بخشی از مقاله
معرفی محیط کشت مناسب براي جوانه زنی بذر ارکیده فالانوپسیس
ارکیده فالانوپسیس (phalaenopsis) از خانواده Orchidaceae است و به عنوان گل شاخه بریده و گلدانی در جهان استفاده می شود . در رویشگاه هاي طبیعی، جوانه زنی بذرهاي این گیاه تنها به کمک قارچ هاي مایکوریزاي همزیست صورت می گیرد. دراین تحقیق ه نوع محیط کشت مناسب جهت جوانه زنی
درون شیشه اي 4 رقم متفاوت از این گونه به صورت غیرهمزیست مورد بررسی قرار گرفت. محیط هاي کشت و رقم هاي فالانوپسیس مورد استفاده به ترتیب شامل FAST,MS,1/2MS,KC,V&W و منچستر، سوربایا، کیوتو و هلنا بودند. بررسی نتایج بعد از 90 روز نشان داد، بهترین محیط براي جوانه زنی بذر
واریته کیوتو MS تغییر یافته و براي منچستر و هلنا VW تغییر یافته بود. واریته سوربایا بر روي هیچ یک از محیط هاي مذکور جوانه زنی نداشت.
واژگان کلیدي: جوانه زنی غیرهمزیست، ارکیده فالانوپسیس، منجستر، هلنا، سوربایا،کیوتو،
مقدمه
ارکیده فالانوپسیس (Phalaenopsis)به علت دارا بودن گلهایی زیبا با طول عمر زیاد،به یکی از مهمترین گیاهان گلدانی جهان تیدیل شده(7و.(5 جنس فالانوپسیس داراي بیش از 60 گونه است که از کوه هاي هیمالیا در شمال هند تاشمال استرالیا پراکنده شده اند(3و.(5 در برنامه هاي به نژادي دورگ گیري هاي زیادي به منظور بهبود رنگ، بافت و تعداد گل فالانوپسیس انجام شده است(.(5 در دهه 1900 بورگف آلمانی و نول برنارد فرانسوي به طور جداگانه نیاز وجود قارچ همزیست را براي سبز شدن بذر ارکیده کشف کردند. کشف آنها امکان کشت و تولید ارکیده ها به روش همزیست را فراهم ساخت. ولی کند بودن تولید ارکیده ها در این روش همچنان قادر به تامین تقاضاي مورد نیاز بازار نبود(.(1 تا اینکه در سال1922 نودسون دریافت با کشت بذرهاي ارکیده در محیط آگار حاوي نمکهاي مناسب و قندها کشت شوند نیازي به وجود قارچهاي همزیست براي جوانه زنی بذر و رشد بعدي گیاهچه نخواهد بود(.(4 جوانه زنی و رشد بذر ارکیده در شرایط درون شیشه اي توسط فاکتورهاي مختلفی مثل ترکیبات غذایی، غلظت هاي مختلف نمکهاي پایه و محیط هاي کشت مختلف تحت تاثیر
قرار می گیرد(3و.(5 چن و چانگ 2004)و (2006 گزارش کردند محیط کشت MS شامل نیمی از عناصر ماکرو و میکرو ، محیطی مناسب براي جوانه زنی (p.amabilis) است .(2) زیکسیو و همکاران((2004 محیط kcتغییر یافته را محیطی مناسب براي جوانه زنی فالانوپسیس گزارش کردند(.(9 همچنین ساشمیتا و همکاران (2000) محیط MSکامل را محیطی مناسب براي جوانه زنی بذرهاي هیبرید""Jane Mc Henry و""Abrae معرفی کردند(.(6
کارتونگ و همکاران هم محیطVW تغییر یافته را محیطی مناسب براي جوانه زنی فالانوپسیس گزارش کردند(.(7
این تحقیق به منظور معرفی محیط کشت مناسب جهت جوانه زنی هیبرید هاي منچستر،هلنا،سوربایاوکیوتو این گیاه انجام شد.
مواد و روشها
گیاهان گلدانی 4 رقم مختلف فالانوپسیس شامل کیوتو، سوربایا، منچستر و هلنا ازگلخانه هاي پرورش گل خادم واقع در پاکدشت تهیه گردید. گلها بعد ازبازشدن کامل، خود گرده افشانی شدند.کپسول ها بعد از 120 روز و قبل از رسیدن کامل و شکوفایی برداشت شدند. کپسول ها با استفاده از وایتکس %30 به مدت 20 دقیقه و سپس سه بار آبشویی به مدت 10 دقیقه استریل انجام شد.
جهت معرفی محیط کشت مناسب براي جوانه زنی بذرها از محیط کشت هاي مناسب براي ارکیده ها به صورت زیر استفاده شد: محیط هاي کشت VWتغییر
یافته ،KC تغییر یافته ،MS تغییر یافته با2 گرم در لیتر فایتوژل
،1/2MS تغییر یافته با 2/5 گرم در لیترفایتوژل، FAST تغییر یافته با 3 گرم در لیتر فایتوژل، با افزودن0 یا %15 شیرنارگیل((CW و 0 یا 2 گرم در لیتر پپتون(PH. (P محیط ها قبل از اتوکلاو برروي 5/5 تنظیم شد.
محیط هاي کشت به میزان 30 سی سی در پتري دیش هاي شیشه اي استریل توزیع گردید. بذر ها به صورت یکنواخت در پتري کشت شدند و در اتاقک رشد داراي دماي 25 درجه سانتی گراد، نور 30 میکرومول بر ثانیه در متر مربع و 16 ساعت روشنایی قرار گرفتند. محاسبه درصد جوانه زنی و رشد پروتوکرم
90روز بعد از کشت انجام گردید. . در این تحقیق ازطرح فاکتوریل در قالب کاملا تصادفی با 3 تکرار براي هر تیمار استفاده شد.