بخشی از مقاله
مقدمه
با گسترش دانشپزشکی، پزشکان جهت یافتن پاسخِ پرسـش هـای بالینی خود به طور قابل توجهی از منابع پزشکی مبتنی بر شواهد،که تلفیقی از شواهد تحقیقاتی همراه با تخصص بالینی و اطلاعات مربوط بـه بیمـاران است، جهت حمایت از تصمیـم گیـری های بالینــی استفاده می کنند، امـا اعتبار و دستیابی سریع اینگونه از منابع اطلاعاتی همواره مورد سـوال بـوده است. در واقع استفاده از اطلاعات پزشکی مبتنی بر شواهد بـه دنبـال رشـد روز افزون منابع پزشکی، نگرانی هایی در مـورد قابلیـت اعتبـار و دسـتیابی سریع منابع پزشکی به وجود آورده است(.(1-5
تعیین اعتبار منابع بازیابی شده نیز از اهمیت قابل تـوجهی برخـوردار است. مجموعه شاخص هایی چون پیوندها، نام نویسنده، وابستگی سازمانی نویسنده (Author Affiliation)، دامنه، قانون حق مولف، خدمت دهنده، زمان ایجاد پایگاه و غیره، زیر گـروه اعتبـار را تشـکیل مـی دهنـد، کـه بـا ارزیابی تک تک این شاخص ها در یک پایگاه، اعتبار آن مورد ارزیابی قـرار می گیرد(.(6 واضح است که شناسایی نام نویسنده و وابستگی سـازمانی آن عاملهای مهمی در پیش بینی کیفیت اطلاعات پایگاه هستند(.(7 علاوه بر رعایت معیارهای قابلیت اعتبار، رعایـت کلیـه معیارهـای مربـوط بـه رابـط
کـاربری، قابلیــت اسـتفاده رضــایت بخـش (Satisfying Usability) و مسائل فنی، جهت استفاده از منابع معتبر و قابل دسترس در تصمیم گیـری های پزشکی حائز اهمیـت هسـتند، معیارهـای مربـوط بـه رابـط کـاربری مناسب، قابلیت استفاده رضایت بخش و مسائل فنـی، شـامل کلیـه مولفـه هـای مربــوط بــه جســتجو، خـدمات، نمــایش، راهنمــا، کــارایی و پیونــدها می شوند.
رابط کاربر (User Interface) مهـم تـرین بخـش در تعامـل بـین انسان و پایگاه بوده و تاثیر ذهنی و عینی فراوانـی بـر کـاربر مـی گـذارد و سبب می شود که کاربر بتواند از پایگاه اطلاعاتی شناخت درستی به دسـت آورد و به نحو شایسته از آن استفاده کند. از این رو توجه بـه ویژگـی هـای آن در زمان طراحی لازم و ضروری است(.(8
بنابراین، این مسئله اهمیت دارد که رابط کاربر پایگاه، که بین پایگاه و کاربران واقع می شود، بتواند نیاز کـاربران، کـه اسـتفاده آسـان از پایگـاه است، را برطرف کند و در نظر گرفتن این مولفـه هـا در طراحـی و ارتقـای کیفیت آن ضروری به نظر می رسـد 9)، .(10 مسـائل فنـی نیـز دلالـت بـر چگونگی ادغام محتوا و خـدمات و در دسـترس قـرار گـرفتن یـک پایگـاه
Caspian Journal of Scientometrics. 2014; 1(1): 40-47
Ommati E, et al
دارد((11، همچنــین قابلیــت اســتفاده((Usability نیــز بــه عبــارتی، ساده سازی نحوه استفاده از پایگاه در جهت برطرف کردن نیازهای کـاربران است(.(12
رابط کاربر مناسب نیز موجب افـزایش قابلیـت و سـادگی اسـتفاده از پایگاه، لذت بخش کردن محـیط کـاری کـاربران، دسـترس پـذیر سـاختن اطلاعات موجود در پایگاه هـا، کـاهش خطـای کـاربران در حـین کـار بـا پایگاه ها، افزایش سرعت دسترسی به اطلاعات موجود در پایگاه ها، دانـش مدار کردن پایگـاه هـا، جـذب و نگهـداری کـاربران در اسـتفاده مجـدد از پایگاه ها، قابل فهم کردن ساختار و محتوای پایگاه ها، نمایش قابلیت های گوناگون پایگاه و کمک به کاربر برای رفع مشکلات می شود(.(13
پژوهش های اخیر در همین خصوص نشان داده است کـه کـاربران، به رابط های کاربری که خوشایند و جذاب هستند، گرایش بیشـتری نشـان می دهند(.(8
بنابراین باید در زمان طراحی رابط کاربر به تک تـک ویژگـی هـای مورد نیاز در آن توجه شود. در غیر اینصورت عدم رعایت مولفه های اشـاره شده باعث عدم اعتماد کاربران به پایگاه، انجـام جسـتجو هـای نـاموفق و بازیابی اطلاعات غیر مرتبط خواهد شد.
در مطالعه قلاوند و همکاران از جمله رایج ترین راهکارهایی کـه بـه کاربران در وب ارائه شده، ارزیابی کیفیت بر اساس اعتبار سنجی ظـاهری و فنی آن ها اسـت. همچنـین نتـایج مطالعـه او نشـان داد بـیش از نیمـی از صفحات وب فارسی مورد پژوهش، بالاترین حد امتیاز کیفیـت اطلاعـات را کسب کردند، در حالیکه هیچکدام از این صـفحات نتوانسـتند در بـالاترین طبقه مورد انتظار شاخص های ظاهری قرار گیرند(14، .(15
محمد اسماعیل و ناصحی اسـکویی معتقدنـد کـه امـروزه توجـه بـه کاربرد پذیری وب به عنوان یکی از مهم ترین شـاخصهـای دسترسـی بـه اطلاعات، امری ضروری است. در حالی که به دلیل نبود معیـار و اسـتاندارد معین، بسیاری از این وب سایت ها به گونههای متفاوتی طراحـی شـدهانـد. این گوناگونی میتواند منجر به بروز مشکلاتی در جهت دسترسی کـاربران به اطلاعات مورد نیاز گردد(.(16
در بررسـی پیشـینه هـای خـارج از کشـور، زاهـدی و همکـاران در مطالعهای با "عنوان کیفیت وب سـایت هـای فارسـی اعتیـاد: بررسـی بـر اساس ابزارهای Discern, Silberg, و "WQET، اشاره کردنـد کـه امـروزه شـبکه جهـانی وب، منبعـی قابـل دسـترس و رایـج جهـت کسـب اطلاعات پزشکی است. کیفیت وب سایت های فارسی بـر اسـاس رعایـت مولفه های ابزار Silberg ضعیف بودند، ولی بر اساس رعایت مولفه هـای ابزار WQET بسیار خوب بودنـد. بـیش از 50 در صـد از وب سـایت هـا مولفه های ابزار Discern را رعایت کرده بودنـدعـدم. ذکـرِ تـاریخ درج داده ها، اسامی نویسندگان و منابع اطلاعات مهمتـرین ویژگـی هـای درج نشده در وب سایت ها بودند(.(17
در پژوهش Robins و همکاران مشخص گردید کـه هـیچ تفـاوت معناداری، بین میزان اعتماد به منابع وب و گروه دیگـر وجـود نداشـت و از دید شرکت کنندگان، رعایت اصول زیبایی شناختی نقش مثبتـی در اعتمـاد بـه کــل منـابع مــورد مطالعـه داشــته اســت 15)، Rosenbaum .(18 و
همکاران در مطالعهشان ضمن ارزیابی کتابخانه Cochrane اشاره کردند که تصمیم گیری مبتنی بر شواهد، متکی بر دسترسی آسان به نتـایج قابـل اعتماد است(.(19 نتایج مطالعه Falsegriffiths و Christensen نیز نشان داد که اگرچه وب سایت ها دارای اطلاعات سـودمندی بودنـد، ولـی کیفیتِ کلی شان ضعیف بود. کیفیت محتوای وب سایت های سازمان ها و
وب سایت های دارایهیئتِ تحریریه از همـه بیشـتر بـود و بـین کیفیـت محتوا و معیار پاسخگویی همبستگی وجود نداشت(.(20
عطف به مسائل مطرح شده، مطالعه حــاضر بر آن است تـــا منـابع پزشکی مبتنی بر شواهد را بر اساس معیارهای Silberg و Ovid کـه از معیارهای شناخته شده جهانی هستند، مورد ارزیابی قرار دهد و جایگاه ایـن گونه منابع را به لحاظ قابلیت های ذکر شده مقایسه نماید، و بـدین وسـیله مشخص گردد که منابع پزشکی مبتنی بر شـواهد بـه لحـاظ دسترسـی بـه اطلاعات معتبر (مولفه های معیار (Silberg در چه وضعیتی قرار دارنـد؟ و در طراحی آن اصول و مسائل فنی (معیار (Ovid رعایت گردیده اسـت یـا خیر؟
و اینکه آیا بین میزان انطباق منـابع پزشـکی مبتنـی بـر شـواهد بـا معیارهای Silberg وOvid همبسـتگی وجـود دارد؟ و بـدین وسـیله بـا انعکاس نتایج مطالعه حاضر، کتابداران و طراحان پایگاه ها از نقـاط قـوت و ضعف پایگاه ها در رابطه با قابلیت های مختلف اشاره شده مطلـع گردنـد و با به کارگیری مولفه های مهم در ایجاد و بهبود وضعیت موجود، مسیری را میسر سازند تا کاربران بتوانند از امکانات پایگاه، بدون برخورد بـا مشـکل و محدودیتی بهره مند شوند. بنابراین، هـدف از ایـن مطالعـه، تعیـین میـزان انطباق منابع پزشکی مبتنی بر شـواهد بـا معیارهـای ارزیـابی Silberg و
Ovid است.
مواد و روشها
مطالعه حاضر، از نوع کاربردی است و از روش های پیمایشـی و وب سنجی استفاده شده است. جامعه مورد بررسی، 6 پایگاه اشـتراکی پزشـکی مبتنی بر شواهد کتابخانه الکترونیک دانشگاه علوم پزشـکی تهـران بودنـد. علت انتخاب این پایگاه هـا، اشـتراک آن هـا توسـط دانشـگاه و دسترسـی پژوهشــگران بــه آن هــا بــوده اســت. پایگــاه هــا شــامل Cochrane، Nursing Consult، MD Consult، Up To Date، Evidence Clinical و Clinical Key بودند.
ابزار گردآوری داده ها، سیاهه هـای وارسـی معیـار ارزیـابی Ovid و Silberg بود؛ روایی صوری و محتوایی سیاهه هـای وارسـی توسـط 5 تن از متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی مورد تاییـد قـرار گرفتـه اسـت. معیار ارزیابی Ovid شامل 6 معیار اصلی در قالب 48 مولفه فرعـی اسـت. معیارهای اصلی شامل: جستجو، خدمات پایگاه، پیوندها، نمـایش، راهنمـا و مستندات و کارایی است.
معیار ارزیابی Ovid جهت ارزیابی ویژگی هایی چون رابط کاربری، مسائل فنی و قابلیت استفاده پایگاه ها به کـار مـی رود کـه توسـط کمیتـه تامین منابع الکترونیکی کتابخانه دانشـگاه هـاروارد، در سـال2004 تـدوین شده است. در معیار ارزیابی Ovid، امتیاز هر قسمت از 0 تا 3 و امتیاز کـل پایگاه 144 درنظر گرفته می شود. چنانچه مولفه ای در پایگاه وجود نداشته
41
مجله علم سنجی کاسپین، سال اول، شماره اول، بهار و تابستان 93، صفحه 40-47
منابع پزشکی مبتنی بر شواهد/ الهه امتی و دیگران
باشد(امتیاز (0، عملکرد ضعیف داشته باشد(امتیاز (1، عملکرد مناسب داشـته از مجموع 54 امتیاز معیار Silberg در6 منبع پزشکی مبتنـی بـر شـواهد،
باشد(امتیاز (2 و بهترین عملکرد را به صورت عینی داشته باشد(امتیاز(3 بـه امتیــاز 48 کسب شده بود و پایگـــاه ها در سطحی معادل 88/88 درصـد
آن مولفه تعلق خواهد گرفت(.(21 معیار Silberg، شامل4 معیار اصلی در منطبق بـا معیـار Silberg بودنــــد (جـدول(1 و میـزان انطبـاق منـابع
قالب 9 مولفه فرعی است. معیارهای اصلی شامل منـابع و ماخـذ محتـوای برحســب مولفــه هــای رابــط کــاربری، قابلیــت اســتفاده و مســـائل فنــی
پایگاه، نویسندگان، افشاگری و روزآمدی است. معیارOvid، به ترتیب پایــگاه Cochrane بـا انطــباق 47/91 درصـد،
مولفــه هــای فرعــی شــامل گزینــه هــایی در پایگــاه از جملــه: نــام پایگـاه Clinical Key با انطبــاق 42 /36 درصد، پایگـاه Nursing
نویسندگان، وابستگی سازمانی، مـدارک علمـی و تخصـص آن هـا، وجـود Consult با انطباق 36/11 درصد، پایگـاه MD Consult بـا انطبـاق
افشاگر (Disclaimer) در پایگاه شامل افشای مالکیت مادی یا معنـوی، 34/02 درصد، پایگاه Clinical Evidence با انطباق 33/33 درصـد و
فراهم کننده مالی پایگاه و یا اظهار عدم ادعا و رد مسئولیت پذیری در قبال پایگــاه Up To Date بــا انطبــاق 27/77 درصــد، موفــق بــه رعایــت
اطلاعاتی که در پایگاه از نویسندگان مختلف ارائه شـده اسـت و در معنـای مولفه های معیار Ovid گردیدند.
لغوی رفع کننده ادعا و مسئولیت است، منابع و ماخذ محتوای پایگاه، تـاریخ به طور کلی از کـل 864 امتیـاز معیـار ارزیـابی Ovid در مجمـوع
ایجاد و تاریخ آخرین روزآمدسازی پایگاه هستند. جمعاً امتیـاز کـل 9 بـرای پایگاه ها، 319 امتیاز کسب شده بود و پایگاهها 36/92 در صـد منطبـق بـا
هر پایگاه در نظر گرفته شده است(.(22 معیار ارزیـابی Ovid بودند(جـدول .(2 بنـابراین میـزان انطبـاق مجموعـه
در سیاهه وارسی Silberg دو مقیاس یک و صـفر بـه ترتیـب بـه پایگاه ها با معیار Ovid، کمتر از نصف امتیاز کل بود.
معنی وجود دارد و وجود ندارد، در نظرگرفته شده اند. همچنین میزان انطباق مجموعه مولفه های رابـط کـاربری، قابلیـت
یافته ها استفاده، مسائل فنی معیار Ovid در منابع پزشکی مبتنـی بـر شـواهد، بـه
یافته ها نشان داد که میزان انطباق منابع پزشکی مبتنی بر شواهد از ترتیب مولفه پیوندها با انطباق 50 درصد بالاترین امتیاز، مولفه های راهنمـا
لحاظ معیار Silberg، پایگاه Cochrane با امتیاز 9 بـالاترین امتیـاز را با انطباق 41/46 درصد امتیاز دوم، مولفه های کارایی با انطباق 40 درصـد
کسـب کـرد و پایگـاه هـای Nursing Consult،Up To Date، امتیاز سوم، مولفه های جسـتجو بـا انطبـاق 38/05 درصـد امتیـاز چهـارم،
MD Consult،Clinical Key امتیاز 8 را کسب کردند و کم تـرین مولفه های خدمات با انطبـاق 33/33 درصـد امتیـاز پـنجم و مولفـه هـای
امتیاز شامل پایگاه Clinical Evidence با امتیاز 7 بود. به طـور کلـی نمایش با انطباق 31/31 درصد امتیاز ششم را بدست آوردهاند(جدول.(2
جدول .1 میزان انطباق منابع پزشکی مبتنی بر شواهد بر اساس مجموعه مولفه های معیارSilberg
مولفه های اصلی مولفه های فرعی Evidence نام پایگاه ها Cochrane مجموعامتیازها درصدامتیازها
Key Clinical Clinical Consult MD Consult Nursing Date ToUp
معیار Silberg معیار Silberg
منابع و ماخذ منابع و ماخذ استفاده شده در تدوین مطالب 1 1 1 1 1 1 6 100
پایگاه
نام نویسندگان 1 1 1 1 1 1
نویسندگان وابستگی سازمانی نویسندگان 1 0 1 1 1 1 16 88/88
مدارک و درجات علمی نویسندگان 1 0 1 1 1 1
وجود افشاگر در پایگاه 1 1 1 1 1 1
افشاگری نام تامین کننده مالی پایگاه 1 1 1 1 1 1 18 100
نام مالکیت حقوق مادی و معنوی پایگاه 1 1 1 1 1 1
روزآمدی تاریخ ایجاد پایگاه 0 1 0 0 1 0 8 66/66
تاریخ آخرین روز آمدی پایگاه 1 1 1 1 1 1
مجموع امتیازها 9 8 7 8 8 9 8 48 88/88
درصد امتیازها 100 88/88 77/77 88/88 88/88 100 88/88 88/88 ----
42
Caspian Journal of Scientometrics. 2014; 1(1): 40-47
Ommati E, et al
جدول.2 میزان انطباق منابع پزشکی مبتنی بر شواهد بر اساس مجموعه مولفه های معیار Ovid
پایگاه ها
مولفه ها
key
Clinical Evidence Clinical Consult MD Consult Nursing Cochrane Date ToUp امتیازها مجموع امتیازها صد در
1 جستجو 24 19 21 24 33 16 137 38/05
2 نمایش 14 9 11 11 12 5 62 31/31
3 خدمات 8 8 4 5 7 4 36 33/33
4 پیوندها 3 3 3 3 3 3 18 50
5 راهنما 5 4 5 4 7 5 30 41/46
6 کارایی 7 5 5 5 7 7 36 40
مجموع امتیازها 61 48 49 52 69 40 319 36/92
درصد امتیازها 42/36 33/33 34/02 36/11 47/91 27/77 36/92
با توجه به اینکه داده ها به صورت رتبـه ای جمـع آوری شـده انـد، آزمون ضریب هبستگی اسپیرمن مناسب تر از آزمـون هـای مشـابه دیگـر عمل می کند. بنابراین به منظور تعیـین همبسـتگی میـزان انطبـاق منـابع پزشــکی مبتنــی بــر شــواهد بــا معیارهــای Silberg و Ovid از آزمــون ناپارامتری ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده گردید.
آزمون ضریب هبسـتگی اسـپیرمن، سـطح معنـاداری انطبـاق منـابع پزشکی مبتنی بر شواهد براساس معیارهای Silberg و Ovid را 0/140 نشان داد. با توجه به اینکه این مقدار از 0/05 بیشتر است، فرضـیه تحقیـق رد می شود؛ یعنی در مطالعه حاضر بر اساس یافته های موجود بین میـزان انطباق منابع پزشکی مبتنی بر شـواهد بـر اسـاس معیارهـای Silberg و Ovid از نظــر اعتبــار، رابــط کــاربری، قابلیــت اســتفاده و مســائل فنــی همبستگی وجود ندارد(جدول .(3
جدول .3 تعیین رابطه میزان انطباق منابع پزشکی مبتنی بر شواهد با معیارهای Ovid و Silberg بر اساس ضریب
همبستگی اسپیرمن
معیار Ovid معیار Silberg
معیار Ovid 1 0/676
سطح معناداری . 0/140
معیار Silberg 0/676 1
سطح معناداری 0/140 .
بحث و نتیجه گیری
در این مطالعه منابع پزشکی مبتنی بر شواهد بر اسـاس معیـار هـای Ovid و Silberg مورد بررسی قرار گرفته اند. بـر ایـن اسـاس، میـزان انطباق منابع پزشکی مبتنـی بـر شـواهد از لحـاظ اعتبـار پایگـاه بـا معیـار Silberg، پایگاهCochrane با امتیاز 9، بالاترین امتیاز را کسب کـرد و کم ترین امتیاز شامل پایگاهClinical Evidence با امتیـاز 7 بـود. در
مجمـوع، پایگـاه هـا در سـطحی معـادل 88/88 درصـد منطبـق بـا معیــار Silberg بودند. در مطالعه قلاوند و همکاران بـیش از نیمـی از صـفحات وب فارسی مورد پژوهش، بالاترین حد امتیـاز کیفیـت اطلاعـات را کسـب کردند و در رعایت شاخص های ظاهری که معیـار Silberg نیـز در نظـر گرفته شده بـود، ضـعیف بودنـد(14، .(15 در مطالعـه زاهـدی و همکـاران کیفیت وب سایت های فارسی بر اساس ابزار Silberg ضـعیف بـود((17، ولی در مطالعه حاضر نیـز پایگـاه هـا بـا انطبـاق 88/88 بـر اسـاس معیـار Silberg در وضعیت مطلوب تری قرار گرفتند.
در مطالعه Falsegriffiths و Christensen نتـایج نشـان داد که، اگر چه وب سایتها دارای اطلاعـات سـودمندی بودنـد،لـیو کیفیـتِ کلیشان ضعیف بود، کیفیت محتوای وب سـایت هـای سـازمان هـا و وب سایت های دارای هیئتِ تحریریه از همه بیشتر بود. بـین کیفیـت محتـوا و معیارهای پاسخگویی همبستگی وجود نداشت((20؛ در حالی که در مطالعـه حاضر اکثر پایگاه ها نیز موفق به رعایت اکثر مولفه های معیـار Silberg شدند. در مطالعه حاضر پایگاه ها در سطحی معادل 36/92 درصد، منطبـق با مجموعه مولفه های معیار Ovid بودند. بنابراین میـزان انطبـاق تمـامی پایگاه ها، کمتر از نصف امتیاز کل معیار Ovid بود.
در مطالعه محمد اسماعیل و ناصحی اسکویی، نتایج نشـان داده بـود که کمتر از 50 درصد مؤلفـههـای مربـوط بـه رعایـت معیارهـای نماهـای تعــاملی، تبــادلی و نماهــای غیــر متنــی در جامعــه مــورد نظــر رعایــت شده اند(.(16 مطالعه حاضر نیز همراستا با مطالعه آنان، منابع پزشکی مبتنی برشواهد، با کسب امتیاز کمتر از 50 درصد، موفق بـه رعایـت مولفـه هـای مربوط به رابط کاربری، قابلیت استفاه و مسائل فنی گردیده بودند.
مطالعه Robins و همکـاران هـیچ تفـاوت معنـاداری بـین میـزان اعتماد به منابع در دو گروه وجود نداشت و از دید شرکت کنندگان، طراحـی دیداری نقش مثبتی در اعتماد به کـل منـابع مـورد مطالعـه داشـته اسـت. بنابراین نتایج کلی آن ها نشان داد که در حوزه سلامت بین اعتماد بـه وب سایت ها و شاخص هـای ظـاهری آن هـا ارتبـاط معنـاداری وجـود نـدارد 15)، .(18 در مطالعه حاضر بر اساس یافته های موجود، بین میزان انطبـاق
43
مجله علم سنجی کاسپین، سال اول، شماره اول، بهار و تابستان 93، صفحه 40-47 منابع پزشکی مبتنی بر شواهد/ الهه امتی و دیگران
منابع پزشکی مبتنی بر شواهد با معیارهای Ovid و Silberg همبستگی وجود نداشت، و طراحی ساختار پایگاه ها از نظر قابلیت های رابط کـاربری، قابلیت استفاده و مسائل فنی بسیار ضعیف بود که این امر موجب نارضایتی و عدم اعتماد کاربران در استفاده از پایگاه های معتبر خواهد شد.
مطالعه Pandolfini و همکاران وب سـایت هـا از لحـاظ رعایـت جنبه های فنی، جامعیت و کیفیت اطلاعات نیز ضـعیف بودنـد و همچنـین رابطه ای بین مشخصه های فیزیکی و فنی، جامعیـت و کیفیـت اطلاعـات وب سایت پیدا نشده بود(22، .(23 در مطالعه حاضر پایگـاه هـا بـر اسـاس معیار Silberg که مولفه های اعتبار اطلاعات منابع را در نظر می گرفت، در سطح مناسبی قرار داشتند، اما بر اساس معیـار Ovid کـه مولفـه هـای رابط کاربری، قابلیت استفاده و مسـائل فنـی را در نظـر داشـت، در سـطح ضعیفی قرار گرفته بودند.
از جمله محدودیت هـای ایـن مطالعـه احتمـال عـدم دسترسـی بـه پایگاه های انتخابی، به دلیل قطع وضعیت اشـتراک آن هـا بـود، بنـابراین دادهها با اسـتفاده از دسترسـی آزمایشـی و رایگـان بـرای مـدتی محـدود، فایل ها و یا ویدئوهای آموزشی پایگاه ها جمع آوری گردیده اند. همچنین برخی چالش های وب سنجی، شامل ناپایداری صفحات وب، تغییر وضعیت پیوندها و رابط کاربری پایگاه ها از جمله مشکلاتی بودند که در طول انجام مطالعه محققان با آن ها مواجه بودند.
عدم وجود رابطه بین میزان انطباق منابع پزشکی مبتنی بر شواهد با معیارهای Ovid و Silberg، نشان داد که منابع پزشکی مبتنی برشواهد علیرغم اینکه از لحاظ معیار Silberg معتبر شناخته شدند، در طراحی آنها نسبت به رعایت مسائل مربوط به رابط کاربری، قابلیت استفاده، و مسائل فنی توجهی نشده بود. با توجه به اینکه منابع پزشکی مبتنی بر
شواهد، رسالت مهمی در پاسخ دهی به سوالات بالینی دارند، پیشنهاد میگردد، از نظرات متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی در طراحی پایگاه ها استفاده گردد. با ارائه نقاط قوت و ضعف پایگاه ها، طراحان و توسعه دهندگان پایگاه ها از یافته های پژوهش در جهت بهبود وضعیت و ارتقای سطح قابلیت استفاده پایگاه ها، رابط کاربری، مسائل فنی و مولفه های مربوط به اعتبار اطلاعات، استفاده کنند و به صورت جزئی مولفه های مربوط به رعایت معیارهای جستجو، نمایش، خدمات، پیوندها، راهنما، کارایی و معیارهای شناسایی اعتبار اطلاعات پایگاه ها را، در طراحی پایگاه ها در نظر داشته باشند.
بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، در نهایت می توان اظهار کـرد که پایگاه هایی که انطباق بیشتری با معیارهای مـورد نظـر داشـته باشـند، می توان در خصوص اشتراک این پایگاه ها، پیشنهاداتی بـه دانشـگاه هـا و کتابخانه های آنها داد، تا در خصوص ادامه اشتراک یا قطـع اشـتراک آنهـا تصمیماتی اتخاذ کنند، زیرا متخصصان اطلاع رسانی مسئولیت بیشـتری در انتخاب و شناسایی پایگاه هـای اطلاعـاتی معتبـر بـر عهـده دارنـد و بایـد اطلاعات درستی از معیارهای انتخاب پایگاه های معتبر داشته باشـند تـا بـا توجــه بــه ایــن اطلاعــات، اقــدام بــه ارزیــابی، انتخــاب و اشــتراک منــابع
الکترونیکی نمایند.
تشکر و قدردانی
این مقاله حاصل بخشی از پایان نامه دوره کارشناسی ارشد رشته علوم کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی با کد /50)ک(280/3/ در سال 1391 می باشد که با حمایت دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است. در پایان از سرکارخانم پریناز مهدیپور که بر مسائل آماری مطالعه حاضر نظارت داشتند، صمیمانه تشکر و قدردانی می شود.