بخشی از مقاله
آتش چيست و چگونه به وجود می اید ؟
در يك آتش سوزي سه عامل اصلي براي بوجود آوردن آتش وجود دارد كه به مثلث آتش معروف است و عبارتند از :
۱- مواد سوخت ۲- هوا ( اكسيژن ) ۳- حرارت (جرقه)
مواد چيست ؟مواد بدو دسته تقسيم ميشوند :
الف - مواد غير قابل اشتعال : مانند : شن و ماسه و خاك و امثالهم
ب : مواد قابل اشتعال : كه خود بر سه دسته تقسيم ميشود :
۱- گازهاي قابل اشتعال مانند: متان اتان و پروپان و...
۲-مايعات: نفت و بنزين و ...
۳- جامدات: چوب و پارچه و ...
گازها هم به دو دسته تقسيم ميشوند : گازهاي غير قابل اشتعال مانند: ازت و دي اكسيد كربن
( N۲ ) و ( CO2 ) ; كه به گازهاي خنثي معروفند .
در آتشگيري چه مايعات و چه گازهاي قابل اشتعال حد پايين و حد بالاي اشتعال نقش مهمي دارند .
در جاهاي ديگر معمولا حد بالاي انفجار و حد پايين انفجار هم ميگويند .
آتش سوزي :از حوادثي است كه هر آن ممكن است است اتفاق افتاده و بر اثر آن گارگران و تاسيسات معدن را در چند ساعت بر باد دهد آمارهائي كه در جهان انتشار مي يابد معرف خسارت عظيم و تلفات نسبتاً زياد ناشي از آتش سوزيهاست.
1-1- عوامل بوجودآورنده اتش شامل : مواد قابل اشتعال،حرارت و اكسيژن (هوا) كه از تشكيل اين عوامل مثلثي به نام مثلث آتش بوجود مي آيد.
1-2- طبقه بندي انواع آتش ها :
طبقه A: آتش هائي كه پس از سوختن خاكستر باقي مي گذارند مثل چوب ، كاغذ و.....
طبقه B: آتش هائي كه پس از سوختن خاكستر باقي نمي گذارند مثل گازوئيل نفت و.....
طبقه C: آتش سوزيهاي ناشي از الكتريسيته.....
طبقه D: آتش هائي كه از سوختن فلزات قابل اشتعال مانند سديم، پتاسيم و منيزيم و.....بوجود مي آيند.
1-3- گازها
بطوركلي طبقه گازها آتش هائي هستند كه از سوختن گازها بوجود مي آيند مانند متان
1-4- سيستم هاي خاموش كردن آتش مثل آب پاش ، بوسيله كف و سيستم خاموش كننده بوسيله CO2، كپسول آتش نشاني از نوع گاز CO2
بخش سوم-ايمني سازي عمومي:
ايمن سازي عمومي : بطوركلي در كارگاهها و كلاسهاي كاري مختلف معدن موارد زير توجه شود:
آموزش- نصب پوسترهاي ايمني،زنگ خطر و چراغهاي خطر ، رنگها و خط كشيها برچسبها و علائم بين المللي.
بخش چهارم-آرگونومي مهندسي انسان.
علم نوپاي آرگونومي كه امروزه مطرح مي شود علمي است بسيار قديمي كه امروزه موردنياز تكنولوژي مي باشد و در چهارچوب طراحي صنعتي مورد استفاده قرار مي گيرد.
فاكتورهاي مهندسي انساني داراي اهداف مشخصي مي باشد از جمله افزايش بازدهي و سودمندي مشاغل از سوي ديگر افزايش ايمني و سلامتي انسان در مقابل ماشين و كار انجام شده ، در اين رابطه و براي درك بهتر مسائل آرگونومي رابطه بين انسان،ماشين و محيط كارطرح و بررسي شده است كه عناوين آنها عبارتند از نظام كاري ، بلند كردن وحمل اشياء ، سوانح مربوط به ديسك هاي بين مهره اي.
نتيجه گيري:
حفظ نيروي انساني و تاسيسات اهميت ويژه اي دارد و بهبود كارائي و بازدهي افراد بالابردن سطح دانش علمي و فني آنها از جمله اهداف هر سازماني بشمار مي رود.از سوي ديگر لازمه حفظ نيروي انساني ، توجه دقيق به موضوع بهداشت و ايمني فردي ، حفظ
تندرستي و پاكيزه نگهداشتن محيط زيست است و هنگام كار روزانه بهره برداري صحيح از دستگاهها و تاسيسات در رعايت مقررات ايمني شرط اصلي كار است.
بمنظور جلوگيري از خطرات محيط كار (ايمني نبودن آن) بايد مهارت انجام كار را بطرز صحيح و عملي فرا گيريم و در چنين شرايطي خطر آسيب و زيان بسيار كم است و محصولات با كيفيت و كميت بالا توليد خواهد شد. يكي از دانستنيهاي لازم در محيط كار انجام صحيح و بدون خطر يعني ايمني كار است كه داراي قوانين خاصي است كه بايد حتماً قبل از شروع كار آنرا فرا گيريم.
به اميد آنروزي كه با آموزش ايمني كليه افراد در كارگاهها و موسسات فني و صنعتي كشور بتوانيم حوادث ناگوار را هرچه بيشتر تقليل دهيم.
پيشنهادات
1- براي كاهش هزينه هاي ايمني و در برنامه ريزيها براي ايجاد معدن در ابتداي طراحي معدن ، بايستي به فكر ايجاد سيستم ايمني مناسب باشيم.
2- نظم كاري در معادن در اولويت برنامه ريزي توليد قرار گيرد.
3- كار نظارت و بازرسي ايمني و حفاظت در معادن توسط سيستمهاي مستقل از معدن صورت بگيرد.
4- در تصميم گيريهاي مديريت معدن براي تعريف سطح ايمني در معادن يا مسائل انساني، احساسي و عواطف يك موجود كه داراي روح است و سرنوشتش مي تواند با يك عده ديگر گره بخورد توجه شود.
5- آموزش صحيح نيروي انساني در معادن بطور منظم و مستمر صورت بگيرد و سعي شود بصورت كلاسهاي هفتگي پرسنل معادن را با خطرات دروني و بيروني كارهاي معدني آشنا كرد.
آتش چگونه خاموش (اطفاء) می‌شود :
3) با گرفتن و قطع نمودن يك يا دو ضلع مثلث حريق آتش از بين ميرود.
1-3) در حريقهاي كوچك با خيس و نم دار كردن حوله و يا پتو ضلع اكسيژن مثلث را به روش خفه كردن قطع نماييم .
2-3) در حريقهاي جامد درون سوز به روش خنك كردن توسط آب ضلع گرماي مثلث حريق را قطع نماييم .
3-3) در حريقهاي گازي به روش قطع كردن و بستن شير گاز ضلع مواد سوختني مثلث حريق را قطع نماييم .
طبقه بندی آتش
4) آتش سوزيها مي توانند طبق دسته بندي ذيل طبقه بندي شوند :
1-4) طبقه A : آتش سوزي ناشي از جامدات – اين گونه آتش سوزيها پس ازسوختن خاكستر آنها بر جاي مي ماند مثل چوب،كارتن ،پارچه و …
2-4) طبقه B : آتش سوزي ناشي از مايعات – اين گونه آتش سوزيها پس از سوختن هيچگونه خاكستري از آنها بر جاي نمي ماند . مثل بنزين ، نفت ، روغن و
3-4) طبقه C : آتش سوزي ناشي ازگازها – مثل گاز مايع ، گاز شهري و…
4-4) طبقه D :آتش سوزي ناشي از فلزات مثل منيزيم،تيتانيوم،سديم و...
5-4) طبقه E : آتش سوزي ناشي از الكتريسيته ( برق ) – مثل برق شهري ، برق صنعتي ، خازن و …
تعريف خاموش كننده (كپسول اطفاء حريق)
5) خاموش كننده دستي به وسيله اي گفته مي شود كه براي مبارزه با آتش سوزي طراحي و ساخته شده است كه از 1 تا 12 كيلو يا ليتر ظرفيت مواد خاموش كن دارد و توسط يك نفر به راحتي قابل حمل و استفاده از آن مي باشد . ا نواع بزرگتر اين وسايل بر روي چرخ – ارابه يا خودرو قرار داده مي شود و يا بطور ثابت در اماكن نصب مي گردد .
كاربرد خاموش كننده (كپسول اطفاء حريق)
6) از خاموش كننده ها با توجه به مواد اطفايي داخل آن مي توان در لحظات اوليه شروع آتش سوزي و همچنين براي حريقهاي كوچك و موضعي استفاده كرد و آتش را اطفاء نمود.
طبقه بندی خاموش كننده (كپسول اطفاء حريق)
7) ا نواع خاموش كننده ها از نظر مواد اطفايي مي توا نند طبق دسته بندي ذيل گروه بندي شوند
1-7) گروه A: خاموش كننده هاي محتوي آب، آب و كف
