بخشی از مقاله
طراحی یک سیستم خبره مبتنی بر دانش فازی، به عنوان دستیار
هوشمند راهنمای گردشگری در ایران
چکیده
انتخاب مقصد مناسب برای سفر برای بسیاری از گردشگران که آشنایی کامل و دقیقی با ویژگی های مناطق مختلف گردشگری ندارند ، یک چالش محسوب میشود. همچنین دسترسی به فرد متخصص و خبره که آشنایی کامل با همه مناطق گردشگری داشته باشد، همواره امکان پذیر نیست . همچنین لزوم توجه به گردشگری و استفاده از فناوری های نوین در جهت گسترش آن و استفاده کردن از مزایای بیشمار اقتصادی آن برای کشورها، تحقیق و مطالعه پیرامون رابطه بین گسترش فناوری اطالعات و ارتباطات و توسعه توریسم را ضروری ساخته است. در این مقاله یک سیستم خبره مبتنی بر دانش ، به عنوان دستیار هوشمند راهنمای گردشگری در ایران، ارائه شده است. این سیستم شامل پایگاه اطالعات کلیه مناطق و شهرهای ایران میباشد که با در نظر گرفتن معیارهای مد نظر گردشگر برای سفر ، نظیر : هدف اصلی )تاریخی ، تفریحی ، مذهبی زیارتی(، آب وهوا ، تاریخ و فصل سفر، به عنوان حقایق ورودی سیستم، و با طی زنجیره استنتاج توسط موتور استنتاج طراحی شده، مناسب ترین مقصد ها را با ارائه اولویت، همراه با اطالعات جامعی از آن منطقه و مسافت بین آنها ، همچنین هزینه تقریبی ، را در اختیار کاربر قرار میدهد . پایگاه دانش سیستم پشنهادی، به عنوان گلوگاه سیستم که تاثیر
بسیاری در حصول نتیجه درست دارد ، از نوع مبتنی بر قاعده1 انتخاب وطراحی شده است. همچنین موتور استنتاج از نوع زنجیره پیشرو2و بر مبنای استراتژی استنتاج قیاسی3 طراحی شده است. کاهش هزینه ، دسترسی آسان از مزایای این سیستم می باشد [5].
کلمات کلیدی : سیستم خبره مبتنی بر دانش ، گردشگری الکترونیکی ، انتخاب مناسب ترین مقصد.
۱. مقدمه
لزوم توجه به توریسم و استفاده از فناوری های نوین در جهت گسترش آن و استفاده کردن از مزایاای بیشامار اقتصاادی آن برای کشورها، تحقیق و مطالعه پیرامون رابطه بین گسترش فناوری اطالعات و ارتباطات و توسعه توریسام را ضاروری سااخته است . با توجه به سیاست های کشور مبنی بر کاهش هرچه بیشتر وابستگی اقتصاد به نفت ، صانعت گردشاگری مای تواناد منبا درآمد بسیار خوبی برای جایگزینی درآمد رو به پایان حاصل از نفت باشد. گردشگری الکترونیکی، بکار گیری تکنولوژی های جدیاد بخصوص تکنولوژیهای اطالعات و ارتباطات ICT در دو بعد عرضه و تقاضای گردشگری می باشد که در آن عاالوه برعرضاه خدمات موردنیاز گردشگران ،زمینه های بازاریابی ودورنمایی گردشگری مقاصد فراهم می باشد.
سرمایه گذاری در زمینه گردشگری نیز ضعیف و همراه با کاستی بوده است ، با گسترش کاربرد فناوری اطالعات، سیستم های تصمیم یار مبتنی بر دانش اهمیت بسیار زیادی یافته اند و در بسیاری از مسائل مدیریتی، اجتماعی، اقتصادی، پزشکی و غیره کاربرد دارد. در این زمینه، سیستم های خبره4 به عنوان یکی از کاربرد های مهم هوش مصنوعی، نقش مهمی دارند. دانش مهم ترین مزیت و تفاوت آنهاست. در این سیستم ها، دانش خبره به رایانه منتقل و نحوه استدالل خبره شبیه سازی و عینا تقلید میگردد. سیستم های خبره،کاربردهای مختلفی در زمینه هایی از جمله صنعت، کنترل، فضانوردی، تشخیص پزشکی ، تصمیم گیری ها و غیره دارند.
ازآنجایی که یکی ازابتدایی ترین و یا شاید تا حدودی مورد توجه ترین نیازهای آدمی را میتوان میل به حرکت و تغییر مکان و آشنایی با فرهنگ ها ، آداب و رسوم و مکانهای مختلف دانست ، گردشگری ومیل به سفر از جمله مباحثی است که می تواند در حوزه فناوری اطالعات و ارتباطات بسیار مورد توجه قرارگیرد.امروزه گردشگری سازمانیافته به عنوان پدیده ای اجتماعی-اقتصادی
و از مهمترین مناب درآمدی کشورها ، به یکی ازبزرگترین و متنوع ترین صنایع دنیا تبدیل شده است و برنامه های کامپیوتری
نقش بسزایی در پیشرفت این صنعت ایفا میکنند .
اغلب، گردشگران با در نظر گرفتن جنبه اقتصادی و بودجه خود ، آب و هوا ، نوع طبیعت و ... مقصد خود را انتخاب میکنند .در
حالت کلی سفرهای توریستی ، یک یا چند هدف خاص را دنبال میکنند، انجام فرائض مذهبی و زیارت ، بازدید از آثار باستانی ، تاریخی و هنری ، آشنایی با زبان ها و گویش های جدید ، آشنایی با فرهنگ های مختلف و دیدن مناظر طبیعی از جمله این اهداف است [1, 2]. هدف این مقاله ارائه یک سیستم خبره مبتنی بر دانش1 برای ارائه بهترین مقصد به گردشگر با توجه به ویژگی ها و شرایط
مدنظر کاربر که به عنوان حقایق2 سیستم مورد استنتاج قرار میگیرند، میباشد. برای حل این مساله که ساختار ناقصی دارد و الگوریتم دقیق و مشخصی برای آن وجود ندارد و از طرفی با روش های متداول به راحتی حل نمیشوند ، سیستم های خبره ، بهترین راه حل هستند .
اجزای اصلی سیستم خبره در شکل 1 نمایش داده شده است:
1. پایگاه دانش: 3 شامل اطالعات اساسی در مورد دامنه مساله مورد بحث می باشد . این اطالعات اغلب در قالب داده ها و قوانین ارائه می شوند.
2. موتور استنتاج: 4 مکانیزمی برای کسب دانش جدید از دانش موجود در پایگاه دانش و همچنین اطالعات فراهم شده توسط کاربر می باشد.
3. واسط کاربری: 5 عاملی برای برقراری ارتباط کاربران نهایی با سیستم می باشد و نیز توسعه و نگهداری سیستم را امکان پذیر می نماید [4].
شکل۱ . ساختار یک سیستم خبره
۲. سیستم خبره پیشنهادی
امکان سنجی و ارزیابی اولیه سیستم ، براساس الگوریتم بکمن انجام گردیده است. در جدول 1 نتایج ارزیابی امکان سنجی بکمن بصورت ضریب اهمیت ارائه شده است.
