بخشی از مقاله
ماليات بر درآمد مشاغل
اين نوع ماليات را افرادي كه اصطلاحا به آنها كسبه، اصناف، پيشه وران، صنعت گران گفته مي شود و يا ساير افرادي كه به صورت شخص حقيقي بابت درآمد حاصل از اشتغال به مشاغل آزاد و بطور انفرادي يا با مشاركت مدني پرداخت مي نمايند تشكيل مي دهند. كسبه، بازرگانان، صاحبان بيمارستانها، دفاتر اسناد رسمي و پزشكان و دندانپزشكان ، وكلا و كليه مشاغلي كه در ماده 96 قانون مالياتهاي مستقيم مصوب 3/12/66 و اصلاحيه مصوب 27/11/1380 ذكر شده اند مشمول فصل ماليات بر درآمد مشاغل هستند.
رسيدگي و نحوه تعيين درآمد مشمول ماليات مشاغل
نحوه تعيين درآمد مشمول ماليات
الف – با قبولي دفاتر و يا قبولي درآمد مشمول ماليات مندرج در اظهارنامه .
(ساير درآمدها + فروش كالا و خدمات) = (استهلاك + هزينه ها) - درآمد مشمول ماليات
ب – از طريق علي الرأس در صورت عدم رعايت موارد زير ، درآمد صاحبان مشاغل به صورت علي رأس تشخيص خواهد شد.
ب-1- درصورتي كه تا موعد مقرر ترازنامه و حساب سود و زيان و يا حساب درآمد و هزينه و حساب سود و زيان، حسب مورد تسليم نشده باشد.
ب – 2- درصورتي كه مؤدي به درخواست كتبي اداره امور مالياتي مربوط از ارائه دفاتر و يا مدارك حساب در محل كار خود خودداري نمايد.
ب – 3- درصورتي كه دفاتر و اسناد و مدارك ابرازي براي محاسبه
درآمد مشمول ماليات به نظر اداره امور مالياتي غيرقابل رسيدگي تشخيص شود و يا به علت عدم رعايت موازين قانوني و آئين نامه مربوط مورد قبول واقع شود.
تكليف مؤديان
صاحبان مشاغي كه مكلفند اسناد و مدارك مثبته براي تشخيص درآمد مشمول ماليات خود را نگاهداري كنند به سه گروه به شرح ذيل تقسيم مي شوند.
الف – صاحبان مشاغلي كه مكلف به ثبت فعاليتهاي شغلي خود در دفاتر روزنامه و كل موضوع قانون تجارت هستند، مانند بازرگانان ، صاحبان موسسات حسابرسي، حسابداري، مهندسي، تبليغاتي و بازاريابي و حمل و نقل موتوري ... و صاحبان كارخانه ها و واحدهاي توليدي، بيمارستانها، متلها و هتلها ، مراكز آموزشي و... و بانكداران و عمده فروشيها و... (ماده 96ق.م.م)
ب – صاحبان مشاغلي كه مكلف به ثبت فعاليتهاي شغلي خود در دفاتر درآمد و هزينه مي باشند مانند : صاحبان كارگاههاي صنعتي، مشاغل ساختماني، مراكز فرهنگي، سينماها، مشاغل فيلمبرداري، مهمان سراها، دفاتر اسناد رسمي، آزمايشگاهها، نمايشگاههاي اتومبيل ، تعميرگاه هاي مجاز و... سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر و عاملان فروش و فروشنده آهن آلات و دلالان و حق العمل كاران و.. (ماده 96 ق.م.م)
ج –صاحبان مشاغلي كه مشمول مقررات بندهاي (الف) و (ب) فوق نيستند و مكلفند صورت خلاصه وضعيت درآمد و هزينه خود را طبق نمونه هاي تعيين شده از طرف سازمان امور مالياتي نگاهداري كنند.
صاحبان مشاغل مكلف اند اظهارنامه مالياتي مربوط به فعاليتهاي شغلي هر سال خود را تا آخر تيرماه سال بعد به اداره امور مالياتي محل شغل خود تسليم و ماليات متعلق را به نرخ ماده 131 پرداخت نمايند.
اظهارنامه مالياتي صاحبان مشاغل شامل ترازنامه و حساب سود و زيان با حساب درآمد و هزينه يا خلاصه وضعيت درآمد و هزينه حسب مورد خواهد بود.
صاحبان مشاغل مكلفند ظرف مدت چهارماه از تاريخ شروع فعاليت مراتب را كتبا به اداره امور مالياتي محل اعلام نمايند.
نرخ ماليات بر درآمد اشخاص حقيقي موضوع ماده 131
تا ميزان 30.000.000 ريال درآمد مشمول ماليات سالانه به نرخ 15%
تا ميزان 100.000.000 ريال نسبت به مازاد 30.000.0000 به نرخ 20%
تا ميزان 250.000.000 ريال نسبت به مازاد 100.000.000 به نرخ 25%
تا ميزان 1.000.000.000 ريال نسبت به مازاد 250.000.000 به نرخ 30%
نسبت به مازاد يك ميليارد ريال به نرخ 35%
معافيت مالياتي و هزينه هاي قابل قبول
معافيت مالياتي
درآمد سالانه مشمول مالياتي صاحبان مشاغل كه اظهارنامه مالياتي خود را در موعد مقرر تسليم كرده اند تا ميزان معافيت سال 1384- 22.800.000 ريال از پرداخت ماليات معاف و مازاد آن به نرخ ماده 131 مشمول ماليات خواهد بود.
هزينه هاي قابل قبول
هزينه درماني پرداختي هر مؤدي بابت معالجه خود يا همسر و اولاد و پدر و مادر و برادر و خواهر تحت تكفل در يك سال مالياتي و با رعايت شرايط مندرج در ماده 137 قانون مالياتهاي مستقيم از درآمد مشمول ماليات مؤدي كسر مي گردد (جهت اخذ اطلاعات كامل تر با وحدهاي مشاوره مالياتي تماس حاصل نماييد)
مراجع حل اختلاف
در مواردي كه برگ تشخيص ماليات صادر و به مودي ابلاغ مي شود، چنانچه مؤدي نسبت به آن معترض باشد مي تواند ظرف سي روز از تاريخ ابلاغ شخصا يا بوسيله وكيل تام الاختيار خود به اداره امور مالياتي مراجعه و با ارائه دلايل و اسناد و مدارك كتبا تقاضاي رسيدگي مجدد نمايد. در صورتي كه دلايل و اسناد و مدارك ابزاري در تعديل درآمد مورد توافق رئيس امور مالياتي و مؤدي قرار گيرد درآمد مشمول ماليات تعيين شده قطعي مي گردد.
هرگاه دلايل و اسناد و مدارك ابزاري در رد يا تعديل درآمد مندرج در برگ تشخيص موثر واقع نگردد پرونده به هيأت حل اختلاف مالياتي ارجاع خواهد گرديد و رأي هيأت با اكثريت آراء قطعي و لازم الاجرا است.
مؤدي ظرف يكماه از تاريخ ابلاغ رأي قطعي هيأت حل اختلاف مالياتي مي تواند به استناد عدم رعايت قوانين و مقررات موضوعه يا نقص رسيدگي، با اعلام دلايل كافي به شوراي عالي مالياتي شكايت و نقص رأي و تجديد رسيدگي را درخواست كند.
تشويقات و جرائم مالياتي
تشويقات
اشخاص حقيقي موضوع بندهاي الف و ب در صورتي كه سه سال متوالي ترازنامه و حساب سود و زيان و دفاتر آنان مورد قبول قرارگرفته باشد و ماليات هر سال را در سال تسليم اظهارنامه بدون مراجعه به هيأت حل اختلاف پرداخت كرده باشند پنج درصد ماليات بعنوان جايزه خوش حسابي تعلق گرفته و همچنين جايزه پرداخت قبل از موعد به ازاي هر ماه 1% يك درصد ماليات خواهد بود.
جرائم مالياتي
پرداخت ماليات پس از سررسيد مقرر موجب تعلق جريمه اي معادل 5/2% ماليات به ازاي هر ماه خواهد بود.
جريمه عدم تسليم اظهارنامه مشمولين بندهاي الف و ب ماده 95 معادل 40% ماليات بوده و مشمول بخشودگي نمي گردد و جريمه عدم تسليم ترازنامه و حساب سشود و زيان يا عدم ارائه دفاتر 20% ماليات براي هر يك از موارد مذكور خواهد بود.
جريمه عدم تسليم اظهارنامه براي مشمولين بند ج 10% ماليات خواهد بود.
چنانچه صاحبان مشاغل ظرف مدت چهارماه شروع فعاليت خود را به اداره امور ماليات اعلام ننمايند مشمول جريمه اي معادل 10% مالياتي قطعي و از كليه تسهيلات و معافيت هاي مالياتي از تاريخ شناسايي توسط اداره امور مالياتي محروم خواهند گرديد.
سازمان امور مالياتي مي تواند از خروج بدهكاران مالياتي كه بدهي قطعي شده آنها از ده ميليون ريال بيشتر است از كشور جلوگيري نمايد.
ماليات بر مشاغل
الف ـ صاحبان مشاغلي كه بـه موجب اين قـانون مكلف به ثبت فعاليتهاي شغلي خود در دفاتر روزنامه وكل موضوع قانون تجارت هستند و بايد دفاتر و اسناد و مدارك مربوطه را با رعايت اصول و موازين و استانداردهاي پذيرفته شده حسابداري نگاهداري كنند .
ب ـ صاحبان مشاغلي كه برحسب اين قـانون مكلف به ثبت فعـاليتهاي شغلي خود در دفاتر درآمد وهزينه مي باشند . نمونه هاي دفاتر مذكور توسط سازمان امور مالياتي كشور تهيه مي گردد .
ج ـ صاحبان مشاغلي كه مشمول مقررات بندهاي ( الف ) و ( ب ) فوق نيستند مكلفند صورت خلاصه وضعيت درآمـد و هزينه خود را طبق ضوابط ونمونه هاي تعين شده از طرف سـازمان امـور مـالياتي كشور نگاهداري كنند .
ماده 93 : درآمدي كه شخص حقيقي از طريق اشتغال به مشاغل يا به عناوين ديگر غير از موارد مذكور در ساير فصل هاي اين قانون در ايران تحصيل كند پس از كسر معافيت هاي مقرر در اين قانون مشمول ماليات بردرآمد مشاغل مي باشد .
تبصره - درآمد شركت هاي مدني ( اعم از اختياري يا قهري ) و همچنين درآمدهاي ناشي از فعاليت هاي مضاربه در صورتي كه عامل ( مضارب ) يا صاحب سرمايه شخص حقيقي باشد تابع مقررات اين فصل مي باشد .
ماده 94 : درآمد مشمول ماليات موديان موضوع اين فصل عبارت است از كل فروش كالا و خدمات به اضافه ساير درآمدهاي آنان كه مشمول ماليات فصول ديگر شناخته نشده پس از كسر هزينه ها و استهلاكات مربوط طبق مقررات فصل هزينه هاي قابل قبول و استهلاكات .
ماده 95 : صاحبان مشاغل موضوع اين فصل مكلف اند اسناد و مدارك مثبته كافي براي تشخيص درآمد مشمول ماليات خود نگاهداري كنند . صاحبان مشاغل از لحاظ تشخيص درآمد مشمول ماليات به گروه هاي زير تقسيم مي شوند :
الف : صاحبان مشاغلي كه به موجب اين قانون مكلف به ثبت فعاليت هاي شغلي خود در دفاتر روزنامه و كل موضوع قانون تجارت هستند و بايد دفاتر و اسناد و مدارك مربوط را با رعايت اصول و موازين و استانداردهاي پذيرفته شده حسابداري نگاهداري كنند .
ب : صاحبان مشاغلي كه بر حسب اين قانون مكلف به ثبت فعاليت هاي شغلي خود در دفاتر درآمد و هزينه مي باشند . نمونه هاي دفاتر مذكور توسط سازمان امور مالياتي كشور تهيه مي گردد و در دسترس قرار مي گيرد .
ج : صاحبان مشاغلي كه مشمول مقررات بندهاي (الف) و (ب) فوق نيستند مكلف اند صورت خلاصه وضعيت درآمد و هزينه خود را طبق ضوابط و نمونه هاي تعيين شده از طرف سازمان امور مالياتي كشور نگاهداري كنند .
