بخشی از مقاله
چکیده:
ظهور بازیگران جدید همچون شهرها و افزایش نقش افراد در حوزهی روابطبینالملل از ویژگیهای مهم »دوران جدید«است.بر این اساس دیپلماسی عمومی به عنوان ابزاری در خدمت منافع جامعه سعی دارد افکار نخبگان و عموم مردم دیگر جوامع را به خود جذب کند و بر آنها تاثیر بگذارد.صنعت گردشگری به عنوان یکی از ابعاد مهم دیپلماسی عمومی نقش مهمی در پیشرفت جوامع از جمله توسعه شهرها ایفا میکند.
گردشگری یکی از پر رونقترین و جذابترین صنایع جهان است که توانسته با روشهای متنوع و کارامد خود،تاثیرات اجتماعی،فرهنگی و اقتصادی عمیقی بر شهرها بگذارد؛توریسم پزشکی به عنوان یکی از این روشها با توجه به منابع و ظرفیتهای موجود،میتواند به توسعه پایدار و پویایی اقتصادی شهرها کمک کند. این مقاله با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی نقش توریسم پزشکی به عنوان یکی از ابزارهای دیپلماسی عمومی در توسعه پایدار شهری می پردازد..هدف این مقاله ارائه رهنمودهای کاربردی برای توسعه توریسم پزشکی از طریق دیپلماسی عمومی برای شهرهای دارای پتانسیلهای لازم همچون شهر کرمانشاه است.
-1 مقدمه و بیان مسأله
صنعت گردشگری درمانی به عنوان یکی از ابزارهای دیپلماسی عمومی و در بعد گردشگری میتواند به توسعه پایدار و پویایی اقتصاد شهرها کمک کند.امروزه گردشگری سلامت و اهمیت به موضوع توریسم درمانی از طریق بیمارستانهای مدرن و پویا در بسیاری از شهرهای کشورهای توسعهیافته و در حالتوسعه اهمیت خاصی یافته است. جهانی شدن و توسعه فناوری اطلاعات منجر به توسعه سیستمهای درمانی اغلب شهرهای پویا و توجه آنها به بیماران فرامرزی شده است.
توریسم درمانی در سالیان اخیر با توجه به توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و تسریع در سفر بسیار مورد توجه قرار گرفته است و علاقه به توسعه گردشگری مرتبط با صنعت درمان به شکل جهانی در حال افزایش است و گردشگری درمانی در حال حاضر یک بازار با محصولات خاص است که هم خدمات درمانی و هم بستههای گردشکری را پوشش میدهد.ویژگی مهم دیپلماسی عمومی در اکثر ابزارهایش، از جمله گردشگری و شرایط ویژه دنیای جهانیشده این شرایط را به وجود آورده که هر شهری بدون توجه به وسعت و جمعیت و درجه توسعه یافتگی کشور از دیپلماسی عمومی برای توسعه پایدار و کسب منافع خود به استفاده نماید.
توریسم درمانی فرصت هایی را برای بیمارستان ها در شهر های دارای پتانسیلهای لازم فراهم می سازد تا از ویژگی های خود درارائه خدمت به بیماران سایر کشورها استفاده نمایند.شهرهایی با مد نظر قرار دادن این نیاز بشردر دوران جدید در صدد بهره مندی از فرصت های موجود شهرخود در خصوص بحثی به نام "توریسم درمانی"هستند؛تا بتوانند از این روش جذب توریست،از طرفی منافع اقتصادی سرشاری را نصیب شهر خود کرده و به طور کلی در صدد توسعه پایدار شهر خود باشند. حال سوال اینجاست که رابطه بین تقویت دیپلماسی عمومی به عنوان ابزار مهم قدرت نرم چگونه میتواند در حوزه مدیریت شهری از طریق گردشگر درمانی به توسعه پایدار شهری کمک کند.
به نظر میرسد استفاده از ابزار توریسم درمانی و تقویت دیپلماسی عمومی برای بهره بردن از مزایای این روش از جذب توریست میتواند به شکل موثری به توسعه یک شهر و به طور کلی افزایش قدرت نرم آن کشور کمک کند. می توان گردشگری سلامت را شامل دو دسته کلی دانست یکی جاذبههای طبیعی و ویژگی های زمین شناختی حائز اهمیت درمان و دیگری جاذبههایی که می توان آنها را جاذبههای فنی و صنعتی نام نهاد که بیشتر متوجه به توان پزشکی و درمانی و امکانات پزشکی موجود در یک مکان میباشد یعنی به طور خلاصه امکانات بیمارستانی و پزشکی. این پژوهش به شکل دوم گردشگری سلامت یعنی توریسم درمانی پرداخته است و ظرفیتهایی را که مدیران شهری در جهت توسعه شهر خود با استفاده از روش عقلایی، میتوانند و یا توانستهاند از آن بهره ببرد را تحلیل و بررسی مینماید.
جهانیشدن باعث ظهور بازیگران جدید و تاثیرگذار در روابط بینالملل شده است؛شهرها از جملهی این بازیگران جدید میباشند که با مدیریت عقلانی و کشف پتانسیلهای خود و با بهره گیری از ابزارهای دیپلماسی عمومی به توسعه شهر خود می پردازند. یکی از این ابزارها گردشگری پزشکی میباشد.توریسم پزشکی در سالهای اخیر، با توجه به توسعه زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات و روند تسریع سفرهای خارجی و بینالمللی ،بسیار مورد توجه گردشگران درمانی و مراکز خدمات درمانی و بهداشتی و سایر مولفههای تاثیرگذار بر صنعت درمان و بهداشت قرار گرفته است؛بهطوری که گردشگری مرتبط با صنعت درمان ،در حال توسعه و افزایش جهانی است و هماکنون گردشگری درمانی یکی از بازارهای روبهتوسعه است که شامل خدمات درمانی و بهداشتی و نیز بستههای گردشکری می شود.این مهم نگارنده را بر آن داشت تا ضمن بررسی ارتباط میان دیپلماسی عمومی با توریسم پزشکی ،تاثیر این کارکردهای نرمافزارانه را در توسعه پایدار شهری تحلیل نماید.
-2 چارچوب نظری وپیشینه پژوهش
.1-1 دیپلماسی عمومی
تغییر شرایط بین المللی و مطرح شدن مؤلفههای جدید باعث شده است تا کشورها برای پیشبرد هر چه بهتر منافع ملی خود ، ابزارها و سیاست های جدیدی را تعریف و به کار برند. در واقع انقلاب ارتباطات و گسترش وسایل ارتباط جمعی از یک طرف و فعال شدن بازیگران غیردولتی مانند سازمان های غیردولتی و شرکت ها، منجر به نقش یافتن بیش از پیش افراد شده است. به گونه ای که امروزه افکار عمومی یکی از ارکان مهم در تصمیم گیری های کشورها در حوز ه های گوناگون محسوب می شود. بنابراین کشورها نمی توانند همچون گذشته تنها بر تبادلات بین دولتی خود در قالب دیپلماسی سنتی تکیه کنند. این امر موجب شده است تا در بسیاری از کشورها ساز و کار جدیدی برای دستگاه دیپلماسی تعریف شود که » دیپلماسی عمومی « خوانده می شود .
در این دیپلماسی که بخش دولتی و بخش خصوصی همراه با یکدیگر عمل می کنند، تلاش عمده سیاستگذار ارتباط با مخاطب عام و افکار عمومی است تا بتواند پیام مورد نظر خود را منتقل کند - رفیع و نیکروش،. - 106 :1392 چارلز کیگلی دیپلماسی عمومی را معادلی مودبانهتر برای واژه تبلیغات و به معنای کسترش نظاممند اطلاعات به منظور تاثیرگذاری بر افکار عمومی تعریف میکند - آشنا، - 240 :1383 از سوی دیگر نای معتقد است دیپلماسی عمومی فقط روابط عمومی نیست ، انتقال اطلاعات و ایجاد یک تصویر مثبت فقط بخشی از آن است اما دیپلماسی عمومی شامل برقراری روابط طولانی مدتی است که محیط سازنده ای را برای سیاست ها را فراهم می کنند.
دیپلماسی عمومی دارای سه بعد مهم است که همه آنها نیازمند تناسب نسبی با اطلاعات مستقیم حکومت و روابط فرهنگی طولانی مدت دارند - نای ،. - 194: 1389 دیپلماسی عمومی در راستای دستیابی به اهداف مورد نظر خود، از روشها و شیوههای متنوعی بهره می گیرد که در همه آن ها، ایجاد تأثیر بر اعتقادات، افکار، تمایلات، گرایشها و رفتارهای مردم کشورهای دیگر و افکار عمومی ملتها محور اساسی را تشکیل میدهد،که از مهمترین آنها توجه به صنعت گردشگری است.
.2-1× صنعت گردشگری
در حال حاضر گردشگری به عنوان یکی از بزرگترین و متنوع ترین صنایع دنیا مطرح میباشد و رشد سریع آن تغییرات اجتماعی، اقتصادی و محیطی فراوانی را به دنبال داشته است.
