بخشی از مقاله
چکیده: در نتیجه مقررات زدایی صنعت برق در ایران شرکت های توزیع علاوه بر وظایف خطیر فنی، بدلیل حضور در بازار برق وظایف جدید مالی را نیز عهده دار می شوند. در حقیقت این بنگاههای اقتصادی به دنبال حداکثر استفاده از تأسیسات و ظرفیت های موجود و کم کردن هزینه های خرید برق از بازار هستند. مدیریت سمت تقاضا( ( DSM یکی از راهکارهای
مؤثر برای شرکت های توزیع برای نیل به این اهداف می باشد. در این مقاله جایگاه مدیریت سمت تقاضا در سیستم های تجدید ساختار یافته مطالعه و ابزارهای کلی آن شرح داده می شود. سپس با مطالعه منحنی بار شرکت توزیع خوزستان، فرصت ها و پتانسیل های کلان مدیریت سمت تقاضا در این شرکت ارائه می گردد.
واژه های کلیدی: مدیریت سمت تقاضا، مدیریت بار، مدیریت انرژی، تجدید ساختار
1- مقدمه
توسعه روزافزون سیستم های قدرت، تأمین تمام انرژی مـور نیـاز مصرف کنندگان از طریق ایجاد ظرفیت های نیروگـاهی و توسـعه شبکه ها یک گزینه غیر اقتصادی است. این مسأله بـویژه مـوقعی که رشد بار پیک در مقایسه با رشـد بـار پایـه زیـاد باشـد، حـائز اهمیت است. در حقیقت تأمین کل نیاز مصرف کنندگان از طریق نصب ظرفیت های جدیـد بـه مفهـوم اسـتفاده غیـر اقتصـادی از سرمایه است، زیرا بخشی از منابع عمومـاً در زمانهـای غیـر پیـک بدون استفاده باقی می ماند. بطور کلی برنامه ریزی برای تـأمین تقاضای مصرف برق، برنامه ریزی منبع تلفیقی( (1 IRP است که مشتمل بر دو گزینه -1 ساخت نیروگاههای جدید و -2 مـدیریت سمت تقاضا( DSM ٢) می باشـد. دریـک سـاختار بـرق سـنتی، محوریت گرایش بـه سـمت برنامـه هـای مـدیریت سـمت تقاضـا DSM ) )، علاقه برنامه ریزان به کاهش تقاضای انرژی به عنـوان
گزینه ای کم هزینه تر از احداث نیروگاه جدید بوده است. در یک صنعت برق تجدید ساختار یافته محرک هـای اسـتفاده از برنامـه های مدیریت سمت تقاضا در میان بخش هـای مختلـف سیسـتم مجزا شده، با توجه به عوامل تأثیر گـذار از جملـه ظرفیـت هـای موجود تولید و ظرفیت های شبکه می تواند متفاوت باشد. در این مقاله هدف مطالعه جایگاه مدیریت سمت تقاضا در سیستم هـای تجدید ساختار یافته و بررسی فرصت های کلان مـدیریت سـمت تقاضا در شرکت توزیع برق خوزستان می باشـد. بـر ایـن اسـاس مقاله به صورت زیر ساماندهی شده است. در بخش2 مروری کلـی بر مفهوم مدیریت سمت تقاضا ارائه می شود. در بخـش3محـرک های مدیریت سمت تقاضا در سیستم های تجدید سـاختار یافتـه مطرح می شود. در بخش4 ابزارهای عمومی برای اجرای آن ارائـه و در بخش5 فرصت ها و پتانسیل هـای عمـده مـدیریت سـمت تقاضا در شرکت توزیع برق خوزستان مطرح و در بخش6 نتیجـه گیری ارائه خواهد شد.
1 . Integrated Resource Planning.
2 . Demand side management.
دومین کنفراس سراسری اصلاح الگوی مصرف انرژی الکتریکی اهواز 3 / لغایت 4 اسفند ماه 89
2- مدیریت سمت تقاضا (DSM)
برنامه های مدیریت سمت تقاضا، برنامه هایی هستند که شرکت های برق آنها را ارئه داده و مصرف کنندگان به آنها پاسخ می دهند. اجرای این برنامه ها با تعامل مستقیم با مصرف کنندگان امکان پذیر می باشد. برنامه های مدیریت سمت تقاضا مشتمل بر دو استراتژی کلی است:
-1 مدیریت بار
-2 مدیریت انرژی در مــدیریت بــار، هــدف تغییــر رفتــار مصــرف کننــده
می باشد. در افق زمانی کوتاه مدت این هدف با شـیفت بـار، پیک سایی یا پر کـردن دره بـار و همچنـین بهـره گیـری از بارهای انعطاف پـذیر تحقـق مـی یابـد. افـزایش یـا کـاهش استراتژیک بار، برنامه هـای بلنـد مـدت بـرای مـدیریت بـار هستند.
در مدیریت انرژی، هدف مصرف مناسب انرژی است. به بیان دیگر، مدیریت انرژی به دنبال یافتن فرصت هـای ذخیـره انـرژی ECO ) ١) در هر سیستم می باشد. به عنـوان یـک مثـال سـاده، استفاده از موتورهای پر بازده یا لامپ های کم مصرف،یک فرصت ذخیره انرژی را فراهم می آورد.
-3 محرک های مدیریت سـمت تقاضـا (DSM) در سیستم های تجدید ساختاریافته
تجربه بسیاری از کشورها مانند نروژ، فنلاند و سـوئد نشـان میدهد که در سیستمهای با ظرفیت های مازاد در تولیـد و انتقال، پس از تجدید ساختار انگیزه اسـتفاده از برنامـههـای DSM به دو دلیل زیر کاهش مییابد2]و: [