بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی اثر برخی عناصر غذایی شامل ازت، فسفر، آهن و روي به صورت محلول پاشی بر چمن اسپورت بود. محلول پاشی با عناصر مذکور به مقدار زیادي میزان عناصر غذایی چمن را افزایش داد و مصرف توأم عناصر بیشترین تأثیر را داشت که در سطح یک درصد تفاوت تیمارهاي کاربرد عناصر غذایی و شاهد معنی دار شد. محلول پاشی با عناصر ازت، کلسیم، روي و بور باعث افزایش معنی دار در رشد و نمو و بهبود صفات فیزیکوشیمیایی مختلف چمن اسپورت شد، میزان درصد سلامت برگ هاي چمن و تراکم بوته نیز در اثر کاربرد عناصر غذایی افزایش یافت.
مقدمه
با توجه به بالا رفتن سطح رفاه و زندگی و نیز افزایش شهرنشینی فضاهاي سبز و پارکها براي مردم متمدن امروزي جایگاه ویژه اي براي تأمین سلامتی جسم و روح دارد و یکی از نیاز هاي انسان به ویژه در محیط هاي شهري فضاهاي سبز است، که اهمیت آن هم در نیازهاي روحی و روانی انسان و هم در زیبا سازي شهر ها، ساختمان ها و محیط هاي مختلف بر کسی پوشیده نیست
چمن ها به طور کلی تحت دو عنوان چمنزارهاي طبیعی و خودرو و چمن هاي زینتی و کاشتنی دسته بندي و بررسی می شوند. چمن هاي زینتی و کاشتنی چمن بیشتر در طراحی پارکهاي عمومی ، باغات گیاه شناسی ، استادیومهاي ورزشی و زمینهاي بازي مورد استفاده قرار میگیرد و نیز چمن بیشترین نقش را در تصفیه هوا وکاهش آلودگی هوارا در محیطهايشهريبر عهده دارد
مواد و روشها
این پژوهش، در پارك اقاقیا واقع در جنب میدان صادقیه شهر تهران برروي چمن اسپورت انجام شد. 6 تیمار کاربرد عناصر غذایی شامل -1 شاهد -2 کاربرد ازت - محلول پاشی با اوره - -3 کاربرد فسفر - به صورت خاکی با فسفات پتاسیم - -4 تیمار کاربرد روي - محلول پاشی با سولفات روي - -5 تیمار کاربرد آهن - محلول پاشی با سولفات آهن - -6 تیمار کاربرد کلسیم - محلول پاشی با کلرور کلسیم - و -7 تیمار کاربرد مخلوط این 5 عنصر، انجام خواهد گرفت. محلول پاشی با عناصر نامبرده با غلظت 5 در هزار 5 - گرم در لیتر - صورت گرفت. نوع طرح آزمایشی در قالب اصلی طرح بلوك هاي کامل تصادفی بود و انجام آزمایش در طرح فاکتوریل انجام گرفت. در طول فصل رویشی کاربرد محلول پاشی با کود اوره، فسفر و همچنین سولفات روي، آهن و کلرید کلسیم - با غلظت 5 در هزار - - بعد از شروع دوره رشد رویشی چمن - هر ماه یکبار تا 6 ماه بعد نیز انجام گرفت.
نتایج
نتایج نشان داد که محلول پاشی با 5 عنصر ازت، فسفر، کلسیم، روي و آهن باعث افزایش معنی دار این عناصر در برگ و میوه چمن اسپورت شد و در طول دوره رشد گیاهان تیمار شده مقادیر بیشتري از این عناصر را دارا بودند. محلول پاشی با عناصر کلسیم، روي و بور باعث افزایش معنی دار رشد و نمو و بهبود صفات فیزیکوشیمیایی مختلف چمن اسپورت شد و همینطور باعث افزایش میزان پاخوري چمن در هنگام رشد ونمو شد.
شکل -1 تغییرات غلظت ازت در برگ چمن از فروردین تا پایان شهریور ماه در تیمارهاي کاربرد تؤام عناصر و شاهد
کاربرد عناصر غذایی باعث افزایش غلظت همان عناصر در برگ چمن شد. زیرا به دلیل آهکی بودن اکثر خاك هاي ایران با محلول پاشی عناصر غذایی می توان عناصر غذایی بیشتري را بدون وارد کردن عناصر غذایی به ساختار ریشه گیاه، در دسترس گیاه قرار داد و طبیعی است که غلطت آن در برگ گیاه بالا رود - ملکوتی و طهرانی، . - 1379 و در تغذیه چمن در تحقیقات مختلفی این موضوع به اثبات رسیده است که تغذیه چمن باعث افزایش غلطت این عناصر در برگ می شود که با این تحقیق مطابقت داشت
شکل -2 میزان تراکم برگ چمن در تیمارهاي شاهد، کاربرد جداگانه و تؤام عناصر غذایی
شکل -3 میزان پاخوري یا درصد سلامت برگ هاي چمن در تیمارهاي شاهد، کاربرد جداگانه و تؤام عناصر غذایی
مطالعات زیادي بر روي تأثیر کاربرد عناصر غذایی بر کیفیت چمن انجام شده است و مشخص شده کاربرد برخی عناصر به ویژه عناصري که در فرایند فتوسنتز نقش کلیدي دارند - مانند روي - باعث افزایش اندازه و رشد شاخساره می شوند.
در نتیجه در این آزمایش افزایش وزن تر و وزن خشک و رنگ ،پاخوري و طول رشد برگ و شاخساره به نظر می رسد به دلیل کاربرد عناصر غذایی باشد که از طرفی میزان فتوسنتز را افزایش داده و از طرفی کمیت و کیفیت چمن را بالا می برد.
احتمالا از دلایل مهم افزایش کیفیت چمن در اثر کاربرد عناصر غذایی بالا رفتن کارایی فتوسنتز و تجمع بیشتر قندها در برگ چمن باشد. زیرا عناصر بور و روي در آنزیم هاي فتوسنتزي نقش مستقیم را دارند و به ویژه عنصر بور که نقش زیادي در فتوسنتز و سنتز کربوهیدرات ها داراست و از همین جهت کاربرد مخلوط عناصر کارایی بیشتري در افزایش فتوسنتز داراست
