بخشی از مقاله
چکیده :
هدف از پژوهش حاضر شناسایی و بررسی عوامل موثر و موانع استفاده از تصفیه و باز چرخانی آب در ساختمان می باشد. بدین منظور پس از بررسی وتحقیق درکتب ومقالات مرتبط و همچنین ، مشورت باخبرگان و صاحبنظران مربوطه ، معیارها وزیرمعیارهای مختلف درخصوص عوامل و موانع استفاده ازسیستم های تصفیه وبازچرخانی آب در ساختمان شناسایی گردید.
سپس به منظور ارزیابی و تعیین اهمیت هریک ازعوامل وموانع شناسایی شده بااستفاده از روش - - FAHPدرجهت ارائه راهکارهای لازم درخصوص تمرکز ،فرهنگ سازی وسرمایه گذاری برروی آنها ،پرسشنامه ی مقایسات زوجی با 6 معیاراصلی و 23 زیر معیارطراحی گردیده ودر اختیار تعدادی از مدیران وخبرگان مربوطه قرارگرفت.براساس نتایج اخذشده واطلاعات بدست آمده ازپرسش نامه های توزیع شده ،مشخص گردید که عامل اقتصادی دربالاترین سطح از اولویت قرارداشته وسایرعوامل دررتبه های بعدی قرارگرفته اند که درخصوص تقویت هریک ازعوامل وبرطرف نمودن هریک از موانع ،درادامه پیشنهادهایی ارائه شده است.
نکات برجسته مقاله :
· استفاده بهینه از منابع آب با راندمان بالاتر از طریق تصفیه و باز چرخانی آب خاکستری در تاسیسات ساختمان و کاهش هزینه هاو توسعه فضای سبز و بهبود وضعیت معیشتی و اقتصادی جامعه .
· حفاظت از منابع آب و انرِژی در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس با مدیریت بهینه آب و تصفیه و بازچرخانی آب درساختمانهای اداری و تاسیسات ؛کمپ ها ومنازل سازمانی باتوجه به محدودیت منابع آب شیرین.
· حفاظت از محیط زیست
مقدمه :
فاضلاب های تصفیه شده در کشورهای مختلف از دیرباز با رعایت ضوابط زیست محیطی رواج داشته است. محور این قوانین حفظ سلامتی انسان، حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از آلودگی خاک و آب استوار است - آداپا و همکاران، . - 2016 کیفیت فاضلاب های ساختمانی به نوع جداسازی سیستم تاسیساتی ساختمان ، وضعیت دسترسی به آب، فرآیند تصفیه فاضلاب و وجود سامانه های بازچرخانی بستگی دارد که بسته به درجه تصفیه و استاندارد ملی و بین المللی، با توجه به بحران کمی و کیفی آب می تواند جهت استفاده در مصارف مختلف به کار رود - عرب مارکده، . - 1395 نوع استفاده به کمیت و کیفیت فاضلاب، درجه تصفیه، هزینه تصفیه و مقررات و استانداردهای زیست محیطی بستگی دارد.
-1 مفاهیم اولیه موردنیاز :
-1-1آب خاکستری
همه فاضلاب تولیدشده در خانه ,بجز فاضلاب توالت را آب خاکستری گویند .به عبارت دیگر ,فاضلاب تولیدی آشپزخانه ,روشویی, حمام وماشین لباسشویی ,آب خاکستری است که تقریبا 50 تا %80 فاضلاب شهری را تشکیل میدهد.
منابع آب خاکستری :
-1فاضلاب تولیدی آشپزخانه
2 -روشویی
3 -حمام
4 -ماشین لباسشویی
-1-2بازچرخانی :
تصفیه آب خاکستری واستفاده مجدد درساختمان به منظور آبیاری فضای سبز ،کارواش ها ،فلاش تانکها ،سیستم های تهویه وتبرید،شستشوی محوطه و مصارف صنعتی. باران را نیز می توان به مخزن آب خاکستری اضافه کرد تاپس از تصفیه مجددا درساختمان استفاده کرد.
-2 طرح مسئله :
-2-1رشد جمعیت وپیامدهای آن
رشد جمعیت و افزایش سرانه مصرف از یکسو و توسعه روز افزون فعالیتهای صنعتی و کشاورزی موجب گردیده است تا منابع آبی به طور فزاینده ای درجهان کاهش پیدا کند.گرچه آب به عنوان یکی از منابع تجدیدشونده به شمار می آید،اماخاصیت تجدیدشوندگی این منبع تازمانی کارساز خواهد بود که میزان برداشت از منابع آبی با نرخ جایگزینی آن همخوانی داشته باشد.پژوهش حاضر در راستای مدیریت بهینه وبازچرخانی آب می باشد و این پژوهش با پشتیبانی منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس انجام شده است.
-2-2معضل کم آبی در ایران
واقع شدن ایران در ناحیه خشک ونیمه خشک وبه دنبال آن معضل کم آبی ، مسئله استفاده مجدد از فاضلاب تصفیه شده به طور جدی مطرح می باشد. اختصاص و تزریق آب خارج شده ازچرخه مصرف به جنبه های مختلف استفاده مجدد از پساب راهکاری در جهت توسعه پایدار وحفاظت ازمنابع آب می باشد.یکی از سیاستهای اقتصادی اجتماعی دولت جمهوری اسلامی ایران بر استفاده بهینه از منابع تجدیدپذیر؛ به ویژه بازچرخانی و استفاده مجدد آب، تغذیه آبهای زیرزمینی و استفاده مجدد از فاضلابهای انسانی و صنعتی تصفیه شده در امورکشاورزی و سایر فعالیتها تاکید شده است.
-2-3هدف پژوهش
در این پژوهش هدف ما شناسایی عوامل موثر برتصفیه و باز چرخانی آب در حوزه ساختمان ، بوده وضمنا پس از شناسایی عوامل موثر عواملی که مانع تحقق آن می شود را شناسایی نموده وراهکارهایی را در خصوص برطرف نمودن این موانع بیان می شود .با توجه به رشدتکنولوِژی و پیشرفت های انجام شده در حوزه نانو تکنولوژی و سیستم های غشایی جهت تصفیه آب خاکستری در ساختمان - حدودا برابر 75 درصد آب مصرفی ساختمان - درحال حاضر دردسترس می باشد.در کشورهایی مانند ایران که در سال 1400 در مرحله بحران آبی قرار می گیرنداین موضوع بسیار مورد نیاز و توجه می باشد.
ارائه راهکار پیشنهادی مبتنی بر آنالیزهای عوامل و موانع صورت گرفته وپس از ارزیابی عوامل موثر و موانع استفاده از تصفیه و باز چرخانی آب در ساختمان و شناسایی درجه اهمیت هر یک از عوامل و موانع موثر بر تصفیه و باز چرخانی آب در ساختمان مشخص می گردد.ضمنا راهکار پیشنهادی مبتنی بر آنالیزهای عوامل و موانع صورت گرفته ارایه می گردد.
-2-4 نوآوری و اهمیت تحقیق
تاکنون هیچ تحقیق خاصی با در نظر گرفتن موارد مهم در حوزه مذکور ارائه نشده و همچنین نظر به مطالعات صورت پذیرفته در سوابق تحقیق و ادبیات و نیز لزوم رعایت صرفه جویی در آب و اهمیت تصفیه وبازچرخانی و استفاده مجدد آب در ساختمان موضوع و تحقیق دارای نوآوری و اهمیت می باشد.
-2-5از بررسی اثرات زیست محیطی و بهداشتی استفاده از پساب ها و آب های برگشتی
· افزایش تولید محصول و بهره وری آب :در نگرش جدید آب کالایی یکبار مصرف محسوب شده و استفاده مجدد از آن ضروری می باشد. بازچرخانی و استفاده اصولی از پساب ها و آب های برگشتی می توانند باعث کاهش آب مصرفی و کاهش هزینه ها، توسعه فضای سبز بیش تر و افزایش میزان درآمد و بهبود وضعیت معیشتی و اقتصادی افراد گردند - العزیز و همکاران، . - 2015
· اثر بر پوشش طبیعی و فضای سبز:فضای سبز و محیط زیست شهری از عوامل پایداری حیات اجتماعی و انسان به شمار می رود، کمبود آب در کشور یکی از عوامل محدودیت زای ایجاد فضای سبز محسوب می شود. یکی از راه های توسعه فضای سبز استفاده مجدد از پساب ها و آب های برگشتی می باشد. تجارب جهانی نشان می دهد که می توان از پساب ها و آب های برگشتی در آبیاری پارک ها و فضای سبز، چمن کاری ها، درختان غیرمثمر، باغچه ها، باغ های تفریحی و زمین های بازی استفاده کرد - بیچای و همکاران، . - 2016
· اثرات بهداشتی ناشی از ترکیبات آلی و شیمیایی:ترکیبات شیمیایی موجود در پساب ها وآب های برگشتی با دارا بودن خواص شیمیایی و سمی، در طولانی مدت دارای خطراتی بر سلامتی افراد مرتبط با آنها می باشند. - بیعادکوئین و همکاران، - 2017 بنابراین با توجه به مطالب ذکر شده، بازچرخانی تصفیه آب از جایگاه ویژه ای در راستای بهینه سازی توسعه کشور برخوردار است - زمانی و همکاران، . - 1392
· بررسی اثرات بر محیط زیست فیزیکی :بررسی بقایای مواد شیمیایی و عناصر کمیاب در آب های برگشتی و..... در صورت عدم برنامه ریزی و استفاده غیر اصولی از این منابع، انتشار بوی نامناسب از اثرات سوء دیگری می باشد که می تواند برای ساکنین مناطق هم جوار و هم چنین کارگران شاغل در پروژه های استفاده مجدد ناخوشایند و آزاردهنده باشد.