دانلود مقاله اطلاعات حسابداری و نقش آن در مدیریت بهتر واحدهای کشاورزی

بخشی از مقاله

اطلاعات حسابداری و نقش آن در مدیریت بهتر واحدهای کشاورزی

چکیده:
تطور سیستمهای تولید محصولات کشاورزی، موجب شده تا واحدهای کشاورزی در عصر حاضر بر اساس قواعد و اصول اقتصاد تجارت و با هدف سود آوری هدایت و رهبری شوند. به موازات تطور سایر عوامل، لازمه دستیابی به این مهم برخورداری از اطلاعات و علی الخصوص اطلاعات مالی و حسابداری می باشد. در این میان سیستم اطلاعات حسابداری بهای تمام شده، به عنوان الگویی مناسب، اطلاعات مربوط به بهای تمام شده محصولات تولیدی کشاورزی را برای استفاده مدیریت در امر تصمیم گیری، فراهم نموده و به این ترتیب امکانات لازم جهت مدیریت بهتر واحدهای کشاو

رزی تجاری را فراهم می نماید. نوشتار حاضر سعی دارد با بیان لزوم بهره مندی از اطلاعات حسابداری بهای تمام شده و نقش آن در مدیریت بهتر واحدهای کشاورزی تجاری، الزامات طر

احی الگوی مناسب بهای تمام شده محصولات کشاورزی زراعی و باغی را، معرفی نماید.

کلمات کلیدی: واحدهای تجاری کشاورزی، مدیریت، تصمیم گیری، اطلاعاتی، حسابداری بهای تمام شده

1- مقدمه:
امروزه عواملی همچون بی ثباتیهای اقتصادی، فقر و گرسنگی و فقدان امنیت غذایی مبتنی بر منابع داخلی، هر جامعه ای را تهدید می کند. در این بین فراهم سازی غذای کافی برای امروز و آینده به عنوان یکی از دغدغه های اصلی جوامع مطرح و به ابزاری جهت اعمال فشارهای سیاسی و اقتصادی بر سایر جوامع مبدل شده است]1[.
در گذشته و بر اساس الگوهای سنتی تولید محصولات کشاورزی، تولید صرفاً جهت تأمین معاش خانواده انجام میپذیرفت. وجود عناصر معیشتی تولید محصولات کشاورزی، امکانات لازم جهت بهره مندی از تکنولوژیهای مدرن کشاورزی را فراهم نمی ساخت. بدیهی است در این نوع عملکرد معیشتی محدود، جایی برای رقابت با محصولات کشاورزی مناطق تجارتی جهان وجود نخواهد داشت.
2- حسابداری و واحدهای کشاورزی امروزین
با از بین رفتن تدریجی سیستم های کشاورزی سنتی، که منطبق با شرایط اجتماعی و اقتصادی زمانهای قدیم بود، واحدهای کشاورزی عصر حاضر بر اساس قواعد و اصول اقتصاد و تجارت و با هدف کسب سود، هدایت و رهبری میشوند]2[. بدیهی است در چنین فضایی، سرمایه گذاران و فعالان بخش کشاورزی انتظار کسب بازدهی معقول از سرمایه گذاریهای خود را دارند.
به منظور ایجاد سود آوری، مدیریت باید قادر باشد آثار ناشی از تصمیمات خود و سایر رویدادها و معاملات مرتبط با واحد تجاری را، در جهت هدف اصلی سازمان هدایت نماید. لازمه این امر بنوبه خود اتخاذ تصمیمات آگاهانه با اتکاء بر اطلاعات اقتصادی است.

بنابراین یکی از مسائل مهم در اداره امور واحدهای تجاری کشاورزی موضوع تصمیم گیری است. در این خصوص پیتر دراکر (Drucker P.) بیان می دارد: «تاکید مدیریت آینده بر فراگرد تصمیم گیری و درک این فراگرد است»]3[. با توجه به این واقعیت است که مدیریت را می توان مترادف تصمیم گیری دانست، و اهمیت موضوع و ضرورت شناخت درست تصمیم گیری و در عین حال نقش زمان در اتخاذ تصمیم ها روشن تر میشود.
تصمیم گیریها به طور مداوم از جانب مدیریت واحدهای تجاری کشاورزی انجام می پذیرد؛ و تصمیم گیریهای صحیح و به موقع نیز مستلزم برخورداری از اطلاعات است. اطلاعات در واقع ابزار تصمیم گیریهای مدیریت است و میزان صحت و دقت تصمیمات مدیریت نیز، به میزان صحت و دقت اطلاعاتی بستگی دارد که در زمان تصمیم گیری در اختیار وی قرار داده شده است.

از طرف دیگر در دنیای واقعی عوامل دیگری وجود دارند، که شرایط همراه با خطر و عدم اطمینان در تصمیم گیری را به وجود می آورند]4[، و از آن جهت که، شرایط عدم اطمینان همواره زاییده فقدان اطلاعات و آگاهی است]5[، لذا مدیریت به جهت اتخاذ تصمیمات آگاهانه و خارج شدن از شرایط عدم اطمینان و نزدیک شدن به شرایط اطمینان، ناگزیر به کسب اطلاعات خواهد

بود.
اهمیت اطلاعات تا جایی است که حتی واحدهای اقتصادی بسیار کوچک را هم نمی توان بدون اطلاعات صحیح و به موقع اداره نمود؛ به طوری که اعتقاد بر این است که، پایداری چرخه حیات و تداوم فعالیت سازمان منوط به اطلاعات و برقراری ارتباطات است]6[. از این رو برای اداره واحدهای تجاری کشاورزی و چرخاندن امور آنها به نرم افزارهای جدیدی از جمله در زمینه اطلاعات نیازمند است]7[.
پایه کسب اطلاعات در هر سازمانی، وجود و استفاده از سیستمهای اطلاعات مدیریت است. وظیفه تهیه اطلاعات را مجموعه ای از سیستم های اطلاعاتی بر عهده دارند که بخش اعظم آن، سیستمهای اطلاعات حسابداری هستند.
به این ترتیب تامین اطلاعات مورد نیاز برای اداره واحدهای کشاورزی تجاری، مستلزم استقرار یک سیستم حسابداری متناسب است.
حسابداری به عنوان یک سیستم اطلاعاتی، با تعریف کمی و عددیِ منابع و بازده، یک فعالیت اقتصادی را ملموس و واقعی می نماید؛ از طریق محاسبات عددی، افراد بهتر خواهند توانست، تصمیمات اقتصادی را اتخاذ نمایند]8[.

شرایط اقتصادی و فضای کسب و کار امروزین حاکم بر واحدهای کشاورزی، که به شدت تحت تاثیر رقابتهای سنگین و تغییرات سریع بازار قرار دارد، جایی برای اتخاذ تصمیمات صرفاً نظری و یا مبتنی بر قضاوتهای فردی، باقی نگذاشته است. در این شرایط اطلاعات حسابداری با دراختیار قرار دادن اطلاعات کمی و عددی دقیق به یاری فعالان این بخش شتافته و ایشان را برای

تصمیم گیری آگاهانه اقتصادی که منجر به بیشترین باز

ده اقتصادی و در نتیجه تداوم چرخه فعالیت را موجب شود؛ یاری می دهد.
3- کشاورزی، توسعه اقتصادی و حسابداری
بخش های مختلف اقتصادی، به تدریج و با توجه به نیازهای بخش کشاور

زی به وجود آمده است. نیاز به ابزارآلات کشاورزی در توسعه صنعت و همچنین مبادله محصولات، در توسعه بخش خدمات نقش مهمی بازی کرده است. با اینکه پس از انقلاب صنعتی و حذف تدریجی نظام سیاسی- اقتصادی فئودالیزم، بخش صنعت و عامل سرمایه از اهمیت نسبی بیشتری در تولید برخوردار گردید، اما امروزه همچنان از بخش کشاورزی به عنوان محور رشد و توسعه اقتصادی نام برده می شود]9[. در ایران نیز پس از انقلاب اسلامی، در هر یک از برنامه های اول، دوم، سوم و چهارم توسعه، همواره از کشاورزی به عنوان محور توسعه نام برده شده است.
موضوع توسعه، بررسی توانایی های یک کشور برای بالا بردن رفاه اقتصادی و اجتماعی مردم آن کشور است. توسعه اقتصادی در هر کشوری بستگی به استفاده مطلوب و موثر از منابع کمیاب اقتصادی آن کشور دارد. به عبارتی بایستی بین منابع محدود و نیازهای نامحدود به نحوی ارتباط برقرار نمود که در نتیجه بین این دو تعادل برقرار گردد.
غالبا تصور می گردد که مسئله توسعه اقتصادی به مسائل مالی و تشکیل سرمایه منحصر می گردد و اگر کشوری سرمایه کافی (از منابع داخلی و خارجی) در اختیار داشته باشد، راه پیشرفت و ترقی را در پیش خواهد گرفت. بعلاوه باز چنین تصور می گردد، صنعتی شدن کشورهای در حال توسعه غالبا با استفاده از ماشین آلات و فنون بسیار مدرن، بدون توجه به چگونگی بهره وری و کارائی چنین ابزاری، انجام میگیرد.
ولیکن امروزه متخصصان برنامه ریزی توسعه و سازمان ملل متحد به وضوح به این امر اذعان دارند که مسئله توسعه اقتصادی عمدتاً به دانش فنی، مهارتها، آموزش

و پرورش، تربیت متخصصین، کارائی نیروی انسانی و بهره وری تولید منوط است]10[. در این میان نقش مدیریت مبتنی بر اطلاعات قابل انکار نیست. بنابراین می توان نتیجه گرفت که تاکید اصلی روی جنبه های انسانی توسعه قرار دارد. به عبارت دیگر لازم است به عامل نیروی انسانی تولید، ازجمله مهارتهای مربوط به مدیریت و اداره امور اقتصادی، توجه بی

شتری مبذول شود.
همانگونه که پیشتر اشاره گردید، مدیریت و اداره امور اقتصادی، منوط به برخورداری از اطلاعات میباشد. به طوری که هیچ جامعه ای نمی تواند به اهداف توسعه اقتصادی مورد نظر خود نائل شود، مگر آنکه زمینه لازم برای قابل اعتماد بودن و به موقع بودن اطلاعات و از جمله اطلاعات مالی را فراهم سازد]11[. بنابراین حسابداری از طریق ایجاد آگاهی و اطلاعات، بی شک جزء مهمی از فرآیند تعلیم نیروی متخصص برای واحدهای کشاورزی و در راستای آن دستیابی به توسعه، به شمار می رود.
4- سیستم اطلاعات حسابداری
حسابداری به نوعی یک سیستم اطلاعاتی است، که هدف آن برآوردن نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان در راستای تصمیم گیریهای اقتصادی می باشد؛ که سعی در شناسایی، اندازه گیری و ثبت رویدادهای مرتبط با واحد تجاری و گزارشگری آنها بر اساس واحد پولی را دارد. استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری اغلب به دو گروه درون سازمانی و برون سازمانی تفکیک می شوند.
استفاده کنندگان برون سازمانی عمدتاً عبارتند از: سهامداران (فعلی و بالقوه)، اعتبار دهندگان، دولت و سایر اشخاصی که به نحوی با سازمان در ارتباط هستند و از اطلاعات حسابداری، در تصمیماتی که در ارتباط با سازمان اتخاذ می کنند؛ بهره برداری می نمایند.
استفاده کنندگان درون سازمانی عمدتاً عبارتند از: مدیران و اداره کنندگان سازمان، که از اطلاعات اخذ شده از سیستم حسابداری در اداره عملیات سازمان استفاده می کنند.
هر یک از دو گروه یاد شده، نیازهای اطلاعاتی خاصی دارند که در این می

ان حسابداری مالی جهت پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی گروه اول و حسابداری بهای تمام شده به عنوان حوزه ای از حسابداری مدیریت، جهت پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی گروه دوم از هم متمایز می شوند.
4-1- سیستم اطلاعات حسابداری بهای تمام شده
سیستم حسابداری بهای تمام شده از بنیانهای اساسی در چرخه عملیات تولید است. در یک چرخه عملیات تولیدی، چهار مرحله مجزای تدارکات، تولید، انبارداری و فر

وش و به موازات آنها گزارشگری و تبادل اطلاعات، قابل تشخیص است.
با توسعه فعالیتها و گسترش واحدهای تجاری کشاورزی، امکان مراقبت و کنترل شخصی و از نزدیک مدیران کاسته شده است؛ بنابراین ناگزیر بر وسعت اتکاء آنان بر گزارشات اطلاعات مربوط به تولید و بهای تمام شده، که نتایج پردازشهای سیستم حسابداری بهای تمام شده می باشد؛ به منظور برنامه ریزی، کنترل، ارزیابی و تصمیم گیری، به طور مداوم افزوده می شود.
حسابداری بهای تمام شده، همواره در تلاش برای یافتن راه هایی برای ایجاد ارزش افزوده بیشتر در کلیه فرآیندهای تولیدی برای سازمان بوده و با یافتن راه های بهبود عملیات و کیفیت محصول، برای کاهش بهای تمام شده محصول در کلیه فرآیندهای تولیدی کوشش می نماید.
حسابداری بهای تمام شده محصولات کشاورزی اطلاعات مالی و سایر اطلاعات مربوط به تحصیل منابع توسط واحد تجاری کشاورزی یا مصرف منابع را اندازه گیری و گزارش میکند. حسابداری بهای تمام شده زیر بنای حسابداری مدیریت بوده، و آن بخش از حسابداری مالی است که مربوط به بهاءیابی محصول در کلیه فرآیندهای تولید کشاورزی می شود.
4-1-1- مفهوم بهای تمام شده و هزینه
بهای تمام شده مبالغ صرف شده برای تحصیل تولیدات می باشد؛ و با منقضی شدن این اقلام طی یک دوره مالی مشخص و در راستای کسب درآمد، اقلام بهای تمام شده به هزینه تبدیل می گردند.
4-1-2- مفهوم بهای تمام شده مستقیم و غیر مستقیم

بهای تمام شده مستقیم، اقلامی است که می توان آنها را مستقیماً به یک موضوع خاص بهای تمام شده نسبت داد. اینگونه اقلام مستقیماً در یک مرکز جذب هزینه منظور می شوند، (همانند: مواد مستقیم، دستمزد مستقیم و سربار ساخت مستقیم).
بهای تمام شده غیر مستقیم، اقلامی از بهای تمام شده هستند که در مراکز (مخازن) بهای تمام شده انباشته شده و سپس به سایر مراکز جذب هزینه تسهیم می گر

دند، (سربار ساخت غیر مستقیم).
4-1-3- مفهوم بهای تمام شده ثابت و متغیر
بهای تمام شده متغیر یک رابطه مستقیم تنگاتنگ با واحدهای محصول دارد. بهای تمام شده ثابت بدون توجه به حجم تولیدات تحمل می شود. به عنوان مثال انواع غذای دام (علوفه) در یک واحد تجاری گاوداری، یک قلم متغیر به شمار می رود؛ به طوری که با افزایش تعداد حیوانات، یا طول مدت زمانی که تغذیه می شوند، افزایش خواهد یافت. هزینه استهلاک دارائیهای زنده (همانند درختان مثمر در یک باغ تجاری)، به عنوان یک قلم ثابت به شمار می رود؛ که صرف نظر از میزان تولید در هر سال زراعی، تحمل و شناسایی می شود.
4-1-4- روشهای گردآوری بهای تمام شده
به منظور تخصیص بهای تمام شده منابع (مواد مستقیم، دستمزد مستقیم و سربار ساخت) به محصولات، از روشهای بهاءیابی «سفارش کار» و یا «مرحله ای»، استفاده می شود.
روشهای بهاءیابی سفارش کار، هر سفارش را به عنوان واحد محصول خروجی در نظر گرفته، و منابع استفاده شده را به عنوان بهای تمام شده به آن سفارش اختصاص می

دهد. هر سفارش می تواند به صورت یک به یک یا در دسته های کوچکی که از نظر منابع مصرفی، زمان مورد نیاز، یا پیچیدگی به طور قابل توجهی با یکدیگر متفاوتند، تولید شود.
روش بهاءیابی مرحله ای در مواردی به کار می رود که تولید به طور مداوم یا به شکل تولید عمده جریان داشته باشد، و محصولات از واحدهای مشابه با مشخصات یکسان تشکیل شده باشند، که همگی یا هر نوع از آنها از مراحل عملی مشخص و مشترکی می گذرد و به این جهت نمی توان تمایزی بین واحدهای مختلف انواع محصول به منظور بهاءیابی قائل شد

و هر یک را جداگانه در نظر گرفت.
5- عوامل تأثیر گذار در رشد گیاهان
به طور کلی، نحوه رشد و میزان تولید محصول در گیاهان توسط دو گروه عوامل ارثی و عوامل محیطی، کنترل می شود]12[.
مهمترین عوامل محیطی موثر در رشد و نمو گیاهان عبارتند از: خاک، انرژی تشعشعی و هوا می باشد. میزان تولید محصولات زراعی و باغی در واحدهای کشاورزی تجاری، به طور گسترده ای متأثر از عوامل و پدیده های محیطی یاد شده می باشد. از طرف دیگر این عوامل در تمامی نقاط باغ بطور یکسان پراکنده نبوده و اثر یکنواختی بر تمامی گیاهان ندارند.
این امر باعث می شود، میزان تولید محصول و کارائی منابع صرف شده در نقاط مختلف زمین زراعی یا باغی، متفاوت باشد. لذا این موضوع مبنایی برای شناسایی مراکز جذب هزینه خواهد بود]13[.
6- الزامات طراحی الگوی محاسبه بهای تمام شده محصولات کشاورزی
در طراحی و انتخاب الگوی مناسب بهای تمام شده، شناخت فرآیندهای تولید محصولات کشاورزی از اهمیت زیادی برخوردار است.
6-1- شناخت فرآیندهای تولید محصولات کشاورزی زراعی و باغی
در حالت کلی فرآیند تولید محصولات کشاورزی طی سه فرآیند عمده کاشت، داشت و برداشت صورت می گیرد. همچنین ممکن است در برخی از واحدهای کشاورزی علاوه بر فعالیتهای یاد شده، فعالیتهای مربوط به فرآیندهای بعد از برداشت، نظیر بسته بندی نیز

گسترش یابد.
6-1-1- عملیات کاشت
در برخی از واحدهای کشاورزی تجاری (نظیر واحدهای کشاورزی باغی) پس از عملیات کاشت، امکان دوام واحد ایجاد شده برای بیش از یک سال زراعی وجود دارد. از این رو مخارج صرف شده جهت ایجاد آن به حساب دارائیهای زنده منظور و طی عمر اقتصادی آن و سالهای بهره برداری، مستهلک می گردند.

6-1-2- عملیات داشت
عملیاتی است که پس از کاشت گیاهان و تا برداشت آنها ادامه می یابد و عملیات متنوعی از جمله آبیاری، کوددهی، مدیریت زمستانه، مبارزه با آفات و امراض، تنک کردن را در بر میگیرد.
منابع صرف شده جهت انجام فعالیتهای فوق به بهای تمام شده محصولات تولیدی مربوط به سال زراعی معین، تخصیص می یابد.
6-1-3- عملیات برداشت
پس از آماده شدن محصولات، فرآیند برداشت صورت میگیرد. بدیهی است منابع صرف شده جهت انجام عملیات مزبور، به بهای تمام شده محصولات تولید شده دوره مورد نظر تخصیص خواهد یافت.
6-2- طبقه بندی و شناسایی حسابها
اکنون پس از آشنایی با فرآیند تولید محصولات کشاورزی، مجدداً به محیط سیستم اطلاعاتی حسابداری بهای تمام شده می پردازد.
تمامی سیستم های اطلاعاتی از سیستم کد گذاری استفاده می کن

ند، که تمهید و وسیله ای برای شناسایی یک داده است؛ که از طریق نام گذاری به وسیله یک شماره (کد عددی)، یک یا چند حرف (کد الفبایی) یا ترکیبی از اعداد و حروف (کد الفبایی - عددی) شناسایی شده و به سیستم وارد می شود؛ که عناوین متناظر آن در سیستمهای اطلاعات حسابداری، سر فصل حسابها نامیده می شود. سر فصل حسابها به دو گروه حسابهای ترازنامه (شامل دارائیها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام) و حسابهای سود و زیانی (فروش، بهای تمام شده کالای فروش رفته و سایر هزینه ها و درآمدها)، تفکیک می گردد.
6-3- تعریف و شناسایی اقلام مرتبط با بهای تمام شده محصولا

ت کشاورزی
6-3-1- اقلام مرتبط با مواد
این اقلام کلیه مواد و ملزوماتی را که در مراکز جذب هزینه تولیدی شرکت به مصرف می رسند؛ در بر می گیرد. نمونه ای از این اقلام عبارتند از: آب کشاورزی مصرفی، کود مصرفی و سموم مصرفی.
6-3-2- اقلام مرتبط با دستمزد
این اقلام کلیه عوامل حقوق و دستمزد نیروی انسانی مرتبط با تولید محصول را در بر دارد. نمونه ای از این اقلام همانند: حقوق و دستمزد کارکنان دائم و فصلی، اضافه کاری، حق بیمه سهم کارفرما، حق بن و اولاد، غذا و ایاب و ذهاب؛ می باشد.
6-3-3- اقلام مرتبط با سربار
این اقلام کلیه هزینه های تشکیل دهنده بهای تمام شده،

به غیر از اقلام مربوط به مواد و دستمزد، را در بر می گیرد. برخی از آنها عبارتند از: تعمیرات و استهلاک ماشین آلات و ادوات کشاورزی، اجاره ماشین آلات و ادوات کشاورزی، آبیاری، سوخت و انرژی، علف چینی و کنترل علف، حفاظت در مقابل یخبندان، کنترل و مبارزه با آفات و استهلاک دارائیهای زنده.
6-4- تعریف و شناسایی مراکز جذب هزینه

مراکز جذب هزینه نوعاً منابع ورودی به محصولات تولیدی و فعالیتهای خدماتی واحد تجاری را کنترل می کنند. به عبارت دیگر مراکز جذب هزینه، تشخیص و تعیین محدوده هایی از فعالیت، اعم از تولیدی و غیر تولیدی که به علت و ظایف خاص و مشخصی که انجام می دهند، لازم است هزینه های صرف شده در آن دامنه ها به طور جداگانه محاسبه و مورد کنترل و تجزیه و تحلیل قرار گیرند. مراکز جذب هزینه به دو گروه تولید مستقیم (که به طور مستقیم عملیات تولید را بر عهده دارند)، و پشتیبان تولید (که عملیات تولید را پشتیبانی می نماید)، تفکیک می گردند.
6-5- تخصیص بهای تمام شده
تخصیص بهای تمام شده، اختصاص سهم متناسبی از یک قلم بهای تمام شده غیر مستقیم به اهداف (موضوع) بهای تمام شده است که در سه مرحله به شرح ذیل شکل میگیرد:
6-5-1- مرحله اول تخصیص
در این مرحله اقلام مستقیم بهای تمام شده (مواد، دستمزد و سربار مستقیم) به مراکز جذب هزینه تولیدی و پشتیبان تولید، تخصیص می یابد.
6-5-2- مرحله دوم تخصیص
در این مرحله مانده های مراکز پشتیبان تولید بر اساس مبانی مناسب (همانند: مساحت، مقدار تولید، تعداد پرسنل و تعداد حواله های صادره)، به مراکز تولیدی مستقیم تخصیص می یابد.
6-5-3- مرحله سوم تخصیص
طی این مرحله هزینه های انباشته شده در مراکز تولیدی، به م

حصولات تولید شده به تفکیک تخصیص می یابد.
بدین ترتیب جریان بهای تمام شده محصولات کشاورزی را می توان به شرح نمودار ذیل ارائه نمود.

نمودار جریان بهای تمام شده محصولات کشاورزی زراعی و

باغی

6-6- گزارشگری
به منظور گزارشگری وضعیت مالی، موفقیت یا عدم موفقیت عملکرد واحد تجاری، و همچنین فراهم سازی اطلاعات مربوط، در خصوص دریافتها و پرداختهای نقدی واحد تجاری، به ترتیب از گزارشات مالی ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت گردش وجوه نقد استفاده می شود.
همچنین به منظور گزارشگری تفصیلی جزئیات مربوط به بهای تمام شده محصولات تولیدی، از گزارشهای گوناگون مرتبط با فرآیند تولید استفاده می گردد.

7- نتیجه گیری
با اجرای سیستم محاسبه بهای تمام شده محصولات کشاورزی زراعی و باغی در واحدهای کشاورزی تجاری که به عنوان راهکاری برای مدیریت بهتر این گونه واحدها قابل تلقی می باشد؛ مزایای کاربردی ذیل حاصل می گردد:
امکان کنترل بهای تمام شده و هزینه ها از طریق اعمال حسابداری نجش مسئولیت.
اندازه گیری سود سالیانه یا سود دوره از طریق بهاءیابی موجودیها و تطابق هزینه های دوره با درآمدهای همان دوره.
برنامه ریزی سود از طریق پیش بینی یا بودجه بندی هزینه مواد، دستمزد و سایر هزینه های تولید، و مقایسه آن با سود نهایی حاصل از انجام این هزینه ها.
کمک به منظور انجام فرآیندهای تجزیه و تحلیل و مراحل تصمیم

گیری، از طریق ارائه اطلاعات هزینه ها و درآمد در خصوص تغییر در روشهای تولید، جایگزینی تجهیزات، جانشین ساختن مواد، قبول یا رد یک قیمت یا سفارش؛ که همگی از طریق بررسی هزینه های واقعی مورد انتظار یا تحصیل یک سری درآمدهای جدید مربوط به هر موقعیت خاص، صورت می پذیرد.
تأمین اطلاعات لازم برای کمک به تعیین قیمتهای فروش و روش قیمت گذاری، از طریق آگاهی از اطلاعات بهای تمام شده محصول و حجم فروش.
و کلام آخر اینکه مزایای استقرار و بهره برداری از سیستم های اطلاعاتی حسابداری و بویژه سیستم های حسابداری بهای تمام شده، تحمل مخارج ایجاد و اس

تقرار و هزینه نگهداری آن را کاملاً توجیه مینماید.

منابع و مأخذ:

1. جعفري، محمدعلي ـ كشاورزي و امنيت ملي جوامع بشري ـ 1379، مجموعه مقالات سومين كنفرانس اقتصاد كشاورزي ايران، مشهد، مؤسسه پژوهش‌هاي برنامه‌ريزي و اقتصاد كشاورزي.
2. اشتين هاوزر، هوگو ـ مديريت كشاورزي ـ 1374، چاپ سوم، ترجمه سياوش دهقانيان، مشهد، انتشارات دانشگاه فردوسي مشهد.

3. مشبكي، اصغر ـ فرآيند تصميم‌گيري و اهميت زمان ـ 1373، فصلنامه‌ي مديريت دولتي، شماره‌ي 25، مركز آموزش مديريت دولتي.
4. حاضر، منوچهر ـ تصميم‌گيري در مديريت ـ 1374، چاپ دوم، تهران، مركز آموزش مديريت دولتي.
5. چرچمن، چارلز ـ نظريه‌ي سيستم‌ها ـ 1375، چاپ سوم، ترجمه رشيد اصلاني، تهران، مركز آموزش مديريت دولتي.
6. فرقاندوست حقيقي، كامبيز ـ حسابرسي كامپيوتري، تقریرات کلاسی ـ 1385، مقطع كارشناسي ارشد حسابداري، دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي.
7. فرقاندوست حقيقي، كامبيز ؛ پاك مرام، عسگر ـ حسابداري واحدهاي بهره برداري تجاري باغات مثمر (ارزيابي يك تكنيك ترويجي) ـ 1385، جهاد، شماره 272، تهران، سازمان جهاد كشاورزي.
8. صادق گلمكاني، احد؛ برزوزاده، محسن ـ نقش حسابداري در توسعه اقتصادي ـ 1385، چاپ اول، قم، انتشارات مركز جهاني علوم اسلامي.
9. طهرانچی، امیر منصور – نقش کشاورزی در رشد اقتصادی ایران – 1387، اطلاعات سیاسی، اقتصادی شماره 248-247.
10. راگز و ديگران ـ حسابداري و برنامه‌‌ريزي اقتصادي ـ 1363، چاپ اول، ترجمه‌ مهدي تقوي، تهران، انتشارات پيشبرد.
11. سلامي، غلام‌رضا ـ موانع توسعه‌ي حسابداري در ايران ـ 1373، ماهنامه‌ي حسابدار شماره 101، انجمن حسابداران خبره ايران.

12. خوشخوي، مرتضي و ديگران ـ اصول باغباني ـ 1371، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه شيراز.
13. جلیل پور صابرجوی، حسین – ارائه الگوی مناسب بهای تمام شده محصولات کشاورزی (گردو و بادام) – 1387، پایان نامه کارشناسی ارشد – دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.