بخشی از مقاله
چکیده
با خشک شدن دریاچه ارومیه و کاهش سطح وسیعی از این دریاچه، درجه حرارت و رطوبت منطقه تغییرکرده است. رطوبت کم موجود در هوا باعث تولید و پخش گرد و خاك در منطقه شده است. قرار گرفتن نمک در معرض هوا باعث شده که این نمک ها به وسیله باد و طوفان به زمین هاي کشاورزي و مناطق مسکونی اطراف منتقل شده و علاوه بر شور کردن خاك با وارد شدن به دستگاه تنفسی بیماریهاي خطرناکی را یجادا کند.به همین منظور در این تحقیق با استفاده از اندکس هاي شوري خاك به بارزسازي میزان نمک پراکنده شده در سواحل و اطراف دریاچه و یافتن جهت این پراکندگی به منظور بررسی و پیشگیري سر یعتر و موثرتر پرداخته شده است. این اندکس ها به خوبی عمل کرده و نشان دهنده ي پیشروي نمک به سمت شرق می باشد.
-1مقدمه
خاصیت تغییر پذیري اقلیم و چگونگی و دلایل بروز این تغییرات و تاثیرات آن بر روي سایر پدیده هاي طبیعی به ویژه دریاچه ھا موضوعی است که ھمواره متخصصان علوم زمین سعی به بررسی آن داشته اند . از جمله این دریاچه ھاي داخلی که اخیرا دستخوش تغییر و تحول فراوان گردیده است، دریاچه آب شور ارومیه می باشد که به علت کاھش شدید سطح آب آن موجب تغییرات کاربري وسیعی در نوار ساحلی اطراف خود گردیده است .
با خشک شدن دریاچه ارومیه و کاهش سطح وسیعی از این دریاچه درجه حرارت و رطوبت منطقه تغییر کرده است . رطوبت کم موجود در هوا باعث تولید و پخش گرد و خاك در منطقه شده است .[2] دریاچه حجم زیادي از نمکهاي ورودي را در خود جاي داده است، پسروي سطح آب باعث نمایان شدن پهنه هاي وسیع شوره زار شده است. قرار گرفتن نمک در معرض هوا باعث شده که این نمک ها به وسیله باد و طوفان به زمینهاي کشاورزي و مناطق مسکونی اطراف منتقل شده و علاوه بر شور کردن خاك با وارد شدن به دستگاه تنفسی بیماریهاي خطرناکی را ایجاد کند شکل - - 1 و . - 2 -
–2منطقه مورد مطالعه
دریاچه ارومیه بزرگترین آبگیر داخلی و مهمترین دریاچه دائمی ایران است که به دلیل اهمیت اقلیمی، اقتصادي، اکولوژیک و زیست محیطی از نواحی جغرافیایی قابل توجه و مطرح در ایران به شمار می رود. سطح آب این دریاچه نیز مانند سایر دریاچه هاي بزرگ جهان طی سال هاي مختلف، داراي نوسان هاي دوره اي مشخص بوده است.[3] پردازش داده هاي عمق سنجی و الگوسازي سه بعدي نشان میدهد که بستر دریاچه داراي پستی و بلندي بوده و بر این اساس به دو بخش قابل تقسیم است.
بخش جنوبی میانی که از ورودي رودهاي سیمینه رود و زرینه رود شروع شده و تا جنوب "جزیره اسلامی" ادامه می یابد و بخش میانی شمالی که از "جزیره اسلامی" شروع و به انتهایی ترین حد شمالی دریاچه می رسد. همانگونه که در شکل - - 3 مشاهده می شود بخش جنوبی میانی داراي عمق کم 1 - تا 3 متر - و به نسبت یکنواخت است . بخش میانی شمالی در حقیقت یک فرورفتگی است که عمیق ترین بخش آن 16 متر ژرفا دارد. عمق این بخش در نواحی شمالی کاهش یافته و به یک متر می رسد.[3]
–3دیتا و پیش پردازش
در این تحقیق از دو دیتاي ماهواره اي لندست7 و 8 و همچنین مدل رقومی ارتفاعی منطقه و نقشه ي گلباد اذربایجان غربی استفاده شد. دیتاي لندست7 مربوط به تاریخ 2000/06/03 و دیتاي لندست8 مربوط به تاریخ 2014/07/20 می باشد. چون این دیتاها خام می باشند نیاز به پیش پردازش هایی براي تبدیل به دیتاي قابل استفاده دارند به همین منظور با توجه به اینکه در پردازش هاي استفاده شده نیازي به طیف هاي کتابخانه اي و یا طیف هاي ورودي نبود در این مرحله به پیش پردازش تبدیل داده ي خام به رادیانس به جاي رفلکتانس اکتفا شد.
بعد از تصحیح رادیومتري و تبدیل داده ي خام به رادیانس ضروري است تا اثرات اتمسفري نیز از روي داده حذف شوند، براي این منظور نیاز به دانستن ارتفاع خورشید داریم. به منظور افزایش دقت مکانی، از تکنیک pan-sharpening استفاده شد و رزولوشن مکانی به 15 متر افزایش یافت. بعد از انجام تصحیحات بر روي تک تک باندها و افزایش رزولوشن مکانی انها، باندهاي مورد نیاز ترکیب شدند که نتیجه ي ان استفاده از باند هاي 5،4،3،2،1 و 7 لندست7 و همچنین باندهاي 6،5،4،3،2 و 7 لندست8 بود.
–4پردازش
براي نشان دادن تغییرات خط ساحلی دریاچه و کاهش مساحت چشمگیر آن که منجر به افزایش سواحل نمکی و به دنبال آن ایجاد طوفان هاي نمکی متعدد در منطقه شده است از شاخص NDWI استفاده شد، رابطه ي . - 1 - شاخص NDWI یا شاخص نرمال شده آب بر اساس داده ھاي تصاویر ماھواره اي حاصل می شوند شکل - 6 - و . - 7 - بررسی ھاي متعدد انجام شده در خصوص کاربرد این شاخص براي تهیه انواع نقشه این شاخص است .[1] باند فروسرخ نزدیک و باند فروسرخ کوتاه می باشند.
