بخشی از مقاله
چکیده:
یکی از حرکات مهم و اقدامات مؤثر و مناسبی که به موجب قانون برنامه توسعه اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی جمهوري اسلامی ایران به نوعی میتواند نقش مؤثري در جهت دستیابی به توسعه پایدار روستایی به ایفاي نقش بپردازد و تاکنون مراحل اجرایی خود را سپري میکند، تحدید حدود و مشخص شدن وضعیت مالکیت حقیقی و حقوقی افراد بر زمین و مسکن است. بررسیها نشان میدهد عملیات اجرایی طرح کاداستر، از ابتداي برنامه اول توسعه، یعنی از سال 1369 آغاز و در تعدادي از استانهاي کشور اجرایی گردیده است. نمود که روند جریان نقشه کاداستر را میتوان به مجموعه عملیات فنی، مهندسی، ممیزي، ثبتی و حقوقی در مورد املاکی اطلاق ثبتی آنها خاتمه پیدا نموده است.
با اجراي طرح کاداستر به نوعی قسمتی از مشکلات حاکم بر جامعه روستایی کشور پایان یافته و میتوان اهداف فراوانی را نظیر، مشخص شدن وضعیت مالکیت بر املاك، مشخص شدن موقعیت و ابعاد، محل قرار گرفتن ملک، تسریع در روند اجراي برنامههاي توسعه شهري و روستایی، از بین رفتن ابهامات در وضعیت مالکیت، کاهش اشتباهات ثبتی، ایجاد قطعیت اطلاعات املاك در تعیین محدودهها، کاهش تعارضات حقوقی و حقیقی،از بین رفتن تشکیلات سنتی و بوروکراسی، صرفهجویی در زمان و هزینه و کاهش امر رانتخواري و سوءاستفاده بر املاك، حصول درآمد واقعی بر مالیات املاك و سایر منابع درآمدي مربوطه و... مدنظر داشت. هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش بهرهگیري از سیستم کاداستر و نقش آن در ایجاد، زمینهسازي و تسریع روند دستیابی به توسعه روستایی در کانونهاي روستایی کشور است.
-1 درآمد :
کره زمین و محیط زیست بشري پدیده ثابت و ساکنی نبوده و متاثر از علل و عوامل متعدد طبیعی و انسانی، همواره در حال تغییر و تحول و دگرگونی است. علیالخصوص رشد و پیشرفت صنعت و تکنولوژي، سرعت و میزان این تغییر و تحولات را به نحو محسوسی افزایش داده است. در این میان اراضی کشاورزي از پویایی و تحول خاصی برخوردار بوده و با توجه به پیشرفتهاي صورت گرفته بیشتر دچار تغییر و تحول می شود
تاریخ نشان داده است که منشاء توسعه یافتگی در ممالک توسعه یافته جهان بر اساس مازاد محصولات کشاورزي صورت گرفته و بخش کشاورزي به لحاظ تنها بخش اقتصادي جوامع مختلف، در مراحل توسعه، عمدهترین نقش را داشته است
یکی از مهمترین عوامل توسعه و پیشرفت یک بخش یا نظام اجرایی توانایی استفاده بهینه از اطلاعات میباشد.
نحوه نگهداري، پردازش و ارائه اطلاعات به نحوي مربوط به چگونگی مدیریت اطلاعات میباشد و هر چقدر که انجام این مدیریت به نحو شایستهایی صورت پذیرد از اطلاعات جمع آوري شده میتوان استفاده بهینهایی نمود. از طرف دیگر ایجاد سیستم یا نظام کاداستر یکی از اصول زیربنایی اقتصادي- اجتماعی در بسیاري از کشورها تلقی شده است. از آنجایی که ابزار توسعهاي بودن کاداستر به لحاظ اجتماعی، اقتصادي و ... امروزه به اثبات رسیده است لذا حتی در کشورهاي توسعه یافته داراي سیستم کاداستر نیز سرمایه گذاريهاي کلان به منظور ایجاد تحول در نظام کاداستري صورت میگیرد
کاربري زمین نمونهاي مهم از تاثیرگذاري انسان به محیط است. لذا به منظور برنامهریزي و کنترل زمین و تحولات آن، لازم است عوامل تاثیر گذار به آن شناسایی و ارزشیابی نمود
وجود آمار و اطلاعات دقیق، صحیح، بهنگام و مکان مرجع، عامل حیاتی براي کلیه برنامه ریزيها و تصمیم-گیريهاي کلان اقتصادي، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ... در کشور میباشد. در واقع از دیرباز اطلاعات مکانی - مکان مرجع - به عنوان یکی از زیر ساختهاي مهم توسعه در کشورها مد نظر بوده است. امروزه سیستمهاي اداره زمین با محوریت کاداستر به همراه ثبت مالکیتها، ارزش گذاري زمین و کاربري اراضی در جهت اهداف توسعه پایدار مورد استفاده قرار میگیرند.
کاربري زمین نمونهاي مهم از تاثیرگذاري انسان به محیط است. لذا به منظور برنامهریزي و کنترل زمین و تحولات آن، لازم است عوامل تاثیر گذار به آن شناسایی و ارزشیابی نمود
در پارادایم جدید، وظایف اصلی مدیریت زمین، اداره زمین، سازمان دادن مجموعهاي از نمایندگیهاي مسئول براي نقشه برداري و تبدیل طرح، ثبت زمین و قیمت گذاري زمین میباشد .
پارادایم مدیریت زمین براي پشتیبانی کردن توسعه پایدار طراحی شده است.
نقشههاي کاداستر زراعی به منظور شناسایی نوع مالکیت اراضی کشاورزي، شناسایی اراضی بر مبناي قطعه بندي، شناسایی قلمرو زراعی و مرتعی و شناسایی اراضی دیم و آبی به صورت لکهاي از سوي سازمانهاي متولی نظیر؛ سازمان جهاد کشاورزي و آب، سازمان ثبت اسناد و املاك و اداره منابع طبیعی استان صورت میگیرد. این نقشهها میتواند اطلاعات جامعی در مورد مالکیت و نوع محصولات کشاورزي ارائه دهند که میتواند در برنامه ریزي اقتصادي و شناخت منابع موجود در محدوده و قلمرو زراعی روستاها مورد استفاده قرار بگیرد. با توجه به گذشت زمان و وجود مسائلی گوناگون از جمله قانون ارث، تغییر الگوي زراعی در منطقه، نیاز مالی کشاورزان، اراضی کشاورزي دچار تغییرات زیادي میشود و ارزیابی این تغییرات میتواند نقش موثري در مدیریت اراضی کشاورزي داشته باشد.
-2 سیستم کاداستر
ریشه کاداستر 1کلمه یونانی کاتاستکین به معنی دفتر یادداشت میباشد که در طول زمان در زبان لاتین تبدیل به کاپتاستروم2 شده که معنی ثبت استانهاي مناطق مختلف کشور یونان که براي اخذ مالیات قسمت بندي شده بودند به بکار رفته است. در حال حاضر این اصطلاح به نظامی اطلاق میشود که تدوین شده باشد براي ثبت مالکیتها چه از نظر دامنه و حدود آن - کلانتري؛ 1380، ص. - 7 این دیدگاه به صورت شفاف در اظهارات افرادي همچون ناپلئون دیده میشود، وي در سال 1816 درحال تبعید از جزیره سنت هلن گفت: کاداستر فینفسه میتوانست بهعنوان سرآغازي راستین از امپراطوري باشد زیرا این به آن معنی بود که تضمین قابل اعتماد براي مالکیت زمین به هر شهروند و هر یک از آحاد ملت و اطمینانی از استقلال فراهم شده است -
-3 اجزاي سیستم کاداستر
-1 اطلاعات مربوط به قطعه زمینهاي کاداستري.
-2 ثبت کاداستري یک قطعه زمین - یعنی نقشه و اطلاعات حاشیهاي مشخص کننده وسعت و خصوصیات قطعه زمینهاي مورد نظر - .
-3 اندکس قطعات زمین - سیستمی براي مرتبط کردن قطعات زمین و اطلاعات مربوط به آنها -
-4 انواع نقشه هاي کاداستر:
-1-4 کاداستر شهري
دراین نوع کاداستر هدف تعیین موقعیت منازل، خیابانها و کوچهها است. نظر به ارزش، اهمیت و تراکم اراضی شهري، روشهاي دقیقی براي تهیه نقشه قطعات در آن به کار میرود.
- هماهنگی برنامه و طرحهاي شهري با سیستم کاداستر شهري.
- سه نوع طرح: طرح هادي، طرح جامع، طرح تفصیلی.