دانلود فایل پاورپوینت جایگاه دیپلماسی عمومی در دنیای امروز و عرصه بین المللی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

1-مقدمه

• دیپلماسی عمومی مفهومی است که طی پنجاه سال اخیر در روابط بین الملل مطرح شده است؛ تا قبل از آن کار دیپلمات برقراری ارتباط با دیپلمات های محل ماموریتش بود و تلاش داشت ارتباط دوطرفه ای را برای تبیین سیاست های کشورش برای دیپلمات ها و مقام های کشور پذیرنده برقرار کند.
• به تدریج با تحول در عرصه دیپلماسی نهادهای اطلاعاتی، امنیتی و گاهی نیز نهادهای نظامی ارتباط های مخفی برای اقدامات جاسوسی برقرار می کردند. این ارتباط با افراد مسئول و مطلع در کشورهای مقصد بود. به این ترتیب نظریه ای در روابط خارجی شکل گرفت که بر اساس آن دیگر کار دیپلمات ارتباط برقرار کردن با دیپلمات های نیست بلکه باید علاوه بر دیپلمات ها و مسئولین محل ماموریت خود، با نخبگان آن کشور نیز ارتباط برقرار کند.
• نخبگان نیز تعریفی عام داشت به عنوان مثال هنرپیشگان معروف، ورزشکاران برجسته، دانشجویان و اساتید دانشگاه، روزنامه نگاران حرفه ای در این تعریف جای می گرفت. اما این ارتباطات دیگر می بایست صریح و شفاف می بود.
• به این شکل دیپلماسی عمومی تبلور یافت و کاری آشکار و شفاف و علنی شد. ارتباط برقرار کردن دیپلمات ها با نخبگان به تدریج موجب تشکل بخشی در وزارت خانه های کشورها با عنوان PUBLIC POLICYشد که تقسیمات مختلفی داشت.
• به عنوان مثال وابسته های مطبوعاتی در سفارت خانه ها، کار ارتباط با رسانه های را عهده دار شدند؛ آنها پیشتر مطبوعات محل ماموریت را مانیتور می کردند تا مسائل مربوط در این کشور را مشخص کرده یا اگر موضع گیری علیه کشورشان صورت گرفته ترتیب پاسخ از مرکز را بدهند یا اگر از کشور متبوع تعریفی شده، زمینه تشکر را فراهم کنند.در این چارچوب بعضا مقاله ای از کشور متبوع به رسانه های کشور پذیرنده نیز برای انتشار توسط وابسته مطبوعاتی ارسال می شد، گاهی به صورت غیر علنی و گاهی آشکار و علنی.

اسلاید 2 :

• اما با شکل گیری دیپلماسی عمومی این مجموعه فعالیت ها گسترده تر و عمیق تر شد به گونه ای که مثلا در بخش ارتباط با رسانه ها، با روزنامه نگاران کشور پذیرنده جلساتی برگزار می شد تا مواضع کشور متبوع برای آنها تشریح شود یا  در بخش ارتباط با نخبگان دانشگاهی تلاش می شد برای استاتید تورهای بازدید از کشور متبوع برگزار شود تا انها با پیشرفت ها و تحولات آن کشور آشنا شوند.
• از قبیل این کارها برای مدیران میانی، ورزشکاران، هنرمندان کشور پذیرنده نیز انجام می گرفت و همچنان ادامه دارد. مجموعه این کارها در قالب دیپلماسی عمومی تعریف می شود. گاه دیپلماسی عمومی به اندازه ای گسترده می شود که بعضا دست اندرکاران آن متهم به دخالت آشکار در سیاست های کشور پذیرنده می شوند به عنوان مثال ارتباط با احزاب کشور مقصد یا اقدام به نفع یک گروه یا به زیان گروهی دیگر در آن کشور از جمله مواردی است که به دخالت تعبیر می شود.
• اما اجرای دیپلماسی عمومی بر عهده کدام نهاد است؟ در این خصوص اختلاف نظر وجود دارد. برخی وزارت خارجه هر کشور را مسئول دیپلماسی عمومی می دانند و برخی عالی ترین مسول کشور را. برخی دیگر تمامی اتباع یک کشور را مسئول اجرای دیپلماسی عمومی می دانند به عنوان مثال رسانه های یک کشور می توانند بدون حضور فیزیکی چهره و تصویر مثبتی  از آن کشور را در خارج از مرزها انتشار دهند.
• بر این اساس بخشی از دیپلماسی عمومی به دیپلماسی رسانه ای بازمی گردد. به این ترتیب تنها وزارت خارجه یک کشور متولی دیپلماسی عمومی در آن کشور نیست بلکه هر کشور از نهادها و شیوه های خاص خود برای اجرای دیپلماسی عمومی بهره می گیرند. کوبا با صدور پزشک به دیگر کشورها و توسعه بهداشت عمومی به نوعی در مسیر دیپلماسی عمومی گام برمی دارد. برخی کشورها از مسیر انتشار کتاب در کشورهای مورد نظر تلاش می کنند دیپلماسی عمومی را پی ببرند.
• در برخی موارد کشورها با احداث مدارس و دانشگاه های مختلف در دیگر کشورها تلاش دارند دیپلماسی عمومی را پیش ببرند؛ فرانسه از جمله این کشورهاست. فرانسوی ها تلاش داشتند در کشورهای مستعمره سابق خود مدارس و دانشگاه هایی تاسیس کرده و دیپلماسی خود را توسعه دهند.

اسلاید 3 :

2-ديپلماسي عمومي يعني چه؟

• مفهوم کلی دیپلماسی عمومی برقراری روابط حسنه‌ دولت‌ها با ملت‌ها به جای روابط بین دولت‌ها و در جهت فتح قلوب و افکار عمومی همه‌ مردم یا بخش‌های انتخاب شده‌ای از مردم کشورهای هدف، از راه سیاست‌های فرهنگی و اجتماعی است که در جهت تحکیم منافع ملی آن کشور به کار برده می‌شود. از آن‌جا که این نوع از دیپلماسی، یک راهبرد بلندمدتجهت نیل به اهداف حکومتی است، یک کارشناس انگلیسی به نام "مارک لئونارد“می‌گوید:
   «دیپلماسی عمومی شامل برقراری روابط طولانی مدتی است که محیط سازنده‌ای را برای سیاست‌های حکومت فراهم می‌کنند.»
  شرایط جدید نظام بین‌الملل باعث شده مؤلفه‌های جدیدی در ساختارهای رسمی بین‌المللی نقش ایفا کنند. پایان جنگ سرد و اولویتهای امنیتی کشورها، توجه بیشتر به اقتصاد در سیاستهای جهانی، مطرح شدن بازیگران جدید و اهمیت یافتن افراد و نهادهای غیردولتی در جهان موجب شده است کشورها برای تأمین منافع ملی خود علاوه بر روشهای گذشته، ابزارها و راههای جدیدی به کار گیرند که دیپلماسی عمومی از جمله مهمترین آنهاست.
• دیپلماسی عمومی مجموعه‌ای از اقدامات را در بر می‌گیرد که برای تعامل و ارتباط با دیگر ملل و اندیشه‌ها به کار می‌رود که هدف از آن استقرار و استمرار روابط طولانی‌مدت فرهنگ، ارزشها و سیاستهای نظام موردنظر با جوامع دیگر است.
• در واقع دیپلماسی عمومی از اهداف سیاست خارجی و نیز منافع ملی حمایت می‌کند که به کمک مجموعه‌ای از استراتژیها و تاکتیکهای جدید دیپلماتیک در خدمت دستگاه سیاست خارجی یک کشور قرار می‌گیرد تا وجهه و تصویر آن کشور را در جهان بهبود و ارتقا بخشد که در این رابطه توجه به مفاهیمی چون قدرت نرم بعنوان منبعی برای دیپلماسی عمومی حائز اهمیت بسیار است.

اسلاید 4 :

• هسته‌ اصلی نظریه‌ دیپلماسی عمومی، ارتباط هدایت شده با افراد خارجی، به منظور تأثیرگذاشتن بر افکار آن‌ها و سرانجام، تأثیر گذاشتن بر دولت‌های آن‌هاست. در همین چارچوب، دیپلماسی عمومی فعالیت‌هایی را در زمینه‌های تبادل اطلاعات، آموزش و فرهنگ، با هدف تأثیرگذاری بر دولتی خارجی، از راه تأثیرگذاردن بر شهروندان آن است.
   
  "مارتین منینگ“[]، کارشناس ارشد اسناد دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه‌ آمریکا، تصریح می‌کند که از نظر سازمانی، دیپلماسی عمومی شامل برنامه‌های مرتبط با انتشار کتاب و تشکیل کتاب‌خانه‌ها، پخش رادیویی و تلویزیونی بین المللی، برنامه‌های تبادلات آموزشی و فرهنگی، آموزش زبان، نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های هنری و اعزام هنرمندان نمایشی و اجرایی به خارج از کشور است
• از این تعریف چنین بر می‌آید که دیپلماسی عمومی یک ارتباط دولت- ملتی به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم است که هدف از اجرای آن، تأمین حداکثری منافع ملی در محدوده‌ای فراتر از مرزهای رسمی یک کشور است.
   
  دیپلماسی عمومی کارکردهای مهمی در جهان سیاست امروز بازی می‌کند. به این معنا که تنها هدف بازسازی وجهه‌ مثبت کشوری در میان مخاطبان نیست بلکه در برخی از موارد می‌توان حتی با دیپلماسی عمومی و مردمی، ملتی را بر ضد نظام حاکم و دولت خود شورانید و آنان را همراه سیاست‌های کلان و حتی خرد خود کرد. این گونه است که ملتی تحت تأثیر دیپلماسی عمومی، خواهان هماهنگی دولت با دولت دیگری می‌شود که این گونه در میان مردم و ملت محبوبیت یافته است.
• روش دیپلماسی عمومی به معنای کاربرد ابزارهای بین فرهنگی و ارتباطات بین الملل در سیاست خارجی است و به گونه‌ای فراگیر شامل دیپلماسی فرهنگی و ارتباطی می‌شود. در همین چارچوب تأثیرگذاری بر نگرش‌های عمومی برای شکل‌دهی و اجرای سیاست خارجی از اهداف دیپلماسی عمومی است.
• برای دست یابی به این مهم، دادن بورسیه‌های دانش‌جویی به نخبگان کشورها، ایجاد انجمن‌های فعال دانش‌جویی برای مدیریت دانشگاه‌ها، راه اندازی رسانه‌هایی برای کشورهای هدف و مخاطب با نشان دادن جنبه‌های مثبت کشور و مانند آن، می‌توان یک دیپلماسی عمومی فعالی را پدید آورد.

اسلاید 5 :

3-رسانه ها و ديپلماسي عمومي

• در دنیایی زندگی می‌کنیم که سایه سنگین رسانه‌ها بر همه ابعاد زندگی بشر سایه افکنده است و کمتر پدیده‌ای را می‌توان یافت که از تاثیرات مثبت و منفی رسانه‌ها بی نصیب مانده باشد در این رهگذر روابط سیاسی و دیپلماسی عمومی از بارزترین نمونه‌های ورود بی‌مهابای رسانه و یکه‌تازی فضای مجازی در تعاملات دیپلماتیک به شمار می‌رودشایان ذکر است دیپلماسی عمومی امروزه از منابع قدرت یک کشور در عرصه بین المللی بشمار می رود، خصوصا اینکه  محورهای پارادایم های سیاسی جهان امروز در حال جا به جایی از ژئوپولتیک و قدرت به سوی توانمندی های فرهنگی  و قدرت نفوذ است. قدرت در چنین وضعیتی تنها از اقناع و اجبار برنمی خیزد، بلکه به شکل فزاینده ای حاصل ارائه اطلاعات و ایجاد جذابیت است و شاید بتوان گفت دیپلماسی عمومی علم و هنر معرفی این قدرت نرم است.
  یکی از بخش‌ها و سرفصل‌های بحث دیپلماسی عمومی، به نقش آفرینی رسانه‌ها در زمان سفر رهبران و شخصیت‌های سیاسی  اختصاص دارد .
  عبارت کلیدی که این بحث در ذیل آن مطرح می‌شود "رویدادهای رسانه‌ای" است و برای اولین بار، توسط دو محقق به نام‌های «دایان وانیل و الیهوکاتز» استفاده شد و کارکردهای آن مورد شناسایی قرار گرفت((Dayan,Katz,1992
   رویدادهای رسانه‌ای از جمله مواردی است که می توان آن را در کارکرد ابزاری رسانه‌ها دسته بندی کرد. یعنی زمانی که یک شخصیت سیاسی با سفر به یک کشور یا دیدار با همتای خود و یا حتی به منظور شرکت در یک اجلاس بین‌المللی، باعث ایجاد تحولی خاص در روابط خارجی می‌شود و می‌تواند به نقطه عطفی در فضای سیاسی تبدیل شود.
  
  نکته ظریفی که در این بحث وجود دارد، توجه به نقش تعیین کننده رسانه‌ها به ‌این رویداد‌های سیاسی در حوزه دیپلماسی عمومی است؛ به عبارت دیگر چه بسا سفر‌ها و اتفاقات بسیار مهمی که در دنیای سیاست به وقوع می‌پیوندد، ولی به دلیل بایکوت رسانه‌ای و قرار نگرفتن در کانون توجه رسانه‌ها بازتاب ویژه‌ای از آن رویداد مشاهده نمی‌شود و طبیعی است پوشش خبری چند رسانه محلی با فوت پرینت محدود نیز تاثیر چندانی در انعکاس آن نخواهد داشت و مصرف آن جنبه داخلی پیدا می‌کند.

اسلاید 6 :

• نکته اصلی که مورد تاکید است اهمیت و حساسیت تسلط به قواعد و ظرافت های آشکار و نهان در نحوه انعکاس و چگونگی پوشش خبری در انواع و اقسام رسانه‌های موجود می‌باشد. به عبارت ساده تر یک سخنرانی و یا مصاحبه خبری در دنیای حقیقی تنها یک بار اتفاق می‌افتد و پس  از آن این رسانه‌ها هستند که بر اساس منویات و سیاست های خود همه عناصر این رویداد را دستکاری کرده و مطابق با اهداف از قبل طراحی شده در اختیار مخاطبان قرار می‌دهند.
  
• به تعبیر دیگر این دیدار‌ها و اتفاقات تنها مواد خامی هستند که رسانه‌ها از آنها فراورده های گوناگونی تولید کرده و به بازار مخاطبین عرضه می‌کنند و در واقع این فراورده ها هستند که افکار عمومی را شکل می دهند و نه مواد خام. بنابراین ناگزیر هستیم که بپذیریم بیان مهمترین نکات و برجسته ترین پیام های سیاسی تنها زمانی در خدمت اهداف دیپلماسی عمومی قرار می‌گیرد که که در دستور کار و در چرخه رسانه‌ها قرار گرفته وبه دست "مصرف کننده" برسد.
  
  بر این اساس ایراد سخنرانی و شرکت در گفتگوهای خبری تنها بخشی از وظایف سیاستمداران و نمایندگان ملت ها به شمار می‌رود و بخش مهمتر و حساس تر ماجرا، به مدیریت پیام و ترابری رساندن آن به مخاطبین مربوط می‌شود.

اسلاید 7 :

4-دیپلماسی عمومی در فضای مجازی

• کسانی که با اینترنت و فضای مجازی سروکار دارند به این نکته واقف هستند که با گذر زمان روند انتقال پیام به صورت قابل توجهی از شبکه های تلویزیونی ماهواره‌ای به سمت فضای مجازی در حرکت است و شاید بتوان گفت میزان تاثیرگذاری فضای مجازی نسبت به شبکه های تلویزیونی نیز به صورت فزاینده‌ای در حال افزایش است چرا که امتیازات بی‌شماری در فضای مجازی وجود دارد که تلویزیون های بین المللی به صورت ذاتی از آن بی بهره هستند و بدیهی است که برخی از این امتیازات تنها به کشورهایی تعلق می گیرد که از قواعد حاکم بر فضای مجازی، مطلع باشند و بتوانند در درون سرخرگ های اطلاعاتی این محیط حرکت کنند.
  
  از مهمترین ویژگی های فضای مجازی از بین رفتن عناصر زمان و مکان، امكان استفاده از جاذبه های رنگین، امکان ارتباط دوسویه و مشارکت مخاطبین در مباحث مطرح شده و امكان قرار دادن تولیدات در یك بازه زمانی طولانی (آرشیو) در معرض دید مخاطبان می‌باشد.
  
  از سوی دیگر برخلاف رسانه‌های سنتی، افراد عادی می توانند با ایجاد یك وبلاگ ساده براحتی به طرح مطالب گوناگون  پرداخته و آن را در معرض مخاطبان خود قرار دهند و این درحالی است که سرعت بی رقیب اینترنت موجب شده است تا مطالب تولیدی و پیام های مدنظر در كمترین زمان ممكن بدست مخاطب برسد و از همین رو ضریب تأثیر پیام در شكل دهی به رفتار مخاطب، بالاتر رود.
  
  دقت در ویژگی های فضای مجازی ما را به این حقیقت رهنمون می‌سازد که فضای مجازی مناسب ترین و عملیاتی ترین شکل ارتباط با انسان های خارج از مرزهای جغرافیایی کشور به شمار می رود و به همین دلیل شاید بتوان به تعبیری، دوران جدید را دوران دیپلماسی عمومی از طریق فضای مجازی و پایان یکه تازی و منوپلی شبکه های تلویزیونی دانست.
  
  

اسلاید 8 :

5-رويکرد ارتباطات بين المللي و ديپلماسي عمومي در آمريكا

عليرغم آنکه ريشه ارتباطات بين المللي را مي‌توان تا شکل گيري اولين اجتماعات بشري دنبال کرد ولي مطالعات علمي مربوط به آن قرن بيستمي‌، آمريکايي و به شدت تحت تأثير جنگ جهاني دوم وسپس جنگ سرد است. عوامل اصلي شکل گيري اين رشته در بستر سياست خارجي و جريانات ديپلماسي آمريکا به شرح زير است:

1رشد تخاصمات سياسي و رقابتهاي بين المللي در جريان جنگ سرد

2توسعه ديپلماسي و سازمانهاي بين المللي بعد از جنگ دوم جهاني

3رشد تعارضات ايدئولوژيک و کاربرد رسانه‌هاي جهاني براي اشاعه آنها

4رشد کاربرد فناوريهاي جديد ارتباطي مثل شبكه هاي ماهواره اي و اينتر نت

5   گسترش روزافزون کشور-ملتها به عنوان بازيگران اصلي در صحنه بين المللي

6ظهور آمريکا به عنوان قدرت مسلط جهاني در عرصه‌هاي سياسي، اقتصادي و ارتباطي

7گسترش جريان حرکت و جابجايي انسانها در سطح جهان بر اثر رشد توريسم، برگزاري کنفرانسها، افزايش نهادهاي آموزشي جهاني و تبادل استاد و دانشجو ميان کشورها و از بين رفتن مرزهاي جغرافيايي مثل اتحاديه اروپا

6-ديپلماسي عمومي و جنگ نرم در عرصه رقابت بين الملل

آیا هدف دیپلماسی عمومی تنها بازسازی وجهه‌ مثبت کشوری در میان مخاطبان است یا اهداف سیاسی - امنیتی هم دارد؟

در بخش قبلی اشاره شد که در جهان امروز دیپلماسی عمومی و توجه به مردم و نخبگان دیگر کشورها، جایگاه بسیار ممتازی را در راهبردهای سیاسی- امنیتی کشورها پیدا کرده و بخشی از دیپلماسی عمومی در جنگ نرم، از راه ارتباطات آموزشی- فرهنگی و با هدف شناسایی، نخبه پروری و در نهایت ایجاد و استقرار شبکه‌ای کاملاً وابسته در کشور هدف پی‌گیری می‌شود.

اسلاید 9 :

• 
  7-چیستی دیپلماسی عمومی در آمريكا
  بسیاری از محققان و صاحب‌نظران عرصه‌ سیاست بین‌الملل، دولت آمریکا و آژانس اطلاعاتی ایالات متحدهرا بنیان‌گذار دیپلماسی عمومی در جهان می‌دانند. اصطلاح دیپلماسی عمومی نخستین بار در سال 1965 در آمریکا از سوی ادموند گولیون، رئیس مدرسه‌ حقوق و دیپلماسی فلچردر دانشگاه تافتزبه کار گرفته شد و عبارت است از ارتباطات معطوف به منافع ملی یک کشور از راه ارتباط با مردم خارج از مرزهای جغرافیایی.
   
  در دهه‌ 80، مدیران کاخ سفید به منظور مقابله با دولت ساندانیست‌ها در نیکاراگوئه، دفتری را به نام اداره‌ دیپلماسی عمومی[برای آمریکای لاتین و جزایر کارائیب راه اندازی کردند که از آن زمان، اصطلاح دیپلماسی عمومی نزد افکار جهانیان معمول شده است.
   
  در فرهنگ واژگان روابط بین‌الملل سال 1987وزارت امور خارجه‌ ایالات متحده، دیپلماسی عمومی این چنین تعریف شده است:
   
  «دیپلماسی عمومی به برنامه‌های تحت تکفل دولتی بر می‌گردد که هدف آن‌ها مطلع کردن یا تحت تأثیر قرار دادن افکار عمومی در کشورهای دیگر است و وسایل اصلی آن عبارت‌اند از: انتشارات، سینما، مبادلات فرهنگی، رادیو و تلویزیون واينترنت است..»
  
  

اسلاید 10 :

• در جريان جنگ سرد مرکز مطالعات بين الملليدر مؤسسه فناوري ماساچوست (MIT) شکل گرفت. اين مرکز در دهه 50 و60 ميلادي به سرعت به يکي از مهم‌ترين نهادهاي مطالعات ارتباطات بين المللي در آمريکا تبديل شد. هدف اصلي پژوهشهاي اين مرکز به کارگيري تکنيکهاي اجتماعي براي کنترل نگرشها و رفتار انساني درسطح توده با تاکيد بر تأثير وسايل ارتباط جمعي برتوسعه اجتماعي جهان سوم بود. در سال 1952 بنياد فورد مبلغ 875000 دلار براي اجراي يک برنامه تحقيقاتي در ارتباطات بين المللي پرداخت واين مرکز تا سال 1956 تحقيقات وسيعي در باره اقناع، تبليغات تجاري، افکار سنجي، بسيج سياسي و نظامي‌‌، گسترش عقايد و ديگر حوزه‌هاي مربوط انجام داد. ام آي تي در آن سالها بااستفاده وسيع از بودجه‌هاي دولتي و شبه دولتي، رشته ارتباطات بين المللي را به سمت مطالعه اطلاعات و تبليغات با هدف افزايش شناخت و توانايي دولت در به کارگيري وسايل ارتباط جمعي در سطح بين المللي جهت داد. اين مطالعات برآن بود که اثرات تبليغي مي‌تواند در تلفيق با توسعه اقتصادي، کمکهاي نظامي‌‌، آموزشهاي سياسي و حمايت آمريکا از دولتهاي دوست تقويت شود. تمام اين فرآيند «تئوري توسعه» نام گرفت. اين برنامه دانشي توليد کرد که هم براي دانشمندان مفيد بود و هم سياستگذاران را راهبري مي‌‌کرد. بر اين اساس مواردي نظير تعارض ميان کرملين و دنياي آزاد، همگرايي و واگرايي اروپا ورشد ناسيوناليسم در آسيا و آفريقا مورد توجه قرار گرفت.
• مطالعات انتقادي مولانا در مورد برنامه مطالعاتي ام آي تي نشان مي‌دهد که در ديدگاه گروه طراحي پروژه يعني کساني چون جروم برونر والاس کارول، هارولد لاسول، پل لازرسفلدادواردشيلز، هانس اسپير، ايتل دوسولاپولوماکس ميليکانارتباطات بين المللي چيزي فراتر از مطالعه جريان فرامرزي اطلاعات از طريق ابزارهاي الکترونيک بود زيرا هدف مطالعه تبادل کلمات، احساسات و ايده‌هايي بود که نگرشها و رفتارهاي افراد ملتهاي مختلف نسبت به يکديگر را تحت تأثير قرار مي‌داد. . در اين هدف‌گذاري از يک سو بر ابعاد انساني و اجتماعي ارتباطات بين‌المللي در قالب نمادها و نشانه‌ها تاکيد و از سوي ديگر به بررسي شرايط اجتماعي توليد و دريافت تصاوير ذهني ملتها نسبت به يکديگر توجه شده است در نتيجه در پروژه‌هاي ام آي تي مطالعه زمينه‌هاي اجتماعي، اقتصادي، سياسي و فرهنگي جوامع ديگر در فرايند ارتباطات بين‌المللي لازم تلقي شد.