بخشی از مقاله
مقدمه
اهميت فضاي سبز و جنگل براي انسان
بشر از روزي که در کره زمين زيست خود ا شروع کرد، شروع به استفاده از منابع طبيعي، جنگلها و مراتع جهت تأمين نيازهاي خود نمود بطوريکه از ميوه، چوب، جهت تغذيه، سوخت . . . استفاده نمود. که با توجه به روند افزايش اين مسئله نيز افزايش يافت.
بطوريکه در قرن 18 و 19 بسياري از کشورهاي اروپايي و آفريقايي تا 95% درآمد کشورشان از اين طريق بدست مي آيد که باعث نابودي جنگلها و مراتع در بسياري از اين مناطق گرديد.
الف- مشخصات اقليمي
بعلت وسعت زياد کشور و موقعيت خاص جغرافيايي آب و هواي مختلفي در نقاط مخلف کشور حکمفرما مي باشد در تابستان هوا در فلات مرکزي ايران بسيار گرم مي شود و از آنجايي که بسياري از کوهها و مناطق اطراف شهرها بدون پوش گيانهاي هستند و ساختمانها از آهن و بتون است بدن سبب گاهي دماي محيط به 50 درجه سانتيگراد مي رسد.
در منطقه جنوبي کشور بعلت بالا بودن رطوبت نسبي محيط گاهي وضع بخصوص براي افراد مسن و مريض خطرناک مي شود بطوري که در مرداد ماده 1356 دماي محيط به 50 درجه سانتيگراد و رطوبت نسبي محيط به 95% رسيد که باعث تلف شدن تعداد بسياري از افراد گرديد. در شمال ايران آب و هوا ملايم است و تابستانها بر عکس منطقه مرکزي زياد گرم نمي شود.
ب- وضع خاک
با آنکه ايران کشوري وسيع است ولي فقط قسمتي از اين خاک قبل استفاده و بهره برداري مي باشد سطح وسيعي از مملکت را کوههاي عظيم بدون پوشش گياهي تشکيل مي دهدو که از آن قسمت که قابل استفاده است بهره برداري اصلي به عمل نمي آيد.
فصل اول:
كليات
تقسيم بندي خاک برحسب وضعيت
جدول شماره1
تقسيم بندي به ميليون هکتار درصد نسبت به کل کشور
زمين کشاورزي 17 10%
مرتع 10 1/6%
جنگل 18 11%
مناطقي که با اصلاحات قابل بهره برداري و کشت مي باشد.
33 1/20%
مناطق کوهستاني کويري 4/82 1/50%
آب 2/1 7/0%
و مزارع و مناطق مسکوني مورد حمله طوفانهاي سهمگين و شنهاي روان گرديد و باعث دگرگوني آب و هوا شد. که در سال 1825 ميلادي دانشمندي بنام مورودوژنه کتابي تحت عنوان اثر فضاي سبز و جنگل در آب و هواي يک منطقه تاليف نمود و برنده جايزه آگادمي بروکس شد.
انسان به ناگاه متوجه گرديد که جنگل براي توليد چوب و پول نيست و متوجه شد از بين رفتن بيشتر جنگل خطري است جدي براي نابود فرهنگ و تمدن يک ملت، بررسيهاي متعدد در زمينه تاثيرات جنگل در محيط زيست در قرن بيستم و بخصوص بعد از جنگ دوم اهميت آن را بيشتر آشکار نمود، امروزه نقش و اهميت جنگل براي بشر بخوبي مشخص گرديده که اهميت معنوي جنگل به هيچ وجه کمتر از ارزش مادي آن نيست که در هنگام برنامه ريزي نبايد اين امر مهم را ناديده گرفت.
اهداف کلینیک:
جدول شماره 2
ردیف اهداف بلند مدت اهداف کوتاه مدت استراتزی
1 توسعه پایدار فضای سبز شهری داشتن شهروندان آگاه به دانش ونگهداری فضای سبز فراهم ساختن سازوکارهای لازم در عرصه انتشار و ترویج فرهنگ فضای سبز
2 توسعه مشارکتی فضای سبز جلب مشارکت مردم آگاه به دانش فضای سبز برای نگهداری آن برنامه ریزی و سازمان دهی فعالیت های اجرایی مشارکتی فضای سبز
3 انتشار فرهنگ اداره مشارکتی فضای سبز محلات بسیج تشکل های زیست محیطی و سایر تشکل های مردمی محلات برای نگهداری آگاهانه فضای سبز مشاوره های باغبانی و فضای سبز با شهروندان
4 تامین سلامت جسمی روانی و معنوی شهروندان بهره گیری از دانش مشارکت در توسعه مشارکت فضای سبز شهری انتشار دانش کاربردی فضای سبز در میان تمامی لایه های شهروندی
5 ایجاد اشتغال (تولید گل و گیاه،سبزیکاری و پرورش قارچ خوراکی) تقویت پیوندهای طبیعی شهروندان با عناصر سبز شهر مشارکت در دادوستد اندیشه و تجربه کار اجرایی و آموزشی فضای سبز با شبکه مراکز آموزش
6 ایجاد حس تعلق شهر به تمامی شهروندان آن تقویت امواج فرهنگی مشارکت برای حفظ و توسعه فضایسبز شهری تقویت علمی و به روز نیروهای کارشناسی فضای سبز
آشنایی با امکانات و اجزاء لازم برای یک کلینیک گیاهپزشکی
یک واحد کلینیک گیاهپزشکی دارای یک ساختمان و یک مزرعه تحقیقاتی است که بخش های زیر در آن طراحی شده است :
1) دفترمدیریت : اتاق مدیر مسئول و دفتر برگزاری جلسات می باشد .
2) بخش پذیرش : اولین قسمتی است که مراجعه کننده به آن وارد می شود و پذیرش می گردد .
3) آزمایشگاه ها : شامل سه آزمایشگاه آفات ،بیماری ها و علف های هرز است .در ادامه وسایل و امکانات هر آزمایشگاه را شرح می دهم .
4) اتاق مشاوره : مکانی برای ارائه توضیحات کارشناسی جهت کلیه فعالیت های کشاورزی به متقاضیان است .
مزرعه ی تحقیقاتی : شامل گلخانه و مزرعه است که طرح های تحقیقاتی در آن اجرا می شود.
-بررسی و تشخیص آفات و بیماری های ارسال شده به آزمایشگاه ها :
نمونه ها آلوده ای را که توسط کشاورزان و یا کارشناسان از گیاهان و مکان های مختلف جمع آوری و به آزمایشگاه تحویل داده می شود ، در آزمایشگاه بررسی و تشخیص داده سپس نتیجه به مدیریت یا کارشناس فنی آزمایشگاه اعلام می گردد . و ایشان توصیه های لازم برای کنترل آفت یا بیماری مورد نظر را به جواب آزمایش اضافه کرده و به متقاضی یا آورندة نمونه ارائه می نمایید .
برای تشخیص صحیح و دقیق بیماری گیاهی لازم است که نمونه تازه بوده و در یک کیسه پلاستیکی ودر داخل یک جبعه مقوای ارسال گردد. تا از له شدن آن جلوگیری شود . اگر نمونه ارسالی پژمرده ،پلاسیده ودرحال پوسیدگی باشد غالبا تشخیص صحیح بیماری ممکن نخواهد بود . وبعکس اگر نمونه تازه ودر حالت خوبی دریافت شود بیماری را سریعتر می توان شناسایی کرد.
مشخصات نمونه خوبگیاهی پزشکی ارسال می شوند به علت عدم آشنائی فرد یا افراد جمع آوری کننده در نحوه انتخاب نمونه با علایم مشخصه بیماری و عدم بسته بندی صحیح برای جلوگیری از خطر خشک شدن و خرد شدن قابل استفاده نمی باشد اگر فقط یک بخش از گیاه بیمار ارسال شود ممکن است علایم عمده بیماری را در بر نداشته باشد و باعث خطا در تشخیص صحیح عامل بیماری گردد البته این مساله در مورد قارچ های اسپوردار صادق نیست چون وجود اسپور حتی در نقطه ای از بافت میزبان برای شناسایی عامل بیماری کافی است .
در صورت امکان بهتر است که خود گیاه پزشک برای جمع آوری و کسب اطلا عاتی که در تشخیص عامل بیماری موثر می باشد به مزرعه برود در غیر این صورت مقتضی است که جمع آوری کننده نمونه به کلینیک آمده و اگر فرم مشخصات بیماری را قبلا پر نکرده ، انجام دهد و به سوالات و مطالبی که در تشخیص بیماری موثر می افتد ودر فرم گنجانده نشده نیز جواب دهد . یک نمونه ی خوب دارای مشخصات زیر است :
1-نمونه بایستی شامل تمام مراحل رویشی پاتوژن باشد
2-نمونه بایستی از بخش مورد حمله پاتوژن برداشته شود. اغلب اتفاق می افتد که علایم حاصله در برگ ها و یا سایر بخش ها مر بوط به پاتوژن در ریشه است تمام قسمت های گیاه از جمله ریشه ساقه و شاخه ها را برای هر نوع عارضه ای باید مورد بررسی قرار داد.
3-برای تازه و شاداب ماندن ، نمونه را در یک کیسه پلاستیکی داخل یخدان نگهداری کنید . برگهای نازک و ساقه های گوشتی را اگر به مدت چند ساعت در صندلی عقب اتومبیل و در معرض حرارت و گرما قرار دهید معمولا دیگر قابل استفاده نخواهد بود .
4-نمونه بایستی سریع به کلینیک برسد نه این که چند روزی در اداره پست باقی بماند.
5-اگر در موقع رسیدن نمونه به کلینیک ، گیاه پزشک یا تکنسین حاضر نباشد بایستی نمونه را در سرد خانه یا یخچال نگهداری کرد که خراب نشود.
با راهنمائی مراجعین در طریقه انتخاب جمع آوری بسته بندی و پست کردن نمونه می توانید .نمونه های دریافتی را بهبود بخشید تا تشخیص عوامل بیماری راحت تر صورت گیرد.
-اصول جمع آوری گیاهان:
کسی که می خواهد نمونه گیری نماید باید مجهز به وسایلی مثل(چاقو-قیچی-کیسه پلاستیکی-کاغذ-ذره بین و... باشد)تا نمونه گیری او کامل و بدون هیچ نقصی باشد.
شخص نمونه گیر باید توجه داشته باشد که نمونه گیری از تمام قسمتهای گیاه به نحو احسن انجام گیرد.برای مثال یک نمونه گیاهی باید دارای سیستم ریشه،برگ،گل،ساقه در صورت و
جود میوه یا بذر باشد.
با وسایلی که نمونه بردار در اختیار دارد باید کاملا دقت نماید که نمونه گیری را کامل انجام دهد مثلا در بیرون اوردن ریشه ها وسواس زیادی خرج دهد و سعی کند که این کار را به نحو احسن انجام دهد.بعد از اینکه نمونه گیری صورت گرفت.نمونه گیاهی را داخل یک کیسه پلاستیکی قرار داده و روی یک برگ اطلاعاتی را از محل جمع اوری و تاریخ جمع اوری نوشته و در نهایت نام جمع اوری کننده را در ان یاداشت نماید.
بعد از جمع اوری نمونه ها،گیاهان باید سریعا پرس شوند،اگراین کار امکان پذیر نیست حداکثر ا 24 ساعت می توان نمونه ها را در یخچال نگه داشت.اما بعد از این مدت سریعا گیاهان باید پرس شوند.
روش پرس گیاهان:در روش پرس کردن باید با دقت و ظرافت خاصی صورت گیرد. باید در این مرحله ریشه ها،برگها و حتی گلها را با اریش خاصی نشان دهیم.باید برگها را طوری فرم دهیم که هم روی برگ و هم زیر برگ در نمونه مشخص باشد.یا در مورد گلها طوری فرم دهیم که کاسبرگها،گلبرگها،پرچم ها و ... کاملا مشخص باشد.نمونه ها را روی کاغذ جاذب رطوبت قرار دهیم و بعد از فرم دادن دقیق،روی ان را با کاغذ دیگر می پوشانیم(در صورت نبود کاغذ جاذب رطوبت می توان از کاغذ یا روزنامه باطله استفاده نمود.)بعد کاغذ ها را روی هم می چینیم و روی تخته پرس قرار می دهیم و رویش را تخته دیگر می گذاریم و با طناب محکم می بندیم.بعد از 24 ساعت کاغذها را باید عوض کرد.زیرا رطوبت حاصل از گیاه باعث نغییر رنگ بافت گیاه می شود.(البته این موضوع در مورد روزنامه باطله بیشتر صادق است مخصوصا برای گونه های آبدار)
بعد از خشک و پرس شدن گیاه ان را روی مقوا می چسبانیم و اطلاعات زیر را به ان اضافه کرده که به شرح زیر می باشد.
1-نام فارسی گیاه
2-نام علمی گیاه
3-نام تشخیص دهنده
4-محل جمع آوری
5-تاریخ جمع اوری
6-نام جمع آوری کننده
بعد مقوا را داخل کاور قرار داده و ان را به صورت یک مجموعه کامل در می اوریم تا برای افرادی که مورد مطالعه قرار می دهند هیچ ابهامی پیشی نیاید.
- تهیه اسلاید موقت میکروسکپی:
تهیه اسلاید موقت به منظور بررسی سریع از نمونه های تازه با قراردادن بخش کوچکی از نمونه در قطره آب روی یک لام میکروسکپی به ابعاد 5/2-5/7 و گذاشتن یک لامل روی آن صورت می گیرد.
اگر بخش های هوائی قارچ یعنی کنیدی و کنیدیوفور موجود باشند به کمک یک سوزن تشریح مرطوب یا کاردک تشریح یا لبه یک تیغ می توان قطعه کوچکی از آن را به لام میکروسکپ منتقل کرد و با بررسی در زیر میکروسکپ تصویر خوبی از کنیدی و کنیدیوفور قارچ به دست آورد . از قارچهایی نظیر سفیدک های پودری ، قارچ های ناقص ،سفیدک های داخلی ، سیاهک ها و زنگ ها می توان بدین طریق اسلاید میکروسکپی تهیه نمود.
اگر اسپورها بروی بالشتک مانند و برجسته به اندازه ته سنجاق یا کوچکتر و در وسط زخم یا محل آلودگی قرار داشته باشند. می توان به کمک یک سوزن مرطوب یا جسم نوک تیز دیگر اسپورهارا از محل آلودگی برداشت ولی کنیدیوفورها ممکن است به راحتی جدا نشوند.در چنین مواقعی بهتر است از محل آلودگی برش های نازکی تهیه شود .
اگر در بافت آلوده نقطه های کوچک و تیره رنگی ظاهره شود این نقطه ها ممکن است گردن و نوک یا دهانه اندام باروری کوزه مانند به نام کنید یا پریتس باشند . غالبا می توان این اعضا باروری را به کمک یک سوزن تشریح یا یک جسم نوک تیز از بافت میزبان جدا نمود و در قطره آبی بر روی لام میکروسکوپ قرار داده و با گذاشتن لامل یک اسلاید موقت تهیه نمود با فشار ملایم و یکنواخت روی لامل محتویات آنها ( کنیدها ،آسک ها،آسکوسپور ها ) خارج خواهند شد برای بررسی نحوه قرار گرفتن این اندام ها در داخل بافت میزبان می توان از بافت آلوده برش عرضی خوبی تهیه نمود.
نکته : برگرداندن اسپور با بافت خشک تغییر شکل یافته به حالت اولیه - موقعی که اسپورها و
میسیلوم های دیواره نازک قارچ های نظیر سفیدک های پودری خشک شوند شکل آنها تغییر کرده و مطالعه آنها مشکل می شود با قرار دادن چنین نمونه های در قطراتی از محلول 1% هیدرات پتاسیم این اعضا تقریبا فرم و اندازه اولیه خود را باز می یابند . توجه داشته باشد که اگر محلول پتاس به عدسی های مالیده شد ، بلا فاصله عدسی ها را با آب بشوئید چون هیدرات پتاسیم خشک شده و باقی مانده بر روی عدسی ها باعث خط انداختن و تیره گی آنها می شود. که درنتیجه ، تصویر اجسام به و ضوح دیده نخواهد شد . در موقع تهیه اسلاید مواظب باشید که قطره پتاس آنقدر بزرگ نباشد که از زیر لامل خارج شود و اگر چنین شد مقدار اضافی خارج شده ،را به
کمک یک قطعه کاغذ خشک کن بگیرد .
آشنایی با آزمایشگاه تشخیص آفات
الف )وسایل مورد نیاز یک آزمایشگاه تشخیص آفات:
1-بینوکولردوچشمی با عدسی چشمیx 20 با چراغ سرخود و ترانسفورماتورهای توری برای تنظیم شدت نور
2- میکروسکوپ دو چشمی با چهار عدسی شیئی با قدرت بزرگنمایی 5-10-43-95 برابر ( 95 عدسی روغنی ) و عدسی چشمی با قدرت یا بزرگنمایی 15 تا 10 برابر با چراغ سرخود و ترانسفورماتور
3- انکوباتور جهت نگهداری مراحل مختلف آفت یا پارزیت های آفات برای موارد تحقیقاتی
4- لوازم مورد نیاز جهت نمونه گیری
5- کلید های شناسایی حشرات و آفات دیگر از جمله کنه ها و منابع مورد نیاز
6- جعبه های نگهداری نمونه های اتاله شده
7- سکو های آزمایشگاه
-طريقه سنجاق زدن به حشرات در کلينيک
بعضي از حشرات را مي توان در مزرعه سنجاق نمود و آنها را در جعبه کلکسيون قرار داد و يا سنجاق را به چوب پنبه در لوله هاي اتصال داد.
چنانچه حشرات آنقدر ريز باشند که فردبردن سنجاق در بدنشان ممکن نباشد، مي توان آنها را مستقيماً روي مقوا چسباند و به مقوا سنجاق زد. گاهي اين حشرات را با سنجاق دوسر به ط.ل 5/1 سانتيمتر روي مقوا مي چسبانند و يا در انتهاي مقواي سه گوش قرار مي دهند براي شروع کار مي توان از سنجاقهاي ته گرد معمولي استفاده نمود ولي طول اين سنجاقها کم است و بعلاوه زود زنگ مي زنند. سنجاقهاي فولادي مخصوص نگهداري حشرات از نمره صفر تا هفت با ضخامتهاب مختلف وجود دارند که معمولاً براي سنجاق زدن به حشرات از آنها استفاده مي کنند. بسياري از حشرات را که جثه متوسطي داشته و طول آنها بين 5/0 تا 3 سانتيمتر است مي توان بدون گسترش بال سنجاق زد.
مگسها، زنبورها، ملخها، سنها و قاب بالا را مي توان پس از جمع آوري و کشتن سنجاق زد. سنجاق را بطور عمود تز پشت به داخل بدن حشره فرو مي کنند.
بفاصله يک سانتيمتر از سطح شکم حشره اتيکت مقوايي قرار مي گيرد که با مرکب چين اطلاعات مربوط به محل و تاريخ جمع آوري و نام جمع آوري کننده روي آن نوشته مي شود. مثلاً: در صورتي که جمع آوري کننده نام خانواده، جنس يا گونه حشره را مي داند اين اطلاعات بر اتيکت (برچسب)
ديگري که بفاصله نيم سانتيمتر از اتيکت اول قرار مي گيرد، نوشته مي شود. براي آن که فاصله حشرات و اتيکتها بطور يک نواختي روي سنجاق قرار گيرند مي توان از قطعه چوبي که مانند پله سه ارتفاع 5/2 و 5/1 و 1 سانتيمتر دارد و يا سه سوراخ به ارتفاعات مزبور در يک قطعه چوبي تهيه شده باشد، استفاده نمود.
حشرات سنجاق خورده را مي توان در هر نوع جعبه که کف آن پوشش نرمي از قبيل چوب پنبه،
سلوفان و غيره باشد قرار داد. علاوه بر جعبه هاي ساخته شده تجارتي مي توان از جعبه هاي سيگار يا شيريني براي اين منظور استفاده کرد در موزه هاي حشره شناسي از جعبه هايي به ابعاد 30×18 يا 40×18 و يا 25×8 سانتميتر استفاده مي کنند. گاهي براي آنکه شکل مراحل مختلف زندگي حشره يا خسارت آن را به اشياء مختلف و گياهان نشان دهند، آنها را در جعبه هايي که پوشش شيشه اي دارند قرار مي دهند. درون جعبه هاي کلکسيون را مي توان به قسمتهاي مختلف تقسيم کرد. در هر قسمت خانواده يا ژانرهاي يک راسته از حشرات را قرار مي دهند. معمولاً گونه هاي مختلف حشرات هر خانواده پهلو به پهلو در روي يک خط افقي قرار مي گيرند.
اتاله کردن حشرات
براي آنکه نام خانواده سنجاقکها، ملخها، پروانگان و بسياري از حشرات ديگر را بدانيم، کليدهاي شناسايي حشرات از طرز انشعاب رگبالهاي انواع مختلف آ«ها استفاده مي کند. از اين رو هنگام سنجاق زدن اين حشرات مخصوصاً پروانگان لازم است بال آنها را بصورت گستده خشک کرد. براي گستراندن بالها از اتالوار استفاده مي کنند. اتالوار دو قطعه فيبر است که روي آن چوب پنبه يا سلوفان قرار دارد. قطعات فيبر روي پايه چوبي بطور مايل قرار مي گيرند. فاصله بين اين دو قطعه به شکل شياري است که قسمت اصلي بدن حشره در داخل آن قرار مي گيرد و بالها روي صفحه چوب پنبه گسترانده مي شوند. عرض شيار ممکن است در يک طرف اتالوار کمتر و در طرف ديگر زياد باشد تا بتوان بدني حشراتي را که قطر آنها بين 5 تا 15 ميليمتر باشد در داخل شيار قرار داد. بعضي اوقات دو قطعه چوب پنبه را در روي پايه طوري نصب مي کنند که فاصله آنها را مي توان به يکديگر تغيير داد و حشرات با جثه کوچک يا بزرگ را در داخل شيار جاي داد.
معمولاً وقتي قسمت تنه پروانه داخل شيار اتالوار قرا مي گيرد شاخکها و پاها بطور نامنظم هستند. براي گستراندن بالها از دو نوار کاغذ که بالها زير آن قرار کي گيرند، استفاده مي شود. سنجاقه
اي بعدي بترتيب شاخکها و پها را بطور منظمي مرتب مي کند اتالوار را مي توان بسادگي يا تعبيه شياري روي سلوفان معمولي ساخت. در صورتي که براحتي نشود پاها و شاخک پروانه ها را روي اتالوار مرتب نمود بهتر است قسمت برجسته انتهاي سنجاق را در داخل سوراخي که روي سلوفان تهيه شده قرار داد. به اين ترتيب راحتتر مي توان با قرار دادن نوار و به کمک سنجاق بالها و ضما
ئم بدن پروانه را منظم نمود.
مي توان کلکسيوني از بال پروانه ها بصورت آلبوم تهيه نمود و براي شناسايي بال پولک داران يک منطقه به اين آلبومها مراجعه کرد. روش تميز کردن بال پروانگان و تهيه کلکسيون از آنها به اين قرار است:
- بالها يا قسمتهايي از بدن را که در کليد شناسايي پروانگان از آنها استفاده مي شود بدقت جدا کنيد.
- مدت 15 ثانيه بالها را در الکل 95 درصد فرد کنيد.
- چند ثانيه هم آنها را در اسيدکلريدريک ده درصد بگذاريد.
- اکنون مدت چند دقيقه بالها را در آب ژاول بگذاريد تا رنگ آنها از بين برود.
- پولکها را با شست وشو از روي بال و ضمائم بدن پروانه جدا کنيد.
- بطور موقت بال و پولکها را روي کاغذي که قبلاً در آب خيس کرده ايد، بگذاريد تا چروک نخورند.
- بمجردي که بالها خشک شدند آنها را به کمک پس با دقت برداريد.
- کاغذ براق قسمت روئي پرمافيلم را برداريد و بالهل يا ضمايم بدن پروانه را روي آن بچسبانيد. اتيکت مناسب را بطور واژگون بر روي پرمافيلم قرار دهيد.
- کاغذ براق روي قسمت چسبنده پرمافيلم را بجاي خود بچسبانيد. انگشت خود را از مرکز به اطراف بکشيد تا دو ورق کاملاً بهم بچسبند، در صورتي که بال پروانه بزرگ باشد گاهي از غلتک براي اين منظور استفاده مي شود. حبابهاي هوايي را مي توان بعداً بين دو ورق پرمافيلم خارج نمود. به اين ترتيب آلبوم جالبي از انواع بال پروانگان بصورت کتابچه تهيه مي شود.
-جمعآوري لارو حشرات
لاروها را مي توان مستقيماً از روي شاخه و برگها گياهان جمع آوري نمود. برخي از آنها در داخل خاک، ساقه و يا ميوه مخفي هستند. بهتر است ضمن آنکه تعدادي از لاروها را در الکل 80 در
جه جمع آوري مي شوند، تعدادي نيز همراه با گياهي که روي آن تغذيه مي کنند، جمع آوري شوند. لاروهاي مزبور را مي توان در جعبه هاي پلاستيکي از روي در آن را براي تهويه هوا برداشته و پارچه ململ چسبانده اند، نگهداري نمود.
بتدريج که لاروها پوست اندازي کرده و بزرگتر مي شوند، سنين مختلف لاروي را روي قطعه لازم شيشه اي با نخ مي بندند و لام را در شيشه محتوي الکل قرار مي دهند. شفيره و بعداً حشره بالغ اين لارو نيز پرورش مي يابد. لاروهاي کوچکتر را مي توان مستقيماً در لوله هاي آزمايشي که
محتوي الکل يا فرومالين است، نگهداري کرد. مي توان محتواي دروني بدن لاروها را، با قرار دادن آنها در بين دو ورقه کاغذ آب خشک کن و کشاندن جسم سنگين غلتک شکلي از قسمت سر به انتهاي بدن، بطور آهسته خارج نمود. هوا به آهستگي با کمک لوله شيشه اي از انتهاي بدن لارو دميده مي شود. وقتي پوست لارو حشره بطور طبيعي باد مي شود آن را روي سيمي که چوب
پنبه متصل است، مي چسبانند. سنجاق و اتيکت مربوط به آن نصب مي شود و در جعبه کلکسيون قرار مي گيرد. بهتر است مدتي پوست دميده شده لارو را در حرارت 45 تا 50 درجه سانتيگراد قرار داد تا به همان صورت باقي بماند.
گرچه حشره اي شکل و بيولوژي مخصوص بخود را دارد ولي با عموميت دادن مشخصات شکل ظاهري، تعدادي از آنها را در گروههاي بزرگتري به نام جنسها، قبيله ها، خانواده ها و راسته هاي مختلف قرار داده اند.
فقط کارشناسان جزئيات طرز زندگي گونه هاي حشراتي را که سالها درباره زندگيشان تحقيق مي کنند؛ مي دانند. بهرحال از نظر محل زندگي شباهتهاي عمومي بين گروههاي حشرات وجودارد.
انتخاب درختان و درختچه هاي زينتي:
سالها پيش وقي صحبت از درختچه هاي زينتي به ميان مي آمد موضوع به چند گونه گياهي محدود مي شد و چندين بوته زينتي و به ژاپني نام برده مي شد امروزه اين موضوع دامنه وسيعي پيدا کرده و در باغباني و فضاي سبز بخش مهمي را به خود اختصاص داده است، نباتاتي که سابقاً فراموش شده مجدداً تکثير شده و تعداد آنها رو به افزوني است، همچنين تعداد زيادي گونه هاي زينتي همه ساله از نقاط مختلف دنيا به ايران وارد و تکثير گرديد اين وسعت کشت و اين سرعت د
ر ازدياد اين دسته از گياهان فقط مخصوص ايران نبود، بلکه در بيشتر نقاط دنيا چنين اتفاقي افتاد. مثلاً در آمريکا در سالهاي 1970- 1975 تعداد نباتات زينتي زياد شد و به دهها برابر رسيد.
لزوم درختکاري و حفظ درخت که از زمانهاي قديم مورد توجه بوده در سالهاي اخير به صورت حادتر و جدي تري در آمده است. تعداد زيادي پارک احداث شده و درختکاري را به صورت وسيع اعمال گرديده که اينگونه عمليات بشدت ادامه دارد که علت چنين پيشرفتي را مي توان صنعتي شدن
کشورها تجمع مردم در شهرها و آْلودگي محيط جستجو کرد. خانک کلون در کتاب خود تحت عنوان Lard and Landscape در سال 1970 مي نويسد که تغيير محيط زندگي طبيعي در بسياري از تجمعات و مراکز شهري باعث بيماريهاي رواني گرديده است. از مين رفتن مناظر طبيعي و عدم وجود فضاي سبز به ميزان کافي در تجمع شهري از دلايلي است که نامبرده در اين کتاب ذکر نموده است. درخت کاري وسيع و افزايش فضاي سبز در محيط شهري مطمئناً يکي از راههاي آلودگي محيط هوا است که امروزه بزرگترين خطري است که سلامتي شهرها را تهديد مي کند. بسياري از گياهان جهت پوشش خاک مي باشد و از فرسايش خاک توسط باران جلوگيري مي کند گاهگاه به عنوان بادشکن و فضاي سبز به کار مي رود و محيط خوبي را ايجاد مي کند و متاسفانه کمبود آب در ايران عامل مهم درختکاري در ايران است. از گياهاني نظير تتاغ جهت جلوگيري از حرکت شنهاي روان و از گونه هاي مختلف آتريپلکس به عنوان فضاي سبز و گونه هاي دائمي Poteliam جهت پوشش خاک بکار رفته اند کاشت چمن آفريقايي Cyodom نسبت به چمنهاي ديگر به گرما و خشکي مقاومتر است توصيه شده است. در سالهاي آينده بايستي از اين گياهان استفاده بيشتري کرد و سعي گردد گياهان بومي که مقاومت بيشتري به عوامل نامساعد محيط دارند را به کار ببريد. بهرحال درباره بسياري از گياهان بحث شده است. از اين گياهان بيشتر جهت کاشت در اطراف خيابانها، پارکها، ساختمانها و غيره استفاده مي گردد. و معمولاً انتخاب آنان بر اساس فاکتورهاي زير صورت مي گيرد: 1- چند فصله بودن 2- رنگين بودن پوسته تنه و شاخه 3- دارا بودن
ميوه هاي رنگين
1-چند فصله بودن:عاملي که در انتخاب گياهان مطرح مي باشد. بسياري از گياهان زينتي در بعضي از فصول جنبه زينتي دارند و در حالي که مي توان گياهان را پيدا کرد که چند فصله باشند بعنوان مثال ياس خوشه اي را با کلروترويا مقايسه کرد.
ياس خوشه اي فقط اوايل بهار که فصل گل آن است زيل است در حالي که کلروتريا يا برگهاي
بنفش برنزه فقط در اواخر فصل بهار همانند افراي سرخ به باغ زينت مي دهد.
2-رنگين بودن پوسته تنه و شاخه: اين عامل نيز باعث زينت بخشيدن در فضاي سبز مي گردد که بعنوان مثال مي توان از رنگ شاخه ها در درختچه زغال اخته که در زمستان به رنگ قرمز مي باش
د و يا پوست درخت توس که به رنگ سفيد مي باشد زيبايي خاصي را در فضاي سبز ايجاد مي کند و يا پوست برنزه در بعضي از واريته هاي گيلاسي مي تواند جنبه زينت داشته باشد، سومين عامل تغيير رنگ در برگها که عامل ديگري است بعنوان مثال رنگ برگهاي درخت عنبر سائل که در فصل پاييز زيبايي خاص دار، همچنين درخت ژانکو که با برگهايي الوان که در فصل پاييز و يا درخت
انجيري که برگهاي آن در پاييز به رنگ زرد متمايل به نارنجي در اواخر فصل پاييز باعث زينت پارکها مي گردد.
3-دارا بودن ميوه هاي رنگين: در بعضي مواقع بعلت داشتن ميوه رنگي انتخاب مي شوند، مانند: ميوه هاي رنگين در گونه هاي پيرخشت و پيروکانتا تا اواخر زمستان بر روي درخت باقي مانده و جلب توجه مي کنند، عامل بعدي اندازه و فرم نهايي درخت و درختچه خود عاملي محسوب مي شود که با توجه به خصوصيات محل مورد کاشت نوع خاصي از نظر ارتفاع و اندازه نهايي آن کاشته مي شود.
تعريف درخت و درختچه:
درخت گياهي است که داراي زندگي طولاني است و مي تواند دهها و يا صدها سال عمر کند و هر ساله توليد گل و ميوه را بنمايد درخت معمولاً داراي يک تنه است که شاخه ها در فاصله معين بر روي تنه تشکيل مي گردد که معمولاً اين فاصله از سطح زمين بيش از 2 متر است اما درختچ
ه ها معمولاً داراي ارتفاع کمتري بوده و شاخه هاي آن در فاصله کمي از سطح خاک شروع به خارج شدن مي کند و معمولاً چند شاخه اي (Multistem) مي باشد.
تقسيم بندي درختان به دو دسته تقسيم مي گردند.
1-درختان مثمره 2- درختان غير مثمره
درختان غير مثمره: به دو دسته تقسيم مي گردند.
1- خزان کنندگان (پهن برگان و غيره . . . )
2- هميشه سبزها الف- سوزني برگان: (کاج- سرو- نونل . . . )ب- پهن برگان: (مرکبات- سه رنگ- سنجد زينتي)
تعريف فرم:
عبارت است از شکل نهايي توده هر جسم که فرم آن جسم را تشکيل مي دهد مثلاً فرم گياهاني که بصورت بلند و باريک تشکيل مي گردد از نوع فرم عمودي و شکل اجسام پهن کوتاه را فرم افقي و فرم اجسام مثلثي شکل را فرم مخروطي گويند بعضي از درختها ودرختچه هاي زينتي داراي شاخ و برگ انبوه هستند که مي تواند به کمک هرس کردن آنها را به فرمهاي مختلف در بياورند.
تعريف بافت: رابطه بين بخشهاي مختلف هر جسم را بافت آن جسم گويند بطور کلي گياهان را به سه دسته گياهان ظريف- متوسط و خشن تقسيم بندي مي کند بافت يک گياه بستگي به طول دمبرگها، روشني و درخشندگي برگها، اندازه برگها دارد در گونه هايي که داراي برگهاي بلند از سطح روئي يا زيرين برگ روشن و يا سفيد رنگ و يا برگها از هم جدا و فاصله دار باشند بافت آن گياه از نوع ظريف است و بر عکس اگر برگها تيره رنگ دمبرگ کوتاه، برگها به هم چسبيده باشند بافت از نوع خشن يا سنگين است.
بنابراين مي توان گفت که: سوزني برگان تيره رنگ مانند کاجهايي که به صورت توده اي انبوه بر روي زمين رشد و نمو مي کنند داراي بافت بسيار خشن بر عکس يک درخت ابريشم با شاخه هاي باز با برگهاي بلند و مرتب داراي بافت ظريف است.
تعريف رنگ: افراد مختلف نسبت به رنگهاي مختلف واکنشهاي متفاوتي نشان مي دهند. عده اي از مردم کورنگ هستند يعني قدرت تشخيص بعضي از رنگها را ندارند مثلاً رنگ سبز ا آبي يا اينکه صورتي را قرمز تشخيص مي دهند بطور کلي رنگهاي قرمز، نارنجي، زرد، جزء رنگهاي گرم محسوب مي شوند و طراح فضاي سبز براي شادي محيط و ايجاد تنوع در فصول مختلف سال بيشتر از اين رنگها استفاده مي کنند. حال آنکه رنگهاي سبز و آبي از رنگهاي سرد به شمار مي روند و از اين رنگها براي بزرگتر جلوه دادن محوطه که ممکن است باغ يا پارک باشد استفاده مي گردد يعني از درختاني که داراي رنگهاي سرد هستند در اطراف باغ و پارک بکار مي رود تا عمق بيشتري به باغ ببخشد.
يک درخت در طي 10 سال معادل 30 هزار دلار اکسيژن توليد مي کند.
يک درخت در طي 50 سال معادل 35 هزار دلار آب را بازيافت مي کند.
يک درخت در طي 50 سال معادل 60 هزار دلار آلودگي هوا را کاهش مي دهد.
کليه بافتهاي درخت چه مرده، چه زنده حاوي آب هستند.
برگهاي جوان مي توانند تا 90% آب داشته باشند.
تنه درختان مي توانند تا 50% آب داشته باشند.
تشکبل 100 گرم سلولز به 55 گرم آب نياز دارد.
يک درخت در اثر تعريق حدود 100 هزار گرم آب را از دست مي دهد که هزار برابر بيشتر از آن مقداري است که جذب مي کند.
ريشه هاي درختان در خاکهاي خيلي ؟ در فصول خشک مي توانند موجب تغيير شديد ساختمان خاک شوند که نتيجه آن مي تواند براي بناهاي روي آن خاک خطر آفرين باشد.
در خاکهاي رسي، در فصل خشک براي بناهاي کوچک واقع در نزديک درختان ايجاد شکاف و ترک در بناها حتمي است. چنانچه ساختمان سازي در يک خاک رسي اجتناب ناپذير است درختان بايد در فاصله حداقل معادل ارتفاع خود در بلوغ از ساختمان فاصله داشته باشند.
هرچه نياز آبي درخت بيشتر باشد، خطر آفرين بودن آن براي بناها افزايش مي يابد.
گونه هاي زير از نظر کاهش نياز آبي و بنابراين کاهش خطرآفرين بودن آنها براي بناها رديف شده اند:
صنوبر، ؟ دارون، افرا، غان، زبان گنجشک، بلوط، نونل، کاج
يشه هاي افقي درختان تا چند برابر قطر کاج آنها در اطراف درخت توسعه مي يابند.
نکاتي که بايد در موقع کاشت درختان رعايت کنيم :
براي حفر گودال بايد دقت کنيم خاک رويي با خاک تحت الارضي مخلوط نشود. هر کدام از آنها را در قسمت جداگانه مي ريزيم. عمق گودال بستگي به نوع زمين دارد. اگر زمين خوب باشد
يک متر کافي است. و اگر گچي يا سنگخلالي باشد بايد يک متر و نيم خاک برداري شود. در محل بادخيز پس از قرار دادن درخت در گودال بايد يک قيم در وايط گودال قرار دهيم که طول قيم يک متر تا دو مترونيم تغيير مي کند.
بعد خاک آفتاب خورده و قابل کشت را به صوت مخروطي ريخته و ريشه گياه را روي آن قرار داده و مقداري از همان خاک را روي ريشه مي ريزيد.
مقدار خاک ريخته شده روي ريشه ها بايد تا حدي باشد که طوقه گياه را زياد نپوشاند و گرنه درخت خفه شده و به مرض پوسيدگي طوقه مبتلا مي شود. بعد خاک پاي درخت را
در موقع کشت درختان بايد به مقدار کافي از کودهاي فسفاته و پتاسي که دير حل و جذب مي شوند با خاک به صورت مخلوط استفاده کرد. زيرا اولا درخت بايد مدت مديدي در محلي بماند و از طرفي ديگر کود دادن نزديک ريشه کاري بس دشوار است. ثانياً کودهاي فسفاته و پتاسي در اثر قدرت جادبه خاک در سطح فوقاني باقي مانده و در اعماق بهريشه گياه نمپرسد لذا براي داشتن درخت سالم و قوي و پر محصول لازم است در موقع کاشت مواد غذايي کافي در اختيار آن قرار داد.
گروه بندي درختان از نظر تفاوت در سرعت رشد، ابعاد و بافت تاج :
الف-سرعت رشد:
1- کند رشد: با کمتر از 30 سانتيمتر رشئ طولي متوسط ساليانه در بهترين رويشگاه، مانتد: بلوطهاي مديترانه، توت
2-با رشد متوسط: از 30 تا 60 سانتيمتر رشد طولي متوسط ساليانه، مانند: اقاقيا، عرعر
3-سريع ارشد: با بيشتذ از 60 سانتيمتر رشد طولي متوسط ساليانه، مانند: چنار، صنوبر،
ب- ابعاد :
1-درخت بزرگ: در بلوغ به ارتفاع 12 تا 15 متر و به عرض تاج تا 12 متر و يا بيشتر
2-درخت متوسط: در بلوغ به ارتفاع 10 تا 12 متر و به عرض تاج تا 8 متر
3-درخت کوچک: در بلوغ به ارتفاع 6 تا 10 متر و به عرض تاج تا 6 متر
ارتفاع درختان مي تواند از چندين سانتيمتر تا چندين متر با هم تفاوت داشته باشد.
درختان داراي تنه مشخص بوده، اما درختچه ها تنه مشخصي ندارند، مانند ارغوان، فندق، توري. به درختچه هاي با کمتر از يک متر ارتفاع درختچه کوچک مي گويند. برخي درختان مي ت
وانند دراثر کف بر کردن و تکرار آن به صورت درختچه در آيند و درختچه باقي بمانند، توت، اقاقيا، بيد، عرعر . . .
ج- بافت تاج :
1-درختان سنگين تاج: با شاخه هاي فراوان، برگ پوشش سنگين، تاجي پر و سايه اي بسته، مانند: چنار، شاه بلوط، توت
2-درختان با تج نيمه سنگين: شاخه ها و برگ پوشش متوسط و سايه اي نيمه بسته، مانند: اقاقيا، کاج تهران
3-درختان سبک تاج: کم شاخه و با برگ پوشش سبک و تاج و سايه اي بز، مانند: عرعر
هرس درختان:
هدف از هرس ايجاد گياهي قوي، سالم و زيباست و در صورتي که بدانيم چگونه، چه زمان و به چه دليل بايد گياه را هرس نماييم و برخي نکات ساده را نيز در نظر بگيريم به هدفمان مي رسيم.
دلايل اصلي هرس را مي توان به سه گروه عمده تقسيم نمود:1- امنيت 2- سلامت و 3-زيبايي. البته ناگفته نماند گاهي نيز افزايش محصول و بهبود کيفيت الوار دلايل اصلي هرس مي باشد.
1- امنيت: منظور حذف شاخه هايي است که ممکن است بيفتد و خسارت جاني يا مالي به همراه داشته باشند، همچنين شاخه هايي که با خطوط برق و يا مانند آنها درگير هستند و يا شاخه هايي که مشکلاتي در ميدان ديد رانندگان ايجاد مي کنند؛ از آن جمله اند. معمولاً اين مشکلات با انتخاب دقيق گونه ها و با در نظر گرفتن سرعت رشد و اندازه نهايي آنها تا حد زيادي برطرف مي شود.
2- سلامت: منظور حذف شاخه هاي آفت زده، بيمار، آسيب ديده بر اثر يخ زدگي، و همچنين روشن و تنک کردن تاج به منظور نفوذ بيشتر نور، جريان بهتر هوا و کاهش برخي مشکلات ناشي از آفات و بيماري ها و در نهايت حف شاخه هاي درگير با يکديگر مي باشد. با حذف شاخه هاي شکسته و آسيب ديده سرعت بخبود زخمها افزايش مي يابد.
3- زيبايي: منظور ترغيب گياه به توليد گل بيشتر و بهيود شکل ظاهري آن است.
تمام گياهان چوبي در پاسخ به سايه و رقابت با ساير گياهان تعدادي از شاخه هاي خود را از دست مي دهد، در واقع شاخه هايي که کربوهيدرات (حاصل از فتوسنتز) کافي ندارند نمي توانند به زندگي ادامه دهند، مي ميرند و در نهايت مي ريزند، زخم حاصله بطور طبيعي و با تشکيل کالوس ترکيم مي شود. بعلاوه شاخه هايي که اتصال ضعيفي با ساقه و يا شاخه دارند نيز ممکن است بر اثر باد و يا وزن برف تجمع يافته بر روي آنها بشکنند. گاهي اين شاخه ها قطور هستند و در نتيجه زخم حاصله سطحي وسيع و ناهموار خواهد داشت و به ندرت به سهولت ترميم
مي يابد. حال با اعمال هرس مي توايم اين وقايع طبيعي را به نحوي برنامه ريزي شده و با حداقل امکان خسارت به گياه انجام دهيم.
هر گياهي عادت رشدي و نيازهاي خاصي دارد که بايد به هنگام هرس در نظر گرفته شوند. به عنوان مثال برخي کوتاه قد هستند و ممکن است هيچ گاخ نياز به هرس نداشته باشند در حالي که گياهان عظيم الجثه را گاهي بايد به طور مرتب هرس کنيم.
گياهان از نظر شکل ظاهري نيز متفاوتند اما اغلب هرمي شکل و يا کروي مي باشد. درختان هرمي شکل مانند اغلب مخروطيان واجد تنه اي (ليدري) قوي و شاخه هاي جانبي تقر
يباً افقي هستند که معمولاً با تنه اصلي رقابت نمي کنند. در حالي که درختان واجد تاج کروي داراي تعداد زيادي شاخه هاي جانبي هستند که ممکن است با تنه اصلي رقابت نمايند.
به طور کلي مي توان گفت به منظور به حداقل رساندن نياز به هرس بايد شکل طبيعي گياه را در نظر بگيريم، چرا که حفظ فرمي غير عادي در کي گاه بدون مراقبت مداوم مقدور نيست.
برخي درختچه ها و درختان خياباني :
درخت عرعر: Simarabaceae
Ailanthus altissima
منشاء اين درخت از چين است و از سالها پيش وارد ايران شده و بومي ايران گرديده رشد سريعي دارد داراي بافت خشن است و تا 25 متر ارتفاع دارد، داراي برگهاي مرکب شانه اي مي باشد، برگهاي جوان آن به رنگ سبز- متمايل به قرمز ولي برگهاي قديمي به رنگ سبز روشن است، داراي پوستي نرم و صاف است به رنگ قهوه اي که در درختان مسن تدريجاً شکاف دار مي گردد درختي است دو پايه که گلهاي نر آن داراي اسانس و بوي متعفن مي باشد لذا از کشت پايه هاي نر در صحن ادارات و مناطق مسکوني و پارکها جلوگيري مي کنند، بذر آن در تابستان مي رسد و در زمستان بر روي درخت باقي مي ماند و درجه حرارت 35- رجه سانتيگراد را تحمل مي کند، در خاکهاي مرطوب تا خشک و ضعيف تا حاصلخيز مي رويد در مناطق خشک با خاکهاي شور و هواي گرم مقاوم مي باشد. جهت جنگل کاري در مناطق خشک و نيمه خشک توصيه مي شود ازدياد از طريق بذر، ريشه و قلمه ريشه صورت مي گيرد. فاصله کشت 10 متر.
درخت ون يا زبان گنجشک: Oleaceae
Fraxinus excelsion
منشاء از اروپا است درختي است خوش قامت که در زمستان بوسيله جوانه هاي کروي و سياه رنگ و متقابل تشخيص است در زميتان تا 37- درجه سانتيگراد سرما را تحمل مي کند داراي برگهاي مرکب شانه اي فرد و متقابل ميوه آن ار نوع فندقه بال دار (سامار) که در اواخ
ر تابستان و اوايل پاييز رسيده و جمع آوري مي گردد.
نهال هاي جوان در مقابل يخبندان و سرماي ديررس بهاره آسيب مي بينند خاکهاي عميق حاصلخيز و قابل نفوذ را ترجيح داده انشعابات و تاج گياه در مقابل وزش بادهاي سنگين مقاوم است نسبت به گردو خاک و دود مقاوم است تکثير توسط بذر در اواخر تابستان و اوايل پاييز که بذرها از روي درخت جمع آوري مي گردد و در اواسط پاييز در هواي آزاد کاشته مي گردد در پوست
شاخه و تنه آن تانن وجود دارد که در دباغي چرمها و نساجي استفاده مي گردد.
از تنه آن ماده اي به نام شير خشت ترشح مي گردد که در مقابل هوا خشک شده پس از برداشت از آن در داروسازي استفاده مي گردد از اين درخت جهت تزئين خيابانها، پارکها، و جاده هاي خارج از شهر استفاده مي گردد، فاصله کشت 10- 8 متر مي باشد.
درخت اقاقيا:Laguminoseae Robinia pseudoacacia
درختي است که اصل آن از شرق آمريکا است و تا 30 متر ارتفاع دارد و بدليل داشتن گلهاي سفيد و معطر که در بهار شکفته مي گردد قابل توجه است و سرماي زمستان را تا 35- درجه سانتيگراد تحمل مي کند داراي رشد متوسط تا سريع است، داراي برگ شانه اي فرد متناوب که در پاي هر برگ دو خار وجود دارد که احتمالاً از تغيير شکل گوشوارکها بوجود آمده است.
گلها نامنظم و دو جنسي که در اواخر ارديبهشت تا اوايل خرداد ظاهر مي گردد.
ميوه از نوع نيام داراي ريشه هاي راست و عميق بعلاوه بر روي ريشه گياه مملو از باکتري ريزوبيوم وجود دارد و نسبت به وزش بادهاي سنگين مقاوم است همچنين در مقابل دود و گردو غبار از خود مقاومت نشان مي دهد از اين درخت جهت تزئين و سايه و خيابانها شهر و سايه در گردشگاهها بويژه در مناطقي که امکان رويش گياهان ديگر به دليل نزولات آسماني و گرما نيست. همين طور به منظور احداث جنگل و کنترل فرسايش خاک در اين مناطق استفاده مي گردد.
سوزني برگان
سوزني برگان از رده Gymnospernapsidea بوده و اين رده به نامهاي مخروطيان Gonifera به خاطر ميوه و يا هميشه سبزها Evergreen به دليل اينک اغلب گياهان اين رده داراي برگهاي هميشه سبز هستند و گاهي لغت نرم چوب Soft wood بخاطر نرم بودن چوب اغلب گونه هاي اين رده در مقايسه با نهانه انگان بدان اتلاق مي گردد. يکي از مشخصات مهم درختان اين رده با زدانه بودن آنها است. يعني در اين گياهان تخمدان وجود ندارد و تخمکها در روي قطعات فلس مانند بحالت آزاد و بدون پوشش قرار دارند و دانه کاملاً وابسته به گياه مادر است. غالب درختان باز دانه بصورت درختان بلند و تعداد کمتري بصورت درختچه هستند، شاخه هاي آنها غالباً بصورت راست، زيرا انشعابات شاخه ها در اين گياهان بصورت Monopodiqe (منوپوديک) يعني جوانه انتهايي در سالهاي متواري به رشد و نمو خود ادامه مي دهد مثل کاج و در مقابل آن گياهان سمپوديک Sympodique يعني رشد و نمو جوانه هاي انتهايي متوقف مي شود و جوانه هاي جان
بي نزديک به آن جاي آنرا مي گيرد مانند: نارون، زبان گنجشک برگها در اين رده بصورت سوزني و نيشتري شکل و گاهي فلس مانند بافتهاي اين درختان داراي سلولهاي مترشحه الئورزين هستند.
گلها تک جنسي و گونه هاي غالباً يک پايه که گلهاي نر و ماده بصورت انتهايي يا جانبي در روي شاخه ها تشکيل مي شود.
غالب سوزني برگان خاص مناطق معتدله و تعداد محدودي از اينها در عرض جغرافيايي کم ديده مي شوند که در اين صورت به ارتفاعات زياد منحصر مي باشند. چوب سوزني برگان رنگ و جلاي خوبي بخود مي گيرد و در صنعت مورد استفاده زيادي دارد که از آنها در مبل سازي، در دکل کشتي سازي، ادوات موسقي، مداد سازي و . . . کاربرد وسيعي دارد.
کاج تهراني (ايران): Pinus eldarica
Pinaceae
اين درخت بومي الدار گرجستان بوده، با وجود اين بنام کاج ايراني يا کاج تهراني شهرت يافته، گونه اي است که اولين بار در دوران صفويه توسط ارامنه به جلفاي اصفهان منتقل شده و سپس به ساير نقاط ازان مخصوصاً تهران پراکنده شده است.
و به علت استقبال زياد در تهران به نام کاج تهراني معروف شده است درختي است که در برابر شرايط نامساعد محيط از خود سازگاري نشان مي دهد و در مناطق خشک و نيمه خشک در تابستان به آب احتياج نسبتاً کمي دارد. درختي است که نور خورشيد را دوست دارد و داراي رشد سريع مي باشد، در خاکهاي قوي تا ضعيف با عمق مناسب و يا بافت شني و سنگلاخي بخوبي رشد مي کند، ازدياد آن توسط بذر در اواخر فصل زمستان صورت مي گيرد.
نوئل: Picea sp-Pinaceae
بومي اروپا و بسياري زيبا با برگهاي سوزني کوتاه که در اروپا به عنوان درخت عيد نوئل در منازل بکار مي رود.
از اين و نام فارسي آن درخت نوئل يا کاج نوئل گفته مي شود. ارتفاع آن 40m، اين درخت در سنين بالا توليد بذر مي کند (40- 50 سالگي) و هر 5 الي 6 سال يک مرتبه بذر مي دهد. در ارتفاعات بخوبي رشد مي کند و نياز به آب و هواي مرطوب دارد و از خکشي زياد هوا آسيب مي بيند، بطور کلي با کاهش عرض جغرافيايي در مناطق معتدله اين درخت در ارتفاعات بيشتري از سطح دريا مي رويد. در غالب خاکها مي رويد ولي خاکهايي با بافت درشت را ترجيح مي دهد، ازدياد توسط بذر در اواخر زمستان صورت مي گيرد.
سرو نقره اي: Cupressus arizonica
Cupressusaceae
رويشگاه اصلي اين درخت در جنوب شرقي اريزوناي امريکاست که در اغلب اراضي حتي سنگلاخي و خشک نير به خوبي رشد مي کند، البته در خاکهايي که عميق و خول باشند رشد بهتر و سريعتري دارد. سرما زير صفر را تا 20 درجه سانتي گراد تحمل مي کند، گونه اي است نورپسند کم توقع بردبار و خاکهاي آهکي و خشک براي رشد آن مناسب است از آن جهت جنگل کاري، تزئين پارکها و همچنين جلوگيري از فرسايش خاک استفاده مي نمايند. ازدياد بذر
سرو خمره اي: Cupressaceae-
Thuja orientdis
جنس وحشي اين درخت در دره محمدآباد گرگان وجود دارد، داراي تاج کروي شکل که از نظر ارتفاع متوسط است و در مناطق خشک و نيمه خشک بخوبي رشد مي کند، در غالب خاکها به خوبي مي رويد و نياز به نور آفتاب دارد. در مقابل کم آبي و فقر خاک سازگار است، از آن جهت تزئين پارکها و خيابانها استفاده مي شود، ازدياد آن توسط بذر در اواخر زمستان صورت مي گيرد.
به ژاپني: Rosaceae-
chaenomeles japonica
همان طوري که از نامش پيدا است منشاء آن چين و ژاپن است.
درختچه اي است خزان پذير که گلهاي سرخ و صورتي آن در اوايل بهار قبل از ظور برگها ظاهر مي گردد. ارتفاع آن به حدود 150cm مي رسد از نظر رشد متوسط است. ازدياد تسط کاشت بذر در اواخر پاييز و قلمه خشبي در اوايل بهار صورت مي گيرد.
برخي از آفات مهم درختان فضاي سبز:
مهمترين آفات چوبخوار درختان فضاي سبز پروانه فري، سوسک سرشاخه خوار رزاسه، سوسک چوبخوار سارتا و سوسک هاي طوقه و ريشه هستند. اين آفات در نتيجه ضعف درختان و عدم رعايت مسائل به زراعي به شدت درختان فضاي سبز از جمله نارون، چنار و بيد را مورد حمله قرار مي دهند.
براي جلوگيري جمعيت از خسارت اين آفات توجه به مديريت تلفيقي آن را به عنوان گامي در جهت کاهش جمعيت و خسارت آنها لازم است در سيستم مديريت تلفيقي از تمام روش هاي مبارزه به طور هماهنگ و به شيوه اي که کمترين اختلال را در پيشگيري از خسارت و يا کنترل موثر و درازمدت اين آفات اعمال نمايد استفاده مي شود. تنوع گونه ها و شدت حمله آنها ارتباط زيادي با شرايط اقليمي دارد بدين معني که آفتاب فراوان و شديد باعث تبخير سطحي بسيار زياد دشده و نهايتاً به علت فقدان آب کافي تغييراتي در کميت و کيفيت شيرف گياه به وجود مي آيد اين اما باعث مي شود که حشرات چوبخوار از فاصله دور قادر به تشخيص اين درختان باشند. حال اگر ساير عوامل از قبيل ضعف زمين اين اثر را تشديد کنند آفات چوبخوار به راحتي روي درختان مستقر شده و دامنه فعاليت خود را گسترش مي دهند.
تعداد زيادي از حشرات چوبخوار نسبت به حرارت کشش مثبت دارند، در اين خصوص جهت جزئي تنه درختان که از حداکثر تابش آفتاب برخوردارند به شدت به حشرات چوبخوار آلوده مي شود در مکان هائي که تراگم درختان کمتر است اين امر به خوبي مشخص است آفات چوبخوار درختان فضاي سبز شامل گونه هاي زيادي هستند که از مهمترين آنها مي توان به پروان
ه فري، سوسک سرشاخه خوتذ رزاسه سوسک چوبخوار سارتا و سوسک هاي طوقه و ريشه اشاره کرد در سيستم جامع مديريت تلفيقي آفات روش هاي مختلف مبارزه به طور هماهنگ و به شيوه اي که کمترين اختلال را در کنترل موثر و درازمدت آفات ايجاد کنند، به کار گرفته مي شود شيوه هاي مزبور شامل استفاده همزمان از روش هاي بيولوژيکي، زراعي، فيزيکي و مکانيکي، شيميائي و استفاده از فرمون ها و ترکيبات مشابه است.
شته و طرز مبارزه با آن
Phylloxera (Filoksera)
شتهها بعلت وسعت دامنه میزبانهایشان حشرههای معروفی هستند. دو گونه اصلی آنها جزو آفات مهم گیاهان زینتی در گلخانههای آلاسکا بحساب میآیند. یکی شته سبز هلو (Myzus Persicae) و دیگری شته خربزه و سیاه (Aphids gossypii) اختلافهای منطقهای معمول هستند. در قسمتهای مختلف آلاسکا مقاومت شتهها در برابر حشرهکشها، ترجیحات محصول و فعالیتهای فعصلی متفاوت است. استراتژیهایی که در برخی مناطق آلاسکا انجام میگیرد ممکن است در سایر نقاط ایالت مؤثر نباشد. شتهها توانایی تولید مثل بطریق Parthen ogenesis (کلونی ماده) را دارند.