بخشی از مقاله
خلاصه
عوامل بسیار زیادی بر قیمت سهام تاثیر دارند که یکی از این عوامل پیشبینی سود توسط مدیران میباشد و سرمایهگذاران به صورتی آشکار سود گزارش شده شرکتها را مورد توجه قرار میدهند. به همین دلیل یکی از عوامل مهم تاثیر پیشبینی سود بر قیمت سهام این است که سود پیشبینی شده یا سود مورد گزارش به سهامداران کمک میکند تا بر آن اساس سود تقسیمی آینده را که یکی از فاکتورهای موثر در تعیین قیمت سهام می باشد، پیشبینی کنند. ولی درباره شرکتهایی که به تازگی وارد بورس شده اند این مورد مشهود است زیرا سابقه معاملاتی ندارند و اطلاعات کمی از آنها وجود دارد. هدف اساسی تحقیق بررسی اهمیت پیشبینی سود و قیمت سهام می باشد. به عبارت دیگر بحث اساسی این است که آیا افزایش مقداری سود پیشبینی شده نسبت به سالهای قبل منجر به افزایش در قیمت سهام و بلعکس، کاهش آن منجر به کاهش قیمت سهام در بازار سرمایه میشود؟. روش تحقیق، توصیفی بوده و از مطالعه کتابخانهای برای جمعآوری اطلاعات استفاده شده است. با توجه به مطالعه انجام شده میتوان نتیجه گرفت که سهامداران و خریداران سهام در بورس اوراق بهادار تهران توجه خاصی به سود اعلام شده توسط شرکتها برای سال آینده مینمایند و یکی از عوامل مهم و موثر در تصمیمگیری سرمایهگذاران جهت خرید یا فروش سهام میباشد و نشان دهنده افزایش تاثیر سود بر قیمت در هر سال نسبت به سال قبل میباشد.
کلمات کلیدی: پیشبینی سود، قیمت سهام، بورس اوراق بهادار، سرمایه گذاری.
.1 مقدمه
امروزه به دلیل گسترش فعالیتهای اقتصادی، توسعه بازارهای مالی و رونق سرمایهگذاری در بازارهای سرمایه به خصوص بورس اوراق بهادار توسط اشخاص حقیقی و حقوقی، مهمترین ابزار جهت اتخاذ تصمیمات درست و کسب منفعت مورد انتظار و استفاده بهینه و مطلوب از امکانات مالی، دسترسی به اطلاعات درست و به موقع و تحلیل دقیق و واقع بینانه آن میباشد. از جمله اطلاعاتی که استفادهکنندگان از اطلاعات مالی شرکتها در تصمیمگیریهای خود مورد توجه قرار می-دهند اطلاعات مرتبط با سود شرکتها است. در این میان هرگونه اطلاعاتی که به نحوی مرتبط با شرکت بوده و با عملکرد و وضعیت مالی شرکت ارتباط داشته باشد بر سود شرکتها نیز تاثیر گذار خواهد بود. میزان سودآوری، از مهمترین معیارهای ارزیابی شرکتها از سوی سرمایهگذاران به شمار میرود. اعلامیههای سود شرکت از طریق یک منبع اطلاع رسانی عمومی، اطلاعات لازم را در اختیار بازیگران بازار قرار میدهد تا آنها به ارزیابی عملکرد شرکت مورد نظر بپردازند. هر چند اطلاعات مربوط به درآمد و سودهای گزارش شدهی شرکت، اطلاعات مربوط به گذشته است، با توجه به آنها میتوان نحوهی فعالیت شرکت و میزان موفقیت آن را در گذشته ارزیابی کرد .[6]
ارزش واقعی - ذاتی - یک دارایی، به منافع آتی حاصل از آن بستگی دارد. اوراق بهادار نیز که در قالب اسناد و برگههای خاص مورد معامله قرار می گیرد، دارای ارزش اقتصادی چندانی نیست، بلکه منافع آتی حاصل از داشتنش موجب می شود تا فرد مبلغ هنگفتی بابت آن بپردازد. منافع آتی برخی از اوراق بهادار مانند اوراق قرضه با نرخ ثابت، از قبل مشخص است، ولی برای سهام عادی این منافع به عوامل خرد و کلان بسیاری بستگی دارد. از جملهی این عوامل، میتوان به سیاستهای مدیریت دربارهی تولید و فروش و نیز سیاستهای سرمایهگذاری در آینده اشاره کرد. بنابراین میزان سودآوری آتی نقش اول را در تعیین ارزش یک سهم دارد .[11] در خصوص روش مبتنی بر پیشبینی، تحقیقات تجربی بسیاری در حسابداری ارائه شده است. در همین زمینه میتوان دو جریان را شناسایی کرد. نخست، جریانی که با توانایی دادههای حسابداری برای توجیه و پیشبینی رویدادهای حسابداری سروکار دارد و دوم، جریانی که به توانایی داده های حسابداری در توجیه و پیشبینی واکنش بازار در برابر افشای این اطلاعات مربوط است .[13]
به طور مشخص اگر سودها، باورهای سرمایهگذاران در مورد عواملی که موجد ارزش برای اوراق بهادار هستند را تغییر دهند، میتوان یک وابستگی آماری بین قیمت و سود یافت. در تحقیقات مربوط به قیمت اوراق بهادار از این وابستگی آماری به عنوان محتوای اطلاعاتی نام برده میشود. در مجموع، ماهیت رابطهی بین قیمت و سود به ماهیت فرآیند تعادلی که به ایجاد قیمت و نیز به ماهیت سیستم اطلاعاتی ایجاد کنندهی سود منجر میشود بستگی دارد .[10] شاید بتوان گفت مهمترین عامل تاثیرگذار بر قیمت سهم توجه به بودجه سالانه شرکت و پیشبینی تولید، فروش و سود هر سهم و میزان تحقق پیشبینیها طی دوره در تغییرات قیمت سهام است. به همین خاطر دقت هر چه بیشتر و بررسی کلیه اجزای گزارشهای این قسمت از اهمیت زیادی برخوردار است. ما در این پژوهش به دنبال بررسی اهمیت سود پیش-بینی شده و قیمت سهام شرکت هستیم، که آیا با افزایش سود پیشبینی شده توسط مدیریت شرکت نسبت به سال های قبل قیمت سهام شرکت افزایش مییابد یا بالعکس با کاهش آن، قیمت سهام نیز کاهش مییابد؟.
پاتل برای ارزیابی محتوای اطلاعاتی پیشبینی سود، تصمیم گرفت که آن را از طریق تأثیر افشای سود پیشبینی شده بر قیمت سهام مورد آزمون قرار دهد. نتایج به دست آمده از تحقیق مزبور، بیان کنندهی این واقعیت است که افشای پیش-بینیها، تعدیل قیمت سهام را به همراه دارد. لذا داده های پیشبینی شده دارای بار اطلاعاتی است .[17] پنمن نشان داد که پیشبینی های سود از سوی مدیریت، معتبر است. این مطالعات معنی دار بودن واکنش قیمت سهام نسبت به پیشبینیهای سود را گواهی میدهد و نشان از ارتباط مثبت بین بازده های غیر عادی سهام و اطلاعات سود غیر منتظره دارد که از طریق پیش بینی ها منتقل میشود .[18] تحقیقات کیم و ورکچیا که با فرض وجود تقارن اطلاعاتی میان سرمایهگذاران انجام گرفته بود، نشان داد که در محدودهی زمانی نزدیک به اعلام درآمد هر سهم، قیمت سهم به صورت معنادار تغییر میکند و بر اثر افزایش واریانس تغییرات قیمت، حجم معاملات به گونه ای مشابه تحت تأثیر قرار میگیرد. بدین ترتیب به علت وجود تقارن اطلاعاتی در بازار، اعلام درآمد هر سهم با تأثیر محسوس در تغییرات قیمت به تغییرات قابل توجه در حجم معاملات منجر می شود .[15] پنمن در تحقیق خود نشان داد که پیشبینیهای سود معتبر است. این مطالعات معنیدار بودن واکنش قیمت سهام را نسبت به پیشبینیهای سود، گواهی میدهد و نشان از ارتباط مثبت بین بازده های غیر عادی سهام و اطلاعات سود غیر منتظره دارد، که از طریق پیشبینیها منتقل می شود .[19]
.2 اهمیت پیشبینی سود
سرمایهگذاری میتواند شامل بسیاری از فعالیتها شود که برای کسب سود بیشتر صورت میگیرد، ولی به دلیل گسترش بازارها، مهمترین ابزار جهت اتخاذ تصمیمات درست و کسب سود مورد انتظار و استفاده مطلوب از امکانات مالی، دستیابی به اطلاعات درست و در زمان مناسب و تحلیل دقیق آن میباشد. برای موفقیت در بورس پیشبینی سود هر سهم دارای اهمیت بسزایی می باشد زیرا نوسانات قیمت سهام و عکسالعمل مستقیم بازار را در پی دارد. خریداران و فروشندگان برای تصمیمگیری در مورد خرید و فروش سهام به پیشبینی سود هر سهم نیاز دارند، بنابراین دقت در پیشبینی آن اهمیت زیادی برای مدیریت شرکت دارد. زیرا در شیوههای ارزیابی سهام عامل مهمی تلقی میشود و در بیشتر موارد، جزء اساسی روشهای انتخاب سهام میباشد.
پیشبینی در تصمیمگیریهای اقتصادی نقش مهمی را ایفا میکند. در سطح یک بنگاه اقتصادی، سرمایهگذاران، اعتبار-دهندگان، مدیریت و سایر استفادهکنندگان از صورتهای مالی به پیشبینیهای خود با دیگران اتکا مینمایند. از آنجا که بیشتر استفادهکنندگان صورتهای مالی مستقیم به اطلاعات مالی دسترسی ندارند به ناچار به پیشبینیهای ارائه شده توسط مدیریت اتکا میکنند. در همین راستا سازمان بورس و اوراق بهادار کشور شرکتهای بورسی را ملزم نمود تا پیش-بینی آتی سود را به صورت پیشبینی سود هر سهم ارائه دهند. اهمیت سود پیشبینی شده به میزان انحرافی که با مقدار واقعی آن دارد، وابسته است. هر چه میزان این انحراف کمتر باشد، پیشبینی از دقت بیشتری برخوردار است. پژوهشها نشان میدهد، بازار برای برآورده شدن انتظارات سود هر سهم ارزش قابل ملاحظهای قائل است و نسبت به برآورده نشدن آن نیز واکنش نشان میدهد. زمانی که سود هر سهم فاتر از انتظارات باشد، بازار نسبت به آن دید خوشبینانهای دارد و آن را خبر خوب تلقی میکند. زمانی که سود هر سهم پایینتر از پیشبینی آن باشد، اعتبار شرکت در برآوردن انتظارات کاهش مییابد .[2]
