بخشی از مقاله
چکیده
با توجه به رشد قابل توجه صنایع در اکثر کشورها، خصوصا کشورهای توسعه یافته از مدت ها پیش شاهد توجه به مقوله HSE2 بودیم، این روند در تمامی صنایع با سرعت و شتاب متفاوتی نسبت به یکدیگر وجود دارد و صنایع پتروشیمی نیز از این مقوله مستثنی نبوده و به کارگیری این مهم به صورت یک اصل و الزام در آمده است.
از این جهت، ما با استفاده از زبان برنامه نویسی CLIPS3 اقدام به تولید یک سیستم خبره فازی4 مبتنی بر ضریب قطعیت و با بهره گیری از تکنیک زنجیره رو به جلو6 جهت پیشنهاد استانداردهای طراحی کلیه واحدهای صنعتی و غیر صنعتی در صنایع پتروشیمی در بحث HSE نموده ایم که با مقایسه میان راهکارهای ارائه شده توسط سیستم فوق و متخصصان این حوزه ، نتایج خروجی سیستم پیاده سازی شده فوق به میزان %69,6 با راهکار ارائه شده توسط افراد خبره در صنایع پتروشیمی همگرا میباشد.
واژگان کلیدی: HSE، CLIPS، فازی، ضریب قطعیت، زنجیره رو به جلو.
مقدمه
HSE در حقیقت موضوعات بهداشت ، ایمنی و محیط زیست را در پروژه های مختلف تحت کنترل خود در می آورد . به عبارت دیگر در هر کدام از شاخه های HSE مواردی گنجانده شده که هر یک به تنهایی شامل موارد متعددی می باشد که در پروژه های مختلف بخشی از آنها پیاده سازی می شود. در این برنامه سعی شده عواملی که بر سلامتی افراد و بهداشت محیط تاثیر گذارند شناسایی شده و نیز طراحی و پیاده سازی بخش های صنعتی و غیر صنعتی در صنایع پتروشیمی با کمک علوم کامپیوتر مورد بررسی قرار گیرد.
امنیت و مباحث زیست محیطی در ساخت و ساز مکانها را در محیطهای صنعتی را بررسی نمودند. پیش ازین سیستمهای خبره متعددی در حوزه ارزیابی کارایی افراد و شناسایی عوامل محیطی نامناسب توسعه یافته اند. سیستم تصمیمیاری جهت ارزیابی مضرات زیست محیطی و کشف نقص در کارخانه های تولید تایر طراحی نمودند. سیستم خبره ای را برای ارزیابی عملکرد شغلی افراد در محیطهای صنعتی توسعه دادند.نقش سیستمهای تصمیم یار و خبره را در کنترل سیستمها در محیطهای صنعتی بررسی نمودند. پیش از این در حوزه HSE ، تنها دو سیستم خبره دیگر به مرحله پیاده سازی و اجرا رسیده است. سیستم خبره فازی جهت ارزیابی فاکتورهای بهداشت، ایمنی، محیط زیست و ارگونومی در یک پالایشگاه نفتی ارایه نمودند.
سیستم خبره فازی به منظور تحلیل ریسک توسعه صنایع نفت و گاز را توسعه دادند. سیسنم خبره مبتنی بر قانون را در حوزه HSE جهت توصیه استانداردهای ساخت اماکن و ارزیابی ریسک و تشخیص مخاطرات ارایه نمودند. سعی ما بر این بوده تا با طراحی و ساخت یک سیستم خبره فازی، به متخصصان شاخه بهداشت و محیط زیست در امر تشخیص شرایط ایمن و استاندارد برای طراحی واحدهای صنعتی و غیر صنعتی در صنایع پتروشیمی کمک نمائیم. اهمیت این سیستم از آن جهت می باشد که بیماری های تنفسی، شنوایی، بینایی، اختلالات اسکلتی عضلانی و خون کارکنان این صنعت را تهدید می کند.
بنابراین وجود سیستمی به عنوان دستیار در کنار کارشناسان بهداشت این صنعت ، می تواند به آنها در شناسایی عوامل موثر بر سلامت کارکنان کمک نماید تا پیش از به خطر افتادن بهداشت محیط اقدامات پیشگیرانه را انجام دهند. در حال حاضر فقدان وجود سیستم پیاده سازی شده در این زمینه ، چه در سطح داخلی و چه خارجی به وضوح احساس میگردد امید است سیستم حاضر بتواند به برخی از این نیازها پاسخ دهد.
استانداردهای طراحی اماکن
یکی از فرآیندهای مهم در HSE لحاظ کردن استانداردهای طراحی، جهت پیشگیری از آسیب های محیط کار به کارکنان میباشد لذا در برنامه HSEFS بخشی برای همین موضع اختصاص داده شده است که در پیاده سازی پارامترهای اصلی آن از منطق فازی و ضریب قطعیت استفاده شده است. از آنجایکه در پیاده سازی اماکن در مجتمع های پتروشیمی، پارامترهایی چون : دما، حساسیت مکان، میزان تجمع، میزان آلودگی صوتی و ... بسیار تاثیر گذارند به همین دلیل این پارامترها طی سوال و جواب از کاربر گرفته شده و سپس مقادیر دریافتی درون مجموعه های فازی ایجاد شده برای هر کدام از پارامترها قرار گرفته تا هر مجموعه فازی که بیشترین درجه عضویت را داشته باشد در فرآیندهای بعدی مورد استفاده قرار گیرد .