بخشی از مقاله
چکیده زمینه :
بیماری های قلبی- عروقی، با سیر صعودی و افزایش میزان مرگ و میر ناشی از آن، به صورت یکی از موضوعات هزینه بر و قابل بحث درحیطه بهداشت و درمان کشور در آمده است. این مطالعه با هدف بررسی عوامل خطر در بین رانندگان بین شهری که بواسطه ماهیت شغلی, عمدتا در گروه افراد پرخطر محسوب می گردند, برای طراحی مدل ملی مدیریت بیماریهای قلبی عروقی که یک ضرورت کشوری است, صورت گرفته است.
روش کار : این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری به صورت پیمایشی می باشد. بر اساس روش تجزیه و تحلیل داده ها به صورت همبستگی رگرسیونی است. متغیرها شامل داده های عوامل خطر اصلی بیماریهای قلبی-عروقی، ویژگی های دموگرافیک و ویژگی های جغرافیایی می باشند . سپس با استفاده از آزمون T و ضریب همبستگی, داده ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و برای آزمون فرضیه اول، در استان, یک متغیر روند زمانی ایجاد و با استفاده از آزمون ANOVA - آنوا - مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به مقدار آماره F محاسباتی, برای متغیرها اظهار نظر گردید و برای آزمون فرضیات دیگر از روش تحلیل مسیر - برآورد با روش حداقل مربعات جزیی - استفاده شده است .در گام بعدی در راستای مدل یابی درست، متغیرها پالایش شده و متغیرهای نهایی در برآورد مدل استان مورد استفاده قرار گرفته و سرانجام مدل پیشنهادی ترسیم شد.
یافته ها : مطالعات نشان داده است که میانگین سن رانندگان در استان 42/85 سال و میانگین سابقه کاری برابر با 11/17 سال می باشد و مقدار BMI - توده چربی شکمی - برابر با 27/8 kg/m2 پس نمونه مورد مطالعه به طور متوسط دارای اضافه وزن می باشد. با توجه به مقدارمیانگین=79/5 - فشاردیاستولی - - =119/5 , BPminفشارسیستولی - ,BPMax یعنی رانندگان از لحاظ فشار خون سیستولی و دیاستولی دروضعیت نزدیک به خطر قراردارند.
مقدار میانگین TG - تری گلیسیرید - برابر با 169/08 است. و مقدار میانگین - CHOLکلسترول - برابر با 179/98 بوده و از مرز 150 گذشته است پس از این حیث، رانندگان در مرز خطر قرار دارند. مقدار متوسط - FBSقندخون ناشتا - معادل 96/19 بوده و درحد متوسط و نزدیک به خطر در جامعه قراردارد و میزان - Deppressionافسردگی - معادل 47/93 و در محدوده معیار متوسط سلامت که بین 70- 30 است می باشد. و میزان متوسط مصرف سیگار 3/46 سال می باشد.
همچنین با توجه به نتایج مربوط به بیماران قلبی، بطور متوسط 7/8 درصد از رانندگان دارای عارضه قلبی هستند. مولفههای اصلی عوامل خطر شامل: توده چربی شکمی, فشارخون سیستولی , کلسترول و تری گلیسیرید و مولفه های اصلی جغرافیایی موثر در عوامل خطر شامل درجه حرارت هوا و سرعت جریان باد می باشد. و مولفه های اصلی دموگرافیکی موثر در عوامل خطر شامل سن و سابقه کار رانندگی می باشد.
نتیجه گیری : نتایج نشان داده است که رابطه بین دو متغیر دموگرافیک و عوامل خطر اصلی، منفی و معنادار است و به این معنا که عوامل خطر اصلی در بین رانندگان با سنین و تجربه پائینتر، بیشتر مشاهده شده است. همچنین نتایج نشان داده است که رابطه بین دو متغیر ویژگی های جغرافیایی و عوامل خطر اصلی منفی و معنادار نیست. و نتیجه مربوط به رابطه عوامل خطر اصلی و بیماری قلبی مثبت و معنادار است و این یعنی بین الگوی مدیریت سلامت و کاهش بیماریهای قلبی عروقی ارتباط وجود دارد. این مدل تحلیل شده می تواند در تنظیم واقع بینانه اهداف، تشخیص و پیش بینی دقیق عوامل خطر و مدیریت بر آن و آینده پژوهی به مسئولان کمک کند؛ این مدل می تواند به سایر بیماری ها و موضوعات مرتبط در زمینه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
مقدمه :
در بسیاری از کشورها، بیماری های غیرواگیر، روند صعودی دارندکه دلایل عمده آن افزایش طول عمر، افزایش و طولانی تر شدن زمان مواجهه با عوامل خطر و تغییر الگوی زندگی است . بیماری های غیرواگیر در سال 1990 از نظر بار جهانی بیماری ها در بین پانزده رتبه اول قرار داشته اند، در حالی که برآوردها نشان می دهند که ، در سال 2020 به شش رتبه اول صعود خواهند کرد.
شیوع این بیماری ها در کشورهای در حال توسعه ، از جمله درکشور ما، در حال افزایش است و بار ناشی از بیماری های قلبی عروقی و عواقب ناشی از آن قابل توجه است؛ به طوری که بیماری های قلبی عروقی، اولین علت مرگ و میر در ایران است.
به رغم بالارفتن آگاهی مردم در زمینه لزوم پیشگیری از بروز بیماری های قلبی و برنامه ریزی هایی که دولت ها در این خصوص انجام داده اند، هر روز بر تعداد افرادی که به دلیل مشکلات قلبی عروقی، به مراکز درمانی مراجعه می کنند، افزوده می شود. بعضی از این افراد به دنبال عارضه های قلبی جان خود را از دست می دهند و آنها که زنده می مانند، باید برای مدتی طولانی دارو مصرف کنند و تحت نظر باشند . این وضعیت، بر زندگی روزمره بیماران و افراد خانواده آنها تأثیر جدی می گذارد.
کردستان: مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی.مسلمًا، برای برنامه ریزی بهتر و دقیق تر، نیاز است تا مدیران و مسئولان، دیدگاه مناسبی به وضعیت بیماری های قلبی عروقی بویژه ایسکمیک قلبی در جامعه داشته باشند
.برای دستیابی به این اطلاعات و به دلیل محدودیت های بسیار زیاد در جمع آوری آمار و اطلاعات دقیق از جامعه به صورت مشاهده مستقیم و یا پرهزینه بودن این روش ها، در حال حاضر، مدل سازی، یکی از روش های رایج برای ارزیابی وضعیت موجود و پیش بینی وضع در آینده است.
در این شیوه، سعی می شود تا ابتدا مدلی ذهنی از بیماری در جامعه ترسیم گردد و سپس ، با وارد نمودن پارامترها، اجزای مدل ذهنی به هم متصل شوند. بعد از ارزیابی دقت و صحت اطلاعات به دست آمده از مدل، نه تنها می توان در خصوص تک تک پیش بینی های مدل صحبت کرد، بلکه می توان با تغییر پارامترهای مدل در دامنه مناسب و قابل قبول، اثرات کلی و همچنین بار بیماری را در جامعه تخمین زد. هیر جوزف, هالت توماس, رینگل کریستین, سارستد مارکو, آذر عادل . - 1390 - مورد مطالعه این پژوهش رانندگان انواع خودروهای بین شهری سطح استان اصفهان می باشند. همانطور که گفته شد این گروه شغلی یا اجتماعی به علت ماهیت کارشان درخطر بالاتری از ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی قرار دارند و به همین علت گروه هدف اصلی این تحقیق را تشکیل می دهند .
مطالعات مختلفی در این زمینه انجام شده است و یافته ها به نفع احتمال خطر بیماریهای ایسکیمیک قلبی عروقی رانندگان بخصوص رانندگان اتوبوس وکامیونهای بین شهری به دلیل شیوع بالاتر عوامل خطربیماریهای قلبی مانند مصرف سیگار- چربی خون- وزن و فشارخون بالا می باشد.
از آنجایی که بیماریهای قلبی-عروقی به علت ماهیت شغلی رانندگان که پرخطر محسوب می گردند احتمال شیوع بیشتری دارد و براساس آمار داخلی و جهانی مرگ ومیر ناشی ازبیماریهای قلبی نیز رو به افزایش می باشد بطوریکه آمار مرگ ومیر در سال 2030 به مرز 23 میلیون نفرخواهدرسید و نتیجه آن از یک سو موجب صرف هزینه های هنگفت برای فرد و جامعه میشود و از سوی دیگرخسارات انسانی بسیاری را به سیستم وارد می نماید. لذا درصدد برآمدیم تا با ارزیابی علل و راهکارهای مدیریتی به حل مشکل بصورت یکپارچه برآئیم. سرمایه گذاری دراین پژوهش مرگ های زودهنگام و ناتوانایی های جسمانی وروانی را کاهش و کیفیت زندگی وخوب بودن حال رانندگان و اجتماع را بهبود می بخشد.
با توجه به توضیحات فوق و برای برآورد میزان بروز بیماری های قلبی عروقی رانندگان بین شهری در استان و همچنین تعیین عوامل اصلی خطر بیماریهای قلبی عروقی، مدلی طراحی شد که می تواند برای برنامه ریزی و مدیریت بیماری های قلبی عروقی در رانندگان بین شهری مورد استفاده قرار گیرد.
برای بررسی فرضیات مدل مفهومی و به منظور دستیابی به اهداف پژوهش مبنی بر, تدوین مدل مدیریت بیماریهای قلبی و عروقی رانندگان بین شهری ، به بررسی فرضیات و سواﻻت تحقیق با استناد به داه های دریافتی از وضعیت سلامت رانندگان بین شهری درکل استان, مستخرج از بانک اطلاعات پزشکی سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای کشور طی 10 سال گذشته به روشهای تحلیل آماری پرداخته ایم و بررسی متغیرهای تحقیق و نحوه محاسبه متغیرهای تحقیق را بیان نموده و برای تفسیر آزمون فرضیههای آماری تحقیق در مرحله اول از آمار توصیفی و در گام بعدی از آمار استنباطی استفاده شده است.
به این ترتیب در می بابیم که آیا بین عوامل دموگرافیکی, ویژگیهای جغرافیایی و عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی با احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی چه رابطه ای برقرار است تا بتوان راهکارهای مقابله با آن را برای رانندگان بین شهری در استان اصفهان و بعد از آن کل کشور را نیز ارائه نمود.
