بخشی از مقاله
چکیده. بهرهوری سلاح کلیدی شرکتهای صنعتی برای پایدار ماندن در بازارهای جهانی است. بهرهوری هنگامی افزایش مییابد که قابلیت دسترسی افزایش یابد. این امر درگرو تمرکز مستقیم بر انواع مدلها و استراتژیهای نگهداری و تعمیرات است. در این تحقیق، ابتدا در گام اول به بررسی ادبیات موضوع در حوزه نگهداری و تعمیرات و تولید سلولی مجازی پرداخته شده و دستهبندی مختلفی از مسئله تولید سلولی مجازی بیان شده است؛ به علاوه بر اهمیت آن در مقیاس کلان پرداخته شده است.
در ادامه به بررسی ادبیات موضوع در زمینه نگهداری و تعمیرات در شرکتهای تولیدی پرداختهشده و همانند گام اول دستهبندی مختلفی از مسائل نگهداری و تعمیرات بیان شده است. سپس در گام دوم با بررسی ارتباطات منطقی مابین این دو حوزه اقدام به مدلسازی مفهومی مسئله شده است و پس از آن مدل شبیهسازی برای مسئله تنظیم گردیده است. استراتژی حل مدل بدینصورت است که ابتدا مدل پویای مسئله که شامل یک واحد تولیدی چند محصولی و خطوط تولید و ماشینآلات مختلف، طراحی شده و سعی در شناسایی پارامترها و متغیرهای مسئله خواهد شد.
سپس برای حل مدل و اعتبار سنجی و سنجش صحت مدل ابتدا نمونه مسئلهای در اندازه کوچک با دادهها و متغیرهای مربوطه ایجاد شده و بر مبنای مفهوم آرایش سلولی مدلسازی خواهد شد و با استفاده از نرمافزار شبیهسازی Arena حل شد. سپس نتایج حاصل از شبیهسازی مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفته و سیاستهای مختلف و بهینه نگهداری و تعمیرات، مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت و درنهایت بهترین مدل جهت نگهداری و تعمیرات شرکت مورد مطالعه ارائه گردید.
. 1 مقدمه
امروزه کارخانههای تولیدی برای کاهش هزینههای تولیدی خود فشار زیادی را تحمل مینمایند. یکی از این هزینهها، هزینههای نگهداری و تعمیرات است که چیزی در حدود 15 الی 70 هزینههای یک کارخانه تولیدی را متناسب با نوع صنعت مربوطه شامل میشود. بدیهی است بهرهگیری از مدلها و استراتژی مناسب نگهداری و تعمیرات، کاهش هزینههای نگهداری و تعمیرات را به همراه خواهد داشت. در این راستا طراحی مدل مناسب نگهداری و تعمیرات یکی از مسائل شناختهشده در حوزه تصمیمگیری با معیارهای چند شاخصه در شرای عدم قطعیت است - سید حسینی، . - 1384
در یک محی پویا، عملکرد ماشینآلات یک سیستم تولیدی در افق برنامهریزی در دورههای مختلف باعث ایجاد شکستهایی میگردد. در یک واحد تولیدی چند محصولی عملکرد تجهیزات در خطوط تولیدی مختلف با یکدیگر متفاوت میباشد و روشهای نگهداری و تعمیرات جداگانهای را طلبیده و یک استراتژی در یک دوره ممکن است برای مجموعهای از تجهیزات مناسب و در دورهای دیگر و برای برخی تجهیزات دیگر مؤثر نباشد و در نظر گرفتن یک استراتژی یا روش نگهداری و تعمیرات منجر به افزایش هزینه و یا عدم دسترسی شده و ممکن است اهداف بخش-های مختلف سیستم تولیدی از مسیر تحقق دور نماید. ازاینرو، مفهوم آرایش سلولی مجازی رویکردی جهت برنامهریزی بهینه نگهداری و تعمیرات مجموعهای از تجهیزات در یک سیستم چند محصولی است که مجموعهای از اهداف را دنبال می-کنند.
در این پروژه سعی شده است در گام نخست، با بررسی مقالات مرتب با استراتژیهای نگهداری و تعمیرات و همچنین استفاده ازنظر کارشناسان ضمن شناسایی انواع مدلهای نگهداری و تعمیرات، معیارهای کلیدی و حیاتی برای انتخاب استراتژی نگهداری و تعمیرات پرداخته شود. برای تصمیمگیری مناسب و دقیق که جوابگوی نیازمندیهای سازمان باشد توجه به معیارهای اشارهشده در متن پروژه امری حیاتی و ضروری میباشد. در این پروژه چهار استراتژی مورد بررسی قرار گرفته است که عبارتاند از:
1. نگهداری و تعمیرات اصلاحی
2. نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه
3. نگهداری و تعمیرات پیشگویانه
4. نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابلیت اطمینان
در ادامه با استفاده از رویکرد شبیهسازی، مدلی مناسب برای پیکربندی تجهیزات در سلولهای مجازی مختلف و اندازهگیری، آنالیز و کمی سازی معیارها طراحی گردیده است. این مدل با مشخص بودن بسیاری از پارامترها و مشخصههای تجهیزات نظیر: قابلیت اطمینان موردنظر و سایر ملاحظات مربوط به سیستم، با استفاده از نرمافزار Arena، به ازای هرکدام از استراتژیها شبیهسازی شده است. و نتایج حاصل از شبیهسازی بهعنوان مقادیر معیارها، در نظر گرفته شده است. و در پایان با استفاده از روش تصمیمگیری چند معیاره و برنامهریزی چندهدفه به مقایسه و ارزیابی هرکدام از استراتژیها پرداخته و مناسبترین سیاست نگهداری و تعمیرات برای هر سلول مجازی انتخاب میشود.
. 2 ضرورت و اهمیت تحقیق
در دنیای رقابتی کنونی، شرکتهای تولیدی، سرمایهگذاریهای بسیار زیادی را برای بهبود عملکردشان در زمینههای هزینه، کیفیت و انعطافپذیری انجام میدهند تا بتوانند با شرکتهای دیگر در بازار جهانی یا ملی رقابت کنند. در اینگونه شرکتها، مسائل گوناگونی روی هزینه تولید، کیفیت محصول و زمان تحویل محصول به مشتری تأثیر میگذارند، ازجمله میتوان به انتخاب تکنولوژی تولید، انتخاب استراتژی نت، جایابی ماشینآلات و ارزیابی عملکرد کیفی سازمان اشاره کرد.
از طرفی دیگر شرکتهای تولیدی بهصورت پیوسته، با فشار بسیار زیادی برای کاهش هزینههای تولید مواجه میباشند. یکی از مهمترین هزینهها برای واحدهای تولیدی، هزینه نگهداری و تعمیرات میباشد که وابسته به نوع صنعت میتواند 15 تا 70 درصد از هزینه تولید را شامل میشود. همچنین در مطالعهای دیگر وایرمن - 1990 - گزارش داده است که مقدار هزینه انجامشده در قسمت نگهداری و تعمیرات در گروهی از کارخانهها در سال 1989، حدود 600 بیلیون دلار تخمین زده شده است. امکونه و وایس - 1998 - گزارش دادهاند که پولی که کمپانی دوپنت دوپنت در سال 1991 در بخش نگهداری و تعمیرات هزینه نموده است تقریباً برابر درآمد خالص این کمپانی بوده است.
نگهداری و تعمیرات بهعنوان یک سیستم، نقش کلیدی در کاهش هزینه، بهبود در دسترس بودن سیستم و افزایش میانگین زمان بین دو خرابی، کاهش تناوب خرابی و زمان خاموشی کارخانه، مینیمم کردن خرابی تجهیزات، بهبود کیفیت، تأمین ایمنی، افزایش بهرهوری و حفظ سطوح دسترسی و قابلیت اطمینان و در نتیجه دستیابی به اهداف سازمان ایفا میکند. طراحی و تدوین بهترین مدل نگهداری و تعمیرات به دلایل پیچیدگی مدیریت نت و دشوار بودن اندازهگیری و کمی کردن خروجی سیستم آن دارای اهمیت است - موبلی، . - 2002 در بررسی تحقیقات گذشته، بخش نگهداری و تعمیرات در مقایسه با مسائل تولیدی، کمتر مورد توجه قرار گرفته است.