بخشی از مقاله
چکیده
به منظور بررسی واکنش جوانهزنی بذر سلمهتره (Chenopodium album) به تنش خشکی و شوري ناشی از کلریدسدیم و پلیاتیلن-گلیکول 6000، دو آزمایش جداگانه بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در محیط کنترل شده به اجراء درآمد. سطوح پتانسیل اسمزي و ماتریک ناشی از تنش شوري و خشکی عبارت بودند از 0: (شاهد)، -0/3 ، -5 ، -10 و -15 بار. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که با منفی تر شدن پتانسیل اسمزي و ماتریک، سرعت و درصد جوانهزنی بذور سلمه تره به طور معنیداري کاهش یافت. به طوري که در پتانسیل -15 بار خشکی سرعت و درصد جوانهزنی به ترتیب به میزان93/4 و84/5 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. همچنین در پتانسیل -15 بار شوري سرعت ودرصد جوانهزنی سلمهتره به ترتیب به میزان 92/5 و80/8 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. تنش خشکی نسبت به تنش شوري تأثیر منفی بیشتري بر سرعت و درصد جوانهزنی بذور سلمهتره داشت. همچنین سرعت جوانهزنی در مقایسه با درصد جوانهزنی بیشتر تحت تاثیر تیمارهاي تنش خشکی و شوري قرار گرفت.
واژههاي کلیدي: جوانهزنی، پتانسیل اسمزي، تنش شوري، تنش خشکی، سلمه تره.
مقدمه
هرگاه پتانسیل آب کمتر از حد بحرانی باشد بذر با تنش کمبود آب روبرو خواهد شد و بسته به شدت کاهش پتانسیل آب جوانهزنی به تأخیر افتاده یا متوقف میشود 4)و .(5 قابلیت دسترسی بذر به آب با کاهش پتانسیل اسمزي (مواد محلول) و پتانسیل ماتریک (مکش)کاهش مییابد ( .(3 کاهش درصد و سرعت جوانهزنی و نیز کاهش طول ریشهچه و ساقهچه در پتانسیلهاي حاصل از شوري و خشکی در آزمایشات متعدد نشان داده شده است 1)و4و5و6و7و.(8 کایا و همکاران ( (2006 ر طی تحقیق خود مشاهده کردند که با افزایش تنش شوري و خشکی درصد جوانهزنی، طول ریشهچه، طول ساقهچه و وزن گیاهچه آفتابگردان کاهش مییابد و این کاهش در تنش خشکی شدیدتر است. برومندرضازاده و کوچکی ( ( 1384 در آزمایش خود بر روي سه گیاه زنیان، رازیانه و شوید مشاهده کردند که بااعمال تنش خشکی و شوري درصد و سرعت جوانهزنی هر سه گیاه کاهش یافت و میزان کاهش براي تنش خشکی شدیدتر از تنش شوري بود. جمیل و همکاران (2006) تاثیر تنش شوري را بر روي چغندرقند، کلم پیچ و گونه اي تاجخروس مطالعه کردند نتایج آزمایش
سومین همایش علوم علفهايهرز ایران، بهمنماه 75 1388
نشان داد که درصد و سرعت جوانهزنی تحت تاثیر میزان نمک قرار گرفت. با توجه به اهمیت پتانسیل آب در مرحله جوانهزنی این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تنش خشکی و شوري بر جوانهزنی علفهرز سلمهتره صورت گرفت.