بخشی از مقاله
چکیده
کلانشهر تهران به عنوان یکی از بزرگترین و پرجمعیتترین شهرهای جهان، همواره با حوادث و رویداهای مختلفی همراه بوده و خواهد بود که جان و مال مردم را به چالش خواهد میکشید، عمدهترین آن آتشسوزی پس از زلزله و تبعات آن خواهد بود. آتش عامل مخرب مهمی است که، در صورت عدم رعایت نکات ایمنی باعث خسارتهای جانی و مالی فراوان میشود و با بسیاری از بلایای طبیعی و سوانح همراه است.
آتشسوزیهایی که به دنبال زلزله یا حوادث دیگر ایجاد میشود، اغلب بیش از فاجعه اصلی ویرانی به دنبال دارد. وجود صنایع و انبارهای بزرگ و کوچک شیمیایی و سلولزی و نفتی در شهر تهران و خطرات احتمالی ناشی از آنها نظیر انفجار، آتشسوزی و خروج گازهای سمی، حتی در شرایط عادی باید مورد توجه قرار گرفته و باید مسئولین از خطرات بالقوه آنها مطلع گردد. چرا که خطر آتشسوزی پس از زلزله بصورت یک مسئله مجهول و حل نشده در تهران باقی مانده که متاسفانه مسئولین و متولیان امر در سازمان مدیریت بحران تدابیر جدی در این امر نیاندیشیدند.
مدیریت این گونه حوادث که ازتنوع بیشماری برخوردار هستند نیاز به امکانات و تجهیزات پیچیده واطلاعات دقیقی از علوم و فنون مختلف دارد. مدیران و مسئولین سازمان آتشنشانی بایستی دقیقًا از استانداردهای ایمنی و حفاظت از حریق آگاهی داشته و تجهیزات و ابزار لازم جهت ارائه خدمات امدادی را در اختیار گرفته و به کار ببرند. وقوع حوادث و آتشسوزیهای پس از زلزله هر چند کوچک و جزئی باشد - مثل نشت گاز، آتشسوزی یک خودرو - سازمانهای خدماتی و نیروهای امدادی متعددی را به فعالیت وا میدارد. لازم به ذکر است که در چند سال اخیر سازمان آتشنشانی تهران به کمک سازمانهای همکار تا حدودی توانسته ایمنی نسبی را در حالت عادی ایجاد کند، ولی هنوز این سوال مطرح است که سازمان آتشنشانی تا چه میزان توانایی مقابله با خطرات آتشسوزی پس از زلزله را دارد؟
واژگان کلیدی: آتش، زلزله، آتشسوزی، بحران، ایستگاههای آتشنشانی
مقدمه
پس از زلزله آتش باسرعت دینامیکی بسیار زیادی توسعه و به پیشروی خود بر اساس شرایط موجود ادامه میدهد. شکل و نوع ساختار ساختمانهایی که دچار حادثه و یا آتشسوزی شدهاند مشکلات و موانع پیچیده متعددی را بوجود میآورند، بنابراین باتوجه به گسترش شهرنشیی، توسعه سریع تکنولوژی و رشد آسمانخراشها، صنایع، بافت ناهمگون و متراکم شهری و نهایتا بروز حوادث و آتش سوزیهای بزرگ و پیچیده، خسارتهای جانی و مالی غیر قابل جبرانی را به همراه خواهد داشت. حال با توجه به توسعه کشور خصوصا کلان شهرهایی مانند تهران، در صورت بروز حادثه و حضور نیروهای متعدد عملیاتی در حوادث، نیاز به مدیریت و فرماندهی قوی و کار آزموده مبتنی بر اصول علمی، امری بسیار حیاتی و ضروری میباشد.
مانند آتشسوزی سه روزه ساختمانها و تاسیات پس از وقوع زلزله کوبه 1995 یا آتش سوزی برجهای تجارت جهانی ساختمان پنتاگون در سال 2001 که 2977 کشته برجای گذاشت. و یا اخیرا میتوان به حادثه آتشسوزی ساختمان تجاری پلاسکو اشاره کرد که باعث شهید شدن 16 نفر از آتشنشانان شجاع و 5 نفراز مردم عزیزمان شد. ازآنجا که امداد رسانی به انسانهای آسیبدیده همواره مهمترین هدف سازمان آتشنشانی میباشد، لذا تحقیق حاضر از این جهت حائز اهمیت است که مخاطب آن کلیه مدیران، فرماندهان، کارکنان و امدادگران میباشد و آنان را با نحوه امدادرسانی به آسیبدیدگان در زمان بحران آشنا میسازد. همچنین نحوه مقابله و آمادگی در آتشسوزیهای پس از بحران به عنوان یک استاندارد میتواند جهت بررسی سیستمهای مدیریتی و فرماندهی سوانح بکار گرفته شود.
روششناسی تحقیق
کاهش خطر آتشسوزی، مجموعه عواملی است که با توجه به امکانات برای به حداقل رساندن آسیبپذیری و خطرات بلایا در سراسر تهران از جمله منطقه 19 شهرداری، به هدف جلوگیری - پیشگیری - یا محدود کردن - تخفیف اثرات مخرب و آمادگی - اثرات جانبی مخاطرات، در چارچوب توسعه پایدار انجام میپذیرد. در این تحقیق سعی بر آن شده که به روش1 swot به بررسی نقاط قوت، ضعف پرداخته و فرصتها و تهدیدهای در پیشروی مورد بررسی قرار گیرد و سپس به روش چند معیاری فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP2 که برای نیل به اهداف این تحقیق انتخاب شده است،
