بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
مصاحبه
اسلاید 3 :
رايجترين روش گردآوري دادهها در علوم اجتماعي، تحقيق زمينهيابي (پيمايشي) است. اين تحقيق دربرگيرنده دو روش اصلي است.
1- مصاحبه
2- پرسشنامه
مصاحبه
اسلاید 4 :
مصاحبه ممكن است در نشستهاي گروهي، توسط تلفن، يا در گفتگوي خصوصي و رو در رو بين پرسشگر و مصاحبه شونده انجام شود.
همچنين مصاحبه ممكن است كاملاً سازمان يافته بوده و مطالب مشخصي از تمام مصاحبه شوندگان پرسيده شود، يا چندان سازمان يافته نبوده و بيشتر به گفتگوي دوستانه شبيه باشد.
مصاحبه
اسلاید 5 :
مصاحبه را ميتوان غير حضوري انجام داد. بدين ترتيب كه، پرسشهاي مصاحبه را براي پاسخگو پست كرد يا مستقيماً به دست وي داد. در اين صورت بايد به نحوي مصاحبه شونده را راهنمايي كرد.
مصاحبه
اسلاید 6 :
گرچه برخي از پژوهشگران ممكن است روشهاي ديگر گردآوري دادهها را ترجيح دهند اما، در حقيقت همه پژوهشگران به نحوي با مصاحبه و پرسشنامه سر و كار خواهند داشت.
مصاحبه
اسلاید 7 :
شالوده بسياري از تحقيقات مندرج در رسانههاي گروهي، بر دادههاي زمينهيابي استوار است.
مصاحبه
اسلاید 8 :
مزيتهاي تحقيق زمينهياب
دلايل با اهميتي وجود دارند كه روش تحقيق زمينهياب (مصاحبه و پرسشنامه)، شالوده بخش عظيمي از تحقيقات انجام شده از سوي متخصصان علوم اجتماعي را تشكيل ميدهد. اين دلايل به شرح زير است:
اسلاید 9 :
مزيتهاي تحقيق زمينهياب
1- مشكل ميتوان از روش ديگري اطلاعات نگرشها و باورهاي تعداد زيادي پاسخگو را به دست آورد. مانند:
نگرش رأي دهندگان
پژوهشهاي مذهبي
مطالعات بازاريابي و عادات خريد
تبليغات تجاري و خدماتي
كار گويندگان رسانههاي جمعي
اسلاید 10 :
مزيتهاي تحقيق زمينهياب
2- كسب اطلاعات پيرامون رويدادهاي گذشته توسط پژوهشهاي زمينهيابي امكان پذير است. زيرا اين اطلاعات در حافظه كساني كه مورد مطالعه هستند جاي دارد. مانند:
تجربههاي زمان كودكي
سوابق پزشكي
سوابق شركتها و سازمانها
گردآوري دادههاي بازنگري
اسلاید 11 :
مزيتهاي تحقيق زمينهياب
3- از طريق روش زمينهيابي ميتوان در مدت نسبتاً كوتاه و با هزينه نسبتاً اندك، از تعداد بسياري پاسخگو اطلاعات جمعآوري نمود. زمينهيابي منظم دولتي درباره مسايل ملي و مذهبي مانند:
درآمد
پيشرفتهاي آموزشي
تغيير در رغبتهاي سياسي
شيوههاي پرورش كودك
رفتار جنسي
اسلاید 12 :
مزيتهاي تحقيق زمينهياب
4- تحقيق زمينهيابي را ميتوان با نمونههاي بزرگ انجام داد. در اين صورت، توانايي محقق در تعميم دادهها به جمعيت بزرگتر افزايش مييابد.
5- به دليل فراگير بودن روش زمينهيابي، به سادگي ميتوان مردم را به مشاركت ترغيب نمود.
اين روش موثرترين شيوه كسب داده از نمونههاي بزرگ است.
اسلاید 13 :
ايرادهاي وارده بر زمينهيابي
اين واقعيت كه مصاحبه و پرسشنامه بهترين و احتمالاً در پارهاي موارد تنها روش گردآوري داده است، به اين معني نيست كه در همه موارد بهترين ابزار تحقيق است!
محقق بايد روشي را برگزيند كه پاسخگوي تحقيق وي باشد و محدوديتهاي منابع موجود را در اين انتخاب لحاظ كند.
اسلاید 14 :
ايرادهاي وارده بر زمينهيابي
يكي از معايب روش زمينهياب اين است كه در واقع نميتوان روابط علت و معلولي را از طريق آن آزمون نمود. بنابر اين، در مقايسه با روش آزمايشي، زمينهيابي در تحليل علّي يا آزمون دقيق نظريه، ابزاري ضعيف است.
علاوه بر آن، ژرفاي اطلاعات به دست آمده از اين روش معمولاً به اندازه روش مشاهده توأم با مشاركت نيست.
همچنين، محقق در اين روش نميتواند چيز زيادي پيرامون عوامل مهم محيطي يا عواملي كه بر رفتار پاسخگو تاثير گذار است، به دست آورد.
اسلاید 15 :
و اما، حتماً به ياد داريد در بدو ورود توسط مسئولين دانشكده مورد مصاحبه قرار گرفتيد.
معمولاً مصاحبه كنندگان در چنين شرايطي، افرادي حرفهاي در اين زمينه هستند.
اما، آيا يك دانشجوي تازهكار در امر تحقيق نيز ميتوان بدين كيفيت و با چنين مهارتي به امر مصاحبه بپردازد؟
اسلاید 16 :
مصاحبه هايي كه در تحقيقات علوم اجتماعي به كار ميرود، احتمالاً از نظر ظاهر يا هدف با انواع ديگر مصاحبهها تفاوت دارد. اما، بسياري از اصول مصاحبه يكسان است.
اسلاید 17 :
تعريف مصاحبه پژوهشي از ديدگاه كانل و كان (Cannell & kahn)
«يك گفتگوي دو نفره كه از سوي مصاحبهگر، جهت جمعآوري اطلاعات مربوط به پژوهش آغاز ميشود و توسط وي بر موضوعاتي متمركز ميشود كه براي دستيابي به هدفهاي تحقيق (توصيف، پيشبيني، يا توضيح) به آنها نياز دارد.»
اسلاید 19 :
فرآيند مصاحبه
1- تنظيم يا انتخاب برنامه مصاحبه (مجموع پرسشها، اظهارات، تصاوير، يا ديگر محركهايي كه موجب بيان پاسخ ميشوند) و يك مجموعه قواعد يا رويدادهاي خاص براي استفاده از برنامه.
2- اجراي مصاحبه (سعي در دريافت پاسخها يا بروز وقايعي كه بايد طبقهبندي شوند).
3- ثبت پاسخها (يادداشت برداري، استفاده از وسايل الكترونيكي).
4- تهيه رمزهاي عددي (مقياس يا ساير نظامهاي عددي) به منظور تبديل پاسخهاي كيفي به مقادير كمي و مجموعه قواعد تبديل آنها.
اسلاید 20 :
انواع مصاحبه
يكي از تفاوتهاي اساسي ميان مصاحبه ها، ميزان ساختاري است كه محقق به پاسخگو تحميل ميكند.
مصاحبهها از نظر ساختاري ميتوانند از جدول مصاحبه بسيار سازمان يافته كه در آن جاي هيچ تغييري نيست، تا مصاحبه سازمان نيافته كه اكتشافي و غير مستقيم است، تغيير نمايد.
