بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش که هدف "رویکرد فازی در شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر برنامه ریزی منابع سازمان در شرکت های کوچک و متوسط استان بوشهر" انجام گرفته است. این پژوهش در زمینه منابع سازمانی شرکتها که از بین مطالعات در سال های اخیر انجام شده وباجامعه آماری 40 نفر ، توانست به 12 شاخص که مؤثر بر رشد منابع سازمانی شرکت ها هستند را استخراج نماید.
در نهایت از میان این شاخص ها که به طور غیرتصادفی از طریق نمونه گیری هدفمند از نوع قضاوتی انتخاب شدهاند، تشکیل میدهند.
ابزار جمع آوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته میباشد که به صورت مقایسه زوجی طراحی شده است. سپس با دریافت نظرات کارشناسان و متخصصان و بکارگیری تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی میزان اهمیت هریک از عوامل به ترتیب وجود داشتن ،شاخص عملکرد کامل وجامع بااولویت اول بیشترین وبا وزن %99و همچنین شاخص هزینه پیاده سازی بااهمیت دوم وزن%93وقابلیت یکپارچگی بااهمیت سوم وزن %89 دارای بیشترین اهمیت بوده اند بدست آورده شد.
.1 مقدمه
چرخش سریع و صحیح اطلاعات در سازمانهای بزرگ و سوق دادن فعالیتها و تصمیم گیریهای لحظهای و بعضاً سلیقه ای به سمت سیستمهای مبتنی بر استانداردهای متداول و پذیرفته شده، یکی از مهمترین عوامل موفقیت سازمان به حساب می آیداصولاً. دامنه اطلاعات و دادههائی که در کارخانجات و سازمانهای بزرگ بایستی مبادله شوند به حدی است که نمی توان در غیاب یک سیستم اطلاعاتی یکپارچه به صحت آن اطمینان داشت و غالباً گزارشات استحصالی تحت تاثیر شرایط خاص و تفسیرهای مختلف تهیه کنندگان متفاوت و مغایر می باشدو احتمالاً مدیریت را در تحلیل دادهها و اتخاذ تصمیم مناسب گمراه می کند.
امروزه پیشرفت فن آوری ارتباطات و اطلاعات، اقتصاد دیجیتالی و تجارت الکترونیکی را به دنیا هدیه کرده و این پدیده جدید عرصه رقابت برای ماندن در چرخه اقتصاد را بسیار تنگ و سخت کرده است. در چنین شرایطی تنها سازمانهایی یارای ماندن و پیروز شدن را دارند که خود را برای این چالش آماده کرده و با سرعت و زیرکی ابزارهای لازم برای پذیرش تحول را در اختیار بگیرند. برای مکانیزه کردن سازمان بصورت یکپارچه یعنی ایجاد سیستم های اطلاعاتی جامع راههای مختلفی وجود دارد، بعنوان مثال، مطالعه همه جانبه گردش اطلاعات و فرآیندهای کاری در سازمان و سپس طراحی بانک های اطلاعاتی و نهایتاً با برنامه نویسی، سیستم های مورد نیاز تولید می شوند.
روند فوق بسیار زمانبر وهزینه بر است. اما با انتخاب بسته های نرم افزارهای برنا مه ریزی منابع سازمان می توان راه میانبر را انتخاب کرد و از مزایای آن بهره مند شد. این بسته های نرم افزاری، نویدبخش جریان روان اطلاعات بین بخش های مختلف سازمان از جمله مالی، تولید، منابع انسانی، پشتیبانی، خدمات به مشتریان و غیره هستند. با وجود اینکه اجرای نظام - ERP - منافع مشهود و غیرمشهودی برای سازمان دارد، بدون اجرای موفق نظام، فواید پیشبینی شده بهره وری و مزیت رقابتی آینده به دست نخواهند آمد.
با وجود این، به طور روز افزون، درباره شکست های اجرای نظام - ERP - یا کنار گذاشتن نظام - ERP - و نیمه تمام رها کردن آن اطلاعاتی کسب می گردد - . - Fawaz & et al.2008 برای جلوگیری از چنین شکستهای پرهزینهای، پژوهشهای بسیاری برای شناسایی عوامل مؤثر در اجرای موفق نظام - - ERP انجام شده است. بدین جهت، تحقیق حاضر در پی شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی به منظور چارچوب اطلاعاتی از برنامه ریزی منابع سازمان در شرکت های کوچک و متوسط منطقه ویژه اقتصادی بوشهر می باشد.
ضرورت و اهمیت تحقیق
با وجود اینکه همه فروشندگان نرم افزارهای برنامهری زی منابع سازمانی صرفهجوییهای کلان و افزایش بهره وری را وعده میدهند ،سازمانها در دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده دچار مشکلاتی می شوند - سامرز و نلسون، . - 2004 اجرای سیستمهای برنامهریزی منابع سازمانی با چالشهای فراوانی روبرو است . اولاً، به دلیل اینکه سیستم برنامهریزی منابع سازمانی به طور هم زمان کل سازمان را تحت تأثیر قرار می دهد، برخلاف سیستمهای اطلاعاتی کاربردی در گذشته که اجرای آنها به مرزهای دپارتمانی محدود میشد.
در این پژوهش آنها این عوامل مؤثر را به صورت زیر تقسیمبندی نمودند: حق انتخاب تمام وقت مدیر پروژه،کیفیت و کمیت آموزش، نقش و تأثیر مدیریت در کاهش مقاومت کاربران ،حمایت مدیریت ارشد ،تغییر فرهنگ مدیریت و برنامه، مشخص کردن اهداف و دامنه برنامه-ریزی منابع سازمانی، حداقل سفارشیسازی، مشارکت اعضای سازمانی، سهولت استفاده از سیستم و پذیرش کاربران ،ارتباط مؤثر در میان اعضای سازمانی و تیم اجرای برنامه ریزی منابع سازمانی . سوگانتالاکشمی2 و موتوولایوتان - 2012 - در پژوهشی به شناسایی عوامل مؤثر بر سیستم برنامهریزی منابع سازمانی پرداختند.
آنها این عوامل را به چهار عامل دستهبندی کردند. این عوامل شامل عوامل سازمانی، عوامل فناورانه، عوامل راهبردی و عوامل ترفندی می باشند. عبیر3 و همکاران - 2011 - در پژوهش خود عوامل مؤثر بر سیستم برنامهریزی منابع سازمانی را برشمردند .آنها عواملی از قبیل مدیریت پروژه ،انتخاب سیستم برنامهریزی منابع سازمانی ،ذینفعان شرکت،مهندسی مجدد فرآیند کسب و کار ،تعهد و حمایت مدیریت ارشد ،ترکیب تیم برنامهریزی منابع سازمانی،یکپارچهسازی سیستم برنامهریزی منابع سازمانی، انتخاب و حمایت از تأمین کننده ،محدوده اجرا ،شرکت مشاور را به عنوان عوامل مؤثر بر انتخاب سیستم برنامه-ریزی منابع سازمانی نام بردند .
ماداپوسی و سوزا - - 2012 تحقیقی را با عنوان تأثیر پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی - ERP - در عملکرد عملیاتی یک سازمان انجام دادند. ما تغییراتی که در نتیجه اجرای سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی بودند را در عملکرد عملیاتی بررسی کردیم. یک مدل مبتنی بر پیشینه و تئوری محور به بررسی رابطه های بین موقعیت اجرای سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی و عملکرد عملیاتی، ایجاد شده است.
اطلاعاتی از طریق بررسی میدانی برای آزمایش روابط فرض شده، جمع آوری شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که اجرا برای هر سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی بر اندازه گیری عملکرد عملیاتی به طور متفاوتی تاثیر می گذارد. علاوه بر این نتایج برجسته از اجرای سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی به طور کامل، بر روی اندازه گیری عملکرد عملیاتی اثرات متفاوتی می گذارد. یافته ها نشان می دهد که اگر محققان و مدیران تغییرات را در عملکرد عملیاتی در هر برنامه ریزی و سطوح سیستم ارزیابی کنند، می توان درک بهتری از سهم سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان به عملکرد عملیاتی بدست آورد.
مروری بر نظریههای فازی
منطق فازی که در برابر منطق کلاسیک مطرح گردید، ابزاری توانمند جهت حل مسایل مربوط به سیستمهای پیچیدهای که درک آنها مشکل و یا مسایلی که وابسته به استدلال، تصمیمگیری و استنباط بشری میباشند، به شمار میآید. انتخاب یک روش و رویکرد مناسب برای مدلسازی یک سیستم، به طور کامل بستگی به میزان پیچیدگی آن سیستم داشته؛ پیچیدگی نیز ارتباط معکوس با میزان دانش و شناخت ما از آن سیستم دارد. واضح است که انسان تمایل دارد یک سیستم را با بیشترین دقت ممکن مدلسازی نماید؛ اما چنانچه شناخت کافی نسبت به آن نداشته باشد، مجبور است که دقت مورد انتظار از مدل را با میزان شناخت خود از سیستم منطبق نماید.
سیستمهایی را که دارای پیچیدگی کم و بنابراین عدم قطعیت پایین هستند، می توان با استفاده از معادلات ریاضی، با دقت بالا مدل نمود. سیستمهایی که دارای پیچیدگی متوسط هستند را میتوان با استفاده از شیوههای مدل- آزاد مانند شبکههای عصبی مصنوعی مدلسازی کرد. درآخر، منطق فازی بهترین وسیله برای مدلسازی سیستمهایی است که دارای پیچیدگی زیاد بود و دادههای کافی از آنها موجود نیست و یا اطلاعاتی که در مورد آنها در اختیار داریم، مبهم و غیر صریح است - کورهپزان دزفولی، . - 1384
از سوی دیگر، روشی است که ساختار محکم و مشخصی دارد و این دو عامل باعث شده که این تئوری با سرعت جایگاه خود را در زمینههای مختلف پیدا کند. سیستمهای فازی را میتوان به عنوان سیستمهای دینامیکی غیر خطی در نظر گرفت که قادرند سیستمهای واقعی را هر چقدر پیچیده، از روی دادههای تجربی و براساس محاسبات عددی با دقت خاص تقریب بزنند. در یک مدل ایده آل، بایستی بتوان از اطلاعات کیفی و کمی و مدلهای ریاضی استفاده کرد. تئوری مجموعه فازی راهی برای دستیابی به این مدل ایدهآل است - منهاج، - 1386
