بخشی از مقاله
مقدمه :
در صنعت مقابله پیشگیرانه با خطرات احتمالی و حوادث باعث افزایش کارایی و رقابت خواهد شد. لذا صنعت نیز با قراردادن طول عمر طراحی و سرویسدهی و همچنین وضع معیارهایی به دنبال کاهش خطرات احتمالی است. مدیریت ریسک فرآیند شناسایی، ارزیابی و کنترل ریسکهای احتمالی بالقوهای است که مشخصاﹰ پیشامدهای آن باعث بوجود آمدن خسارت یا عدم تغییر و بهبود در وضع موجود میشود. مدیریت ریسک یک شرکت را قادر میسازد که به نحو بهتری ریسکهای متداول فعالیتهای خود را اداره نماید. در صورت استفاده از یک برنامه کار آمد مدیریت ریسک, سازمان با خیالی آسوده از خسارات تصادفی که تعداد و تنوع آنها نیز کم نمیباشد، می تواند به طور جامعتر و مؤثرتر فعالیتهای روزمره خود را ادامه دهد. با توجه به اهمیت میزان خسارات ناشی از خطرات احتمالی، مدیریت ریسک تنها یک گزینه یا روشی آلترناتیو محسوب نمیشود، بلکه بکارگیری آن در هر سازمان یا صنعتی از الزامات مدیریتی است. شاید بتوان در مدتی بسیار کوتاه و به صورت کاملاﹰ تصادفی به شیوهای غیر از ارزیابی ریسک، هزینهها را کنترل نموده و به کارایی مطلوبی رسید، اما با مدیریت درست ریسکها و خطرات احتمالی، سازمانها قادر به دستیابی به نتایج قابل قبولتر یا حداقل هزینهها میباشند.
۱- مدیریت ریسک, اهداف و اجزاﺀ آن
در حقیقت یک جزﺀ کلیدی در سیستمهای کارآمد مدیریت، یک روش سیستماتیک جهت تشخیص خطرات و ارزیابی ریسکها برای فراهم آوردن اطلاعات لازم جهت اتخاذ یک تصمیم مناسب در مواقع مورد نیاز برای اندازهگیریها و انجام اقدامات کاهش ریسک است. اهدافی را که در یک برنامه مدیریت ریسک دنبال میشود را می توان بصورت هشت هدف اصلی
زیر بیان نمود..
- رعایت مقررات، کدها و استانداردهای وضع شده - صرفه جویی
- سطح قابل قبول از نگرانی و اضطراب در مورد حوادث و خطرات آینده - ثبات درآمدها
- عدم توقف عملیات - رشد و توسعه مداوم
- مسئولیتهای اجتماعی - بقا
قبل از وقوع خسارت بعد از وقوع خسارت
- صرفهجویی - مسئولیت اجتماعی - بقا
- سطح قابل قبول از - رعایت استانداردها و - ثبات درآمدها
نگرانی و اضطراب کدها -ادامهفعالیتها
-تداوم توسعه
شکل ۱: اهداف برنامه مدیریت ریسک قبل و بعد از وقوع ریسک
در شکل ۱ نشان داده شده است که دادههای اولیه یک برنامه مدیریت ریسک طبق اهداف کلی شـرکت مـیباشـد و همچنـین نتایج نهایی یک برنامه مدیریت ریسک نیز باید نهایتاﹰ خواستههای شرکت و مدیریت عالی سازمان را برآورده نماید. در حقیقـت برنامه مدیریت ریسک و نتایج حاصل از آن با اهداف کلی سازمان تشکیل حلقهای را میدهد که به صورت مداوم باعـث بهبـود وضعیت سیستم میشود.
برای کاهش میزان تخریبها و یا بیان بهتر بهینه ساختن هزینهها در سیکل کاری یک دستگاه، باید به شرایط مناسبی دسـت پیدا نمود که در آن تعادلی بین هزینههای مختلف از جمله هزینههای ناشی از تخریب قطعات و تعـویض آنهـا از یـک طـرف و
2
هزینههای ناشی از اعمال روشهای کنترلی و همچنین مانیتورینگ بوجود آید. در سیستمی که برنامه مـدیریت ریسـک اجـرا میشود، بمنظور توسعه مدیریت نگهداری ضروریست که در تأسیسات تجهیزات مدرنی برای مانیتورینگ و نظارت دقیق همراه با سیستمهای مدیریتی پیشرفته و کاملی بر پایه محاسبات ریسک در نظر گرفته شود. با بکارگیری این روشها کاهش شکست تجهیزات، توقفها و افزایش بهرهوری تجهیزات و روند تولید و در نهایت کاهش قیمت نهایی محصولات به دست خواهد آمد.
شکل ۲: اجزاﺀ مدیریت ریسک
الف- ارزیابی ریسک
مرحله اول فرآیند مدیریت ریسک شناسایی و فهم ریسکهای خاص مربوط به سیستم مورد بررسی است که باید مـدیریت شود. قسمتهای ارزیابی ریسک یک برنامه مدیریت ریسک سؤالات اساسی زیر را بررسی مینماید.
- چه نوع ریسکهایی مورد بررسی قرار میگیرد.
