بخشی از مقاله
چکیده :
امروزه یکی از مسائل مهم براي مدیریت بخش توزیع صنعت برق کشور ایران , استفاده از یک راهبرد کارآمد در زمینه اعمال مدیریت بار و مصرف برق است . رویکرد اثر بخش شرکتهاي توزیع انرژي الکتریکی در برخورد با پدیده مدیریت بار و مصرف برق نیازمند برقراري ارتباطات تعاملی در بستر حلقه ارتباطی عرضه و تقاضاي برق بوده و در اینصورت مدیریت انرژي الکتریکی در هر دو سمت عرضه و تقاضا امکان پذیر خواهد شد . اگرچه عرضه کننده انرژي الکتریکی از اقتدار کنترل عرضه آن برخوردار است لکن نباید فراموش کرد که تقاضا کننده انرژي الکتریکی هم از اختیارات انتخاب رفتار خود در نحوه استفاده از برق و شکل دادن الگوي مصرف آن برخوردار میباشد .
بنابراین نگرش به مقوله مدیریت بار و مصرف برق ل از دو روزنه مجزا و در عین حال مکمل ل مدیریت بار ل و ل مدیریت مصرف ل میتواند زمینه استفاده مطلوب از راهبرد تعاملی به منظور بهبود منحنی بار در سمت عرضه انرژي الکتریکی و ارتقاء کیفیت الگوي مصرف برق در سمت تقاضاي آن را فراهم نماید . استناج منطقی بهره گیري از این رویکرد دستیابی به مشارکت داوطلبانه دو سویه در امر مدیریت بار و مصرف برق تلقی میگردد . هدف از ارائه مقاله حاضر ضمن بیان توصیفی مقوله ل حلقه ارتباطی عرضه و تقاضاي برق ل و تأثیر برقراري ارتباطات تعاملی در آن بر اثر بخشی مدیریت بار و مصرف برق , نشان دادن الگوي شماتیک پیشنهادي مرتبط با موضوع بوده که از ادبیات نظري فرآیند راهبرد تعاملی و بررسی نتایج حاصل از تحقیقات پیشین نشأت گرفته است و این راهبرد به عنوان یک رویکرد جامع , فراگیر و جدید میتواند براي شرکتهاي توزیع برق کشور ایران مفید واقع گردد .
واژه هاي کلیدي : حلقه ارتباطی , راهبرد تعاملی , مدیریت بار , الگوي مصرف
1 مقدمه :
دانش مدیریت و سازمان به مدیران آموخت که مشروعیت سازمانهاي تحت مدیریت آنها در جامعه انسانی به ایفاي نقش رسالت اجتماعی آنان بستگی دارد و در زمان معاصر در هر سازمانی که عرضه و تقاضاي محصول مطرح باشد , توجه به حلقه ارتباطی سمت عرضه و سمت تقاضای کالا یا خدمات یک ضرورت مبرم تلقی میشود . برای حلقه ارتباطی عرضه و تقاضای محصول بهترین کانال ارتباطات , رابطه تعاملی است بطوریکه این رابطه موجب کاهش فاصله بین عرضه کننده و تقاضا کننده گردیده و پیامد درک متقابل از همدیگر و تأمین رضایت مندی طرفین را بدنبال خواهد داشت .شرکتهای توزیع برق کشور ایران وظیفه مهم ارائه خدمات عرضه انرژی الکتریکی را بر عهده داشته و به عنوان آخرین حلقه ساختار زنجیره ای تولید , انتقال و توزیع صنعت برق بهشمار می آیند و با مشترکین برق در ارتباط متقابل هستند و بستر برقراری این ارتباط , حلقه ارتباطی عرضه و تقاضای انرژی الکتریکی میباشد.
عرضه کننده انرژی الکتریکی میتواند از طریق برقراری رابطه تعاملی با مشترکین برق در بستر حلقه ارتباطی عرضه و تقاضا به راهبرد تعاملی برای اعمال مدیریتبار و مصرف برق دست یابد .راهبرد تعاملی مدیریت بار و مصرف برق موجب تحقق اهداف مدیریت انرژی الکتریکی در هر دو سمت عرضه وتقاضای آن میشود . بطوریکه استفاده از این روش از طرفیموجب تسهیل کاربری راهکارهای اعمال مدیریت بار در سمت عرضه انرژی الکتریکی شده و از طرفی دیگر باعث ارتقاء کیفیت الگوی مصرف برق در سمت تقاضای آن میگردد و از مهمترین پیامدهای آن را میتوان افزایش ضریب بار شبکه , تأمین برق مطمئن , صرفه جوئی برق , افزایشرضایت مندی مشترکین و صرفه جوئی اقتصادی در بخش توزیع صنعت برق را نامبرد .در مقاله حاضر ضمن بیان توصیفی مباحث نظری " حلقهارتباطی عرضه و تقاضای برق " , "ارتباطات بین سازمان ومحیط " و " راهبرد تعاملی در مدیریت بار و مصرفبرق"سعی میشود خلاصه نتایج حاصل از تحقیقات پیشین نیز منعکس شده و سپس از طریق پیشنهاد نمودار شماتیک مرتبط با موضوع رویکردی جدید و اثر بخش در پیشاروی مدیریت شرکتهای توزیع برق کشور قرار گیرد .
2 حلقه ارتباطی عرضه و تقاضای محصول :
در فرآیند عرضه و تقاضای کالا یا خدمات , پل ارتباطی بین عرضه کننده و تقاضا کننده محصول را حلقه ارتباطی عرضه و تقاضای آن می گویند , به عبارت دیگر حلقه ای از زنجیره پروسه عرضه و تقاضای محصول که در آن تحویل و تحول کالا یا خدمات صورت می گیرد را حلقه ارتباطی نامیده میشود . در این حلقه ممکن است ارتباطات بین عرضه کننده و تقاضاکننده محصول بطرق گوناگون برقرار شود .
-2-1 انواع ارتباطات بین عرضه کننده و تقاضاکننده محصول:
-2-1-1 ارتباط انگلی :
" ارتباط انگلی زمانی ایجاد میشود که یک طرف با هزینه دیگری امتیازی را کسب نماید . به علت استثماری بودن روابط انگلی حدأقل درباره یکی از طرفین این روابط اغلب در زمینههای اخلاقی و انسانی مورد انتقاد قرار میگیرد . " [1]
-2-1-2 ارتباط یک طرفه :
" در روابط یکرفه یا یک سویه , یکی از طرفین بدون آنکه زیان یا آسیبی به طرف دیگر برساند یا کمکی به او بکند ازاین رابطه سود میبرد , در این حالت طرفی که منفعت میبرد وبه گونه ای بی تفاوت توسط طرفی که سود می رساند تحمل میشود . " [1]
-2-1-3 ارتباط دو طرفه :
" در روابط دو طرفه هر دو طرف انتظار سود بردن داشته واغلب سود بردن از رابطه بصورت متقابل مطرح میباشد , این نوع ارتباط را متقابل نیز می گویند . " [1]
-2-1-4 ارتباط تعاملی :
" بالاترین ارتباط از نظر کیفیت , نوع تعاملی آن است کهیک رابطه متقابل نیز هست اما فراتر از حیطه آن است . درارتباطات تعاملی طرفین با عمل خود به طرف دیگر سود میرساند و در این ارتباط سطح بالاتری از رضایت بالقوه وجوددارد و این باور در طرفین وجود دارد که آنچه برای طرف منخوب است برای من نیز خوب است و بالعکس . "[1]رابطه تعاملی بین سازمانهای عرضه کننده محصول و جوامع انسانی مصرف کننده آن حکایت از آن دارد که از نظر افراد ارزش خدمات سازمانهای طرف حلقه ارتباطی بیش از ارزشی است که آنان از بابت آن هزینه پرداخت می نمایند وسازمانها نیز چنین استنباط می کنند که ارزش پرداختی افراد میباشد و استنتاج منطقی رابطه مذکور پویائی آن و پیامدسمت تقاضای خدمات بیش از ارزش واقعی آن خدمات است مشارکت فعال داوطلبانه طرفین در حلقه ارتباطی است .که آنها ارائه می نمایند .فرآیند ارتباطات تعاملی در نمودار شماتیک شکل شماره یک بنابراین میتوان گفت که رابطه تعاملی یک رابطه متقابل نشان داده شده است.
-2-2 حلقه ارتباطی بین سازمان و محیط اجتماعی:
سازمانهای پویا در زمان معاصر با محیط اجتماعی خود در تعامل هستند بطوریکه سازمانها بر محیط اجتماعی تأثیر گذار بوده و از آن تأثیر پذیر میباشند . رابطه سازمانها با محیط اجتماعی را میتوان از دیدگاههای گوناگون مورد بررسی قرار داد و جایگاه حلقه ارتباطی را در آن استنباط نمود .
-2-2-1 حلقه ارتباطی بین سازمان و محیط ازدیدگاه سبک مدیریت سیستمی :
" بقای سازمانها منوط به تعدیل آنها در مقابل تغییرات محیط خارج است . براساس دیدگاه سبک مدیریت سیستمی بین سازمان و محیط خارجی آن یک وابستگی متقابل وجود داشتهوامکانات هر یک به دیگری بستگی دارد . در این نظریه,برخوردپویایی عناصر متشکله سازمان بایکدیگر و نیز برخورد سازمان با محیط اجتماعی مورد تأکید قرا میگیرد . " [1]
-2-2-2 حلقه ارتباطی بین سازمان و محیط ازدیدگاه سبک مدیریت اقتضائی :
" دیدگاه اقتضائی در مدیریت و سازمان را بطور خلاصه میتوان بدین معنی دانست که محیط های گوناگون نیازمند روابط سازمانی متفاوتی هستند تا از این طریق بیشترین کارآئی حاصل شود . براساس این دیدگاه یک تنها بهترین راه وجود ندارد . ریشه این دیدگاه نیز ناشی از تئوری سیستمها یا نظریه نظام گرایانه است " . [1 ] بنابراین سازمان باید بر مبنای موقعیت و اقتضاء در بستر حلقه ارتباطی با محیط خود ارتباط برقرار سازد .
-2-2-3 حلقه ارتباطی بین سازمان و محیط ازدیدگاه رویکرد مشتری مداری مدیران :
" بررسی و مطالعات تاریخچه سیر تکوین مدیریت و سازمان در قرن بیستم نشان میدهد که با گذشت زمان بر دامنه توجه مدیران سازمانها نسبت به رویکرد مشتری مداری افزوده شده است بطوریکه بهینه سازی عرضه محصولات اعم از کالا و خدمات به منظور جلب رضایت متقاضیان برای سازمانها یک هدف اصلی محسوب میشود و مدیران سازمانها برای تحقق هدف مذکور لاجرم به شناسائی واقع بینانه از حلقه ارتباطی بین عرضه و تقاضای محصول دست یافته و تلاش مینمایندکیفیت روشهای ارائه خدمات و عرضه کالای تولیدی از مطلوبیت برخوردار شود و به پیامدهای رضایت مندی,اعتمادسازی و مشارکتداوطلبانه مشتری دست یابند . " [2]مطالعه برنامه مصوب سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ایران نشان میدهد که " یکی از محورهای هفتگانه تحول
