بخشی از مقاله
چکيده :
سيد حسن امين ، اديب ، شاعر، فيلسوف و حقوقدان ايراني در سال ١٣٢٧ خورشيدي متولد شد. در هفده سالگي و پس از گرفتن ديپلم ادبي به تحصيل در دانشکده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران در رشته حقوق قضايي و همزمان به فراگيري فلسفه نزد استادان بزرگ در خارج از دانشگاه پرداخت . پس از اخذ مدرک کارشناسي ارشد از دانشگاه تهران ، در سال ١٣٥٤ خورشيدي جهت کسب دانش جهاني و ادامه تحصيل به کشور انگلستان سفر کرد و در رشته حقوق بين الملل در دانشکده حقوق دانشگاه گلاسکو موفق به اخذ مدرک دکتري گرديد و در سال ١٣٧١مطابق با ١٩٩٢ ميلادي، در همان دانشگاه استاد تمام شد. از ايشان کتاب ها و تأليفات و مقالات متعددي در زمينه هاي متنوع علوم انساني تا کنون به چاپ رسيده است .پروفسور امين در ادبيات نظرات منحصر به فردي دارد.
مثلا ايشان شعر را هنر ملي ايرانيان مي داند. وي، همچنين اعتقاد دارد که حافظ محبوب ترين شاعر نزد ايرانيان است و از عشق و رندي به عنوان دو کليد شعر حافظ ياد مي کند. ايشان معتقد است که ابن عربي و عبدالرحمان جامي در افکار و آثار بزرگاني مانند ملاصدرا، فيض کاشاني، حاج ملاهادي سبزواري و... تأثيرگذار بوده اند. امين ، سرچشمه حقيقي تعزيه را در سنت نمايشي ايران باستان و سوگ سياوش مي داند. ايشان درباره نيما يوشيج مي گويد:«... شعر اروپايي و شعر فارسي را به هم در مفهوم و تصوير نزديک کرد..». پروفسور امين ، مولانا را نابغه اي مي داند که به دنبال دريافتن معناي زندگي است . استاد امين با ريز بيني و تيز بيني در اشعار خيام و همچنين با ملاحظه به ويژگي هاي زيست فيلسوفانه ، معتقد است که مي توان بين اشعار متضاد خيام به نوعي جمع کرد. وي شاهنامه را سند هويت ملي ايرانيان مي داند و نسبت زرتشتي گري و حتي سني بودن فردوسي را رد مي کند. پروفسور امين ، شهريار را محبوب ترين شاعر صد ساله اخير ايران مي دانند و معتقد است پس از حافظ تا عصر مشروطه به استثناي جامي و صائب تبريزي، شاعر بزرگ ديگري چون شهريار، مقبوليت عام و محبوبيت عمومي پيدا نکرده است .
در انتهاي اين قسمت ذکر اين نکته ضروري است که اين مقاله به شيوه تحليلي توصيفي نوشته شده است .
کلمات کليدي: زندگينامه ، پروفسور سيد حسن امين ، شاعران و نويسندگان ايران
مقدمه :
گذران زندگي در سرزمين ايران که مهد فرزانگان و نام آوران است و در عداد مفاخر شهيري که با تکيه بر دانش و تلاش و شهامت دست به انجام کارهاي فرهنگ ساز و ايجاد آثار بزرگي در راستاي اعتلاي فرهنگ اين مرز و بوم زده باشند، مايه افتخار و مباهات است و بدون شک گراميداشت ياد و خاطره اين بزرگان که در زمينه هاي مختلف هنر، فرهنگ ، مذهب ، ادب و ... خوش درخشيده اند و با صرف جان و مال و عمر با ارزش خود بر غني نمودن گنجينه هاي علمي و فرهنگي اين جامعه افزوده اند وظيفه اي است که بر عهده هر ايراني متعهدي است . مطمئنا آنچه که به عنوان هويت براي هر ملت ، مهم شناخته مي شود، ارتباط مستقيمي با مفاخر فرهنگي و ادبي آن ملت دارد. چنانکه ظهور اين بزرگان باعث ايجاد دستاوردهايي مي گردد که در نهايت به افتخار يک ملت و جامعه مي انجامد. در اين ميان خراسان به عنوان خاستگاه فرهنگ ايراني به شمار مي آيد و مي توان از بزرگاني چون حکيم ابوالقاسم فردوسي، ابوالفضل بيهقي، خيام و در نسل هاي بعد، حاج ملاهادي سبزواري، ملک الشعراي بهار، علي شريعتي، شفيعي کدکني و حسن امين که در اين اقليم رشد کردند و به شکوفايي رسيدند، نام برد. اين بزرگان در سطح گسترده کشور با خدمات علمي و ادبي تأثير شگرفي بر فرهنگ اين مرز و بوم گذاشتند و به جايگاه والا در ميان اهالي علم و ادب رسيدند. اين نام آوران خود را موظف دانستند تا آگاهي هاي خود را به نسل هاي بعد منتقل نمايند تا نسل جوان را از نوعي بي تفاوتي و سرگشتگي فرهنگي به خودباوري ملي و ميهني سوق دهند.
در اين مقاله تلاش مي شود تا خواننده ابتدا اندکي با تاريخچه زندگي پربار پروفسور امين آشنا شود سپس مهم ترين نظرات استاد در حوزه ادبيات و به خصوص بزرگان و نام آوران ادبيات کهن و معاصر ايران زمين آورده مي شود. توضيح اين نکته ضروري است که با توجه به اين که استاد امين آثار متعددي در حوزه هاي مختلف علوم انساني دارند که اشاره کردن به همه اين ها و بحث پيرامون آن ها در اين مقال نمي گنجيد لذا تصميم نويسنده بر آن شد که با توجه به اين که در ادبيات تخصص و مطالعه دارد، ابعاد ادبياتي استاد را مورد موشکافي قرار دهد.
يافته هاي تحقيق :
در اين بخش که قسمت اصلي تحقيق محسوب مي شود، نخست به زندگي نامه استاد اشاره مي شود و سپس مهمترين نظرات ادبي ايشان مورد بررسي و موشکافي قرار مي گيرد.
زندگينامه :
سيد حسن امين در سال ١٣٢٧ خورشيدي در محله پامنار در شهر تاريخي سبزوار و در خانداني اهل علم متولد شد. پدرش سيد علي نقي امين متخلص به «ابن امين »، پدربزرگش امين الشريعه سبزواري از عالمان مشروطه خواه عصر قاجار، مادرش فاطمه عربشاهي بانوي شاعر و دين شناس است که در چندين و چند جلد کتاب شرح حال هر يک از ايشان به چاپ رسيده است . امين دوران کودکي و نوجواني را در همان سبزوار که شهري تاريخي و مذهبي بود گذراند. مجموعه اشعارش در سال ١٣٤٣ در سن ١٦ سالگي با عنوان «ترانه فرشتگان » در چاپخانه بيهق سبزوار به همت و تشويق پدرش به چاپ رسيد. در هفده سالگي و پس از گرفتن ديپلم ادبي و کسب رتبه اول در تمام استان خراسان در کنکور ادبيات دانشگاه هاي مشهد و تهران نفر دوم شد اما به تحصيل در دانشکده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران در رشته حقوق قضايي پرداخت . پس از پايان مقطع کارشناسي به خدمت سربازي رفته و پس از آن به ادامه تحصيل در مقطع کارشناسي ارشد در رشته حقوق خصوصي در همان دانشگاه مشغول و فارغ التحصيل شد. امين علاوه بر کسب علم نزد استاداني چون زنده ياد دکتر سيد حسن امامي، محمود شهابي، سيد محمد مشکوه ، شيخ محمد سنگلجي و ... که هر کدام در رشته تخصصي خود بي نظير بودند، در رشته فلسفه و حکمت هم در محضر استاداني چون استاد يحي طالقاني، علامه حسن زاده آملي، سيد رضي شيرازي، سيد ابوالحسن رفيعي قزويني، سيد کاظم عصار، شيخ محمد علي حکيم شيرازي، دکتر مهدي حايري يزدي نيز کسب فيض نمود. در سال ١٣٥٤ خورشيدي جهت کسب دانش جهاني و ادامه تحصيل به کشور انگلستان سفر کرد و در رشته حقوق بين الملل در دانشکده حقوق دانشگاه گلاسکو موفق به اخذ مدرک دکتري گرديد. او در مدت تحصيل چنان خوش درخشيد که نام و شرح حالش در رديف مشاهير بزرگ جهان درکتاب هايي تحت عنوان «کي؟ کيست ؟»١منتشر شد. علاقه شخصي او به توأم کردن علم با عمل و حرفه وکالت و به قضاوت منجر به تحصيل در دانشکده وکلاي دادگاه هاي عالي و اخذ پروانه وکالت از انگلستان شد. امين پله هاي ترقي را يکي پس از ديگري طي نمود. در سال ١٣٥٨ هجري شمسي مطابق با ١٩٧٩ ميلادي با درجه استادياري شروع به تدريس در دانشگاه گلاسکو کاليدونيان کرد و در سال ١٣٧١مطابق با ١٩٩٢ ميلادي، در همان دانشگاه استاد تمام شد. دانشجويان فراواني در محضر ايشان تربيت شده اند که مي توان از مشهورترين آن ها دکتر حسن روحاني را نام برد. امين تا اين تاريخ (١٣٩٦) همچنان به عنوان استاد داور و استاد راهنما در مقاطع دکتري با دانشگاه گلاسکو کالدونيان به طور قرارداد رسمي اما پاره وقت همکاري دارد و به علاوه همزمان با اشتغال به تدريس از حق وکالت و قضاوت در بريتانيا برخوردار است .
استاد امين پس از بازگشت به ايران تصميم داشت تا دانش خود را در اختيار دانشجويان ايراني قرار دهد اما شرايط لازم فراهم نشد. در نتيجه ايشان ترجيح داد تا موسسه خصوصي دايره المعارف ايران شناسي را ايجاد نمايد. ايشان همچنين سردبيري مجله هاي کلک ، پروين ، ايرانمهر را داشت و در تحريريه چندين مجله ، عضويت داشت تا اينکه با تلاش هاي ايشان در سال ١٣٨٢ ماهنامه پژوهشي، ادبي، تاريخي، حقوقي وسياسي حافظ تأسيس شد. ايشان در مدت ده سال در اين نشريه ، هم خود نزديک به يکصد مقاله نوشت و هم مقاله ها و يادداشت ها و اشعار و آثار نزديک به هزار تن از اهل علم و ادب را منتشر کرد. پروفسور امين را مي توان شاعري چيره دست نيز معرفي نمود. هنر عمده ايشان در قصيده سرايي است به گونه اي که استادان متعدد از جمله دکتر حسين خطيبي، حسن شهباز و حسين آهي او را برترين قصيده سراي ايران پس از ملک الشعراي بهار دانسته اند. همچنين علي اصغر فراز (شاعر و دانشجوي دوره دکتري ادبيات فارسي) در کتاب شعر خود طي
قصيده اي که براي امين ساخته است ، تصريح کرده است که :
١- در قصيده پرتوان تر از همه ، بعد از بهار کرد اين ارزش نمايان ، در دل ديوان امين
(فراز، علي اصغر، در گذرگاه عشق ، تهران ، آواي خاور، ١٣٨٥، ص ٢٦١.)
امين علاوه بر فلسفه شرق که در آثاري همچون بخش شعر شفاي ابن سينا، يا مشاعر ملاصدرا يا منظومه حکمت سبزواري چاپ کرده است ، در فلسفه غرب هم آثاري دارد که مهم ترين آنها ترجمه «تأملات نابهنگام »
اثر نيچه از بزرگترين فيلسوفان غرب و نوابغ جهان است . همچنين داستان رمزي فلسفي «سلامان و ابسال » که امين ، قديمي ترين روايت آن اثر حنين بن اسحاق را براي نخستين بار به فارسي ترجمه کرده و همراه روايت هاي ديگري از ابن سينا، خواجه نصير طوسي و ديگران به فارسي چاپ کرده است . به جرأت مي توان گفت که پروفسور سيد حسن امين ، دانشمندي جامع العلوم است که به موضوعاتي مانند ايران شناسي، مطبوعات ، حقوق ، شعر و ادب احاطه کامل دارند. ايشان بالغ بر حدود ٧٠ عنوان کتاب و اثر برجسته دارند. بخشي از مهمترين تأليفات ايشان عبارتند از:
- دانشنامه شعر
- بازتاب اسطوره بودا در ايران و اسلام
- برداشتي از مشاعر ملاصدرا
- افکار و احوال حاج ملاهادي سبزواري
- کارنامه غني
- فردوسي و شاهنامه
- حقوق بشر و کثرت گرايي ديني
- تأملات نا بهنگام نيچه
- ادبيات معاصر ايران
- تاريخ حقوق ايران
- دايره المعارف خواب و رويا
- سلامان و ابسال در چهارده روايت
Middle East Legal Systems -
مهمترين نظرات پروفسور امين در رابطه با برخي مسائل مهم ادبيات در ادامه مي آيد.
نظرات استاد درباره شعر و شاعري:
استاد امين در رابطه با شعر و اهميت آن مي نويسد: « شعر به معناي گره خوردگي عاطفه و تخيل در زباني آهنگين ، در سطح جهاني، يکي از هنرهاي هفت گانه و در قلمرو ايران فرهنگي، مهم ترين و بهترين و فراگيرترين هنر ايرانيان است . شعر در ذهن ايرانيان بيش از هر اثر هنري ديگر تأثير گذاشته و در حافظه جمعي ايرانيان نفوذ کرده است ». (سيد حسن امين ، ماهنامه حافظ ، شماره ٧٠، ٤٦)
ايشان را اعتقاد بر اين است که ايرانيان ، «شاعرانه ترين مردم جهان » هستند و از ادبيات منظوم به عنوان يکي از مهم ترين علل «بقاي وحدت و پايداري هويت فرهنگي و تاريخي ملت ايران » نام مي برد. (سيد حسن امين ، ماهنامه حافظ ،خوانش شعر حافظ ، شماره ٧٠، ٤٦)
پروفسور امين در کتاب «دانشنامه شعر» که بي گمان بهترين و جامع ترين اثر راجع به مبدأ و معاد و تاريخ و جغرافياي شعر و انواع و اقسام و فوايد و آسيب هاي آن است ، شعر را هنر ملي ايرانيان مي داند و معتقد است که در ادب فارسي نظم بر نثر مي چربد. امين اعتقاد دارد که حافظ محبوب ترين شاعر نزد ايرانيان است (سيد حسن امين ، ماهنامه حافظ ، سخنراني روز حافظ در کوهدشت لرستان ، شماره ٧٥، ٥٨). وي همچنين در بررسي و اظهار نظري مهم در رابطه با رموز ماندگاري شعر در ميان مردم مي نويسد: « شعر فارسي از کليت و تماميت جامعه ايراني جدايي ناپذير است . به عبارت ديگر، شعر پديده اي انساني و اجتماعي است که به عنوان ميراث فرهنگي همه اقوام ايراني، با تغذيه از قرن ها سابقه تمدني و فرهنگي به وجود مي آيد و شاعري که با باورها و انديشه هاي عمومي ملت در تضاد باشد، به زودي به انزوا کشيده مي شود و به عکس ، شاعري که نماد واقعي باورها، آرمان ها و بيم و اميدهاي ملت باشد، بر سر زبان ها خواهد افتاد». (سيد حسن امين ، کتاب ماه ادبيات ، نگاهي به اشعار ميهني شهريار، شماره ٧٥، ٣١)
نظرات استاد درباره تعزيه و هنرهاي نمايشي در ايران :
پروفسور امين دليل اينکه هنرهاي نمايشي در ايران درخشش چنداني نداشته است را مربوط به مسائل مذهبي مي دانند: «در ايران پس از اسلام بر اثر حرمت تشبيه و تجسيم از يک سوي و منع آميزش زن و مرد و محدوديت حضور زنان نامحرم بر صحنه از سوي ديگر و کراهت تشبيه رجال به نساء از سوي ديگر، هنرهاي نمايشي مجال چنداني براي درخشش نيافته است ». (سيد حسن امين ، ماهنامه کلک ، هنر نمايشي در ايران و اسلام ، شماره ٩٨، ١٧)
استاد، ضمن تأييد اين نکته که ريشه هنرهاي نمايشي در يونان باستان است ، اعتقاد دارند که اين هنرها بيشتر جنبه نمايش و تقليد دارند اما تعزيه ايراني را نوعي نطق کردن و داستان سرايي و قصه خواني مي دانند.
هم چنين در رابطه با تفاوت هاي تعزيه و تئاتر، ايشان بر تفاوت موضوع تأکيد دارند و تصريح مي کنند: « موضوع غالب تعزيه اشک و عزاداري بر امام حسين است و در واقع غم و اندوه است . اما تئاتر و نمايش اين گونه نيست ». (سيد حسن امين ، ماهنامه کلک ، هنر نمايشي در ايران و اسلام ، شماره ٩٨، ١٧) همچنين طبق نظر ايشان ، تعزيه حاصل آميختن فرهنگ اسلامي با فرهنگ ايراني است و مراسمي تماما اسلامي نيست و در سرتاسر جهان اسلام تنها ايران است که نوعي از نمايش تصويري در قالب تعزيه دارد. از نظر امين ، شبيه خواني علاوه بر جنبه هنري، به عنوان وسيله اي براي ايجاد هويت ملي و مذهبي ايرانيان محسوب مي شده است . (سيد حسن امين ، ماهنامه کلک ، هنر نمايشي در ايران و اسلام ، شماره ٩٨، ١٧)
پروفسور امين در باب ريشه هاي تعزيه معتقد است که سنت هايي مشابه در بقيه اديان ابراهيمي و همچنين کيش زرتشتي وجود داشته اند که در گسترش تعزيه در ايران ، عراق و هند تأثير گذار بوده است . به عنوان مثال ، ايشان نمايش ها و تعزيه هاي مغانه به ويژه نمايشنامه سوگ سياوش را در گسترش تعزيه در ايران پس از رواج تشيع موثر مي داند. امين همچنين در رابطه با يهوديان ، علاوه بر تعامل ديرينه يهوديان با ايرانيان ، «نياحات ارمياي نبي» به عنوان شکلي از تعزيه در دين يهود ذکر مي کنند. ( سيد حسن امين ، ماهنامه کلک ، هنر نمايشي در ايران و اسلام ، شماره ٩٨، ٢٠)
وي ادعاي برخي از نويسندگان مغرب زمين مبني بر تأثير مسيحيت بر اسلام از راه طرح مفاهيمي مانند «کشته شدن امام حسين براي شفاعت گنهکاران امت محمدي» و متعاقبا شمرده شدن امام حسين براي مسلمانان همانند عيسي مسيح براي نصرانيان را به نقد مي کشد و اين ادعا را که تعزيه تقليد شيعيان عصر صفوي از مسيحيان بومي و مهاجر داخل ايران باشد، به نوعي رد مي کند و بيان مي دارد: « با توجه به سابقه کهن تعزيه در آيين هاي زرتشتي و يهودي، بايد چنين نتيجه گرفت که نمايش در ايران به عنوان يک هنر بومي نه تنها پيش از اسلام بلکه حتي پيش از مسيحيت وجود داشته است . بنابراين مسيحيت مي تواند تنها يکي از چندين منبع هنر تعزيه ايراني باشد. النهايه ، تماشاچيان اروپايي مسيحي مذهب با سابقه ذهني خود و به حکم تداعي معاني، بيشتر به مشابهتهاي بين تعزيه ايراني و تعزيه مسيحي توجه کرده اند».(سيد حسن امين ، ماهنامه کلک ، هنر نمايشي در ايران و اسلام ، شماره ٩٨، ٢١)
از نظر پروفسور امين ، به کمال رسيدن تعزيه به عنوان يک هنر نمايشي در عصر قاجار و علي الخصوص با ساخت تکيه دولت پس از بازگشت ناصر الدين شاه از اروپا به اوج مي رسد. (سيد حسن امين ، ماهنامه کلک ، هنر نمايشي در ايران و اسلام ، شماره ٩٨، ٢٥)
پروفسور امين در باب سير تطور تعزيه بيان مي دارند: « در عرف فرهنگ سنتي اسلام ، نقاشي، پيکر سازي، موسيقي، رقص ، تشبيه ، تجسيم ، تئاتر، حتي نمايش مذهبي تعزيه مقبول طبع فقيهان نبوده است . اساسا فرهنگ اسلامي، پذيراي تشبيه و تجسيم نيست . در مقطعي مسلمانان خواندن قرآن را بدون معني آن ترويج کردند و تا مدت ها ترجمه و تفسير کلام خدا را روا نمي دانستند. در اوضاع و احوال و شرايطي که هنوز همگان قدرت بر خواندن و نوشتن نداشتند، «کتاب خواني» از جمله «روضه خواني» يعني خواندن کتاب «روضه الشهداء» ملاحسين کاشفي و «پرده خواني» سنتي معهود بود. در کتاب خواني، يک تن که سوادي کافي و لحني گرم داشت ، متني نوشتاري را از روي کتاب براي حاضران قرائت مي کرد. اندک اندک، کتاب خواني و پرده خواني به شبيه خواني بدل شد. اين تطور حائز اهميت است . زيرا در برابر کتاب خواني و پرده خواني که اساسا تک خواني است ، شبيه خواني لزوما به مشارکت چند تن خواننده محتاج است . ويژگي دوم شبيه خواني، آن است که شبيه خوان بايد شبيه کسي باشد که در شبيه خواني زبان حال او را مي خواند».(سيد حسن امين ، ماهنامه کلک ، هنر نمايشي در ايران و اسلام ، شماره ٩٨، ٢٥)
مهمترين مطلبي که پروفسور امين درباره تعزيه ذکر مي کند اين است که ايشان سرچشمه حقيقي تعزيه را در «سنت نمايشي ايران باستان و سوگ سياوش » مي داند. (سيد حسن امين ، ماهنامه کلک ، هنر نمايشي در ايران و اسلام ، شماره ٩٨، ٣١)
نظرات استاد درباره جامي:
در رابطه با جامي ايشان اعتقاد دارد که اولا جامي عالم ترين شاعر ايراني است و ثانيا دليل اينکه آثار جامي در زمينه ابن عربي حائز اهميت است اين است که وي در حدود پانزده سال به مطالعه منظم درباره آثار ابن عربي و صدر قونوي درباره مکتب ابن عربي پرداخته است . همچنين ايشان معتقد است که جامي در افکار و آثار بزرگاني مانند ملاصدرا، فيض کاشاني، حاج ملاهادي سبزواري و... تأثيرگذار بوده است . امين ، «شواهد النبوه » جامي را تصحيح و با مقدمه و تعليقات مفصل منتشر کرده است .
(سيد حسن امين ، ماهنامه کلک ، نقد تصحيح لوايح جامي، شماره ١٠٤، ١٤)
نظرات استاد درباره شعر نو:
پروفسور امين ، دليل ايجاد وزن نيمايي را انقلاب مشروطيت و آشنايي گسترده مردم ما با ادبيات غرب مي داند. ايشان معتقد است که اين تأثير در ادبيات داستاني به هنر قصه نويسي در نثر فارسي انجاميد و شعر و نثر فارسي را از سنت هزارساله رهايي داد و به وادي بسيار نوي پرتاب کرد.(سيد حسن امين ، ماهنامه حافظ ، پيوند ادبي نيما و علامه مازندراني، شماره ٦٩، ٢٨)
ايشان اين تحولات ادبي را حاصل تلاش هاي نيما يوشيج در شعر و صادق هدايت در نثر مي داند. ايشان در رابطه با برخورد معتقدان و دلبستگان به ادب کهن پارسي با شعر نيما مي نويسد: « اغلب کساني که به ادبيات کهن دلبستگي داشتند، آثار نوآوران شعر و نثر پارسي را با مقياس ها و معيارهاي سنتي مقبول خويش مي سنجيدند و آن ها را آثاري سبک و تنک بلکه مشحون از اشتباه هاي دستوري و مسامحه هاي لغوي مي يافتند. چنان که پير استاد مجله نويسي ايران در سي ساله ١٣٢٧- ١٣٥٧- يعني حبيب يغمايي- حتي يک اثر هم در اين سي ساله در مجله يغما از نيما يا هدايت چاپ نکرد. بدتر از آن ، بسياري از سنت گرايان ادبي امثال علي دشتي و اميري فيروزکوهي، شعر نو را رسما «هذيان » مي خواندند».(سيد حسن امين ، ماهنامه حافظ ، پيوند ادبي نيما و علامه مازندراني، شماره ٦٩، ٢٨) همچنين ايشان در همين مقاله مي نويسد: « استادان شعر و ادب ، نيما را شاعر متوسط بسيار ناموفقي در شعر کلاسيک يافتند و هنگامي هم که او به عنوان پيش آهنگ يا پيشوا و راهگشاي شعر نو، به ساختن شعري از اين دست پرداخت ، بر روي اشتباه هاي او در کاربرد واژگان و انحراف او از اصول ادب و بلاغت انگشت گذاشتند». همچنين ايشان معتقد است که اشکال ها و ايرادهايي که استادان ادب پارسي از نيما و هدايت مي گيرند، بدون توجه يه اين مطلب مهم است که اين دو دقيقا قواعد بلاغي و ادبي دست و پا گير را قبول ندارند و دقيقا سبک و سياق خود را بر پايه بيرون از حوزه آن سنت ها استوار داشته اند. همچنين امين آشنايي نيما با ادب کلاسيک و ارتباط ايشان با روحانيان مستقل و دانشمند را، ويژگي مهم او مي داند. پروفسور معتقد است نيما سرودن اشعار به سبک نو را آغاز نکرده است . در همين راستا مي نويسد: « شکستن سنت وزن عروضي، پيش از نيما مسبوق به سابقه بود. در مثل ، عارف قزويني، شعر «مارش خون » را در همان وزن «افسانه »ي نيما، پيش از نيما، ساخته بود. ميرزاده عشقي، عارف ، يحيي دولت آبادي، دهخدا، تقي رفعت ، ذبيح بهروز، کمالي اصفهاني، فرخي يزدي به نوگرايي بيش از اصول و قواعد قدما متوجه بودند و هريک بيش و کم از جهت رخت و ريخت شعر، نوآوري هايي داشتند. شعر «ياد آر ز شمع مرده ياد آر» اثر علي اکبر دهخدا که سوگنامه ميرزا جهانگير خان شيرازي است به حقيقت نمونه اي از همين تجدد ادبي قبل از نيماست ».