بخشی از مقاله
تاريخچه شركت ايران خودرو
نام شركت : ايران خودرو( سهامي عام)
تاريخ تاسيس : مرداد 1341
ميزان سرمايه : 5/1282 ميليارد ريال
ميزان سهام : 1282500000 سهم
نيروي انساني : 12039 نفر
مساحت : 3450000 متر مربع
شركت ايران خودرو (سهامي عام ) در 27 مرداد سال 1341 و با سرمايه اوليه يك صد ميليون ريال و با يك هزار سهم هزار ريالي تاسيس شد و در شهريور همان سال تحت شماره 8352 در اداره ثبت شركت هاي تهران به ثبت رسيد و از مهر ماه سال 1342 فعاليت خود را با توليد اتوبوس آغاز كرد . شركت در سال 1345 اجازه تاسيس كارخانه ساخت انواع اتومبيل سواري از نوع چهار سيلندر را دريافت كرد و پس از استقرار تجهيزات مربوط به توليد آخرين مدل اتومبيل هيلمن با انواع پيكان با ظرفيت اوليه سالانه 6 هزار دستگاه ، اولين اتومبيل سواري به توليد رسيد .
شركت ايران خودرو كه فعاليت خود را با توليد سواري پيكان ، اتوبوس و ميني بوس آغاز كرد به مرور زمان به تنوع و حجم توليدات خود افزود به طوري كه در سال 1379 با توليد 176000 دستگاه خودرو براي چهارمين سال متوالي موفق به شكستن ركورد توليد خود شد و علاوه برآن موفق شد به ميزان قابل توجهي كميت و كيفيت محصولات خود را افزايش دهد .
شركت ايران خودرو در حال حاضر با در اختيار داشتن 70% از سهم توليد و بازار خودرو وبزگترين توليد كننده خودرو در كشور به شمار مي رود . فعاليتهاي شركت را از بدو تاسيس تاكنون مي توان به سه دوره زماني تقسيم نمود :
الف : از سال 1342 تا 1357
در اين سالها سياست افزايش عرضه از طريق مونتاژ بر صنعت خودرو ، از جمله شركت ايران خودرو حاكم بود ، چرا كه از يك سو نياز بازار مصرف روند افزايشي داشت و از سوي ديگر زيربناهاي لازم براي تحقق توليد داخلي وجود نداشت . در اين دوره بالغ بر 631500 دستگاه انواع خودرو در اين شركت مونتاژ وبه بازار عرضه شد .
ب : از سال 1358تا 1368
طي اين سالها محدوديت هاي ناشي از محاصره اقتصادي و همچنين جنگ تحميلي باعث شد تا توليد خودرو از فراز و نشيب قابل ملاحظه اي بر خور دار گردد . مجموع توليدات شركت ايران خودرو در اين دوره زماني بالغ بر 504000 دستگاه بوده است .
پ :از سال 1369 به بعد
اين سالها را بايد دوران تجديد حيات صنعت خودرو سازي تلقي كرد ، در اين دوره ستاد سياستگذاري خودرو تاسيس و قانون خودرو به تصويب رسيد . تدوين استراتژي صنعت خودرو در قالب برنامه پنج ساله از ديگر اقدامات برجسته اي بود كه در جهت حمايت و هدايت اين تلاش ارزنده صورت پذيرفت.
سال نگار توليد سواري و وانت
1346 ـ سواري پيكان در مدلهاي دو لوكس ، كار لوكس ، جوانان و تاكسي با حجم موتور 1600و1725 سي سي
1348ـ وانت پيكان با حجم موتور 1600 سي سي
1369- سواري پيكان با نيروي محركه پژو 504 با حجم موتور 1800 سي سي
1369 – سواري پژو 405 در مدل هاي GL و GLX با حجم موتور 1600 سي سي
1374 – سواري پژو 405 در دو مدل دنده اي و اتو ماتيك با حجم موتور 2000 سي سي
1375 – آغاز طراحي “سمند” ( خودروي ملي )
1376 - سواري پژو 405 با قواي محركه پيكان ( پژو آر- دي ) با حجم موتور 1600 سي سي
1376 – سواري تشريفاتي پژو 405 (ليمو زين ) با حجم موتور 2000 سي سي
1377 – سواري استيشن پژو 405 با حجم موتوري 2000 سي سي
1378 – پژو پارس با حجم موتور 1800 سي سي ( انژكتوري )
1379 – پژو 206 با حجم موتور 1360 سي سي
1380 – سمند ( خودروي ملي ) با حجم موتور 1800 سي سي ( انژكتوري )
معاونت خودروي سواري
اين معاونت مسئوليت اصلي توليد خودروي سواري و فعاليت هاي توليد ، مهندسي توليد ، تعميرات تجهيزات و برنامه ريزي و تغذيه خطوط را بر عهده دارد . ساخت خودروي سواري با توجه به حجم و گستردگي فعاليت هاي آن در سالن هاي مختلف انجام مي شود و قطعات تحويلي از برش و پرس با انجام عمليات مختلف ، به ترتيب در سالن هاي بدنه سازي ، صافكاري ، رنگ و سرانجام در سالن مونتاژ تزئينات روي هم سوار مي گردد.
اين معاونت شامل 4 مديريت ( برش و پرس ، بدنه سازي ، رنگ و مونتاژ ) و يك اداره كل مستقل ( برنامه ريزي و تغذيه خطوط ) است .
گواهينامه هاي بين ا لمللي اخذ شده
محصولات توليدي معاونت اجرايي خودروي سواري داراي گواهينامه تضمين كيفيت
( ISO9002 ) از شركت آلماني RWTUV مي باشند . همچنين موتور محصول پژو آردي نيز داراي گواهينامه زيست محيطي ECE1504 از سازمان حفاظت محيط زيست مي باشد ( اين مدرك توسط معاونت نيرو محركه اخذ شده است). شايان ذكر است شركت اخيراًً ه موفق به اخذ گواهينامه استاندارد زيست محيطيISO 14000 گرديده است .
مديريت برش و پرس
يكي از مديريتهايي است كه زير نظر معاونت اجرايي خودروي سواري مسئوليت تامين قطعات پرسي را بر عهده دارد . اين مديريت برش ورق ها به ابعاد مورد نياز و پرس آنها و نهايتاً توليد قطعات پرسي بدنه خودرو را بر عهده دارد و در حال حاضر كليه نيازهاي سالن هاي بدنه سازي را طبق برنامه توليد تامين مي كند . برش و پرس در حال حاضر بزرگترين مجتمع پرس كاري در ايران از لحاظ تناژ ، تعداد و ابعاد پرس است . اين مجموعه توانايي آن را دارد كه براي 250000 دستگاه سواري قطعه توليد نمايد . قطعات در اين مجمو عه توسط پرس ، قالب و ماشين آلات مخصوص توليد مي شوند . توليد قطعات بر اساس مدارك فني و استاندارد هاي تعريف شده انجام مي شود و اين يكي از شاخص هايي است كه اين مجموعه را قادر ساخت تا به عنوان اولين
واحد پرس كاري موفق به دريافت گواهينامه ايزو 9002 شود . سالن هاي توليدي اين مديريت به شرح زير است :
1. سالن پرس شرقي (پرس شماره 1)
2. سالن پرس غربي (پرس شماره 2)
3. سالن برش و خم و فرم پرس
4. سالن كويل بري
5. سالن شماره
3: پرس شماره 3 امكان توليد 500000 قطعه در سال را دارد و از مهمترين مزاياي پرس شماره 3 مدرن بودن آن نسبت به پرس شاپ هاي بزرگ دنيا ست و يكي از ويژگيهاي آن تعويض قالب در 5 دقيقه است كه در حال حاضر در پرس شماره 2 در دو ساعت انجام مي شود
.
مديريت بدنه سازي
فعاليت هاي اصلي اين سالن تحويل قطعات منفصله بدنه ( از برش و پرس يا توليد كنندگان خارج از شركت يا وارداتي ) و انجام عمليات جوشكاري و مونتاژ بر روي آن و تحويل بدنه هاي كامل شده به قسمت صافكاري و اتاق رنگ مي باشد. در واقع اين مديريت مسئوليت مونتاژ بدنه خودرو هاي توليدي را بر عهده دارد :
سالن بدنه سازي شمالي با ظرفيت ا سمي 32 دستگاه در ساعت
سالن بدنه سازي وانت با ظرفيت ا سمي 15 دستگاه در ساعت
سالن بدنه سازي RD با ظرفيت ا سمي 15 دستگاه در ساعت
سالن بدنه سازي جديد با ظرفيت ا سمي 10دستگاه در ساعت
لذا اين مديريت در حال حاضر توان توليد 72 دستگاه بدنه در ساعت را دارد.
مديريت بدنه سازي با راه اندازي كامل خطوط توليد بدنه پژو 206 و سمند و چهار منظوره كردن خط پژو در سالن بدنه سازي جديد به ظرفيت اسمي 132 دستگاه بدنه در ساعت خواهد رسيد .
خط مشي زيست محيطي ايران خودرو
شركت ايران خودرو به عنوان بزرگترين خودرو ساز ايران ، پايبندي به فرهنگ توسعه پايدار را جزء لاينفك سياست هاي توسعه شركت به شمار آورده و خط مشي زيست محيطي خود را به منظور تامين خواسته هاي جامعه و در راستاي اهداف زيست محيطي جهاني به شرح زير اعلام كرده است :
1. رعايت قوانين و الزامات زيست محيطي مرتبط با فعاليت هاي توليدي محصولات و خدمات شركت .
2. دستيابي به تكنولوژي و توانمندي هاي طراحي و توليد خودروي سبز .
3. تلاش در جهت همسويي با نظرات آحاد جامعه از طريق همكاري در طرح هاي زيست محيطي
4. فرهنگ سازي و جلب مشاركت كاركنان به منظور كاهش آلودگي هاي زيست محيطي
5. شناسايي تمامي فعاليت هاي موثر بر روي محيط زيست و انجام آنها تحت شرايط كنترل شده از اصول سياست هاي زيست محيطي
ايران خودرو و نيروي انساني
جذب نيرو هاي متخصص و ارتقا دانش و مهارت كاركنان يكي از سياست هاي اصلي شركت در زمينه مديريت منابع انساني است. به كار گيري اين سياست در طول سالهاي اخير موجب شده است كه تعداد متخصصين شركت به نحو محسوسي افزايش يابد.
جدول زير تعداد نيروي كار ديپلم و بالا تر را در مقايسه با كل كاركنان در سالهاي اخير را نشان مي دهد .
شرح سال 1379 سال 1378 سال 1377 سال 1376 سال 1375 سال 1374 سال 1373
نيروي انساني (نفر) 11900 11411 11362 11061 9718 8102 7952
ديپلم و بالاتر 54% 50% 48% 44% 38% 29% 27%
ايران خودرو و خدمات بعد از فروش :
شركت تهيه و توزيع قطعات و لوازم يدكي ايران خودرو ( ايساكو ) با هدف خريد و فروش و همچنين تهيه و توزيع و صادرات و واردات انواع خودرو و همچنين تهيه و توزيع و صادرات و واردات قطعات يدكي خودرو هاي مختلف در سال 1356 تاسيس گرديده است . قسمت هاي مختلف اين شركت عبارتند از : سيستم ها و روش ها ، بازرگاني ، برنا مه ريزي و نگهداري كالا مالي و اقتصادي و منا بع انساني و خدمات اداري و خدمات بعد از فروش .
كليه فعاليتهاي شركت ايساكو را مي توان در چهار بخش به شرح زير تقسيم بندي نمود :
• ارائه كليه خدمات تعميراتي شامل سرويس هاي اوليه و گارانتي
• تهيه كليه قطعات و لوازم يدكي مورد نياز محصولات ايران خودرو
• توزيع قطعات يدكي به كليه نمايندگي هاي مجاز و مشتريان طرف قرارداد شركت
• صادرات قطعات و لوازم يدكي مورد نياز به كشورهايي كه محصولات ايران خودرو به آنجا صادر گرديده است.
ايران خودرو و فعاليت هاي صادراتي
صادرات گروه ايران خودرو عمدتاً شامل خودروي سواري ، خودرو كار و قطعات خودرو است كه در اين زمينه سه شركت ايران خودرو ، ايران خودرو ديزل و ساپكو فعال هستند .
امروزه علاوه بر فروش خودرو و قطعات مربوط به آن ، سرمايه گذاري مشترك جهت خط توليد در خارج از كشور از اهداف شركت مي باشد .
شايان ذكر است شركت ايران خودرو عشق آباد اولين شركت صادراتي منطقه اي ايران خودرو است كه صدور كليه توليدات گروه صنعتي ايران خودرو و ارائه خدمات بعد از فروش آن در كشورهاي آسياي ميانه را بر عهده دارد . اين شركت در حال حاضر در كشورهاي تركمنستان ، قزاقستان و تاجيكستان داراي دفاتر نمايندگي ، فروشگاه و تعمير گاه است.
طرح ريزي واحدهاي صنعتي ( طراحي كارخانه)
عبارتست از تأمين نحوه استقرار اجزاء فعاليتها بطور عام و فعاليتهاي صنعتي بطور خاص به نحوي كه كار مورد نظر در كوتاهترين زمان ، راحت تر ين روش و هزينه قابل قبولي انجام شود .
در واقع طرح ريزي عبارتست از تحليل سيستم متشكل از عناصر فيزيكي توليد به منظور برقراري روابط بهينه بين افراد ، ماشين آلات ، جريان اطلاعات و جريان مواد و سيستم هاي حمل و نقل بطوريكه وروديهاي كارخانه به نحو كارآمدي از ميان اجزاء فيزيكي عبور كرده و به خروجي تبديل شود .
وجود طرح مناسب و مؤثر براي جريان مواد ، مقدمه توليد اقتصادي است زيرا باعث ايجاد الگوي جريان مواد مناسب ، ترتيب كارآمد ماشين آلات و انجام كارآمد فعاليتها مي شود كه اين مطالب خود باعث توليد بيشتر ،هزينه كمتر و در نهايت سودآوري و بهره و ري بيشتر مي شود .
اهدافي كه طرح ريزي واحدهاي صنعتي دنبال مي كند عبارتست از :
1- تسهيل فرآيندها
2- حداقل كردن انتقال مواد
3- افزايش انعطاف پذيري فعاليتها
4- افزايش سرعت گردش مواد در حال ساخت
5- كاهش سرمايه گذاري ها شامل ماشين آلات ، فضاها و ...
6- استفاده بهينه از فضاها
7- استفاده بهينه از نيروي انساني
8- افزايش ايمني و آسايش پرسنل
در مجموع هدف كلي طراحي كارخانه اين است كه وروديها را به طرف ، از ميان و به خارج دستگاههاي مورد نظر در كوتاهترين زمان و در بهترين شرايط كاري و هزينه قابل قبول انتقال دهد .
طراحي كارخانه يك كار ستادي است كه به ساخت و توليد مربوط مي گردد و موقعيت دپارتمان طراحي كارخانه به اندازه سازمان ، ميزان ماشين آلات و تجهيزات ، نوع و خصوصيات محصول و اهميتي كه اساساً به اين كار داده مي شود بستگي پيدا مي كند .
در كارخانه هاي كوچك معمولاً دپارتمان مستقلي براي طراحي كارخانه وجود ندارد و طرحها توسط يك يا چند سر كارگر ، مدير كارخانه و گاهي مديرعامل ، مهندس كارخانه و نقشه كش تهيه مي شود .
در كارخانه هاي بزرگ كه كارهاي زيادي در اين زمينه وجود دارد گروهي تقريباً ده- دوازده نفري بطور تمام وقت بر روي مسائل طراحي كارخانه كار مي كنند .
طراحي كارخانه مي تواند زير نظر مهندس كارخانه يا مهندس صنايع قرار گيرد ولي به هر حال در بيش از 60 درصد موارد جزء دپارتمانهاي مهندسي صنايع مي باشد .
وظايف طراحي كارخانه نيز مانند موقعيت سازماني آن از كارخانه اي به كارخانه ديگر تفاوت مي كند .
در كارخانه هاي كوچك بسياري از اين فعاليتها با يكديگر تلفيق مي شوند . در كارخانه هاي بزرگتر ، با توجه به كاري كه بايد انجام گردد ، تعداد افراد و وظايف ساير دپارتمانها ، تقسيم كار صورت گيرد .
نكته قابل توجه ديگر در طراحي كارخانه اين است كه با پياده كردن طرح به پايان نمي رسد بلكه با گذشت زمان بايد تغييرات و اصطلاحاتي در آن انجام گيرد ، وسايل جديد اضافه گردد ،طرحهاي توسعه به اجرا درآيند و نظاير اينها .
فقط با داشتن برنامه هاي دراز مدت مي توان طرحهاي توسعه و طرحهاي اصلاحي و تغييرات مناسب را بطور نظام گرا در قالب برنامه مادر پياده نمود .
