بخشی از مقاله
پرداخت آنلاین در بانکداری الکترونیکی مبتنی بر محیط پردازش ابری
چکیده
محیط های پردازش و محاسبات ابری1 یک انقلاب قابل توجه و مهمی در عرصه ی صنعت فناوی اطلاعات به ارمغان آورده است. بطوریکه نرم افزارهای کاربردی، بسترهای نرم افزاری و نیز زیرساخت ها بر روی اینترنت، بعنوان آخرین حلقه از زنجیره ی گسترش کار و کسب الکترونیکی ظاهر می شوند. این مقاله ی تحقیقی پژوهشی نامزد مناسبی است جهت معرفی سبک و پیاده سازی پرداخت های آنلاین2 مبتنی بر پردازش ابری در صنعت بانکداری و یا باصطلاح خاص، بانکداری الکترونیکی مبتنی بر پردازش ابری و پرداخت الکترونیکی برخط. در حوزه ی پردازش های ابر با توجه به محدودیت های ساختاری مدل های پرداخت برخط موجود، ساختار سازمانی، معماری فنی و فرآیند کسب و کار تجزیه، تحلیل و طراحی شده می تواند به استخراج منابعی برای خلق چهار زنجیره ی تجارت و اقتصاد، سرمایه، تدارکات و تجهیزات و نیز دولت ها و سازمان ها در جهت تحقق و یکپارچه سازی سیستم های بانکی، بخوبی فراهم آورد.
واژه های کلیدی : پردازش ابری، بانکداری ابری، بانکداری الکترونیک ابری، پرداخت برخط ابری
-1 مقدمه
مفهوم بنیادی پردازش ابری به شکل معکوس در سال 1960 به وسیله جان مک کارتی معرفی شد. نظر او این بود که: "ممکن است روزی محاسبات به عنوان یک منفعت عمومی سازمان دهی شود". همچنین ویژگی های تراکنش ابری برای اولین بار در سال 1960 توسط داگلاس پارک هیل3، درکتابش تحت عنوان چالش های سودمند بودن کامپیوتر توضیح داده شد. واژه "ابر" از دنیای ارتباط از راه دور می آید که کمپانی های مخابراتی شروع به ارائه شبکه خدمات مجازی(NPV) 4 با کیفیت کردند که قابل قیاس با خدمات ارزانشان نبود. در ابتدا قبل از NPV، اتصالات اختصاصی نقطه به نقطه داده که دارای اتلاف پهنای باند بود ارائه می شد. اما آنها با استفاده از سرویس های NPV، می توانند ترافیک را برای تعادل استفاده از شبکه سراسری تغییر دهند. امروزه پردازش ابری، سرورها و زیرساخت های شبکه را از این نظر تحت پوشش قرارداده است.
با ظهور اینترنت از سال 1990 تاکنون امکان انجام تراکنش و پردازش در همه جا فراهم شده، اینترنت دنیای محاسبات و تراکنش را دچار تغییرات زیادی کرده است. مفهوم پردازش از تراکنش موازی به سمت تراکنش توزیع شده و پردازش شبکه ای رفته است. اما ایده پردازش ابری مدت کمی است که پدید آمده و زمینه ای جدید در علم کامپیوتر است. پردازش ابری می تواند به شکل محیط تراکنشی تعریف شود که در آن تراکنش درحوزه ی برون سپاری شده قرار می گیرد و در زمان نیاز به قدرت یا منابع تراکنشی مانند پایگاه داده یا ایمیل ها می توان با اینترنت به آنها دسترسی داشت. پردازش ابری مفهومی جدید در فناوری اطلاعات است که تراکنش و داده ها را از انحصار یارانه شخصی یا رومیزی خارج کرده و به مراکز داده بزرگ می برد. مزیت اصلی محاسبات ابری، این است که مشتریان الزامی به پرداخت هزینه زیرساخت ها، راه اندازی و نیروی انسانی مورد نیاز برای ایجاد چنین زیرساختی و نگهداری آن ندارند. واژه ی ابر از دنیای ارتباطات از راه دور و زمانیکه ارائه دهندگان شروع به استفاده از خدمات شبکه خصوصی برای ارتباط داده ها کردند می آید. تراکنش یا پردازش ابری ممکن است با محاسبات، نرم افزار، دسترسی به داده و وسایل ذخیره سازی سروکار داشته باشد بطوریکه کاربران نهایی نیاز به دانستن مکان فیزیکی یا پیکربندی سیستمی که ارائه خدمات می کند نداشته باشند. پردازش ابری فناوری جدید در TI است که محاسبات و داده ها را از کامپوترهای شخصی و رومیزی مراکز بزرگ داده انتقال داده است. تعریف پردازش ابری را انستیتو ملی استاندارد و تکنولوژی5 (VTII ) ارائه داده : پردازش ابری مدلی است برای فعال سازی راحت و دسترسی به شبکه برحسب تقاضا برای حجم عظیمی از منابع تراکنشی باتوانایی پیکربندی (مثلا شبکه ها، سرورها، کاربردها و سرویس های ذخیره سازی) که می توانند به سرعت و با کمترین توان مدیریتی یا تعامل با ارائه دهندگان سرویس، تهیه و آزاد شوند. با گسترش روز افزون اینترنت در سراسر جهان، حالا برنامه های کاربردی می توانند به عنوان سرویس اینترنتی تحویل شوند. در نتیجه، هزینه کلی کاهش می یابد. هدف اصلی پردازش ابری، استفاده بهتر از منابع توزیع شده است، و ترکیب آنها برای بدست آوردن توان عملیاتی بالاتر برای رسیدن به توانایی حل مشکلات در مقیاس بزرگ. پردازش ابری با مجازی
سازی، مقیاس پذیری، قابلیت همکاری، کیفیت خدمات و مدل های تحویل ابر در سه شکل خصوصی، عمومی وترکیبی سروکار دارد.
از زمانیکه اریک اشمیت6 مدیر عامل شرکت گوگل7 سرویس های پردازش ابری را برای اولین بار در سال 2006 معرفی و عرضه کرد؛ این فناوری جدید شبکه گسترده و جهانی اینترنت را فرا گرفته است بطوریکه یک روند جهانی را در حوزه ی تحقیق و توسعه شکل داده است. امروزه پردازش ابری به عنوان یکی از پر جاذبه ترین فناوری های جدید و نوظهور تبدیل شده است. این سبک از پردازش، بیش از شبکه ی وسیع اینترنت به افزایش چشمگیری در مباحث نظری سیستم ها و سرویس های مقیاس پذیر و انعطاف پذیر بدل شده و در هر حوزه تلاش بر آن است که بکمک پردازش ابری کاری خاص صورت پذیرد زیرا این سبک از پردازش، ایده های قابل قبول و مطمئنی را برای رشد و پیشرفت سریعتر و رو به افزایش در حوزه های مختلف صنعت IT فراهم می کند. یکی از زمینه هایی که به دنبال ادغام کردن این محیط از پردازش با انجام اهداف خود می باشد؛ بانکداری ابری است. فناوری پردازش ابری امکان استفاده ی مجدد و موثر از منابع شبکه ی اطلاعاتی را برای صنعت بانکداری فراهم می سازد. به گفته ی موسسه ی تحقیقاتی گارتنر، بازار خدمات ابری از رقم 36 میلیارد دلار در سال 2012 به 160 میلیارد دلار تا سال 2015 افزایش خواهد یافت. این موسسه ی تحقیقاتی به این مهم نیز اشاره دارد که 20 درصد از شرکت های موجود در دنیا برای استفاده از این نوع فناوری در بخش های مهم و زیربنایی محیط های فناوری اطلاعات خود بهره خواهند برد. [1]
-2 خصوصیات پردازش ابری
در محیط های پردازش ابری، کاربر به داده، برنامه های کاربردی و هر سرویس دیگری که با کمک یک مرورگر
و صرف نظر از دستگاهی که از آن استفاده می شود، دسترسی دارد. زیرساختی که عموما توسط شخص ثالث ارائه می
شود با کمک اینترنت قابل دسترسی است. چون زیرساخت ها توسط شخص سوم ایجاد شده و نیازی به انجام وظایف محاسباتی فشرده و گاه به گاه نیست، در این محیط مهارتهای TI کمتری برای اجرا نیاز است و هزینه ها به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. سرویس های مطمئن می توانند با استفاده از سایت های مختلفی که برای تداوم کسب
و کار و جبران خسارت ایجاد شده اند؛ ارائه شوند. اما گاهی خیلی از سرویس های ابری به خاطر مشکل قطع بودن، آسیب می بینند و در این زمان، کاربران آن به سختی می توانند هرکاری را انجام دهند. به اشتراک گذاری منابع و هزینه ها بین مجموعه ی کثیری از کاربران، اجازه استفاده کارآمد از زیرساخت را می دهد. تعمیر و نگهداری در مورد کاربردهای پردازش های ابری راحت تر است چون نیازی نیست که روی کامپیوتر همه ی کاربران راه اندازی شوند. کارآیی می تواند کنترل شود در نتیجه مقیاس پذیر است. پرداخت هزینه در ازای امکانات، اجازه اندازه گیری کاربرد برنامه های کاربردی را به ازای هر کاربر در فواصل منظم می دهد. امنیت می تواند به خوبی سیستم های سابق یا بهتر از آن باشد چون ارائه دهندگان قادر به اختصاص دادن منابع برای حل مسائل امنیتی هستند که بسیاری از مشتری ها
4
نمی توانند از عهده آن برآیند اما هنوز وقتی اطلاعات کاملا محرمانه باشد، امنیت یک نگرانی مهم است. این، انطباق تراکنش ابری را تا حدی به تاخیر می اندازد.
علاوه بر خصوصیاتی که در بالا ذکر کردیم؛ با یکپارچه سازی و توسعه ی محیط های پردازش ابری در مقیاس بزرگ، ذخیره سازی، داده ها، برنامه های کاربردی و سایر پردازش های توزیع شده را می توان بعنوان منابع خوبی برای همیاری و همکاری با یکدیگر محسوب نمود از این دیدگاه، محیط های پردازش ابری به عنوان گذرگاه ورودی به شبکه ای از خدمات منابع فوق متصور است. در نتیجه می توان تشکیل یک زنجیره ی مجازی کاملی از مدل مفهومی تجارت الکترونیکی را در نظر گرفت. این بدان معناست که کسب و کار در تجارت الکترونیک شامل، مشتریان، بانک ها و موسسات مالی، دولت ها و سازمان ها، گروه ها و تشکیلات علمی، تجهیزات و شرکت های گسترده و بزرگ، نقش اصلی در ارتباط بین تجارت الکترونیک و علی الخصوص پرداخت های آنلاین را عهده دار هستند. در محیط های پردازش ابری برای انجام معاملات تجارت الکترونیک، پرداخت های مالی و تحقیقات بین المللی در حوزه های مرتبط، پایه و اساس بر این است که تجزیه و تحلیلی درست از پرداخت های به روش الکترونیکی در سیستم های بانکی داشته باشیم و در آنسوی این تجزیه و تحلیل، استانداردهایی بر مبنای یک پیکربندی از معماری توزیع شده برای مدیریت نقل و انتقال اطلاعات بانکی در حوزه ی پرداخت های الکترونیک ارائه دهیم. [2] این مقاله به بررسی اهمیت پرداخت های آنلاین در حوزه ی محیط های پردازش ابری و ارائه ی حالت های این نوع از پرداخت ها مبتنی بر محیط ابری و نیز معرفی و تحلیل ویژگی های معماری سازمانی و فرآیندهای کسب و کار الکترونیکی آن می پردازد.
-3 معماری و مدل های تحویل سرویس در پردازش ابری
سیستم پردازش ابری، می تواند به دوبخش تقسیم شود: سیستم جلویی و عقبی. هر دوی آنها در شبکه ای که معمولا اینترنت است به هم وصل هستند. سیستم جلوی چیزی است که مشتری (کاربر) می بیند در حالیکه سیستم عقبی، ابر سیستم است. سیستم جلویی شامل کامپیوتر مشتری و نرم افزارهای مورد نیاز برای دسترسی به ابر است و سیستم عقبی شامل سرویس های تراکنشی مانند کامپیوترها، سرورها و مخزن داده های مختلف است. نظارت بر ترافیک، مدیریت سیستم و خواسته های مشتری توسط یک سرور مرکزی انجام می شود و از قوانین پیروی می کند، مثلا پروتکل ها و استفاده از نرم افزار خاصی به نام میان افزار8 که به شبکه ای از کامپیوترها اجازه ارتباط به یکدیگر را می دهد. در شکل 1 و 2 معماری و لایه های مختلف معماری پردازش ابری را نشان می دهد:
5
شکل – 2 لایه های مختلف معماری ابری شکل – 1 دو بخش اصلی در پردازش ابری
یک مشتری9 در محیط ابر شامل سخت افزار یا نرم افزار کامپیوتری است که برای تحویل برنامه های کاربردی، روی ابر حرکت می کند یا اینکه به شکل مخصوص برای تحویل سرویس های ابری طراحی شده است. یک کاربرد10 ابری، بسته ی نرم افزار به عنوان سرویس را در اینترنت آزاد می کند و بنابراین نیاز به نصب و اجرای کاربرد را روی سیستم کاربران حذف می کند. مهمترین ویژگی های آن عبارتند از: دسترسی مبتنی بر اینترنت و مدیریت نرم افزارهای تجاری که از مکان های متمرکز، مدیریت می شوند و مشتری را قادر به دسترسی به این کاربردها، از راه دور و از طریق اینترنت می کند. یک سکو یا پلت فرم11 تراکنشی را با استفاده از زیر ساخت های ابری ارائه می کند. این همه کاربردهایی را که نوعا برای کاربر، موردنیاز است، روی آن توسعه می دهند. بنابراین مشتری زحمت خرید و نصب نرم افزارو سخت افزار مورد نیاز آنرا ندارند. در این میان ارائه کنندگان سرویس می توانند از همه سیستم ها و محیط های موردنیاز برای چرخه حیات نرم افزار مراقبت کنند خواه در توسعه، آزمایش، گسترش و قراردادن نرم افزار های کاربردی باشد. سرویس های زیرساختی، زیرساخت های12 موردنیاز را به شکل سرویس ارائه می دهند. مشتری نیاز به خرید سرورها، مراکز داده یا منابع شبکه ندارند. همچنین مزیت کلیدی این است که مشتری فقط نیاز به پرداخت پول برای زمانی استفاده شان از سرویس دارند. در نتیجه، مشتریان می توانند سرویس تحویل سریعتری با هزینه کمتر داشته باشند.
سرویس های ارائه شده در محیط های پردازش ابری را می توان به انواع مختلفی تقسیم بندی نمود. در واقع می توان برای تفکیک انواع سرویس از مدل 13XaaS یا » هر چیزی به عنوان سرویس « استفاده نمود. X می تواند با مفاهیم مختلفی از جمله نرم افزار، سکو، زیرساخت، نیروی انسانی، امنیت و غیره جایگزین شود که در ادامه تعدادی از مهمترین آنها که در محیط های دانشگاهی و حتی تجاری به رسمیت شناخته شده اند، معرفی می گردند. در شکل 3 نمونه هایی از تحویل سرویس در پردازش ابری را در هر دسته را ارائه کردیم:
6
شکل – 3 نمونه هایی از تحویل سرویس ها در محیط پردازش ابری
برای گسترش یک راه حل پردازش ابری، وظیفه اصلی تصمیم گیری درمورد نوع ابر مورد استفاده است. درحال حاضر سه نوع آرایش ابری وجود دارد: ابر عمومی14، ابرخصوصی15 و ابر ترکیبی.16 شکل 4 خلاصه ای از آرایشهای این ابرها رانشان می دهد.
شکل-4 انواع ابرهای مورد استفاده ابر عمومی: ابرعمومی برای دسترسی به ابر اجازه استفاده از مرورگرها را به کاربران می دهد. کاربران فقط برای زمان استفاده شان پول پرداخت می کنند مثلا پرداخت به ازای استفاده. این می تواند با سیستم های الکتریکی که درخانه مان دریافت می کنیم مقایسه شود. ما فقط برای مقدارمصرفمان هزینه می پردازیم. این به کاهش هزینه های عملیاتی TI کمک می کند. هرچند ابرهای عمومی درمقایسه با دیگر مدل های ابری، کمتر امن هستند و داده های روی ابرعمومی بیشتر مستعد حملات مخرب هستند. راه حل آن می تواند این باشد که کنترل های امنیتی فروشنده ابر و مشتری، در هر دو طرف مهم باشد. همچنین هر دو قسمت نیاز به تشخیص مسئولیت شان در حدود خود دارند.
ابر خصوصی: یک عملیات ابرخصوصی، درون قسمت مرکزی داده در داخل سازمان قرار دارد. در اینجا مزیت عمده این است که برای امنیت مدیریت، نگهداری و به روزرسانی ساده است و کنترل بیشتری را رو توسعه و استفاده دارد. ابرخصوصی قابل قیاس با اینترنت است. درمقایسه با ابرعمومی، همه منابع و کاربردها بوسیله ارائه دهندگان سرویس مدیریت می شوند، در ابرخصوصی این سرویسها روی هم انباشته شده و برای کاربرانی در سطح مدیریتی در دسترس هستند. منابع و کاربردها به وسیله خود سازمان مدیریت می شوند. در اینجا چون فقط کاربران سازمانی به ابرخصوصی دسترسی دارند، امنیت تقویت می شود.
ابر ترکیبی: این ترکیبی از ابرعمومی و ابرخصوصی است. در این مدل، یک ابرعمومی به یک یا چند سرویس ابری داخلی لینک می شود. این برای کنترل داده و کاربردها راهی امن تر است و به افراد اجازه دسترسی به اطلاعات از طریق اینترنت را می دهد. این نوع از ابر سازمان ها را قادر به رفع نیازش در ابر خصوصی می کند و اگر برخی نیازهای بی موقع پیش آید، از ابر عمومی برای منابع محاسباتی فشرده تقاضا می کند.
-4 مزایای استقرار ابر
در گذشته شرکت های مختلف، تمامی نرم افزارهای خود را بر روی سرورها و میزبان های خویش اداره می کردند و واضح است که این امر نیاز به صرف هزینه و حفظ و نگهداری شرایط در حالت ایده آل دارد. از دیدگاه تجاری، می توان اینگونه گفت که این سرویس ها هم اکنون می توانند بسیاری از محاسبات خود را به سرویس های ابری انتقال دهد و برنامه های کاربردی را که می بایست بر روی سرورهای خود نصب کنند به راحتی و از طریق اینترنت در اختیار مشتریان قرار دهند. در حال حاضر شرکت ها و برند های تجاری در حال انتقال نرم افزارها و برنامه های کاربردی خود بر روی وب17 هستند و این برنامه های کاربردی روز به روز با ویژگی های جدید و جالب تری از طریق مرورگرها به معرض نمایش در می آیند؛ به زودی قادر خواهیم بود که از هر مرورگر و با هر کامپیوتر و بدون وجود هیچگونه مرزی بین کامپیوتر شخصی مان و اینترنت به همه چیز دست پیدا کنیم. پردازش ابری در نمودار دوره محبوبت گروه گارتنر در راس دوره محبوبت قرار دارد ودر مرکز توجهات است اما هنوز کاملاً پتانسیلهای خود را بالفعل نکرده است. طبق پیش بینیهای گارتنر طی سه تا چهار سال آینده پردازش ابری پتانسیل واقعی خود را نمایان میکند و بطور چشمگیری موانع ورود به تجارت الکترونیک را کاهش میدهد و برای شرکتها و سازمان های بزرگ روشهای جدیدِ کسب سود را عرضه خواهد کرد. ارائه دهندگان خدمات ابر از طریق تسهیم، بهبود دادن و سرمایهگذاری بیشتر در نرمافزار و سختافزار به سود دست می یابند. نیرو محرکههای اصلی ای که پشت سر پردازش ابری قرار دارند عبارتند از فراگیری شبکه های بیسیم و پهن باند، کاهش هزینههای ذخیرهسازی، و بهبود تصاعدی در نرمافزارهای پردازشگر اینترنتی. مشتریان خدمات ابر قادر خواهند بود تا ظرفیت بیشتری را در هنگام اوج تقاضا به سیستم خود تزریق کنند، هزینهها را کاهش داده، خدمات نوینی را تجربه کنند، و ظرفیتهای بلا استفاده را حذف کنند. بدین ترتیب، وب از منابع محاسباتی قدرتمند با قیمتهایی قابل پرداخت، میزبانی میکند و سازمانها بسته به شرایط اقتصادی وضعیت موجود خود- یعنی اینکه خرید نرمافزار و زیرساختها ارزان تر است یا خرید سرویس بر حسب نیاز- از امکانات درون سازمانی یا خدمات ابر خارجی استفاده میکنند. در قرن 21 شاهد افزایش تمایل استفاده از وسایل قابل حمل سبک18 برای دسترسی به خدمات اینترنت بجای کامپیوترهای شخصی هستیم. از آنجاییکه چنین وسایلی، امکانات پردازشی قوی ندارند، پس چه کسی قدرت پردازشی را تامین خواهد کرد؟ پاسخ به این سوال در پردازش ابر نهفته است.
در میان مزایای قابل توجه ابر، تاثیر گذارترین مزیت را می توان کاهش قابل توجه هزینه های نگهداری و سربار سازمان ها، شرکت ها و بخصوص بانک ها برشمرد. بهبود خدمات پشتیبان گیری داده ها و بازیابی در حوادث، بعلاوه دسترسی همیشگی به برنامه های کاربردی از جمله مزیت های دیگر پیاده سازی های ابر در سازمان ها است. همچنین کاهش زیر ساخت های مورد نیاز برای سایت، انعطاف پذیری در میزان ظرفیت مورد نیاز، ایجاد استراتژی بلند مدت در فناوری اطلاعات، بهبود قابلیت تحرک و انتقال نیروی کار، بهره وری و کاهش حجم کار داخلی سازمانی، ظرفیت ذخیره سازی بیشتر، حرکت هزینه های سرمایه ای به سمت هزینه های عملیاتی، داشتن حق کنترل بر محیط ابری اختصاصی از دیگر مزایای استقرار پردازش ابری محسوب می شوند.
مدیریت آسان: نگهداری زیرساخت، خواه سخت افزار یا نرم افزار باشد ساده است، بنابراین دردسر کمتری برای تیم TI دارد. هم چنین برنامه های کاربردی که کاملا قابل گسترش هستند، درمقایسه با شرایط یکسانی که به وسیله فقط یک سازمان استفاده می شوند برای استفاده در محیط ابری، آسانتر هستند. همچنین، در سطح کاربر، چیزی که عمدتا نیاز دارید یک مرورگر وب ساده با اتصال به اینترنت است.
کاهش هزینه: مزیتهای عمده IMS ها در اینجاست. تراکنش ابری هزینه های TI را برای IMS ها به شدت کاهش می دهد. به سیستم های پرهزینه برای استفاده گاه و بیگاه ازمنابع محاسباتی فشرده نیازی نیست. همچنین برای این سیستم ها نیازی به نیروی انسانی نیست. حتی کاربردهای ساده مانند ایمیل میتوانند راه اندازی شوند و عمدتا بین برنامه های کاربردی، مجانی هستند. همچنین در اکثر مواقعی این ارائه دهندگان از نظر دردسترس بودن قابل اطمینان اند که این یک پیروزی روشن است.
