان ندارد؛ بلکه تمام کائنات موجودات جهان بر این اساس خلق شده اند و برقراری و تداوم نظام هستی بر آن متکی است؛ چرا که ثمره زوجیت در هر یک از موجودات این عالم به نوعی در ادامه حیات این کره خاکی مؤثر است. در تفسیر این آیه شریفه آمده واز هرچیزی که آفریدیم دو جفت آفریدیم. مراد یک جفت است دو فرد، ولکن برای آن دو جفت گفت که هر یکی از جفت صاحبش باشد والّا دو جفت به زبان ما چهار فرد بود، مراد دونوع و دو صنف اند چون: آسمان وزمین،برّ وبحر، سهل و جدل، تابستان و زمستان، خریف و بهار، شب و روز و نر وماده، لعلکم تذکرون؛ تا همانا شما اندیشه کنید و بدانید که خالق این ازواج و اصناف باید تا یکی بی همتا باشد.
در این میان مسأله زوجیت در نوع انسان متفاوت از سایر موجودات می باشد؛ زیرا هدف از ایجاد خلقت تکامل و تعالی انسان است و تمام هستی در خدمت این امر قرار دارند. بنابر این ازدواج و تشکیل خانواده تنها رفع نیازجنسی و تولید نسل نیست؛ بلکه هدف اصلی از این امر رسیدن به آرامش و آسایش در حیات دنیوی و زمینه سازی برای رسیدن به سعادت اخرویست. به جهت اهمیت و تأثیری که این نهاد مقدس در رسیدن به تکامل انسان و سلامت جامعه بشری دارد همواره کانون توجه قرآن کریم، که هدفی جز هدایت انسان ندارد، بوده است.
این کتاب مقدس به عنوان منبع اساسی دین مبین اسلام بر کارکرد این نهاد در خانه و اجتماع دستورات سعادت بخشی داده است»از دیدگاه اسلام، خانواده یک نهاد طبیعی با منشأ فطرت انسانی است و بر خلاف تصور مارکسیست ها ساخته ماتریالیست ها یا لیبرال ها برای کسب سرمایه نمی باشد و روابط مستمر موجود بین اعضای خانواده و حقوق متقابل آنها، بر خلاف نظر مادی گراها مصالح مادی و ثروت اندوزی نیست؛ بلکه رابطه ای مبتنی بر احساس مسؤولیت اعتقادی است که با معیارهای منفعت و سود و زیان مادی قابل محاسبه نمی باشد - «اسعدی، . - 14 - 15 : 1385
سرمایه گذاری و توجه به این واحد کوچک و در عین حال تأثیرگذار همواره از رسالت ویژه پیامبران و اولیای الهی بوده است.»بر خلاف اندیشه فلسفی که فقط برای فرد واقعیتی قائل است و جامعه را یک امر انتزاعی و ذهنی می انگارد در اسلام و نظام حقوقی آن جامعه برای خود واقعیت و احکام ویژه ای دارد و با مراجعه به کتاب های حقوقی اسلام در چشم اندازهای مختلف این واقعیت روشن می گردد. جامعه از اجتماع خانواده های مختلف تشکیل می گردد و سعادت این دو به هم گره خورده است - «بابازاده،. - 6 :1370
در جامعه ای که بنیان خانواده در آن استوار باشد زمینه های سلامت و سعادت در آن مهیا خواهد بود» یکی از دلایل حقانیت و استواری آیین اسلام جامعیت این آیین است که در تمام موضوعات مربوط به زندگی معنوی و مادی بشر سخن گفته است و برای جامعه انسانی تا روز رستاخیز برنامه ریزی کرده است و اگر این آیین یک آیین بشری بود، هرگز از چنین جامعیتی برخوردار نبود - «همان:. - 7 برای پرورش این گونه خانواده ها و رسیدن به چنین جامعه ای» هر کس باید مسئولانه به وظایف خود عمل کند.
