بخشی از مقاله
چکیده :
مسئله بزهکاری نوجوانان وجوانان با نسبت های متفاوت و شکل های مختلفی در همه کشور های جهان مطرح است.از میان انواع مختلف بزهکاری ؛آنهایی که بیشترین فراوانی را دارند عبارتنداز از غیبت از مدرسه، دروغگوی مداوم ،خیانت ،تخریب، ایجاد ضرب وجرح ،اعمال منافی عفت ،رانندگی بدون گواهینامه سرقت حمل مواد مخدر ،شرابخواری ،قتل عمد و ....است . همچنین نتایج بعضی از تحقیقات نشان می دهدآمار بزهکاران جوان و نوجوان یک حرکت صعودی دارد که در هر کشوری نوع و شدت آن با کشورهای دیگر متفاوت است.. عواملی که بزهکاری را سبب می شوند عبارتند از عوامل طبیعی و جغرافیایی ،عوامل اجتماعی ،عوامل ثانوی ، عوامل اقتصادی ، عوامل خانوادگی که خود شامل تبعیض ،خشونت ، لوس وننر بودن ، سن والدین ، عقب ماندگی خانوادگی ، از دست دادن والدین ، عدم حضور والدین در منزل ، انحراف والدین ، بیسوادی والدین و بد آموزی بازداشتگاه هاست.
ازدیگر عوامل مؤثر در بزهکاری می توان به عامل اعتیاد ،نارسایی های مغز ،نژاد ،محرومیت از والدین ،میزان درآمد خانواده ،وضعیت مسکن ،کثرت اولاد ، طلاق وجدایی والدین و رسانه های گروهی اشاره کرد .برای پیشگیری و درمان بزهکاران از دو شیوه استفاده می شود که یکی پیشگیری عمومی است که اقداماتی را شامل می شود که منجر به رفع نیازهای مادی و معنوی شخص می شود و در او نوعی احساس امنیت ایجاد می کند ودیگری پیشگیری اختصاصی است که در ارتباط با افرادی که مرتکب جرم شده اند وممکن است مجددا دست به ارتکاب جرم بزنند واز لحاظ روحی وروانی یا شرایط خانوادگی آسیب پذیرند اعمال می شود.
واژه های کلیدی:بزهکاری ، فقرفرهنگی ، خانواده
مقدمه
یکی از مسائل پیچیدهعصر حاضر که توجه بسیاری از محققان وصاحب نظران را به خود معطوف داشته است موضوع مجرمین در سنین پایین و نوجوانان بزهکار است . متأسفانه این پدیده به ویژه در کشورهای دارای سطح اقتصادی پایین ، از گسترش چشمگیری برخوردار است . اهمیت دادن به مسئله بزهکاری به قدری مهم است که همهکشورهای جهان به آن توجه خاص دارند . آمارهای منتشرشده حاکی از آن است که با وجود بهبود وضع زندگی ومعیشتی وخدمات بهداشتی در جهان میزان جرایم ارتکابی جوانان با سرعت بیشتری روبه افزایش است ودرهر جامعه ای نیز نوع آن با جامعهدیگر فرق دارد. همچنین ارتباط مستقیمی بین فقر فرهنگی و بزهکاری وجود دارد. سوالی که در اینجا قابل طرح است این است که آیا با بهبود وضعیت فرهنگی یک جامعه میزان جرائم را در آن جامعه کاهش داد؟
انواع نابسامانی های اقتصادی واجتماعی از قبیل فقر ، تورم وگدایی ، بیکاری ، فقدان امنیت مالی وحقوقی وسایر عوامل محرومیت زا ،زمینهمساعد برای ارتکاب جرم را فراهم می کند . از طرف دیگر ماهیت ارزشها وضوابط فرهنگی حاکم بر جامعه که به طور فرضی همبستگی گروهی و صبر وتحمل فردی را تشویق می کنند یا برموفقیت مادی و منافع فردی تأکید می ورزند ،انگیزه های لازم را برای زیستن در حریم قانون یا به عکس ،درگیری مجرمانه فراهم می کند . بعضی علت ارتکاب جوانان به گناه را ،از اختصاصات جوامع پیشرفته و متمدن امروزی دانسته اند و اعتقاد دارند که بشر با همان سرعتی که به سوی پیشرفت وتکامل صنعتی ومادی پیش می رود ،از معنویات و فرهنگ اصیل خویش فاصله می گیرد وبه سوی تبهکاری وارتکاب جرم روی می آورد .
تعریف بزهکاری
بزهکاری عبارت از هر عاملی است که مانع رشد سالم کودکان از نظر جسمانی و عاطفی شود . این عامل ممکن است باعث ایجاد یک طرح و الگوی اختلالات عاطفی گردد که همیشه ریشه رفتارهای ضداجتماعی یا مجرمانه است . این رفتار هر گاه توسط نوجوانان صورت گیرد ،بزهکاری نوجوانان خوانده می شود . بزهکاری نوجوانان مجموعه ای از عوارض است که جنبه بالینی ندارد واین اصطلاح را از این جهت بکار می برند که دلالت برطرح والگوی خاصی از رفتار دارد که ضد اجتماعی است وقانون آن را مجرمانه وقابل مجازات می شناسد - آبراهامسن ،. - 1371بزهکاری نوجوانی نوعی خشونت و خلافکاری غیر قانونی در بین جوانان زیر هجده سال است که هنوز به سن قانونی بزرگسالی نرسیده اند - لطف آبادی ،. - 1380با اینکه بزهکاری یک مشکل اجتماعی است و به دلایل زیاد در بین نوجوانان روبه ازدیاد می باشد بزرگسالان نباید فراموش کنند که حداقل 95 درصد از نوجوانان برحسب تعریف قانونی وحقوقی بزهکار نیستند ونیمی از 5 درصد بقیه مرتکب جرم شدید وجدی نشده اند ، و صرفا به علت سهل انگاری وبی توجهی والدین ومربیان ویا شرایط خانوادگی نامناسب وهمکاری با مجرمین و بزهکاران بزرگتر ، به چنگ قانون افتاده اند - استرنگ،. - 1967
علل و عوامل بزهکاری
در مورد بزهکاری علل فراوانی را می توان متصور شد. بزهکاری یک نوع رفتار خاص نیست بلکه گستره ای از رفتارهای متعدد است و شاید نتوان برای آن علت واحدی پیدا کرد .به بیان دیگر بزهکاری از علل مختلفی به وجود می آید. گاهی وجود عوامل مختلف می تواند نوعی از رفتار بزهکارانه را باعث شود و گاهی نیز انواع مختلفی از رفتار های بزهکارانه ممکن است از عوامل مشابهی ناشی گردند - رشید پور،. - 1369اریکسون معتقد است هویتی را که نوجوان و جوان در صدد است تا به طور روشن با آن مواجه شود این است که او کیست و نقشی که در جامعه باید ایفا کند ،چیست؟ اگر این هویت با شکست مواجه شود بحران حاصل میشود و احتمال سردرگمی و آشفتگی در شکل گیری هویت به وجود می آید که نتیجه آن بزهکاری است حکمت - 1374 - و شا مبیاتی - 1377 - در مورد علل بزهکاری می گویند : دو علت عمده برای بزهکاری نوجوانان وجود دارد .
. 1 عوامل بزه زای داخلی
. 2 عوامل بزه زای خارجی عوامل بزه زای داخلی
شخصیت مجرم است. پاره ای از این صفات جزء ویژگیهای فردی محسوب می شوند عبارتند ار وراثت، عوامل ذاتی غیر ارثی و اختلال روانی.