بخشی از مقاله
چکیده: استفاده از تلفنهای همراه در سالیان اخیر در کشور گسترش چشمگیری داشته و امروزه بسیاری از هممیهنان ما در تمام ساعات شبانه روز گوشیهای موبایل خود را به همراه دارند. در نتیجه طی چند دهه اخیرسیستمهای پرداخت موبایلی در زمینههای مختلف به تدریج جایگزین سیستمهای سنتی شدهاند. در این مقاله سعی داریم که مراحل زیر را گام به گام انجام دهیم. نوشتن یک اپلیکیشن موبایل برای کاربر، اپلیکیشن اجرا و دادههای موردنیاز را وارد میکند، سپس به درگاه بانک وصل می شود و عملیات پرداخت و کسر از حساب انجام میشود، اگر تراکنش موفق بود جواب تابع True خواهد بود در غیر اینصورت .False
.1 مقدمه1
تا سال 2010 تعداد سه میلیارد نفر در سراسر دنیا دارای تلفن همراه شخصی بودهاند. بازار تلفن همراه در کشور ایران طی 5 سال گذشته 387 درصد رشد داشته و تعداد کاربران تلفن همراه به 73 میلیون مشترک رسیده که در این بین شرکت همراه اول با برخورداری 65 درصد از سهم بازار ایران نقش رهبری این بازار را به عهده دارد. به گزارش موبنا، در 5 سال گذشته بازار ارتباطات همراه در گستره جهانی به میزان3/2 میلیارد توسعه داشته و اکنون با برخورداری از 5/4 میلیارد مشترک در 224 کشور دنیا سالانه نرخ رشد 146 درصد را تجربه کرده که در این میان، بیشتر رشد بازار ارتباطات همراه در بازار کشورهای در حال توسعه نظیر ایران بوده است.[1]
این درحالیست که هماکنون ضریب نفوذ تلفن همراه در جهان به مرز 79 رسیده است. این ضریب در بازارهای در حال توسعه نظیر چین، هند، ایران وغیره از سرعت رشد بالاتری برخورداراست .[2] بانکداری الکترونیک یک ابزار ضروری برای بقاست وبه همراه آن بانکداری موبایلی نیز موجب تغییر بنیادی جهانی در این مبادلات خواهد بود امروزه میتوان به کمک موبایل در خواستهای متعدد و مختلفی را اجرا نمود از آن جمله خریدهای آنلاین، جابه جایی مبالغ و بسیاری دیگر را میتوان نام برد.[11]
امروزه تمامی مراحل پرداخت قبوض و وصل شدن کنتورها به صورت کامل اتومات انجام نمیشود. درواقع واسطهای نیز برای ارتباط بین سختافزار - کنتورآب - و نرمافزار وجود ندارد. نرمافزارهای زیادی در بازار برای پرداخت قبض وجود دارد اما بعد از پرداخت عملیات، وصل شدن آب برای قبض-هایی که بعد از موعد مقرر پرداخت شدند،[10]هیچ سیستمی وجود ندارد که این روند را به صورت اتومات گزارش دهد. شخص بایستی خودش قبض و فیش واریزی را به دفاتر مربوطه برده و تایید بگیرد. در این تحقیق به دنبال این مساله هستیم که آیا میتوان تمامی این مراحل را به صورت کاملاً خودکار انجام داد؟ ساختار ادامه مقاله به شرح زیر است: مرور مقالههای پیشین در بخش 2 و ارایه مدل پیشنهادی در بخش 3 معرفی شده است. نتایج ارائه شده و مورد بحث در بخش 4و نتیجهگیری مقاله در بخش 5 ارائه میشود.
.2 مرور مقالههای پیشین در این زمینه
سالهای متمادی آب تهران از طریق قنوات تامین میشد، اما با رشد روز افزون جمعیت شهر تهران و همچنین شیوع بیماریهای مختلفخصوصاً بیماریهای انگلی ناشی از نوشیدن آب آلوده که معمولاً نیز از مسیرهای آلوده عبور میکرد، مسئولان را به فکر انداخت که تنها راه حل بر طرف شدن مشکل، لوله کشی آب تهران میباشد .[3] لذا در سال 1306 عملیات احداث مجرای رودخانه کرج به تهران آغاز گردید و در سال 1330 طرح لولهکشی آب تهران بر اساس جمعیت آن زمان به اجرا درآمد اما جهت اداره تأسیسات آبرسانی شهر تهران در سال 1331 به استناد لایحه قانونی اصلاح قانون آب و فاضلاب شهر تهران مسئولیت اداره سازمان مستقل آب متعلق به شهرداری به عهده مدیر عامل سازمان آب تهران محول شد و در سال 1342 نیز تهیه و اجرای برنامهها و طرحهای مربوط به تأمین آب و انتقال فاضلاب شهرها به وزارت آب و برق واگذار شد.
در سال 1366 به موجب لایحهای که تقدیم مجلس شورای اسلامی میشد سازمانهای آب منطقهای تابع وزارت نیرو مبادرت به تشکیل شرکتهای مستقلی به نام شرکتهای آب و فاضلاب که به اهتمام اعضای کمیسیون نیرو در مجلس شورای اسلامی و مشارکت جدی مسئولان وزارت نیرو و طرح تشکیل شرکتهای آب و فاضلاب مورد بحث نمایندگان مجلس قرار گرفت و سرانجام قانون تشکیل این شرکتها در تاریخ 1369/10/11 به تصویب رسید.[5]
در سال 1371به استناد تبصره یک این قانون، شرکت آب و فاضلاب استان تهران تاسیس و عملا از سازمان آب منطقهای جدا و اداره کلیه امور اجرایی و عملیاتی و مالی آب مشروب و دفع فاضلاب تهران را عهدهدار شد که بر این اساس دو شرکت آب و فاضلاب شمیرانات و شهر ری و چهار شرکت آب و فاضلاب در شهر تهران تشکیل شد. از این رو شرکت آب و فاضلاب شمیرانات به طور قانونی فعالیت خود را از اسفند ماه 1374 آغاز کرد. با تشکیل شرکت آب و فاضلاب شهر تهران در فاصله زمانی بین سالهای 1383 تا 1390 شرکت آب و فاضلاب شمیرانات تحت نام آبفای شمیرانات به فعالیت خود ادامه داد. شرکت آب و فاضلاب منطقه یک شهر تهران در خرداد ماه سال 1390 فعالیت خود را با ساختار جدید آغاز نموده است.[9]
کنتور آب وسیلهای برای اندازهگیری مقدار آبی که از لوله عبور کرده یا به عبارت دیگر وسیله برای بهدست آوردن مقدار آب مصرفی است . به طور خلاصه مقداری را که کنتور نمایش میدهد بیکمیت میگویند. واحد متداول برای کنتور آب لیتر است در برخی موارد از متر مکعب نیز استفاده میشود. کنتور آب در ایران: سابقه ساخت کنتور آب در ایران به سال 1347 شمسی باز میگردد. شرکت آبفر اولین سازنده کنتور آب در ایران فعالیت خود را در سال 1347 با همکاری شرکت فرانسوی شلومبرژی فرانسه شروع کرد.
کنتور هوشمند آب و برق ترکیبی است از یک کنتور دیجیتال برق، یک کنتور حجمی آب و مجموعه مدیریت مصرف. این کنتور با اندازهگیری پارامترهای برق مصرفی، مخصوصا توان اکتیو و راکتیو و با توجه به نوع الکتروپمپ، دبی لحظهای و حجم آب مصرفی را محاسبه و ثبت میکند. اولین ویرایش تحقیقاتی کنتور هوشمند آب در سال 1381 طراحی و به عنوان پایلوت در چند استان کشور نصب شد. تولید صنعتی و نصب کنتور هوشمند آب و برق، از سال 1385 و به عنوان یکی از 10 طرح تعادل بخشی سفرههای آب زیرزمینی، موضوع ماده 17 قانون برنامه چهارم توسعه، آغاز شد. از سال 1389 و به دنبال تصویب قانون تعیین تکلیف چاههای آب فاقد پروانه، نصب کنتور هوشمند آب و برق بر روی همه چاههای کشاورزی، به هزینه مالکان چاهها اجرا میشود.
مطابق قانون، باید همه چاههای کشور تا پایان برنامه پنجم توسعه به کنتور مجهز شده باشند.[6] کنتور هوشمند آب و برق تاکنون به صورت متمرکز یا پراکنده در همه استانهای ایران نصب شده است. بسیاری از چاههای برقدار استانهای اردبیل، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، لرستان، بوشهر و دشتهای مشهد، مه ولات، داراب و کاشان با کنتور هوشمند آب و برق تجهیز شدهاند.[8] با نصب کنتور هوشمند آب و برق، [7]صرفهجویی قابل توجهی در برداشت آب از سفرههای آب زیرزمینی و مصرف برق در پیک شبکه، مخصوصا در مناطقی که پروژه کامل انجام شده است، به وجود آمده است.
کاهش افت سفرههای آب زیرزمینی در دشت اسفراین، صرفه جویی در برداشت آب از سفرههای زیرزمینی چهارمحال و بختیاری، کاهش ساعات کارکرد الکتروپمپهای خراسان رضوی و کاهش پیک شبکه در توزیع برق شهرستان شیراز نمونههای مستند شده این صرفه جویی هستند. پروژه نصب کنتور هوشمند آب و برق در استان خراسان شمالی، در سال 2014، جایزه پروژه ابتکاری اتحادیه جهانی آب - IWA - را در منطقه اروپا و آسیای غربی کسب نموده است .[4] در زمینه پرداخت قبوض مانند قبض آب هم تا کنون نرمافزارهایی در بازار ارائه شده است اما همگی آنها فقط عملیات پرداخت را انجام میدهند و تا کنون نرمافزار و اپلیکیشنی در دست نیست که در جهت وصل مجدد کنتور اقدام نماید.[6]
2؛.1 اهمیت موضوع پرداخت الکترونیکی قبوض بانکداری همراه را میتوان اینگونه تعریف کرد: انجام هرگونه عملیات مالی، بانکی و اعتباری توسط تلفن همراه که واسطه آن بانک یا مؤسسه مالی واعتباری باشد. یا استفاده از فناوری تلفن همراه در عرصه بانکداری را موبایل بانک گویند. به این مفهوم که مشتری بانک به صورت 24 ساعته و همه روزه و با امنیت بالا میتواند بانک را در هر کجا که میخواهد به همراه داشته باشد و بخشی از عملیات بانکی خود را از راه دور انجام دهد.
.1 چه نیازی به استفاده از موبایل بانک است؟
.2 رشد روز افزون جمعیت، شلوغی شهرها، صفها طولانی بانکها، خستگی و عصبانیت را میتوان به عنوان یکی از دلایل اجتماعی حرکت به سوی استفاده از این فناوری جدید در نظر گرفت.
.3 عدم دسترسی بانکها در تمام شرایط. به طور مثال تصور کنید وارد شهری شدهاید که نه دستگاه خودپرداز دارد و شعبهای از بانکی که شما در آن حساب دارید، شما کافیست با یک پیام کوتاه عملیات بانکی خود را به راحتی انجام دهید.
.4 افزایش تبادلات بانکی و نیاز به مراجعه زیاد در طول ماه به شعبه بانک.
.5 پرداخت کلیه قبوض خدماتی مانند آب، برق، تلفن و...
.6 مشکل جغرافیایی و زیاد بودن فاصله برخی از روستاها از دستگاه .ATM مشکلات جسمانی و محدودیتهای فعالیت حرکتی برخی از هموطنان معلول جهت رفتن به بانک و دسترسی به دستگاه .ATM یکی از موسسات مالی ارائهدهنده مدل گسترده بانکداری با تلفن همراه در جهان، نظرخواهی در خصوص چهار معیار قیمت، امنیت، سهولت و سرعت در بین کاربران خود و افرادی که با این فناوری آشنا بودند انجام داده که نتایج قابل توجه زیر را به دست آورده است. 70 درصد معتقدند که این خدمات ارزانتر است و 90درصد هم معتقدند که این خدمات گران نیست. 69 درصد معتقدند این خدمات امنتر است. 68 درصد معتقدند استفاده از این خدمات راحت تر است. 68 درصد معتقدند این خدمات سریعتر است. با توجه به آنچه گفته شد به نظر میرسد در حال حاضر بهترین راهحل برای بهبود امر بانکداری الکترونیکی استفاده از فناوری موبایل بانک باشد.[2]
.3 روش پیشنهادی
در این مقاله که شامل دو بخش سختافزاری و نرمافزاری میباشد، ما به شرح قسمت نرمافزاری آن خواهیم پرداخت. تحقیقاتی در زمینه سیستم-های پرداخت هوشمند انجام شد و نیازهایی که برای انجام پروژه ضروری بود را آماده کردیم که به شرح ذیل میباشد:
✓ اپلیکیشن موبایل برای دریافت اطلاعات مورد نیاز کاربر
✓ نوع زبان برنامهنویسی و محیط آن بررسی شد
✓ سرور درخواستکننده
✓ به عنوان مثال نصب ویندوز سرور R2 2012 و انجام تنظیمات مربوطه
✓ نرم افزار تحت وب روی سرور درخواستکننده برای گزارشات درخواستها و مدیریت آنها
✓ این اپلیکیشن شامل یک پنل با سطوح دسترسی مختلف برای مدیران سیستم و کاربران عادی میباشد
✓ انجام گزارشات مربوطه یکی از مواردی است که بایستی در این قسمت به صورت کامل تحلیل شود
✓ سرور بانک
✓ درگاه بانک مورد نظر و وب سرویسهایی که با نرمافزار ما در ارتباط هستند باید بررسی شوند
✓ سرور شرکت آب
✓ از چه اپلیکیشنی استفاده میکنند برای جمعآوری اطلاعات
✓ کنتور آب مشترک
