بخشی از مقاله
چکیده
کانهزائی طلای علویق در شهرستان کلیبر، استان آذربایجان شرقی و شمال غرب ایران در پهنه ماگمایی البرز-آذربایجان واقع شده است. واحدهای سنگی رخنمون یافته در منطقه مورد مطالعه متعلق به زمانهای کرتاسه، الیگوسن، پالئوسن و کواترنری میباشند که شامل واحدهای سنگی ولکانوسدیمنتری، توف، ماسهسنگ و رسوبات آواری کرتاسه، ریولیت، دیوریت و گرانودیوریتهای ترشیری و بازالتهای کواترنری هستند.
واحدهای ولکانوسدیمنتری کرتاسه میزبان کانهزائی طلا در منطقه به شمار میروند و کانهزائی در رگه های سیلیسی رخ داده است. کانی های فلزی در نمونه های مورد مطالعه شامل هماتیت، گوتیت و پیریت است، کانی فرعی آناتاز و کانی میزبان کوارتز و دولومیت می باشند. ژئومتری ماده معدنی رگهای و بافتهای مشاهدهشده شامل برشی و رگه-رگچهای است. محاسبه ضرایب همبستگی بر روی دادههای ژنوشیمیائی نشان داده است که طلا با عناصر Ag, As, Cu, Pb, Sb, Zn همبستگی مثبت دارد.
مقدمه
کانه زائی طلای علویق در شهرستان کلیبر، استان آذربایجان شرقی و شمال غرب ایران واقعشده است. این محدوده مابین نقشه های زمین شناسی 1:100000 کلیبر - مهر پرتو و ناظر، - 1378 و ورزقان - مهر پرتو، امینی فضل و رادفر، - 1371 با طول جغرافیایی 30ْ46 تا 30ْ47 شرقی و عرض جغرافیایی 30ْ38 تا 00ْ39 شمالی، بخشی از زون فلز زائی ارسباران میباشد. کانهزائی در منطقه به رگههای سیلیسی محدود میشود.
در تقسیمات پهنههای ساختاری ایران، زون فلز زائی ارسباران در پهنه ماگمایی البرز-آذربایجان واقع شده است - نبوی - . کانسارها و رخدادهای معدنی مختلفی در محدوده نقشههای زمینشناسی کلیبر و ورزقان وجود دارد که به دلیل قرار گرفتن این دو محدوده در زون فلز زائی ارسباران، بسیار مورد توجه زمین شناسان قرارگرفته است؛ اما علیرغم کارهای اکتشافی انجام شده در محدوده معدنی علویق توسط سازمان اکتشافات معدنی کشور و شرکت کانی پرشیا، تاکنون مطالعه علمی دقیقی بر روی آن انجامنشده است. در این نوشتار ویژگیهای زمینشناسی، کانهزائی و ژئوشیمیائی کانهزائی طلای علویق با استفاده از اسپکتروسکوپی لیزر رامان و آنالیز ICP مورد بررسی قرار میگیرد.
روش مطالعه
طی دو مرحله بازدید صحرایی، نمونه برداری از محدوده انجام شد. مقاطع میکروسکوپی نمونه های تهیه شده از محدوده در آزمایشگاه شرکت ریزکاوان منابع زمین زنجان تهیه گردید. بررسیهای سنگشناسی و کانیشناسی تحقیق حاضر با استفاده از میکروسکوپهای پلاریزان دومنظوره مدل GX دانشگاه زنجان و Olympus BX40 دانشگاه مونتان لئوبن- اتریش انجام شده است. مطالعات اسپکتروسکوپی لیزر رامان بر روی کانیهای مختلف در آزمایشگاه اسپکتروسکوپی لیزر رامان دانشگاه مونتان لئوبن - اتریش با استفاده از دستگاه Jobin yvon LABRAM confocal- Raman Spectrometer که به لیزر Nd- YAG 532.02 مجهز میباشد صورت گرفته است. داده- های حاصل از اسپکتروسکوپی لیزر رامان با استفاده از نرمافزار Crystalsleuth با کانیهای مرجع مقایسه و در نرم افزار اکسل ویرایش و در مقاله استفاده شده است. آنالیزهای شیمیایی صورت گرفته بر روی 17 نمونه به روش ICP در آزمایشگاه شرکت زرآزما انجام شده است.
بحث زمینشناسی
کانهزائی طلای علویق در منتهیالیه غرب نقشه زمینشناسی 1:100000 کلیبر و شرق نقشه زمینشناسی ورزقان واقعشده است. محدوده موردمطالعه در شمال توده باتولیتی شیور داغ و جنوب غربی شهرستان کلیبر قرار دارد - شکل-. - 1 بر اساس نقشههای زمینشناسی منطقه مورد مطالعه، عموم واحدهای سنگی در منطقه - شکل- - 2 شامل سنگهای ولکانوسدیمنتری، توف، ماسهسنگ و رسوبات آواری کرتاسه، ریولیت، دیوریت و گرانودیوریتهای ترشیری و بازالتهای کواترنری میباشد. بازدیدهای صحرایی و بررسی دقیقتر منطقه، جزئیاتی همچون حضور گرانیت در شمال غرب منطقه و رسوبات آواری آبراههای را نشان میدهد.