مقاله در مورد اختلالات شیمیایی

بخشی از مقاله

بخش شنوایی :

چگونه می شنویم ؟

گوش انسان از سه بخش: تشکیل شده است :
1- گوش خارجی ( لاله ، کانال گوش )
2- گوش میانی ( پرده گوش ، استخوانهای گوش میانی )
3- گوش داخلی (حلزون ) که سلولهای حساس شنیداری و حلزون گوش داخلی قرارگرفته اند .

صوت جا به جایی ذرات هوا است که به پشت پرده گوش میرسد و باعث به حرکت در آمدن پرده گوش می شود . در نتیجه این حرکت استخوانهای گوش میانی حرکت کرده و این حرکت به دریچه ورودی گوش داخلی منتقل میشود و با به حرکت در آوردن آن مایع پشت این دریچه که در بخش جلزونی گوش داخلی حرکت می کند و مژگهای سلول های حساس شنوایی که در این مایع قرار دارند تحریک میشوند . میزان جابه جایی هوا در اثر ارتعاشات تولید شده توسط منبع صورت تعیین کننده شدت ( بلندی ) صوتی است که شنیده میشود . بر اساس فرکانس ایجاد شده در اثر ارتعاشات منطقه خاصی از حلزون تحریک میشود و در نتیجه بمی و کندی صدا مشخص میشود . حلزون این پیام را به عصب شنوایی منتقل میکند و عصب پیام شنوایی را تا مرکز مغزی شنیداری منتقل م یکند و در آنجا صدای شنیده شده پردازش شده و تفکیک می شود و نتیجه این عملکرد درک ما از صداهای مختلف اطراف است .

عصب شنوایی
گوش داخلی از دو قسمت به نامهای لابیرنت غشایی استخوانی تشکیل شده است. لابیرنت غشایی متشکل از کیسه‌های پر از مایعی است که در درون حفره‌ای از استخوان تمپورال (لابنریت استخوانی) قرار گرفته‌اند. لابیرنت استخوانی که شامل سه قسمت دهلیز ، کانالهای نیم دایره‌ای و حلزون است. در حلزون قسمتی از لابیرنت غشایی به نام مجرای حلزونی قرار گرفته است. حلزون 2.5 دور به دور محوری از استخوان اسفنجی به نام مدیولوس چرخیده است. حلزون از سه لوله پیچ خورده که کنار هم قرار دارند تشکیل شده است؛ نردبان دهلیزی ، نردبان میانی و نردبان صماخی. نردبان دهلیزی و میانی بوسیله غشاء راینسر و نردبان میانی صماخی بوسیله غشاء قاعده‌ای از یکدیگر جدا شده‌اند.

بر روی سطح غشاء قاعده‌ای ساختمانی موسوم به اندام کورتی قرار گرفته که محتوی یک سری سلولهای حساس به تغییرات مکانیکی موسوم به سلولهای مژکدار است. این سلولهای مژک‌دار اندامهای گیرنده‌ای هستند که در جواب به ارتعاشهای صوتی ایمپالسهای عصبی تولید می‌کنند. دو نوع سلول مژکدار وجود دارد به تعداد 3500 عدد و سه الی چهار ردیف از سلولهای مژکدار خارجی به تعداد 20000 عدد ، قاعده و پهلوهای این سلولها بوسیله تورینه‌ای از انتهای عصب حلزونی احاطه شده‌اند. این فیبرهای عصبی به عقده مارپیچی کورتی که بر روی مودیولوس قرار دارد، می‌روند. عقده مارپیچی به نوبه خود آکسونها را به داخل عصب حلزونی و سپس از طریق آن به سیستم عصبی مرکزی در سطح فوقانی بصل ‌النخاع می‌فرستد.

راه عصبی شنوایی
فیبرهای عصبی از عقده مارپیچی اندام کورتی وارد هسته‌های حلزونی پشتی و شکمی در قسمت فوقانی بصل‌النخاع می‌شوند. کلیه فیبرها در این محل سیناپس داده و نورونهای درجه دوم بطور عمده از طریق جسم ذوزنقه‌ای شکل به طرف مقابل تنه مغزی رفته و به هسته زیتونی فوقانی می‌رسند.
راه عصبی شنوایی از هسته زیتونی فوقانی از طریق لمینسکوس جانبی به طرف بالا سیر کرده و تعدادی از فیبرهای آنها در هسته لمینسکوس ختم می‌شوند و بسیاری از فیبرها از این هسته گذشته و به تکمه‌های چهار قلوی تحتانی می‌رسند و در این ناحیه ، ختم می‌شوند.
راه عصبی شنوایی از تکمه‌های چهار قلو تحتانی به هسته جسم زانویی میانی می‌رود که در آن کلیه فیبرها سیناپس می‌دهند

.
سرانجام راه شنوایی ، به قشر شنوایی که در بخش فوقانی لوب گیجگاهی قرار دارد می‌رود.
عمل قشر در شنوایی
قشر شنوایی بطور عمده بر روی سطح فوقانی لوب گیجگاهی قرار دارد. دو ناحیه در قشر وجود دارد که عبارتند از قشر شنوایی اولیه ارتباطی شنوایی که قشر شنوایی ثانویه نیز نامیده می‌شود؛ قشر شنوایی اولیه مستقیما توسط فیبرهای عصبی که از جسم زانویی میانی به آن می‌رسند، تحریک می‌شود. در حالی که نواحی ارتباطی شنوایی بطور ثانویه بوسیله ایمپالسهای شنوایی اولیه و نواحی ارتباطی تالاموس در مجاورت جسم زانویی میانی تحریک می‌شوند.

در انسان ، اصوات با فرکانس پایین در قسمت جلو و خارج و اصوات با فرکانس بالا در قسمت عقب و داخل قشر شنوایی تصویر می‌شوند. اما باید دانست که در واقع ارتفاع و نه فرکانس صوت است که در قشر شنوایی رمز گذاری می‌شود. نورونهای انفدادی در قشر شنوایی به پارامترهایی از قبیل شروع ، مدت ادامه و فرکانس تکرار یک محرک صوتی و بویژه به جهتی که صوت از آن جهت ادامه است پاسخ می‌دهند. قشر شنوایی با تشخیص طرحهای صوتی ، تجزیه و تحلیل خواص اصوات و تعیین محل سکونت سر و کار دارد. ضایعات قشر ارتباطی شنوایی فوقانی گیجگاهی موجب اختلال در حافظه کوتاه مدت ، شنوایی می‌شود.

تمیز طرحهای صوتی بوسیله قشر شنوایی
انهدام هر دو قشر شنوایی اولیه در انسان حساسیت شخص را برای شنیدن شدیدا کاهش می‌دهد. انهدام قشر شنوایی اولیه فقط در یک طرف اثر کمی بر روی شنوایی دارد و علت این امر اتصالات متقاطع متعدد از یک طرف با طرف دیگر در مسیر عصبی شنوایی است. اما این موضوع بر روی توانایی شخص برای تعیین محل منبع صوت تاثیر دارد، زیرا سیگنالهای مقایسه‌ای در هر دو قشر شنوایی برای این عمل ، ضروری هستند.

ضایعاتی که در انسان نواحی ارتباطی شنوایی و ابتلا می‌سازند، اما اثری بر روی قشر شنوایی اولیه ندارند. توانایی مشخص برای شنیدن و تمییز فرکانسهای مختلف صوتی و تغییر طرحهای ساده صوت را کاهش نمی‌دهند. اما باید دانست که در این حالت شخص نمی‌تواند معنی صداهای شنیده شده را درک کند، در حالی که می‌تواند آنها را به خوبی بشنود.
تمییز جهت صوت
انسان جهت صوت را لااقل بوسیله دو مکانیزم اصلی تعیین می‌کند؛
بوسیله اختلاف زمانی بین ورود صوت به یک گوش و ورود صوت به گوش دیگر.
بوسیله اختلاف بین شدت صوت ورود گوش.
مکانیزم اول برای فرکانسهای پایینتر از 3000 هرتز و مکانیزم دوم برای فرکانسهای بالاتر عمل می‌کند. هرگاه شخص مستقیما در جلوی منبع صوت قرار گرفته باشد، صوت در یک لحظه به هر دو گوش می‌رسد. در حالیکه اگر گوش راست به منبع صوت نزدیکتر باشد، سیگنالهای صوتی صادره از گوش راست قبل از سیگنالهای صادره از گوش چپ ، وارد مغز می‌شود.
انواع کری

کری معمولا به دو نوع تقسیم می‌شود؛ یکی کری ناشی از اختلال حلزون یا عصب شنوایی که معمولا کری عصبی نامیده می‌شود. اگر حلزون یا عصب شنوایی بطور کامل منهدم شود، شخص دچار کری دائمی می‌شود. اما در صورتی که عصب شنوایی سالم باشد، ولی سیستم استخوانی گوش میانی یا دچار کلسیفیکاسیون شده باشد، امواج توسط هدایت از طریق استخوانهای جمجمه وارد حلزون می‌شوند.
موارد استفاده از سمعک

انتقال صوت از گوش به مغز به صورت انتقال عصبی است، یعنی صوت به پتانسیلهای الکتریکی تبدیل می‌شود و از راه فیبرهای عصبی به مغز منتقل می‌شود. اگر هدایت عصبی مشکلی ایجاد شود، سمعک راه درمان آن نیست و کری به صورت دائمی است. ولی اگر در هدایت هوایی از بیرون به گوش داخلی و حلزون مشکلی وجود داشته باشد، می‌توان برای بهبود هدایت صوت از سمعک استفاده کرد

شایعترین علت کاهش شنوایی در اطفال اختلال ژنیتکی و در بزرگسالان پیرگوشی است .
سه علت مهم كم شنوايي كودكان شامل موارد زیر است:
۱- اوتيت مياني (عفونت هاي گوش)
۲،- علل مادرزادي ،
۳- علل اكتسابي.

**اوتيت مياني
اوتيت مياني التهاب در گوش مياني (ناحيه پشت پرده گوش) است كه معمولاً همراه با ترشح مايع در آن ناحيه مي باشد. اين مايع ممكن است عفوني باشد (يا نباشد).
علائم، شدت، ميزان تكرارپذيري و طول مدت بيماري متفاوت است. ممكن است از مايع غيرعفوني، روشن و رقيق بدون درد و تب و تنها كمي كاهش شنوايي تا حمله هاي تكرار شونده همراه با مايع چسبنده غليظ در گوش و برخي شكايات ديگر نظير كم شنوايي دائمي متغير باشد.
تقريباً همه انواع اوتيت همراه با كم شنوايي نوساني انتقالي اند. در حقيقت اوتيت مياني، شايع ترين علت كم شنوايي در كودكان خردسال است.

ميزان شيوع اوتيت مياني تا چه حد است؟
اوتيت مياني غالباً در كودكان ايجاد مي شود. درحقيقت، اوتيت مياني، پس از سرماخوردگي معمول، دومين بيماري شايع كودكان پيش دبستاني است. ۵۰درصد از كودكان تا سن يك سالگي حداقل يك بار دچار اين بيماري شده اند.
۳۵ درصد كودكان در سنين بين يك تا سه سالگي دوره هاي تكرار شونده اي از اوتيت مياني داشته اند. در كودكان مدرسه رو، تخمين زده مي شود ساليانه ۵ ميليون روز تحصيلي به دليل ابتلاء كودكان به اين بيماري از دست داده مي شود.

به چه دليل اوتيت مياني تا اين حد در كودكان شايع است؟
شيپور استاش مجرايي است كه از يك سو به گوش مياني و از سوي ديگر به پشت حلق راه دارد. اين مجرا در كودكان كوچكتر و نسبتاً افقي تر از بزرگسالان است. از اين رو در شرايطي نظير عفونتها و لوزه سوم بزرگ، به سادگي بسته مي شود. تا زماني كه كودك بزرگتر نشود و زاويه و اندازه شيپور استاش تغيير نكند، كودك نسبت به اوتيت مياني آسيب پذيرتر از افراد بزرگسال است.
اوتيت مياني به چه ترتيب ممكن است منجر به كم شنوايي شود؟
سه استخوان بسيار ريز درون گوش مياني، ارتعاشات صوت را از پرده گوش به گوش مياني منتقل مي كنند. در صورت وجود مايع در گوش مياني، انتقال ارتعاشات به صورتي كارآ صورت نمي گيرد و انرژي صوتي از بين مي رود در نتيجه كم شنوايي ملايم يا حتي متوسط ايجاد مي شود. بنابراين اصوات گفتاري گنگ و غيرقابل شنيدن مي شوند.
معمولاً اين نوع كم شنوايي، از نوع انتقالي و موقت است. اما در صورتي كه اوتيت مياني مرتباً تكرار شود، صدماتي به پرده گوش، استخوانهاي گوش يا حتي عصب شنوايي وارد شده و ممكن است منجر به كم شنوايي حسي و عصبي و دائمي شود.
آيا كم شنوايي ناشي از اوتيت مياني مي تواند سبب اختلال در زبان و گفتار كودك شود؟
كودكان، زبان و گفتار را از طريق گوش دادن به صحبتهاي ديگر افراد مي آموزند. در اين روند چند سال نخست زندگي هر كودك، حائز اهميت حياتي است.
در صورت وجود كم شنوايي، كودك از تجربيات آموزشي زباني، بهره كامل نمي برد. در نتيجه، ممكن است در رشد زبان و گفتار خود دچار تأخير چشمگيري شود.
اوتيت مياني غيرعفوني، مشكل ويژه اي به همراه دارد زيرا معمولاً علائم درد و تب وجود ندارد. از اين رو، ممكن است هفته ها و ماهها بگذرد و والدين شكي به وجود اين مشكل نبرند. در طي اين زمان ممكن است كودك به دليل از دست دادن شنوايي، دچار اختلال در رشد هنجار زبان و گفتار شود.

ممكن است كودك به دليل از دست دادن شنوايي، دچار اختلال در رشد هنجار زبان و گفتار شود.
از كجا مي توان متوجه شد كودك دچار اوتيت مياني شده است يا خير؟
حتي در صورت عدم وجود تب و درد، علائم ديگري وجود دارد كه حاكي از وجود مايع مزمن يا تكرار شونده در گوش كودك است:

ـ بي توجهي
ـ بلند كردن غيرمعمول صداي راديو و تلويزيون
ـ متوجه جهت اصوات نشدن
ـ بي حال و بي توجه بودن
ـ تند خويي بي دليل
ـ كشيدن و خاراندن گوشها.
در صورتي كه تصور كنيم اوتيت مياني سبب اختلالي در شنوايي، زبان يا گفتار فرزندمان شده است، بايد چه كار كنيم؟
عفونتهاي گوش نياز به توجه فوري به ويژه از سوي پزشك متخصص كودكان يا گوش و حلق و بيني دارد. اگر كودك شما دچار عفونت گوش مي شود و يا مايع مزمني در گوش وي ايجاد مي شود، با دو متخصص ديگر نيز بايد مشورت كنيد: شنوايي شناس و آسيب شناس گفتار و زبان.
شنوايي شناس شدت هر گونه ضايعه شنوايي را- حتي در كودكان خيلي كوچك و يا كودكان مشكل دار- ارزيابي مي كند و مشخص مي كند آيا ضايعه اي در گوش مياني كودك وجود دارد يا خير.
آسيب شناس گفتار و زبان مهارتهاي ويژه زباني و گفتاري كودك را تعيين و در صورت نياز برنامه هاي اصلاحي ضروري را پيشنهاد مي كند.
آيا پزشك كودك، او را به اين متخصصين ارجاع خواهد داد؟
شما به عنوان والدين كودكتان، بهترين فردي هستيد كه متوجه شنوايي ضعيف وي مي شويد. به گفته انجمن پزشكان اطفال آمريكا: «هر كودكي كه والدينش در مورد توانايي شنيدن وي ابراز نگراني مي كنند، بايد بدون هيچ گونه تأخيري براي ارزيابي شنوايي شناسي رفتاري ارجاع داده شود.» هنگامي كه والدين خود نسبت به سلامت و رشد كودك خود حساس مي شوند نبايد واهمه اي داشته باشند كه خواستار ارزيابي هاي دقيق تر توانايي هاي وي شوند.
**كم شنوايي هاي مادرزادي

(كم شنوايي هايي كه به هنگام تولد يا از آن زمان به بعد وجود دارند)
اصطلاح «كم شنوايي مادرزاد» آن دسته از كم شنوايي هايي است كه به هنگام تولد وجود دارند و شامل كم شنوايي هاي ارثي يا كم شنوايي هايي مي شود كه ناشي از ديگر عوامل- پيش از تولد يا به هنگام تولد-اند.
عوامل ژنتيكي
به نظر مي رسد بيش از۵۰ درصد از تمامي كم شنوايي هاي مادرزادي كودكان مربوط به عوامل ژنتيكي باشد. كم شنوايي هاي ژنتيكي ممكن است اتوزوم غالب، اتوزوم مغلوب يا وابسته به جنس باشند. در كم شنوايي هاي اتوزوم غالب، يكي از والدين كه حامل ژن كم شنوايي و خود، كم

شنواست، آن را به كودك خود منتقل مي كند. در اين موارد حداقل۵۰ درصد احتمال دارد كودك نيز كم شنوا شود. اين احتمال زماني بيشتر مي شود كه هر دو والد داراي ژن غالب (كم شنوا) باشند و يا پدر بزرگ و مادر بزرگ يكي از والدين كم شنوايي ژنتيكي داشته باشند. از آنجا كه معمولاً حداقل يكي از والدين كم شنواست، انتظار مي رود كودك دچار كم شنوايي باشد.

در كم شنوايي هاي اتوزوم مغلوب هر دو والد كه نوعاً داراي شنوايي هنجاراند، حامل ژن مغلوب مي باشند. در اين موارد احتمال كم شنوا شدن كودك، ۲۵% است. از آنجا كه هر دو والد شنوايي هنجار دارند و هيچ يك از اعضاي خانواده كم شنوا نيستند، هيچ انتظاري نمي رود كه كودك كم شنوايي داشته باشد. تقريباً ۸۰% از كم شنوايي هاي ارثي، اتوزوم مغلوب اند.
در كم شنوايي هاي وابسته به جنس، مادر حامل ژن مغلوب كم شنوايي بر روي كروموزوم جنسي است و آن را به پسران خود- و نه دخترانش- منتقل مي كند. اين نوع كم شنوايي نادر است و تنها در ۲درصد كم شنوايي هاي ارثي وجود دارد.
كم شنوايي يكي از علائم مشخصه برخي از انواع سندرم هاي ژنتيكي است. مثال هايي از اين سندرم ها عبارتند از: سندرم داون (وجود ناهنجاري در يكي از ژن ها)، سندرم آشر( اتوزوم مغلوب)، سندرم تريچر كولنيز( اتوزوم غالب)، سندرم الكل نوزادي (ناهنجاري ژنتيكي)، سندرم كروزون (اتوزوم غالب) و سندرم آلپورت (وابسته به جنس).
ديگر علل كم شنوايي هاي مادرزادي
اين گونه كم شنوايي ها كه ارثي نيستند شامل بيماري ها، عفونتها و شرايط خاص پيش از تولد هستند كه به هنگام تولد يا به فاصله اندكي پس از آن ايجاد مي شوند. اين شرايط منجر به كم شنوايي هاي حسي عصبي ملايم تا عميق مي شوند. مثال هايي از اين دست عبارتند از:
- عفونتهاي داخل رحمي شامل سرخجه، سيتومگالوويروس، ويروس هرپس
- مشكلات مربوط به عامل Rh خون
- نارس بودن
- ديابت مادرزاد

- توكسمي در طول بارداري
- فقدان اكسيژن (آنوكسي)
- سيفليس
- بدشكلي هاي ساختارهاي گوش
**كم شنوايي هاي اكتسابي
كم شنوايي هاي اكتسابي، كم شنوايي هايي است كه پس از تولد- در هر زماني در طول زندگي فرد- ايجاد شوند و علت آن بيماري ها، صدمات و شرايط خاص اند. مثال هايي از شرايط ايجاد كننده كم شنوايي در كودكان عبارتند از:
- عفونت هاي گوش (اوتيت مياني)
ـ داروهاي اتوتوكسيك(صدمه به سيستم شنيداري)
- مننژيت
- سرخك
- انفسفاليت
- آبله مرغان
- آنفلوانزا
- سرخجه
- ضربه به سر
- قرار گرفتن در معرض اصوات بلند. شنوايي يکي از حواس برتر انسان است . محروم بودن از حس شنوايي فقط به مفهوم نشنيدن صدا نيست ، بلکه ماحصل اين محروميت ، موجب عدم دستيابي به بسياري از تجربيات مفيد و اميد بخش زندگي فردي و اجتماعي مي شود تا جايي که ممکن است فرد را از مسير موفقيت دور نمايد . توجه به اين مسئله ، که صحبت کردن امري اکتسابي است و

انسان از راه شنيدن ، زبان محيط اطراف خود را فرا گرفته و سپس قادر به تکلم مي گردد ، اهميت ويژه اين حس را نشان مي دهد . لذا بدون شنيدن ، گفتار به وجود نخواهد آمد و به همين علت ، کودکان و افراد ناشنوا قادر به تکلم نيستند. اما نکته قابل تأمل اين است که چطور مي توانيم از ايجاد کم شنوايي و به دنبال آن عدم تکلم جلوگيري وپيشگيري کنيم . “پيشگيري از کم شنوايي”

اشكال مختلف اختلالات شنوایی
اختلال شنوایی، یك واژه عام و نشانگر یك ناتوانی در شنیدن است و می تواند از لحاظ شدت، از درجه خفیف تا عمیق گسترده باشد. این اختلالات ممكن است مربوط به علت تورم و عفونت در گوش میانی گوش خارجی مانند وجود جسم خارجی در مجرای گوش یا به باشد كه در این صورت، صداها به گوش داخلی نمی رسند و به آن، كری انتقالی می گویند. در اختلال گوش داخلی، حس صدا به علت خرابی سلول های درك اصوات از بین می رود كه به آن كری عصبی می گویند. كری،

ممكن است مادرزادی مثل سیفلیسمادرزادی، سرخجه مادر، استعمال بعضی از داروها در دوران بارداری یا بدشكلی های اعضای شنوایی به علت صدمات دوران جنینی و زایمان باشد. در نوع اكتسابی، مهم ترین علت، عفونت های گوش میانی است كه اغلب بعد از بیماری های عفونی مخصوصاً سرخجه و تیفوئید دیده می شود. با سنجش شنوایی در كودكان مانند اعمال بازتابی طبیعی كه كودك با شنیدن صدا به طرف آن برمی گردد و همچنین از طریق بازی با كودك و بالاخره انجام ادیومتری هر گوش به طور جداگانه می توان به میزانشنوایی یا اختلال آن پی برد. ادیومتری جدید كه از طریق رسم امواج مغزی انجام می شود، سنجش دقیق از شنوایی با كامپیوتر است
كه حتی در خواب می شود بدون آگاهی كودك مورد استفاده قرار گیرد

استرس موجب اختلالات شنوایی ناگهانی در افراد می شود
محققان دریافته اند ، با توجه به اینکه سلسله اعصاب درون گوش بسیار ظریف و حساس هستند ، فشارهای روحی و عصبی می تواند این اعصاب را به طور ناگهانی دچار مشکل کند و باعث ناشنوایی شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل ازمهر، بررسی ها نشان می دهد، استرس با تاثیر بر سیستم عصبی نه تنها اندامهای داخلی مانند گوارش را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد بلکه عملکرد

طبیعی گوش را نیز مختل می کند. بررسی ها نشان داده ، افرادی که تحت استرس شدید قرار دارند بیشتر در معرض خطر ناشنوایی هستند.متخصصان عقیده دارند که در این ناحیه از گوش سلول های حسی بسیار کوچکی یافت می شود که سیگنال های صوتی را دریافت می کنند و به سیستم عصبی مرکزی منتقل می کنند و چنانچه سیستم عصبی به خوبی عمل نکند شنوایی

دچار مشکل می شود. به همین دلیل افرادی که مدتی تحت استرس شدید بوده اند ممکن است در حین انجام کارها و به طور کاملا ناگهانی دچار ناشنوایی شوند که البته در اکثر موارد این امر موقتی است. به گفته متخصصان نوشیدن مایعات زیاد باعث رقیق شدن خون شده و با تسهیل در امر گردش خون در بدن و گوش به بهبودی افراد کمک می کند.
والدین باید قبل از بچه دار شدن ، این مساله را در نظر بگیرند و نسبت به آن اطلاعات و آگاهیهای لازم را کسب کنند ؛ آنها می توانند با رعایت موارد زیر، احتمال تولد فرزند کم شنوا یا سخت شنوا را کاهش دهند : ۱) انجام مشاوره ژنتیکی قبل از ازدواج .
۲)انجام آزمایشات خونی و بررسی عامل "RH".
۳) مشاوره با پزشک قبل از بارداری در صورت ابتلاء به بیماری مزمن یا خاص .

۴) مصرف نکردن دارو ، بدون تجویز پزشک در دوران بارداری .
۵) جلوگیری از ضربات فیزیکی و مکانیکی در دوران بارداری.
۶) مراقبت جهت پیشگیری از ابتلاء به بیماریهای مختلف در دوران بارداری .
۷) مبادرت به زدن واکسن سرخجه قبل از بارداری و ...
● عوامل احتمال کم شنوایی بعد از تولد
فاکتورهای دوران نوزادی ( از تولد تا یک ماهگی ) که
خطر ابتلاء به کم شنوایی را افزایش می دهند عبارتند از:
۱) سابقه خانوادگی درخصوص وجود کم شنوایی مادرزادی حسی یا عصبی.
۲) عفونتهای دوران نوزادی مانند سیفلیس و سرخجه.
۳) وزن کمتر از ۱۵۰۰ گرم نوزاد هنگام تولد .
۴) زردی دوران نوزادی در حدی که منجر به تعویض خون شود.

۵) مصرف داروهایی که اثر تخریبی روی شنوایی دارند . مانند آمینو گلیکوزیدها ( خبتامایسین، توبرامایسین،
کاتامایسین و استرپتومایسین، هنگامی که به صورت دوره ای و طولانی مدت مصرف شود . )
۶) مننژیت باکتریایی.
۷) وجود نشانه های غیر طبیعی یا اختلالاتی که با شنوایی مرتبط است .
۸) نگهداری نوزاد در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان بیش از ۵ روز.
▪ فاکتورهای دوران کودکی ( یک ماهگی تا سه سالگی ) که خطر ابتلاء به کم شنوایی را افزایش می دهند عبارتند از :
۱) نگرانی والدین نسبت به تأخیر زبان آموزی و تکلم ، با توجه به سن کودک.
۲) مننژیت باکتریایی و عفونتهای مرتبط با کاهش شنوایی .
۳) ضربه به سر که با کاهش هوشیاری کودک یا شکستگی جمجمه همراه باشد .
۴) مصرف داروهایی که اثر تخریبی بر روی شنوایی دارند مانند آمینو گلیکوزیدها به مدت طولانی .
۵) عفونتهای مزمن گوش میانی و تجمع مایع در گوش میانی بیش از ۳ ماه .
۶) اختلالاتی مانند شکاف کام که عملکرد شیپور استاش را مختل می کند .
۷) وجود سابقه کاهش شنوایی دائم یا پیشرونده در فامیل .
۸) بیماریهای دوران کودکی مانند اوریون ، مننژیت ، مخملک.
۹) آسیب های دوران کودکی به ویژه شکسستگی جمجه، برخورد اجسام تیز با سر یا گوش، قرار گرفتن در معرض اصوات بلند و... .
اگر کودک شما دارای یکی از فاکتورهای فوق باشد ، نسبت به ابتلاء به کم شنوایی در معرض خطر بیشتری
قرار دارد شما دراین رابطه باید با یک متخصص گوش و حلق بینی و یک کارشناس شنوایی شناسی ( ادیولوژیست ) مشورت نمایید و در صورت تشخیص ، باید از کودک شما ارزیابی کامل شنوایی به عمل آید .
● عوارض ناشی از وجود کم شنوایی دائم اگر کودک شما یا هر فرد دیگری مبتلا به کم شنوایی باشد و برای تشخیص ، درمان و توانبخشی آن اقدام نکنید ، پس از گذشت زمان کمی به عوارض ناشی از کم شنوایی نیز مبتلا می شود . این عوارض عبارتند از :
تأخیر در رشد طبیعی گفتار و زبان ، اختلالات تولیدی گفتار ، اختلال در روان بود

ن گفتار ، اختلال در صرف و نحو زبان ، اختلال در ارتباط گیری، اختلال عاطفی - رفتاری ، اختلال در تفکر ، تاخیر در رشد اجتماعی - فرهنگی ، اختلال در یادگیری و افت تحصیلی ، اختلال خواندن و نوشتن ، اختلال در حافظه شنیداری ، بروز ناتوانیهای درکی - شنیداری ، کاهش ذخیره لغات و ...
● درمان و توانبخشی
پس از ارزیابی شنوایی ، متخصص شنوایی شناسی ، درباره وضعیت شنوایی کودکتان با شما صحبت خواهد کرد . برخی اختلالات شنوایی ، مانند اوتیت گوش میانی و گوش خارجی به وسیله دارو قابل درمان است ، اما برخی دیگر از اختلالات شنوایی ، مانند کاهش شنوایی حسی - عصبی قابل درمان دارویی نیست و فرد باید در پروسه توانبخشی قرار گیرد . در تعریف ، توانبخشی عبارت است از مجموعه خدمات پزشکی ، اجتماعی ، روانی ، حرفه ای و آموزشی که به منظور باز توانی

فرد اجرا می شود تا کارایی فرد به بالاترین حد ممکن برسد و بتواند به طور مستقل در جامعه زندگی کند . با پیشرفتهای به عمل آمده در زمینه فن آوری ، در سالهای اخیر ، فراهم آوردن اطلاعات گفتاری به وسیله سمعک ، حتی برای کودکانی که مبتلا به شدیدترین میزان نقص

شنوایی باشند نیز ممکن گردیده است . سمعکها مؤثرترین راهکار و بهترین تدبیر درمانی برای اغلب افراد مبتلا به کم شنوایی می باشند .
خصوصیات الکترواگوستیکی سمعک ، باید با خصوصیات باقی مانده شنوایی فرد مبتلا به کم شنوایی ، تطبیق داده شده و سمعک برای گوش آن فرد تنظیم شود . لذا فرد مبتلا به کم شنوایی نمی تواند هر سمعکی را استفاده نماید ، بلکه برای تجویز و تنظیم سمعک باید به متخصص ادیولوژیست مراجعه کند .

البته بهتر است به خاطر داشته باشید که همیشه پیشگیری بهتر است از درمان...
بخش وزوز:
وزوز گوش صدای غیر طبیعی است که در گوش یا درون سر درک می شود بدون اینکه با منابع خارجی ایجاد کننده صدا ارتباطی داشته باشد. وزوز معمولا به صورت صدای زنگ، وزوز یا همهمه بیان میشودکه می تواند حمله ای ، دائمی، ضربان داریا یکنواخت باشد و در بعضی بیماریها با کاهش شنوائی همراه است.

وزوز گوش به دو نوع تقسیم می شود :
1- نوعی که علاوه بر بیمار پزشک نیز به کمک روشهایی می تواند آن را بشنود (وزوز عینی )
2- نوعی که فقط خود بیمار می شنود (وزوز ذهنی) که نوع ذهنی شایع تر است.
جرم گوش، اوتیست میانی(عفونت گوش میانی)، ضربات وارده بر سر یا گوش، پیرگوشی، اتواسکروز-علل قلبی- عروقی- اختلالات عصبی ، صداهای بلند ناگهانی ، عوارض بعضی از داروها، بعضی اختلالات متابولیکی مثل بزرگی تیروئید، اختلالات مهره های گردنی ، اختلالات معضل گیجگاهی فکی و... می توانند باعث ایجاد و تشدید وزوز گوش شوند.

برای درمان وزوز گوش ابتدا باید عامل بوجود آورنده آن شناسائی و بیماری زمینه ای درمان گردد.اگر در صورت درمان وزوز گوش قطع نشود روشهای مختلفی برای کنترل آن وجود دارد: از جمله طب سوزنی و دستگاههای Tintus Master
- دستگاههای Tintus Master با ایجاد صداهای خوشایند مثل موزیک باعث پوشاندن صدای آزار دهنده گوش می شوند و در بعضی موارد استفاده از این دستگاهها قبل از زمان استراحت باعث خذف صدای وزوز گوش برای چند ساعت شده و بعد از خاموش کردن آن بیمار صدایی را احساس نخواهد کرد(برای چند ساعت).

راههای پیشگیری از کم شنوایی یا ناشنوایی کودکان
شنوایی یکی از حواس برتر انسان است . محروم بودن از حس شنوایی فقط به مفهوم نشنیدن صدا نیست ، بلکه ماحصل این محرومیت ، موجب عدم دستیابی به بسیاری از تجربیات مفید و امید بخش زندگی فردی و اجتماعی می شود تا جایی که ممکن است فرد را از مسیر موفقیت دور نماید...شنوایی یکی از حواس برتر انسان است . محروم بودن از حس شنوایی فقط به مفهوم نشنیدن صدا نیست ، بلکه ماحصل این محرومیت ، موجب عدم دستیابی به بسیاری از تجربیات

مفید و امید بخش زندگی فردی و اجتماعی می شود تا جایی که ممکن است فرد را از مسیر موفقیت دور نماید. توجه به این مسئله ، که صحبت کردن امری اکتسابی است و انسان از راه شنیدن ، زبان محیط اطراف خود را فرا گرفته و سپس قادر به تکلم می گردد ، اهمیت ویژه این حس را نشان می دهد . لذا بدون شنیدن ، گفتار به وجود نخواهد آمد و به همین علت ، کودکان و افراد ناشنوا قادر به تکلم نیستند. اما نکته قابل تأمل این است که چطور می توانیم از ایجاد کم شنوایی و به دنبال آن عدم تکلم جلوگیری وپیشگیری کنیم .

اختلالات شنوایی و نارساییهای تکلمی
نارساییهای تکلمی ‌که منشا آنها اختلالات شنوایی است، معمولا متاثر از حداقل سه ویژگی خاص از اختلالات شنوایی است. این ویژگیها عبارتند از سن وقوع نقص شنوایی ، میزان و نوع اختلالات شنوایی. چنانچه وقوع اختلالات شنوایی به میزان ضعیف قبل از سن به سخن آمدن کودک باشد، ممکن است موجب تاخیر در صحبت کردن کودک گردد. چنانچه وقوع اختلال شنوایی به میزان ضعیف بعد از رشد طبیعی کودک در صحبت کردن باشد ممکن است چندان تاثیری در صحبت کردن کودک نداشته باشد.

در صورتی که وقوع اختلال شنوایی به میزان متوسط و یا خیلی زیاد ، قبل از یادگیری زبان باشد تاثیر بسیار شدیدی بر رشد طبیعی زبان کودک می‌گذارد. و ممکن است سبب شود که کودک بدون استفاده از برنامه‌های مستمر و دایمی ‌و ویژه گفتار درمانی هرگز قادر به رشد زبان و صحبت کردن نشود. اگر چنین اختلالاتی به همین میزان بعد از تحصیل زبان و صحبت کردن عارض فرد شود، ممکن است تنها تاثیر کمی‌ در کیفیت او گذارده و تغییراتی در تن صدا و ادای کلمات ایجاد گردد. کودکان سخت شنوا نیز ممکن است در تحصیل مهارتهای زبانی دچار اشکال شوند و در تلفظ و ادای صحیح کلمات مشکلاتی داشته باشند.

كاهش شنوايي هدايتي :
هر اختلالي در مجراي گوش خارجي ، پرده گوش يا استخوانچه ها كه مانع رسيدن صدا به حلزون شود باعث كاهش شنوايي هدايتي مي شود . علل كاهش شنوايي هدايتي را مي توان به دو دسته مادرزادي و اكتسابي تقسيم بندي كرد .
مجراي شنوايي خارجي ممكن است به صورت مادرزادي با آترزي همراه باشد ( با يا بدون دفورميتي لاله گوش يا فك تحتاني ) يا بصورت اكتسابي توسط سرومن متراكم ( شايعترين علت ) اجسام خارجي ، تومورها و تورم ( اوتيت خارجي ) دچار انسداد شود . در سندرم تريچر – كالينز ( ديس

استوزمنديبولوفاسيال ) كه با اختلالات گوش خارجي و مياني ، آژنزي فك تحتاني ، تكامل غير طبيعي مژه ها ( بخش داخلي پلك تحتاني ) و هيپوپلازي استخوانهاي ناحيه مالار مشخص مي شود ممكن است فرد به علت دفورميتي هاي گوش خارجي و مياني دچار كاهش شنوايي شود .

از ديگر علل كاهش شنوايي هدايتي ميتوان ضخيم شدن ( تمپانواسكلروز ) ، اسكاري شدن ، سوراخ شدن يا رتراكسيون پرده صماخ ، تجمع مايع ( چرك سرم يا خون ) يا چسبندگي در گوش مياني ، تومورهاي گوش مياني ، بي حركتي يا كاهش حركت استخوانچه ها ( تمپانواسكلروز يا اتواسكلروز ) يا فقدان استخوانچه ها را نام برد . تقريبا“ تمام موارد كاهش شنوايي ناشي از آسيب پرده گوش يا گوش مياني را ميتوان با روشهاي جراحي ميكروسكوپي اصلاح كرد.

درمان كاهش شنوايي هدايتي :
كاهش شنوايي در اثر سرومن : سه روش براي پاكسازي مجرا از سرومن وجود دارد كه شاملند بر خارج كردن سرومن به كمك قاشقك سرومن زير ديد مستقيم ) ساده ترين روش ) ، شستشوي مجرا و ساكشن ( جهت چرك و سرومن نرم ) .

كاهش شنوايي در اثر اوتيت مدياي سروز :
در بسياري از بيماران مبتلا به اوتيت مدياي سروز خارج كردن ترشحات موكوئيد غليظ از گوش مياني لازم مي شود . براي اين كار يك برش شعاعي بر پرده تمپان ( ميرنگو نومي ) ايجاد مي كنيم و ترشحات را به كمك ساكشن و در موارد ترشحات بسيار غليظ به كمك ساكشن و فورسپس خارج مي سازيم . مي توان با دميدن هوا از طريق شيپور استاش اين ترشحات را با هر غلظتي خارج كرد . در بالغين ميرنگو تومي عموما“ در ربع قدامي – تحتاني پرده صماخ انجام مي شود . ميرنگوتومي را

مي توان در بالغين با iontophoresis و يا بي حسي موضعي انجام داد ولي در كودكان ممكن است داروهاي بيهوشي كوتاه اثر لازم شود . غالبا“ پس از تخليه ترشحات ، شنوايي فرد به حالت طبيعي باز مي گردد . در بيماران مبتلا به اوتيت مدياي سروز راجعه مزمن غالبا“ ميرنگوتومي لازم مي شود كه معمولا“ به منظور گذاشتنVT ( لوله تهويه ) صورت مي گيرد. اين لوله تهويه گوش مياني را امكانپذير كرده ، با تسريع رفع انسداد شيپور استاش ، به جلوگيري از ايجاد فشار منفي در گوش

مياني كمك مي كند . ناحيه ميرنگوتومي اطراف لوله ظرف چند ساعت ترميم مي شود . لوله را مي توان در محل نگه داشت ( عموما“ حدود 6 ماه ) تا اين كه خود به بخود بيرون بيفتد . در مواردي كه بقاي طولاني لوله لازم است مي توان از لوله هايي كه لبه بزرگ دارند ( نظير لوله Goode درسمت چپ ) استفاده كرد . به خاطر اين كه در كوكان ، اوتيت مدياي سروز ممكن است با آدنوئيدهاي بزرگ يا راجعه و سينوزيت مزمن در ارتباط باشد ، گاه آدنوئيدكتومي براي اين كودكان لازم مي شود .
كاهش شنوايي دراثر آترزي مجرا : تقريبا“ در همه بيماراني كه آترزي مجرا و لاله گوش طبيعي دارند حلزون طبيعي است . دراين بيماران مي توان از وسايل كمك شنوايي استفاده كرد يا اقدام به جراحي نمود . طي اين جراحي ابتدا از طريق برش endaural ناحيه منفذ استخواني شناسايي مي شو د. سپس يك بيضي شكل از قشر استخوان در بالا و پشت ناحيه آترزي

، درست خلف مفصل تمپورومنديبولار برداشته مي شود تا كف گوش مياني در معرض ديد قرار گيرد . آنقدر تشريح را جلو مي برند تا استخوانهاي گوش مياني در معرض ديد قرار گيرد . اگراستخوانهاي چكشي و سنداني به هم چسبيده و ثابت باشند آنها را برداشته و استخوان ركابي را درمحل نگه مي داريم ولي اگرحالت طبيعي يا متحرك داشته باشند آنها را نيز نگه مي داريم . درنهايت گوش مياني را با فاسيا و حفره را با گرافت پوستي مي پوشانند و مجراي خارجي را مقداري گشادتر مي كنند . خطر اين عمل جراحي احتمال آسيب عصب فاسيال مي باشد ،‌لذا در موارد يكطرفه كه گوش مقابل طبيعي است عموما“ عمل جراحي توصيه نمي شود . در موارد دو طرفه ، عمل جراحي بايد قبل از 6 سالگي انجام شود .

كاهش شنوايي در اثر ساير نقايص مادرزادي : در بيماراني كه از ابتداي زندگي خود كاهش شنوايي هدايت داشته اند و پرده تمپان آنها طبيعي يا نسبتا“ طبيعي بوده است ( بدون ابتلا به اتواسكلروز ) بايد به فكر اختلالات مادرزادي استخوانچه هاي گوش مياني بود . متاسفانه تشخيص اين بيماريها مشكل بوده و ممكن است تمپانوتومي تجسسي ( و درصورت امكان اصلاح جراحي در همان جلسه ) لازم شود . در اين حالت اگر پايه بلند استخوان سنداني موجود نباشد ، باقيمانده استخوان

سنداني را در بين استخوانهاي چكشي و ركابي قرار ميدهند . اگر فقط زائده لنتيكولر استخوان سنداني وجود نداشته باشد مي توان قطعه اي از غضروف تراگوس يا قطعه اي از خود استخوان سنداني را بجاي آن قرار داد . گاه استخوانهاي چكشي و سنداني در ناحيه اپي تمپان به هم چسبيده اند كه بايد هر دو آنها برداشته شود . گاه دربعضي موارد لازم مي شود پروتزي از استخوانچه ها در محل كار گذاشته شود .