بخشی از مقاله
کنترل هزینه ها در پروژه های ساختمانی با استفاده از BIM
چکیده
در صنایع معماری، مهندسی و ساخت و ساز(AEC)* از دیرباز به دنبال تکنیک های کاهش هزینه های پروژه، افزایش بهـره وری و کیفیـت و کـاهش زمان تحویل پروژه بوده اند. به کارگیری (Building Information Modeling) BIM به معنی مدل سازی اطلاعات ساختمان نتـایج ایـده آلـی را برای مهندسین در فرآیندهای طراحی، برنامه ریزی، مدیریت، اجرا و کنترل پروژه داشته است BIM نشان دهنـده توسـعه و اسـتفاده از مـدل هـای -N بعدی کامپیوتری برای شبیه سازی، برنامه ریزی، طراحی، ساخت و ساز و بهره برداری از تاسیسات که کمک می کند تا معماران، مهندسان و سـازندگان به تجسم آنچه در پروژه قرار است اتفاق بیافتد بپردازند.
کاهش هزینه ها و مدیریت منابع موجود جزو اهداف اصلی هر پروژه ساختمانی می باشد در این مقاله به بررسی نقش BIM در کنترل و کاهش هزینـه ها پرداخته ایم و نشان داده ایم که چگونه با هزینه اندکی برای تکنولوژی BIM می توان از دوباره کاری ها و پرداخت هزینه های اضافی جلوگیری کـرد و منابع موجود را به نحوی تخصیص داد تا پروژه در زمان مقرر و بودجه تعیین شده به پایان برسد.
واژههای کلیدی
BIM، مدل سازی اطلاعات ساختمان، کنترل هزینه، مدیریت مالی.
-1 مقدمه
مدل سازی اطلاعات ساختمان BIM یکی از تحولات امیدوار کننده در زمینه معماری، مهندسی و ساخت و ساز است. BIM شبیه سازی سه بعدی یک پروژه ساخت وساز در محیط مجازی است پس از اتمام مدل کامپیوتری شامل هندسه و ابعاد دقیق و داده های مربوط به هر قسمت برای تامین منابع و فعالیت های مورد نظر برای تکمیل ساخت و ساز می باشد .(Eastman et al.2008) این اطلاعات شامل مواردی از قبیل مشخصات مصالح، راهنمای نصب و مونتاژ، خدمات گارانتی محصولات ، نگهداری و تعمیرات، اطلاعات قیمت و مراحل ساخت ونصب می باشد. شکل شماره (1)
به عبارت فنی BIM یک مدل سه بعدی CAD است که به یک پایگاه داده متصل می باشد به نحوی که هر گونه اطلاعات مربوط به پروژه را می توان در آن ذخیره کرد بنابراین به عنوان یک مرجع مشترک اطلاعات بین کارفرما، طراح و سازنده عمل می کند که نتیجه آن افزایش هماهنگی، کاهش خطاها و ضایعات، کاهش هزینه و افزایش کیفیت می شود.
به لحاظ کاربرد در هر شاخه نرم افزارهای گروه BIM را می توان طبقه بندی کرد که به طور نمونه تعدادی از این نرم افزارها را در جدول شماره (1) معرفی مینماییم.
اهداف به کار گیری یک مدل اطلاعاتی ساختمان(: (BIM
تجسم: تفاسیر را به یک مدل سه بعدی می توان با کمی تلاش اضافه کرد.
بررسی استانداردها: سازمان آتش نشانی و سایر ادارات می توانند از آن برای بررسی پروژه ساختمانی استفاده کنند.
تجزیه و تحلیل عمقی: یک مدل اطلاعاتی ساختمان به راحتی می تواند به صورت گرافیکی نشان دهنده صدمات بالقوه، نشست و غیره باشد.
مدیریت امکانات: بخش مدیریت امکانات می تواند از BIM برای بازسازی، برنامه ریزی فضا و عملیات نگهداری استفاده کند.
برآورد هزینه: یکی از ویژگی های نرم افزارهای BIM برآورد هزینه ها می باشد مقدار مواد و مصالح را به طور خودکار استخراج می کند و هرگونه تغییرات در مقاطع زمانی مختلف در مدل ساخته شده را اعمال و برآورد می کند.
توالی ساخت و ساز: یک مدل اطلاعاتی ساختمان می تواند به طور موثر برای ایجاد مرتب سازی بر اساس متریال و یا مراحل ساخت و تحویل طبق برنامه زمانبندی برای تمام اجزای ساختمان مورد استفاده قرار گیرد.
تعرض – تداخل و تشخیص برخورد: یک مدل BIM یک تصویر سه بعدی از تمام اجزای ساختمان با مقیاس به ما می دهد و می توان بررسی کرد که لوله های تاسیسات کانال های تهویه هوا یا اجزای دیگر با سازه یا دیوارهای اصلی برخورد نداشته باشد و اجزای مختلف ساختمان با هم تداخل نداشته باشند. شکل شماره .(2)
شکل :2 تصویر از تشخیص برخورد از طریق مدل سازی اطلاعات
-3 مزایای استفاده از تکنولوژی :BIM
مزیت کلیدی BIM یک مدل سه بعدی دقیق همراه بانک اطلاعاتی کامل است. 2007) (CRC Construction innovation
فرآیندهای موثرتر و سریعتر: اطلاعات بیشتر و به راحتی به اشتراک گذاشته می شود و قابلیت ارتقا و اصلاح دارد.
طراحی بهتر: طرح های ساختمان را می توان با دقت مورد تجزیه و تحلیل قرارداد، شبیه سازی به سرعت انجام می شود و عملکرد ساختمان محک زده شده و بهبود داده می شود
کیفیت: ساخت وساز با کیفیت بالاتری انجام می پذیرد.
خدمات بهتر به مشتریان: از طریق تجسم دقیق، طرح بهتر درک می شود و مشتریان یا کارفرما قدرت تصمیم گیری بیشتری پیدا می کنند.
-4 کاربرد BIM در کنترل هزینه پروژه های ساختمانی:
اولین مرحله در هر پروژه ساختمانی برآورد هزینه های پروژه و تامین مالی آن است بدین منظور پس از تهیه نقشه های اجرایی اقدام به محاسبه هزینه های پروژه از قبیل مواد ومصالح مورد نیاز ، دستمزد پرسنل و پیمانکاران اجرایی و مجوزها می کنند ولی به دلیل مشخص نبودن دقیق مقدار مصالح مورد نیازو گاهاً نوع مصالح مصرفی در نازک کاریو عموماً به دیل نداشتن دید دقیق از فضا و تغییرات در پارتیشن بندی نمی توان هزینه ها را به طور دقیقی برآورد نمود که همین امر باعث بروز مشکل در اکثر پروژه ها می شود.
به طور مثال در اکثر پروژه های ساختمانی کارفرما یا مشتری تخصص کافی و لازم در امر ساخت را ندارند و بعد از اجرای قسمت هاییاز ساختمان، خصوصاً پارتیشن بندی ابراز نارضایتی کرده و خواستار تغییرات می شوند که معمولا پیمانکار اجرایی در این مواقع در خواست دستمزد بیشتری برای اصلاحات می کند.
اکثراًدر پروژه های ساختمانی فردی که طراحی را انجام می دهد دید اجرایی ندارد که در بسیاری پروژه ها تیم اجرایی در حین اجرا با تداخل لوله های تاسیسات و کانال های تهویه با اسکلت ساختمان یا تداخل در قسمت های دیگر مواجه می شود که نیاز به بررسی و گاهی تخریب و اجرای مجدد می شود که این دوباره کاری ها باعث صرف هزینه و زمان مضاعف در پروژه شده و پروژه را از هدف اصلی خود که تکمیل پروژه در زمان مقرر با هزینه تعیین شده می باشد دور می کند.
با استفاده از BIM می توان تمام اجزای ساختمان از تاسیسات مکانیکی و برقی گرفته تا سازه و معماری را قبل از شروع پروژه مدل سازی کرد و اطلاعات مربوط به تمام قسمت ها را در بانک اطلاعاتی نرم افزار وارد کرده و می توان هزینه مربوط به کلیه ی قسمت ها را به تفکیک برآورد کرد و نیاز مالی پروژه را در هر مقطع از زمان دریافت تا با برنامه ریزی دقیق منابع مالی پروژه را به درستی استفاده کرد. شکل شماره (3)
