بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر در خصوص معرفی پروسه طراحی و ساخت "سایبان" به روش پارامتریک در محوطه مقابل دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس می باشد. این پژوهش با نظر گرفتن اصول معماری پارامتریک و بهره گیری از امکانات طراحی و ساخت به روش دیجیتال انجام یافته است. در فرآیند طراحی پس از اتودهای اولیه،از برنامه راینو((Rhino و گراس هاپر (Grasshopper) ، و نیز برای ساخت و برش اجزاء طرح از روش برش به وسیله لیزر استفاده گردیده است. مواد و مصالح مورداستفاده درساخت ماکت، ورق نئوپان به ضخامت سه میلیمتر و با رنگ اصلی متریال می باشد.کانسپت بکار رفته در این پروژه مدل سازی پارامتریک با الهام از نقوش هندسی هنر اسلامی می باشد. هدف از بکار گیری گره های سنتی در این مدل، تلفیق نقوش سنتی ایرانی با معماری پارامتریک بوده است. با اجرای این مدل به نظر می رسد نظم هندسی بکار رفته در نقوش هنر ایرانی دارای قابلیت هماهنگی بسیار مناسبی با طراحی پارامتریک باشد که امروزه کاربرد زیادی در معماری دارد و این فرصتی است که می توان با استفاده از قابلیتهای برنامه های دیجیتال در بروز رسانی هنر اصیل ایرانی-اسلامی همگام با پیشرفتهای روز افزون معماری در سطح دنیا گام موثری در حفظ و احیاء این هنر برداشت.
واژگان کلیدی: "سایه بان" ، "معماری پارامتریک" ، " گره چینی سنتی".
مقدمه
در پژوهش حاضر پروسه طراحی و ساخت یک سایبان به روش پارامتریک شرح داده شده است. شکل گیری این سایبان با استفاده از امکانات طراحی دیجیتال بوده است. ویژگی بارز این سایبان و محور اصلی طراحی این پروژه توجه به اصول معماری پارامتریک و استفاده از روشهای دیجیتالی تولید و ساخت بوده است.
کامپیوتر دستگاهی است که توسط انسان طراحی و ساخته شده است، ولی بسیاری از اتفاقاتی که در مدارهای آن روی می دهد، اختراع انسان نیستند. در روشهای سنتی طراحی طراحان و معماران سعی می کردند با بکار بردن نمودارهای تحلیلی و توصیفی که توسط ذهن انسان قابل درک و انتقال باشد، مراحل طراحی در کنترل خود داشته باشند.این روشها با خصوصیات فردی و شخصی طراح مرتبط است و از فردی تا فرد دیگر متفاوت است. در این روشها حیطه طراحی به ذهن انسان محدود است و به تفکراتی که پا را فراتر از ذهن انسان گذاشته باشند اجازه ظهور داده نمیشود. در روش سنتی طراحی، طراح مالکیت کامل ایده خود را در اختیار داشت... ولی از زمانیکه از کامپیوتر برای تولید فرم استفاده میشود دیگر اینطور نیست. اگرچه ممکن است ایده اصلی و طرح اولیه را طراحان مهیا کرده باشند و مالکیت آنرا از ان خود بدانند ولی نتیجه و جواب نهایی آن فرایند لزوما در کنترل طراح آن نیست( ). بنا بر این میتوان کامپیوتر و فرایندهای منطقی که در آن طی می شود را در امتداد و ادامه ذهن انسان دانست نه مدل دیگری از ذهن انسان. در نتیجه برای استفاده بهینه از ذهن انسان و کامپیوتر بایستی به ایجاد یک همکاری دو طرفه بین آنها اندیشید و از قابلیت های هریک در راستای افزایش قابلیت های طرف دیگر استفاده کرد، نه اینکه به فکر جایگزینی ذهن انسان با کامپیوتر بود.
در طول تاریخ طراحی، الگوریتم ها به صورت گسترده ای در معماری استفاده شده اند. حتی پیش از آنکه مفهوم الگوریتم با کامپیوتر پیوند بخورد دستورالعملها و قواعدی در معماری وجود داشته اند که در واقع همان الگوریتم ها بوده اند. در معماری سنتی ابران نیز نقوش هندسی دارای نظم و الگوریتم بوده اند که از طربق ذهن انسان و با استفاده از قواعد هندسی و منطق ریاضی بوجود می آید. در این پروژه تلاش گردید با تلفیق نقوش سنتی ایرانی و معماری پارامتریک، ارائه جدیدی از نقوش سنتی صورت گیرد.[7]
مبانی نظری
این روزها طراحی پارامتریک به عنوان شیوه آوانگارد در معماری جهان شناخته میشود. شیوه ای که گاها با دخالت مستقیم کامپیوتر در روند طراحی نوعی جدید از طراحی را معرفی میکند. هرچند این شاخه از معماری در کشور ما جدید محسوب میشود ولی پیشینه آن در غرب به بیش از 22 سال میرسد و بی آنکه بدانیم در بسیاری از کارهای اساتید معروف جهان همچون "زاها حدید"، " نورمن فاستر"، "مورفسیس" و غیره.. نقش ایفا کرده است. از جمله سردمداران این روش طراحی،
"پاتریک شوماخر" و "زاها حدید" هستند که تا کنون پروژه های بسیاری را با این روش کار کرده اند. "پاتریک شوماخر" در نوشتار ها و بیانیه های متعددی به تبیین این دیدگاه پرداخته است. در در نشست اول یازدهمین دو سالانه معماری که در سال 2221 میلادی در باشگاه دارک ساید ونیز برگزار شد، "پاتریک شوماخر" در بیانیه “پارامتریسیزم، سبکی جدید“ آنرا به عنوان سبکی جدید معرفی نمود.[2] از نظر او، ویژگی هایی همچون استفاده از خطوط نرم و منحنی، استفاده از المان ها و اجزاء ریز تکثیر شونده، تغییرات تدریجی و نظایر آن، بخشهایی از ویژگی های زیبا شناختی این نوع از معماری است.[1]
نظریه پردازان پارامتریک آنرا یک سبک دانسته و چند ویژگی شاخص آنرا این چنین بیان میدارند
