بخشی از مقاله
چکیده:
سازمانها همواره برای پیشبرد اهداف و انجام فعالیتهای خود، نیازمند منابع و امکانات مختلف میباشند. از میان این امکانات و منابع، نیروی انسانی جزء اثرگذارترین آنها محسوب میشود که مدیران سازمانها با مهیا نمودن شرایط مناسب برای آنها میتوانند زمینه پیشرفت و رسیدن به اهداف را فراهم نمایند. از جمله این موارد که همواره برای مدیران مهم و با اهمیت میباشد، پرداخت پاداش عادلانه بین کارکنان بر مبنای عملکرد است که شرایط انگیزش کارکنان و افزایش بهرهوری سازمان را فراهم میکند. در این مقاله موضوع شناسایی فرآیندها و تعیین شاخصهای کلیدی عملکرد در هر حوزه سازمانی در نیروگاه شهید رجایی مورد بررسی قرار گرفته است و شاخصهای عمومی و اختصاصی تعیین شده برای هر بخش و نحوه تعیین و ارزیابی این شاخصها تشریح میگردد.
واژههای کلیدی: سیستم پاداش، شاخص کلیدی عملکرد، بهره وری، فرآیند، ارزیابی عملکرد
.1 مقدمه
امروزه در عصر سازمانهای دانش محور، منابع انسانی ارزشمندترین سرمایه در اختیار سازمانهاست. لذا مدیریت منابع انسانی یکی از اصلیترین فرآیندهای سازمانی است که اگر به خوبی و در راستای چشمانداز و راهبردهای سازمان طراحی وپیادهسازی شود، نقش مهمی در موفقیت سازمانی و دستیابی به اهداف و ارتقاء اثربخشی و کارایی فعالیتها خواهد داشت. در این بین ارزیابی عملکرد کارکنان سازمان در این راستا میتواند معیارمناسبی برای مدیران باشد.[1] شناخت کارکنان ساعی و اعطای پاداش به آنها، ایجاد انگیزه برای بهبود عملکرد آنان و سایرکارکنان، از جمله علل اصلی ارزیابی عملکرد است. وجود نظام پاداش مهمترین بعد افزایش بهرهوری در هر سازمان است وبدون وجود پاداش هیچ سازمانی امکان حیات نخواهد داشت.
همچنین وجود یک سیستم پاداش نظاممند به شکلی که در آن ارائه حقوق و دستمزد منصفانه باشد و پرداخت مزایا و پاداش برای همه کارکنان در یک فضای رقابتی صورت گیرد میتواند به افزایش انگیزه کارکنان و بهبود بهرهوری سازمان کمک شایانی نماید. [2] لذا مهمترین هدف ما در این پژوهش تعیین شاخصهای کلیدی عملکرد کارکنان به منظور ارزیابی آنها وپرداخت پاداش مناسب جهت کسب رضایت سازمانی و ایجادشرایطی برای رقابت سالم در سازمان میباشد. شکل-1 مراحل کاری این مقاله را که در نیروگاه شهید رجایی تدوین وپیادهسازی شده است نشان میدهد.
2 شناسایی و تعیین فرآیند های کاری شرکت بر اساس مدل استاندارد APQC
اولین گام برای تعیین شاخص های کلیدی عملکرد، شناسایی فرآیندهای کلیدی شرکت در حوزههای مختلف است. بدین منظور در نیروگاه شهید رجایی جهت مشخص نمودن این فرآیندها از روشهای زیر استفاده شده است: .طوفان فکری نظرخواهی از ذینفعان. منظور از ذینفعان کسانی هستند که تحت تاثیر فرآیندها قرار میگیرند یا بر آنها اثرمیگذارند. . استفاده از خدمات یک مشاورخارجی . کار با مدل استاندارد عمومی - 1 APQCچارچوب طبقه بندی فرایند - 2 PCF، و تطبیق آن با شرایط خاص سازمان [3]پس از شناسایی فرایندهای اصلی با استفاده از ابزارهای ساخت مدل فرآیندی نظیر نمودار IDEF0 ، هرکدام از فرآیندها به صورت استاندارد مدل میشوند. این روش که بخشی از روش تکنیک ساختاریافته تحلیل و طراحی3 است، یک فرآیند را به شکل زیر مدل میکند :
3 تعیین و محاسبه امتیاز شاخصهای کلیدی عملکرد در هر حوزه سازمانی
شاخص کلیدی عملکرد - KPI - 4 معیاری است که چشم اندازهای سازمانی را با اقدام و عمل فردی مرتبط میسازد. شاخص کلیدی عملکرد پارامتری قابل اندازه گیری است که می تواند منعکس کننده فاکتورهای حیاتی موفقیت یک سازمان باشد. این پارامترها از هر سازمانی به سازمان دیگر متغیر هستند. [4] برخی از ویژگیهای شاخص های کلیدی عملکرد عبارتند از: .منعکس کننده اهداف سازمانی باشند. .قابل اندازهگیریباشند. .کلید موفقیت سازمان باشند. . به طور واضح و روشن آنچه می بایست توسط کارکنان انجام شود را بیان کنند.
در جداول 2 و 3 شاخصهای تعیین شده برای فرایند بهرهبرداری نرمال و نحوه محاسبه امتیاز مربوط به هر شاخص مشخص شده است.
.4 نتیجهگیری
شاخصهای کلیدی عملکرد ابزاری قدرتمند وحیاتی برای مدیران و رهبران سازمانی است که بوسیله آن میتوانند به درک مناسبی از میزان موفقیت و نیز میزان انطباق با مسیر برنامه راهبردی سازمان دست یابند. در عین حال با تعیین درست این شاخصها میتوان به یک مدل استاندارد جهت ارزیابی عملکرد کارکنان دست یافت و با وزندهی به این شاخصها و ایجاد ارتباط صحیح و متعادل بین شاخصها و سیستم پرداخت پاداش، علاوه بر ایجاد فضای رقابتی سالم در سازمان یک سیستم ارزشیابی کارآمد ایجاد نمود که عملکرد کارکنان را به طور دقیق منعکس نماید. چنانکه ایجاد چنین ساختاری در نیروگاه شهید رجایی به منظور ساماندهی و نظاممند نمودن محاسبه و پرداخت پاداش - با عنوان فوقالعاده کارایی ماهانه - مؤید این موضوع بوده است. همچنین بررسیهای صورت گرفته در سازمان نشان دادهاند که از زمان اجرای این سیستم و ارتقاء نظام پاداش، میزان کارآیی وبهره وری کارکنان و نیز رضایت آنان از نحوه پرداخت پاداشها به صورت چشمگیری افزایش یافته است.
