بخشی از مقاله
چمن
در باغات و پارکهای زینتی جهت نمایاندن ارزش واقعی گلهای مختلف به الوان بس گوناگون و یا در بعضی از مواقع برای کم کردن زنندگی رنگ گلهای برخی از نباتات از نظر دید چشم ، لزوم ایجاد چمن با رنگ سبز واجب بوده و چیز دیگری جایگزین آن نخواهد بود . کشت چمن در تمام اراضی به شرطی که قبلا در صورت احتیاج با استعمال کودهای حیوانی و شیمیایی و مخصوصا انواع خاکهای مناسب اصلاح کننده حالت فیزیکی خاک ، زمین را آماده نمایند ، امکان پذیر می باشد .
هر گاه خاک رسی و مرطوب باشد بایستی قبل از اقدام به هر امری آن را زه گشی کنند و یا در صورت عدم امکان اقلا در عمق 20 الی 30 و به ضخامت 10 الی 15 سانتیمتر شن و یا خاکستر چوب در زمین دفن نمایند . بدین معنی که اول به عمق 20 الی 30 سانتیمتر سطح الارض را به کلی برداشته ،سپس شن و یا خاکستر را استعمال نموده و در آخر کار دوباره خاک رو را بجای خود قرار دهند . بدیهی است که انجام این عملیات بسیار گران تمام می شود ، ولی برای ایجاد چمن در میدانهای ورزشی که روی مراتع مرطوب تأسیس می گردند لازم می باشد . هر گاه عملیات فوق به شرحی که گذشت انجام نگیرد ، در عرض چند سال نباتات اراضی مرطوب مانند نی های مختلفه و غیره در این قبیل زمین ها رشد و نمو زیادی کرده و چمن را به کلی از بین خواهند برد . بویژه چمن قسمتهائی که هنگام بازی ، بیشتر لگدمال می شوند زودتر از بین رفته و خالی خواهند شد . در صورتی که زمین خیلی سبک و خشک باشد ، تا حدود امکان باید مقداری از خاکهای سنگین مانند رس و غیره را بدان اضافه نمایند . و یا لااقل قبل از کاشت آن را به کرات آبیاری نموده ، سپس از کودهای آلی پوسیده و شیمیائی استفاده کرده و به طور سطحی با خاک مخلوط کنند . در اراضی خشک ، بهترین طریق دفن نمودن پهن گاوی به عمق 50 سانتیمتر می باشد ، که در این صورت بذور کاشته شده ، اولا ریشه هایشان برای رسیدن به مواد غذائی بیشتر در خاک فرو رفته ، ثانیا در این عمق رشد و نمو زیادی کرده و به علاوه در مجاورت یک رطوبت ملایم دائمی قرار می گیرند .
در اراضی آهکی که مخصوصا هنگام تابستان بینهایت خشک می شوند ، رنگ سبز چمن عوض شده و مایل به زرد می گردد . در این نوع خاکها ، اولا باید در فصول گرم آنها را آبیاری زیادی نموده ، ثانیا برای نگهداری رنگ سبز چمن دو یا سه مرتبه از کودهای شیمیائی یل آلی ازته محلول ، به صورت آبپاشی استفاده نمایند .
بطور کلی بهترین اراضی برای چمن کاری ، زمین هائی است سبک و یا نیمه سنگین که اقلا به عمق 30 الی 40 سانتیمتر خاک زراعی مرغوب و تحت الارض قابل نفوذی داشته باشند . در صورتی که زمین های مورد استفاده از لحاظ خاک رو ضعیف باشند بهتر است به آنها خاک زراعی کاملا مرغوبی به ضخامت 8 الی 10 سانتیمتر اضافه نمایند . ولی اساس موفقیت در چمن کاری اراضی مختلف ، انتخاب صحیح بذور از انواع نباتات چمنی خانواده گندمیان (Graminees ) و در
صورت لزوم از خانواده بقولات (Legumineuses ) بسته به نوع زمین و آب و هوای محل جهت بذرکاری می باشد . بنابر این برای چمن کاری ، اول باید زمین مورد نظر را از هر حیث آماده کرده و در صورت احتیاج ، اصلاح نموده و کود حیوانی و شیمیائی مکفی بدان اضافه نمایند . موقع تهیه نیز باید توجه بیشتری به خارج کردن ریشه نباتات هرز نموده و بهر وسیله ای که شده است حتی با دست آنها را یطور گامل از زمین کنده و خارج نمایند . سپس بذور مورد نیاز را بر حسب نوع خاک و رطوبت زمین و آب و هوای محل از بین نباتات چمنی خانواده گندمیان ، در صورت نیاز از خانواده بقولات انتخاب نموده ، به نسبت معینی با هم مخلوط کرده و اقدام به کاشت نمایند .
مشخصات چمن :
چمن گیاهی تک لپه است . مرکز رویشی آن در قسمت طوقه ، نزدیک خاک است . این مرکز رویشی پائین به گونه ای است که کار چمن زنی را آسان می کند و نیز قدم زدن بر روی آن تقریبا بدون عارضه است و چمن از این رهگذر آنچنان خسارتی نمی بیند . اغلب چمنها جزء گیاهان دائمی چند ساله اند ؛ البته چمن یکساله نیز وجود دارد . چمن را بیشتر از طریق کشت بذر تکثیر می کنند ؛ گونه هائی از چمن نیز به روش غیر بذری تکثیر می شوند .
از جمله مشخصات دیگر چمن تولید مستمر برگهای تازه از مرکز رویشی آن است که در تمام فصل رویشی انجام می شود . البته در مواردی هم مانند پیری ، برگها فرسوده و نابود می شوند . بهر حال اعم از شرایط طبیعی و زراعی ، چمن رشدی سریع دارد و مواره مقدار محصول آن بیشتر از مقدار بذر پاشیده شده است . همین خصوصیت چمن باعث شده که در فضاهای سبز کاربرد زیادی داشته باشد ؛ چرا که رشد آن یکنواخت ، مداوم و سریع است .
قابلیتهای کاربردی :
بعضی از چمنها در هر شرایطی قابلیت تطبیق دارند و بقاء و رشد خود را حفظ می کنند و بدان ادامه می دهند ؛ برخی دیگر از انواع چمنها نیز حساسند و با تغییرات محیطی سریعا از بین می روند . گونه هائی در برابر "پا خوردگی " مقاوم هستند و هر چند لگدکوب شوند باز هم حیاط و جلای خود را حفظ می کنند و برخی دیگر چنین مقاومتی ندارند . انواعی از چمنها توانائی ترمیم دارند و با سرعت بستر خود را پوشش می دهند در حالیکه انواعی دیگر این کار را بکندی انجام می دهند .
مقاومت چمن در شرایط مختلف آب و هوائی و خاک :
برای اکثر چمنها خاک نسبتا حاصلخیز کمی اسیدی یا خنثی با تهویه مناسب و زهکشی مطلوب ، محیطی کاملا ایده آل خواهد بود و در چنین شرایطی بخوبی رشد می کنند ؛ اما همواره زمینهائی که تمام این شرایط را یکجا دارا باشند یافت نمی شود . گونه هائی از چمنها در وضعیتهای مختلف خاکی قابلیت سازگاری عجیبی دارند ؛ و بعضی دیگر هم توانائی سازگاری اندکی از خود نشان می دهند و اصولا انعطاف پذیر نیستند . همچنین گونه هائی از چمنها نسبت به رطوبت بالا و نور کم مقاومت نشان می دهند و بعضی دیگر برعکس آنها عمل می کنند . برخی از آنها آب و هوای خشک را دوست دارند و بعضی دیگر در چنین شرایطی نمی توانند به حیات خود ادامه دهند .
چمنها را بر اساس نیاز دمائی منطقه رشدی به دو گروه عمده تقسیم می کنند :
1-چمنهای سردسیری ؛ که به 15 تا 21 درجه سانتی گراد دمای روزانه نیاز دارند .
2-چمنهای گرمسیری ؛ که دمای 27 تا 29 درجه را ترجیح می دهند .
بخاطر همین اختلاف درجه حرارت است که مثلا چمنهای سردسیری در دمای گرم حالت بخواب رفته می یابند و برنگ مایل به قهوه ای در می آیند و نیز چمنهای گرمسیری در مناطق سرد ، در اوایل بهار و اواخر پائیز از رشد باز می مانند و رنگ آنها نا خوشایند می شود.
اصلاح خاک :
خاک مناسب برای کاشت چمن باید بافتی مناسب با PH خوب داشته باشد . بیشتر چمن ها در خاک های لومی یا شنی _ لومی با PH خنثی یا کمی اسیدی (6.5 تا 7 ) رشد مطلوبی خواهند داشت .
برای دستیابی به خاک مناسب که بافتی مطلوب و زهکشی PH عالی داشته باشد در اغلب موارد ضرورت دارد که مقدار معینی از مواد افزودنی بدان اضافه شود . این مواد افزودنی را با دستگاه روتوتیلر (Rototiller ) و یا دیگر تجهیزات مکانیکی با خاک مخلوط می کنند .
دستگاه روتوتیلر همچنین می تواند سطح خاک را نرمتر سازد و کلوخها را به اجزاء ریزتر خرد کند . این دستگاه دو مزیت علمی دیگر نیز دارد : یکی ازبین بردن علفهای هرز موجود در خاک و دیگر آوردن سنگهای بزرگ به سطح خاک . همچنین می دانیم ،علفهای هرز و سنگهای درشت در خاک دو عامل منفی به شمار می آیند که با روتوتیلر می توان آنها را از سر راه برداشت . این سنگها اگر ریز باشند بستر چمن را خراب می کنند و اگر درشت باشند به تیغه های ماشین چمن زنی آسیب می رسانند . بنابراین ، پیش از کاشت چمن ، تمام سنگهای ریز و درشت را باید از خاک جمع آوری کرد . علفهای هرز نیز زیبایی و رشد و طراوت چمن را تحت الشعاع قرار می دهند . هر گاه این علفهای هرز از نوع خطرناک باشند ، در کار نگهداری دشواریهایی به بار می آورند . پس برای حل چنین مشکلاتی نیز بهتر است پیش از کاشت چمن اقدام شود و حتی الامکان تمام علفهای هرز از منطقه خارج گردند . در این مورد می توان از علفکش "غیر انتخابی " یا از مواد ضد عفونی کننده خاک که اثر آنها مقطعی و کوتاه مدت باشد استفاده کرد . مثلا متیل برماید برای این کار مناسب است . هر دو نوع مواد یاد شده گران قیمت اند ؛ اما با اسامی مختلف غالبا در دسترس قرار دارند . باری ، پس از آماده سازی کامل خاک می توان اقدام به کاشت چمن کرد .
انتخاب بذور :
عوامل زیادی از قبیل جنس خاک ، آب و هوای محل و منظوری که چمن جهت آن ایجاد می شود در انتخاب انواع بذور چمنی کمک خواهند کرد . مثلا در باغات زینتی بایستی بذور طوری انتخاب شوند که چمن حاصله ظریف و لطیف باشد . و در زمین های ورزشی مانند فوتبال و روگبی ( Rugby ) و یا میدان های اسب دوانی که بازیکنان با کفش و اسبان با سم چمن را خواهند کند ، باید بذوری انتخاب نمود که ریشه های قوی داشته و به علاوه بازیکنان و اسبها روی آن نلغزند . در انتخاب بذور نه نتها بایستی به این موضوع اهمیت داد که هر یک از بذور انتخابی به حالت طبیعی و وحشی چگونه رشد و نمو می کنند . بلکه این نکته را نیز باید در نظر گرفت که در چمن های مصنوعی در نتیجه چیدن و غلطک زدنهای متوالی ، این بذور به چه شکلی در می آیند ،زیرا این دو عامل ، پنجه زدن نباتات را به کلی تغییر داده و با حالت وحشی اولیه تفاوت زیادی خواهند داشت . به علاوه برخی از نباتات چمنی خوانواده گندمیان فقط در بهار سبز و زینتی بوده در صورتی که برخی دیگر تا زمستان سبز می مانند . بنابراین بهتر است بجای کشت یک نوع بذر ، مخلوطی از چند نوع را مورد استفاده قرار دهند . بعضی از این نباتات ، چمنی ایجاد می کنند به رنگ سبز روشن ، در صورتی که برخی دیگر چمنی با رنگ سبز مایل به آبی تند تولید می نمایند . در نتیجه توصیه می گردد که برای احداث چمن به منظورهای مختلف و مخصوصا در اراضی وسیع ، قبلا با کارشناسان و متخصصین کار آزموده مصلحت نموده و با راهنمائی و صلاح دید ایشان اقدام به عمل گردد . زیرا در غیر این صورت غالبا نتیجه امر منفی و رضایتبخش نخواهد بود .
در اغلب موارد به علت عدم اطلاعات و یا به منظور صرفه جوئی ، بذور نباتات چمنی زیر که از خانواده گندمیان می باشند به طور خالص مورد استفاده قرار می گیرند :
- Ray – grass anglais (Lolium perenne ) :
چمنی است که فقط در اراضی نم دار و آب و هوای مرطوب مقاوم و تقریبا دائمی بوده ، در ضمن ، جوانه زدن و رشد سریع داشته ، چیدن را به خوبی تحمل می نماید .
- Ray – grass de pacey ( P. Var : ramosum) :
واریته ای است که از نوع اصلی خود بیشتر دائمی و قوی بوده ، در عین حال نیز ظریف می باشد .
- Ray – grass d Italie ( Lolium italicum A. ):
نباتی است دو ساله ، سریع الرشد و فوق العاده قوی که برای ایجاد مراتع مصنوعی موقتی بکار رفته ولی در چمنهای زینتی مصرف چندانی ندارد .
به طوری که در بالا گفته شد نباتات نامبرده فقط در مناطق مرطوب و اراضی نمدار دائمی بوده ، رشد و نمو مناسبی کرده و نتیجه رضایت بخشی می دهند . و چون هنگام احداث چمن های زینتی و یا میادین ورزشی نه تنها بهاء بذر گران تمام می شود ، بلکه مخارج تهیه زمین ، قیمت کود و دستمزد کارگر نیز مبلغ هنگفتی بر می دارد . لذا بهتر و با صرفه تر خواهد بود که به جای Ray-grass های خالص از Lawn – grass ها که مخلوط چند نوع بذر نباتات چمنی می باشند با در نظر گرفتن شرایط آب و هوا و موقعیت محل استفاده گردد.
Lawn – grass چمنی است که قسمت اعظم آن را ( ری گرای انگلیسی ) تشکیل می دهد و چنان که قبلا نیز اشاره گردید ری گرا، نبات ظریف و پر پشتی بوده و به واسطه رشد و نمو سریعی که دارد در سال اول کشت چمن زیبائی ایجاد کرده ، به علاوه از رویش علفهای هرز نیز جلوگیری می نماید . اما در سالهای بعد به تدریج از بین رفته ، به جای آن سایر نباتات چمنی موجود در مخلوط بویژه Fetuques ها و Paturins ها که مدت زیادی برای رشد و نمو کامل خود احتیاج داشته و در عوض گیاهان قوی و مقاومی می باشند سبز می گردند .
در چمنهای ورزشی ، مخصوصا برای گلف (Golf ) که باید زمین مانند روی میز بازی بلیارد (Billard ) صاف و یکنواخت باشد ، نبایستی در مخلوط Lawn – grass ، دانه های (ری گرا ) داخل گردند .
انتخاب انواع نباتات چمنی:
نباتات چمنی خانواده گندمیان برای اراضی خشک .
- Fetuque ovine (Festuca ovina L. )
- Fetuque heterophylle (Festuca heterophylla Lamk. )
- Fetuque rouge tracante (Festuca rubra Var: genuine )
- Paturin des pres (Poa pratensis L. )
- Paturin comprime (Poa compressa L. )
نباتات چمنی خانواده گندمیان برای اراضی مرطوب .
- Agrostis vulgaire ( Agrostis alba Var : vulgaris Thunb .)
- Agrostis tracante ( Agrostis alba Var: stolonifera )
- Cretelle des pres ( Cynosurus cristatus L.)
- Fetuque des pres (Festuca pratensis L. )
- Paturin commun ( Poa rivialis L.)
نباتات چمنی خانواده گندمیان برای محلهای سایه دار .
- Paturin des bois ( Poa nemoralis L. )
- Flouve odorante ( Anthoxanthum odoratum L. )
- Brome des pres ( Bromus erectus Huds.)
دو نوع اخیر با وجود این که به خوبی در سایه رشد و نمو می نمایند ، چون چمن خشنی می باشند لذا کمتر مصرف می گردند .
نباتات چمنی خانواده گندمیان برای اراضی کنار دریا .
- Agrostis maritime( agrostis alba Var: maritime Mey.)
- Fetuque rouge tracante( Festuca rubra Var: genuine )
- Fetuque rouge de Nouvelle – Zelande (Festuca rubra Var : fallax )
اخیرا در کشور خودمان نیز بذر چمن مرغوبی به نام چمن مخملی نطنز که از خانواده گندمیان می باشد تهیه گردیده و به فروش می رسد . این بذر اگر خالص و بدون افت باشد برای اغلب استانهای سردسیر کشور و یا نقاطی که تابستان نسبتا گرمی دارند ، مانند تهران و اطراف آن بهتر و مناسب تر از بذور خارجی بوده و چمن حاصله نیز کاملا مقاوم و زیبا می باشد .
تمام نباتات چمنی مذکوره در بالا متعلق به خانواده گندمیان بوده و در بعضی موارد ، مخصوصا وقتی خاک بی اندازه خشک باشد بذر برخی از نباتات چمنی خانواده بقولات را بدانها اضافه می نمایند . نوعی که بیش از همه در تمام اراضی ، حتی بینهایت خشک نیز مصرف دارد عبارت از شبدر خزنده یا سفید (Trifolioum repens L. )می باشد که به فرانسه آن را Trefle rampant می گویند . ولی نباید بذر این شبدر را بیش از دو در صد وزن مجموع بذور گندمیانی که کاشته می شوند به مخلوط اضافه نمایند ، زیرا اگر مقدار آن زیاده از حد باشد در مدت کمی رشد و نمو زیادی نموده و تمامی چمن را فرا خواهد گرفت . برگهای شبدر خزنده در مواقع خشکی نیز بحالت سبز باقی می مانند ولی چون رطوبت را زیادتر از نباتات چمنی خانواده گندمیان در خود نگه می دارند ، بدین جهت در میدانهای ورزشی باعث لغزندگی زمین می گردند .
بذور انواع نباتات چمنی خانواده گندمیان که در مخلوطی از بذر چمن داخل می شوند همگی به یک اندازه و درشتی نیستند .
موقع خرید بذر چمن باید دقت شود ، که اولا تناسب اختلاط بذور مختلفه در آن متناسب با زمین و آب و هوای محل و منظور از ایجاد چمن باشد . ثانیا بذور کاملا تمیز و تقریبا بدون افت بوده ، عاری از هر گونه دانه های خارجی و مضره باشند .
مقدار بذر در واحد سطح :
معمولا سه کیلوگرم از بذر چمن مرغوب ( لاون گرای ) محتوی 80% ( ری گرای انگلیسی ) برای یک آر (30 گرم در متر مربع ) کافی خواهد بود . ولی اگر مخلوط به مقدار کمتری ( ری گرا ) داشته و یا سایر انواع مخلوط با (ری گرا ) ، دانه ریز باشند می توان میزان نامبرده در بالا را به نصف تقلیل داد . و هر گاه بذر بطور خالص ، (ری گرای انگلیسی ) بوده و یا بذر پاشی با دست انجام گیرد و بذرکار نیز کاملا آشنا به عمل نباشد ، بهتر است میزان بذر در آر به 6 کیلوگرم (60 گرم در متر مربع ) ترقی داده شود . اغلب مشاده می گردد که باغبانان ایرانی برای چمن کاری، میزان بذر را در متر مربع از 60 گرم زیادتر و تا حدود 100 گرم نیز مصرف می نمایند . دلیلی را که برای این کار می توان ذکر نمود ، اولا ناخالصی بذر و ثانیا عدم توجه کافی برای تهیه زمین جهت کشت می باشد .
نباتات چمنی در مناطق گرم و خشک :
در نواحی گرم و خشک که مدت زیادی از سال خشکی بوده و بارندگی کم است و از طرفی هم امکان آبیاریفراوان موجود نیست از کشت انواع نباتات چمنی که قبلا ذکر گردید صرف نظر نموده و بجایشان انواع دیگری را بشرح زیر بکار می برند :
- در آفریقای شمالی و بویژه در الجزایر و مراکش از نباتی به اسم علمیCynodon Dactylon Pers. که از خانواده گندمیان می باشد و به فارسی آن را مرغ ، به فرانسه Chiendent pied de poule و به انگلیسی Bermuda – Grass می گویند ، در ایجاد چمن های زینتی و میدان های اسب دوانی استفاده زیادی می نمایند .
گیاهی است دائمی و معمولا جزء نباتات هرز . ریزمها دراز ؛ ساقه ها خوابیده و در مقابل خشکی و کم آبی بی اندازه مقاوم ؛ موقع بروز سرما رنگ سبز برگها زایل شده ، خرمائی رنگ گردیده و منظره بدی را پیدا می کنند .
- گیاه Stenotaphrum americanum Schrank : از خانواده گندمیان و نباتی است دائمی و استولون دار که ریزمهای درشت خزنده و درازی را تولید می کند . در امریکا (فلوریدا ) و آفریقای شمالی برای ایجاد چمن ها زیاد به کار رفته و به کرات بایستی چیده شود . چمن حاصله خشن ولی به رنگ خوبی می باشد .
- گیاهان.Zoysia tenuifolia Willd و Zoysia matrella Merr. : هر دو از خانواده گندمیان و نباتاتی هستند دائمی ، ریزمدار و دارای استولون که در اولی ریزمها و استولونها ظریف و در نوع دومی قوی و خشن می باشند . از این دو نبات در کالیفرنیا و آفریقای شمالی استفاده نموده و چمنهای قشنگی به رنگ سبز احداث می نمایند .
- مدت زمانی است که در بعضی نواحی خشک و گرمسیر آمریکا از نوعی چمن به نام Ouganda – Grass که نباتی بومی Ouganda (ناحیه ای است در آفریقا واقع در شمال غربی دریاچه ویکتوریا ) بوده و به نظر می رسد یکی از انواع و یا واریته های اصلاح شده مرغ یعنی Cynodon Rich . باشد ، استفاده می نمایند . گیاهی است دائمی و ریزمدار و دارای استولون . چمن حاصله مخملی ، خیلی نرم و به رنگ سبز نسبتا روشن بوده ولی در نقاط سردسیر از اواسط پاییز رنگ آن به زردی گرائیده و منظره بدی را به خود می گیرد . این چمن در دشت مغان آذربایجان نیز مورد آزمایش قرار گرفته و نتیجه خوبی هم داده است .
طرز ازدیاد چهار نبات نامبرده در بالا ، بوسیله تقسیم ریزمهای خزنده و یا استولونهای آنها به قطعات کوچک بوده و جهت کشت باید این قطعات کوچک را به فواصل 10 الی 25 سانتیمتر از یکدیگر در خاک مخفی نمایند . تقریبا 1.5 الی 4 ماه وقت لازم است تا اینکه ریزمها پس از کشت رشد و نمو کافی کرده و سطح مورد نظر را بپوشانند .
- گاهی اوقات در فرانسه برای چمن کاری اراضی خیلی خشک از یک نبات بومی به نام بومادران.L Achillea Millefolium که از خانواده مرکبه (Composees ) بوده و به فرانسه آن را Millefeuille می گویند استفاده می نمایند . این گیاه چیدن را به خوبی تحمل می کند .
کاشت و مواظبت :
بذر چمن را می توان در تمام فصول مناسب سال کاشت ولی بهتر است بنا به آب و هوای محل در بهار یا پائیز اقدام به عمل نمود . کشت بهاره بسته به درجه حرارت هوا از نیمه دوم اسفند تا اواخر اردیبهشت ماه بیشتر معمول و به صلاح و صرفه می باشد . بذر کاری پائیزه مخصوص اراضی سبک و سالم مناطقی با زمستان معتدل بوده و در شهریور و مهر ماه انجام می گیرد آنهم به شرطی که محل کشت زیر درختان واقع نگردیده و برگهای خزان شده روی نباتات جوان را نپوشانند . در هر صورت یکی از شرایط اساسی موفقیت در کشت چمن این است که بذور کاشته شده در اسرع وقت جوانه زده و از خاک خارج گردند .
در زمینهائی که چمن کاشته می شود خاکشان باید نرم و بهم چپسبیده ، و در اراضی سبک خیلی محکم بوده ، بعلاوه کاملا یکنواخت و مسطح باشند . بنابراین پس از شخم با وسایل موتوری و یا دستی ، و استعمال کود های حیوانی و شیمیائی مورد لزوم ، باید چندین بار متوالیا روی خاک را دندانه سبک و سپس غلطک کشیده و سنگریزه ها را به دقت از آن جدا نموده و بیرون بریزند تا بعدا موقع چیدن چمن با قیچی یا ماشین چمن بری ، تیغه های آنها خراب نشوند . و در ضمن ، مواظبت نمایند که هنگام اجرای عملیات بالا ، زمین به قدر کافی خشک باشد تا اینکه وسایل کار و مخصوصا غلطک به خاک نچسبد . یادآور می گردد که آخرین نوبت غلطک زدن بلافاصله قبل از بذر پاشی می با شد ، تا سطح خاک جهت کشت بذر کاملا صاف و هموار گردد .
برای بذرکار یک روز بدون باد و آرامی را انتخاب نموده ، بذر را با دست و به حد امکان از نزدیک سطح خاک روی زمین می پاشند تا باد آنها را با خود همراه نبرد . جهت اینکه بذور بطور مرتب و یکنواخت در سطح خاک پخش گردند ، زمین را با طناب به قطعاتی به عرض 2متر تقسیم نموده ، بذرکار از وسط هر قطعه عبور کرده و در دو طرف بذر را می پاشد . پس از خاتمه کار دوباره همان زمین را در جهت عمود به قطعات اولی به قسمتهای 2 متری دیگری تقسیم نموده و مثل قبلی بذر پاشی را تکرار می نمایند . بدیهی است در این طریق نصف بذر لازم برای واحد سطح در دفعه اول و نصف دیگر در دفعه دوم مصرف خواهد شد . معمولا کنارهای قطعه زمین موردعمل را بذر زیادتری می پاشند تا از اراضی هم جوار به وسیلهء چمن پرپشتی کاملا جدا گردند پس از پاشیدن بذر ، جهت مخفی نمودن ان در خاک و با ملاحظهء وضع زمین از لحاظ جنس رطوبت بروی بذور یکبار شن کش و یا چنگک فوق العاده سبکی کشیده و سپس غلطک می زنند . در اراضی کم وسعت روی بذور را به طور یکنواخت و حداکثر با 5 الی 10 میلیمتر پهن کاملا پوسیدهءالک شده پوشانده و بعدا برای خاتمهءکار غلطک سبکی بکار می برند . در صورت عدم دسترسی به پهن خالص ممکن است از مخلوط : پهن کهنهء پوسیده ، خاک برگ و خاک مرطوب ماسه دار نیز استفاده نمایند ، بشرطی که مخلوط کاملا الک شده و نرم باشد .