بخشی از مقاله
تاثير نفت عراق بر اقتصاد جهان پس از سرنگوني رژيم صدام
منابع وماخذ:
1- ذاكر، جواد. كارشناس اقتصادي، عنوان مقاله: افت يارانه هاي حزب بعث براي مديران جديد اقتصاد عراق، جمعه 129 آوريل 2005 جام جم آن لاين
2- شر، هرمان. عنوان مقاله: چالش‌هاي صنعت نفت در عراق، ترجمه : عباس فياض منش، مجله آفتاب ،شماره 23 اسفند 1382
3- كوليك ، هولكر. عنوان مقاله: بي‌نصيب از نفت عراق، مترجم: آتوسا بي‌طرف متبع:اكونوميست، 5 آوريل 2005
4- سادوفسكي، يحيي. جنگ براي نفت، منبع لوموند ديپلماتيك،2003
5- لين، جان. خبرنگار بي بي سي در وزارت امورخارجه آمريكا، عنوان مقاله: نفت عراق، رويا يا سراب، منبع:خبرگذاري بي بي سي، 27/9/2003
6- موسي خاني، عليرضا. اميد به افزايش توليد عراق شانا، گروه مقاله: 25/2/1384
7- پوشا، جهانگير. ژئوپلتيك نفت در جهان، مترجم: عليرضا كوهكن، منبع: اكونوميت يكشنبه 8 خرداد 1384
8- موسي خاني، عليرضا. نقش دولت در اقتصاد كشورهاي نفت خيز، شانا،گروه مقاله 12/2/1384
9- International Economic out look , sep 2004
10- مولوي محمدعلي . تحولات قيمت نفت در بازار جهاني، منبع: نشريه نيمروز جمعه 13 خرداد 1384
11- Isard and D. Laxton."the macroanomic effects of higher oil prices" , IMF.B.Hunt , p
12- Years on "Economic outlook , october 2004 jhon H.Makin" the recovery three
13- صندوق بين المللي پول: قيمت نفت تا دوسال ديگر بالا مي‌ماند. BBC Persion. Com يكشنبه 20 مارس 2005
14- october 2004, price water house coopers Also see: OECD , European Economic out look
15- out look no 76 , 2004 OECD Economic
16- Institute for , martin neil baily and jacob
funk Kirkegaard, The us.Economic out look
17- زمان، هادي.عنوان مقاله: معماي عراق و اوپك، خبرگزاري فارسي، چهارشنبه 30 دي 1383
18- تقي خاني،زهرا. عنوان مقاله: تشنجات سياسي بهاي اشك سياه را لرزاند ، خبرگزاري موج، تاريخ : 25/2/1383
19- OECD Econamic out look
Interlink model simulations ,2004
20- راستي، سعيد. نگاه قيمتهاي نفت به عاقبت عراق، منبع روزنامه شرق،يكشنبه 3 آبان1383
21- محمدي، مهدي. عراق از صادرات نفت خام 20 ميليارد دلار كسب كرد، خبر گزاري فارس 16/3/84
22- Consequences and policy relicy Responses , OECD oil prise developments: Drivers, .Economic. 18/2004
23- الحكيمي، علي. لشكركشي آمريكا،استراتژي تنوع منابع نفت، ترجمه: اميد صبوري، نشريه اكونوميست (12 سپتامبر 2004)
24- زماني، هادي. چشم انداز اقتصاد آمريكا وبحران خاورميانه روزنامه شهري دشنبه 1 ارديبهشت ماه 1383
25- موسي خاني، عليرضا. جنگ نفت (بخش آخر) روزنامه جام جم دوشنبه 1384 16خرداد
26- هندلز بلات، عنوان مقاله: از طلاي سياه كردستان عراق چيزي به كردها نمي‌رسد، مترجم: جواد طالعي، دفتر اروپايي شهروند
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول (كليات)
طرح مسئله 1
اهداف تحقيق 3
اهميت تحقيق 3
سوال اصلي 4
سوال فرعي 4
فرضيه تحقيق 4
متغيرها و مفاهيم عملياتي 4
روش تحقيق 4
مشكلات و موانع تحقيق 5
سازماندهي تحقيق 5
فصل دوم: نفت عراق و مسئله جنگ
الف: ريشه‌هاي جنگ دوم خليج فارس و مسئله نفت 6
ب: اثرات جنگ دوم خليج فارس بر افزايش قيمت نفت 9
فصل سوم: نفت و اقتصاد جهاني
الف: علت افزايش عوائد نفتي اوپك از سال 2003 به بعد 14
فهرست مطالب
عنوان صفحه
ب: تاثير افزايش قيمت نفت بر اقتصاد كشورهاي صادر كننده نفت 16
ج: تاثير افزايش قيمت نفت بر اقتصاد كشورهاي وارد كننده نفت 17
نتيجه گيري 19
منابع و ماخذ 29
فصل اول (كليات)
طرح مساله:
حمله امريكابه عراق با وجود هزينه‌هاي كلان سياسي و اقتصادي‌اش براي اين كشور، از ديدگاه اقتصادي گسترش و تعميق و تحميل رژيم سرمايه داري است، كه قلب تپنده آن را نفت تشكيل مي‌دهد. اين جنگ به خاطر تصاحب منابع نفتي عراق نبود، ولي نفت همواره ماده‌اي استراتژيك براي اقتصاد نظام سرمايه‌داري محسوب مي‌شود.
از لحظ موقعيت ژئوپلتيك عراق در بطن منطقه نفت خير خاورميانه قرار دارد. به دليل سياستهاي غلط حزب بعث در اقتصاد عراق، در حال حاضر بيش از 95% درآمدهاي اين كشور را در آمدهاي حاصل از فروش نفت تشكيل مي‌دهد.
( ) 0(يعني اقتصاد كاملا تك محصولي) ذخاير اثبات شده نفت اين كشور 115 ميليارد بشكه است كه بعد از عربستان دومين كشور نفت خيز جهان است و هنوز ذخاير اثبات نشده فراواني نيز وجود دارد. اما توليد روزانه نفت در عراق به روزي 2 ميليون و 300 هزار بشكه محدود مانده است.
به دليل آنكه در اثر جنگ صنعت نفت عراق به شدت صدمه ديد و بعد از جنگ نيز تاسيسات و خطوط لوله‌هاي نفت در عراق به ويژه خط لوله شمال كه نفت را از كركوك به بندر جيحان در تركيه انتقال مي‌دهد، به وسيله انفجارات بمب بي‌مصرف ماند. در رابطه با ميزان استخراج نفت عراق با روزانه 1/2 ميليون بشكه نفت توليد مي‌كند كه حدود3/1ميليون بشكه آن صادر مي‌شود.
با در نظر گرفتن قيمت نفت بشكه‌اي 50 دلار ميزان درآمدهاي نفتي اين كشور روزانه 56 ميليون دلار و در سال بيش از 23 ميليارد دلار خواهد بود. اين در حالي است كه ميزان توليد نفت عراق در زمان رژيم صدام روزانه بيشمار از 9/2 ميليون بشكه بوده است.
جنگ عراق موجب افزايش شاخص سهام بورس در كشورهاي حاشيه خليج فارس شد و بسياري از شركت هاي اين كشورها قراردادهاي پرسودي را امضا كردند اماكارشناسان اقتصادي عقيده دارند در دراز مدت كشورهاي حاشيه خليج فارس با بازگشت عراق به بازار نفت بيشتر از سودي كه در آغاز احياي اقتصادي عراق به دست مي‌آورند، زيان خواهند ديد.
( ) با اينكه هنوز براي سخن گفتن از رونق اقتصادي عراق زود است. اما نشانه‌هايي وجود دارد كه غول خفته عراق درآينده امكان دارد به يك قدرت اقتصادي منطقه‌اي تبديل شود. علاوه بر ذخاير عظيم نفتي، اين كشور داراي يك نيروي كار ماهر و يك اساس مستحكم براي توسعه كشاورزي نيز مي‌باشد.
در دراز مدت، رونق اقتصادي عراق عوارض منفي براي ساير كشورهاي منطقه خواهد داشت. از همه مهمتر افت قيمت نفت است. پس از اينكه عراق توليد و صادرات نفت را با ظرفيت كامل آغاز كند. قيمتها سقوط خواهند كرد و درآمدهاي نفتي ساير كشورهاي خليج بين 20 تا 25 درصد كاهش خواهد يافت.
بديهي است با توجه به عمليتهاي انتحاري انفجار خطوط نفت و تاسيسات نفتي عراق، تيراندازي پراكنده به نيروهاي ائتلاف، غارت تجهيزات نفتي، رواج گسترده قاچاق محصولات نفتي، جملگي حكايت از آن دارند كه تامين امنيت وثبات وراه اندازي توليد نفت عراق با دشواريهاي فراوان مواجه است.( ) در شرايطي كه سرمايه‌گذاري لازم فقط براي رسيدن به سطح توليد پيش از جنگ، 7 ميليارد دلار برآورده شده است،
روزانه حدود 7 تا 8 ميليون دلار هزينه اضافي نيز بر اثر عمليات خرابكارانه درماههاي اول پس از سرنگوني صدام بر اين كشور تحميل شده است. البته نحوه بازسازي عراق آغاز شده است و طبق طرحهاي آمريكا محور قرار گرفتن نفت به عنوان مهمترين منبع براي بازسازي اين كشور مورد توجه قرار گرفته است. و آمريكا قصد دارد صنعت نفت عراق را به طور كامل خصوصي كند. در اين زمينه گفته مي‌شود كه يكي از مديران بريتيش پتروليوم به عنوان مسئول بازسازي صنعت نفت عراق تعيين خواهد شد.
اهداف تحقيق:
از آنجائيكه كشور عراق دومين كشور ثروتمند جهان از لحاظ منابع نفتي است، هدف از اين پژوهش آن است كه تاثيرات جنگ بر كشورهاي حوزه خليج فارس، صادرات نفت عراق بر اعضاي اوپك و اقتصاد جهان مورد بررسي قرار گيرد.
اهميت تحقيق:
اهميت اين پژوهش در آن است كه نشان مي‌دهد افزايش بهاي قيمت نفت و سرازير شدن دلارهاي نفتي به اقتصاد كشورهاي صادر كننده نفت(به ويژه خليج فارس وايران) آيا قادر خواهد بود موجبات توسعه اين كشورها را فراهم آورد؟ يا برعكس همانند گذشته (مثلا زمان رژيم شاه) باعث وابستگي هر چه بيشتر اين كشورها به غرب و برگشت سرمابه سمت كشورهاي صنعتي خواهد شد. يا اينكه به دلايل مختلف اين پطرودلارها حيف وميل خواهدشد.
سوال اصلي:
تاثير نفت عراق بر اقتصاد جهان پس از سرنگوني رژيم صدام چيست؟
سوال فرعي:
آيا افزايش تقاضاي جهاني نفت، به سرنگوني رژيم صدام مربوط است؟
فرضيه تحقيق:
يكي از دلايل افزايش تقاضاي جهاني نفت، كاهش صادرات محصولات نفتي عراق بعد از سرنگوني صدام مي‌باشد.
متغيرها و مفاهيم عملياتي:
كاهش دلايل افزايش تقاضاي جهاني نفت چيست؟
دلايل صادرات محصولات نفتي عراق چيست؟
روش تحقيق:
روش اين پژوهش مبتني بر جستجو در سايتهاي اينترنتي بوده است. كليه منابع فارسي به جز منابع انگليسي از اينترنت اقتباس شده است.
مشكلات وموانع تحقيق:
ازمشكلات اين پژوهش مي توان كمبود اطلاعات موجود در زمينه موضوع تحقيق در منابع كتابخانه و فيلتر گذاري بسياري از سايتهاي اينترنتي مي‌توان شمرد كه جاي تاسف است.
سازماندهي تحقيق
اين پژوهش مشتمل بر يك مقدمه، سه فصل و يك نتيجه گيري مي باشد. در فصل اول ابتدا در طرح مسئله يك تصوير كلي از وضعيت نفت عراق وآينده آن در معادلات اقتصادي جهان ترسيم شده است و بعد به ترتيب اهداف تحقيق، اهميت تحقيق، سوالات اصلي وفرعي،
فرضيه تحقيق، متغيرها و مفاهيم عملياتي و روش تحقيق و مشكلات و موانع تحقيق و در نهايت سازماندهي تحقيق ذكر گرديده است.
در فصل دوم به رابطه ميان نفت عراق و جنگ دوم خليج فارس پرداختيم كه اين فصل شامل دو گفتار است: الف- ريشه‌هاي جنگ دوم خليج فارس و مسئله نفت كه به مشكلات اقتصادي در آمريكا و مسئله تقاضا اشاره مي كند و گفتار دوم: ب- اثرات جنگ دوم خليج فارس بر افزايش قيمت نفت، دراين قسمت ضمن بررسي علل افزايش نفت يكي از دلايل آن كاهش صادرات محصولات نفتي عراق از مجموعه كشورهاي صادر كننده و ديگر افزايش جهاني مصرف نفت وازدياد تقاضا اشاره مي‌شود.
در فصل سوم به مبحث نفت و اقتصاد جهاني پرداختيم كه شامل سه گفتار مي‌باشد و در پايان از بحث يك نتيجه گيري كلي گرفته‌ايم.
فصل دوم: نفت عراق ومسئله جنگ
الف - ريشه‌هاي جنگ دوم خليج فارس ومسئله نفت:
از آنجائيكه اصالت سود در اقتصاد حرف اول را مي زند واصولا اخلاق جايي
