بخشی از مقاله
چکیده
وضعیتها و حوادث مهم و برجسته ي دوران هشت سال دفاع مقدس که ترکیبی از منطق، تدبیر، حماسه آفرینی، معنویت و عاطفه و مهربانی بود، بسیاري از شاعران معاصر رابر آن داشت که طیف گسترده اي از اشعارشان انعکاس موضوعاتی چون شهید، شعادت، عدالت خواهی انتقاد از رواج دنیا طلبی، تاسف واندوه برزوال ارزشها و سرانجام ستایش جهاد و آزادگی باشد، سید حسن حسینی و علیرضا غزوه دو شاعر انقلابی که وجه اشتراك آن دو حضور در جبهه هاي جنگ در کوران حوادث و لمس مسایل و مشکلات دوران جنگ از نزدیک بوده است در این مقاله با طرح موضوعات شعري دو شاعر سعی در جهت پاسخ به این سوال بوده که: هر یک از آنها چه تصویري از شهید در اشعارشان نمودار است و از نگاه هریک شهید داراي چه ویژگی هایی است. پس از تحلیل آن اشعار، ویژگی هاي شهید استخراج سپس نتیجه گیري شده است.
واژگان کلیدي: شهادت، شهید، حسن حسینی، علیرضا قزوه
مقدمه
شرح حال مختصر حسینی و قزوه
سید حسن حسینی در سال 1335 در تهران محله سلسبیل چشم به جهان گشود در سال 1352نوشتن و سرودن را آغاز کرد.مدتی مدرس زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه الزهراو ... بود. در زمان جنگ - سال - 59وقتی می خواست ازدواج کند دردوره آموزش سربازي به سر می برد مدتی در رادیو ارتش کار کرد و به این کار تا دو سال بعد از آزادي خرمشهر همچنان ادامه داد از آثار او " هم صدا با حلق اسماعیل " و "گنجشک و جبرئیل" را می توان نام برد.در زمینه ترجمه "حمام روح" گزیده آثار جبران خلیل جبران را به فارسی ترجمه کرد و فن الشعر استاد احسان عباس را به فارسی ترجمه کرد. کار دیگر "براده ها"که مجموعه اي از تاملات اجتماعی و ادبی مربوط به نقد ادبی است.
در سال 87 کتاب "مشت در نماي درشت " را تحریرنمود اما دریغ که در 48سالگی در نهم فروردین 1383 شمع حیاتش فرو خفت از نگاه سید حسن حسینی شهید از حیات خود بی هراس می گذرد تا منجی حیات طیبه سایر اهل جامعه باشد و اذعان می دارد اگر به شعر انقلاب اسلامی به گونه اي باغستانی سرسبزبا درختان ، لاله هاي سرخ و آتشین و جویبارهاي زمزمه گر بنگریم سه درخت سر به فلک کشیده از لحاظ موضوع سخن در آن توجهمان را بیشتر جلب خواهد کرد :امام ، شهدا و جنگ، سه درخت تناور باغستان شعر شاعران مسلمان اند و شاعران به این سه تناور سر به فلک کشیده بیش از دیگر مضامین سرسبز این باغ پرداخته اند.
این تصاویري از شهدا که علیرضا قزوه در اشعارش به کار می برد بیانگر باور دینی وي از مقام آسمانی شهید است او که خود در دوران دفاع مقدس و جنگ تحمیلی در کوران حوادث جنگ قرار داشته سروده هایش با بیان شجاعت همراه است. پس از اتمام جنگ تحمیلی که بسیاري از ارزش هاي دفاع مقدس داشتند رنگ می باختند . قزوه نقش موثري در بیداري اذهان آن دوره ایفا کرد. بن مایه یا موتیف اغلب اشعار او در قالب شکوه از تنهایی باز ماندن از کاروان شهیدان است.
به اشتیاق زیارت یاران همدل گذشتند گویا تنها دل من ، از عاشقی بی نصیب است
از سنگ هاي بیابان خاموش بودن عجیب نیست از ما که هم کیش بودیم اینگونه ماندن عجیب است - در سایه سار نخل ولایت، - 12:1388
سید حسن حسینی این باز ماندن را چنین می سراید
حسرت روز رسیدن دارم
از وجودم از دیر
عافیت کرده رسوب
از حضیض این اوج
تا بلنداي سقوط
هوس رخت کشیدن دارم - حسینی - 1387:104
موتیف اصلی دیگر او اعتراض به فراموشی ارزش هاي شهیدان است
دسته گلها دسته دسته می روند از یادها شمع روشن کرده اي در رهگذار بادها
سخت گمنامید، اما اي شقایق سرتان کیسه می دوزند با نام شما شیادها - قزوه - 1369:33
همین مضمون در شعر حسینی بدینگونه جلوه گر می شود :
در این عرصه با یار بودن خوش است به رسم شهیدان سرودن خوش است
بیا در خدا خویش را گم کنیم به رسم شهیدان تکلم کنیم - حسینی - 23:1387
قزوه در نخستین روز بهمن ماه 1342 در گرمسار چشم به جهان گشود علاوه بر تحصیلات حوزوي تا کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی را در ایران و دوره دکتري را در تاجیکستان گذراند. در فواصل سالهاي 1388 تا1377 مدیریت صفحه - - بشنو از نی - - روزنامه اطلاعات را برعهده داشت
آثار او عبارتند از :
1.مجموعه شعر از نخلستان تا خیابان - - 1368
2.مجموعه شعر شبلی و آتش - 1373 -
3.چه عطر شگفتی، یادواره احمد زارعی - - 1373
.4دو رکعت عشق - 1375 -
.5غزل معاصر - - 1376-1375
6. قطار اندیمشک و ترانه هاي جنگ - - 1384
.7خورشید گمشده ، گزیده اشعار تاجیکستان - - 1376
8.مجموع شعر من می گویم شما بگویید گزیده ادبیات معاصر - - 1378
9.صبح بنارس - - 1391
مختصري درباره ي شهید و شهادت:
جامعه اي که ما در آن زندگی می کنیم جامعه اي اسلامی است و داراي ایدوئولوژي مکتبی که اوج آرمانش همانا فناء فی االله است اهالی این مکتب دینی دنیا را فصل موقتی انگاشته و آن را به مثابه پلی دانسته اند براي عبور به سوي ابدیت که مقام و ماندن جاودانه و همیشگی است. یکی از طرق رسیدن به این جاودانگی مطلوب کشته شدن در راه خداوند است که در ابتداي امر سعادت همیشگی شهید را در پی داشته، آنگاه اگر راه او ادامه یابد به اصلاح نابسامانی هاي جامعه می انجامد" یعنی در کشتن و کشته شدن پیروز است" .
روزي که جهان از ستم آزاد شود شاید که در آن روز دلم شاد
شودآبادي ایران فقط ایده ماست سرتاسر خاك باید آباد شود - حسینی :1387 - 145
شهید کسی است آگاهانه و از سراختیارمرگ را به سخره می گیرد، دلآرام است و اعتقادتش را چون رویین تنی در برابر گلوله هاي استبداد فریاد می کشد؛ گویی به سان کبوتري سپید به سوي محبوب پر می کشد هیچ هراسی در دل ندارد و هیچ عاملی اراده او را سست نمی کند، خودش را وقف وطن کرده است ، نیازي نیست دیگران نگران سلامتی او باشند زیرا او جان بر کف است، گفتار بدون کردار از او سر نمی زند وقتی در اثر معایب مشکلات همه مردم به ستوه می ایند او لبخند می زند، هیچ شخص با
